Treny
Spadkobiercy Trenów
Do tych różnych aspektów „rzeczy czarnoleskiej” odwołują się kolejni polscy poeci. Bolesław Leśmian w wierszu Urszula Kochanowska powróci do dramatu z Trenów , by rozpatrywać tak bardzo interesującą go zagadkę życia i śmierci. Historia Urszulki Kochanowskiej, przeniesionej do nieba i tęskniącej za Czarnolasem, stanie się dla Leśmiana pretekstem do tworzenia tak chętnie kreowanych przez poetę istot funkcjonujących na granicy bytu i niebytu, ziemskiego i nieziemskiego życia („Zbliż się do...
Kochanowski o Czarnolesie
Mistrz z Czarnolasu wielokrotnie dawał wyraz temu, że tworzy w miejscu nieprzypadkowym. Nazwał je po imieniu we fraszce Na dom w Czarnolesie . Napisał w niej, jak bardzo ceni „gniazdo ojczyste”, rodzinny dom – bardziej niż „pałace marmorowe” i „szczerym złotogłowem” obite ściany. W wierszu tym, podobnie jak w innych, Czarnolas jawi się jako miejsce pobytu skromnego, szlachetnego ziemianina, który przedkłada uczciwe, spokojne, zdrowe, sielskie życie nad dworskie atrakcje, nad przepych, nad...
Kreacje matek w literaturze.
Niewątpliwie najważniejszą rolą, jaką może spełniać kobieta jest rola matki, która wychowuje swe dzieci na szlachetnych i uczciwych ludzi, prawych obywateli i szczerych patriotów. To matka w głównej mierze kształtuje osobowość dziecka, wpływając...
Tradycja literacka w "Urszuli Kochanowskiej" B. Leśmiana.
Inspiracja literacka do wiersza B. Leśmiana pt. "Urszula Kochanowska" jest bardzo wyraźna. Jest nią oczywiście cykl Trenów Jana Kochanowskiego, napisanych po śmierci córki, a będący jednym z arcydzieł polskiej literatury. Wiersz Leśmiana...
„Niepogodzeni ze światem." Literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym
Bunt, protest oraz przeciwstawienie się człowieka są zjawiskami dość często spotykanymi w literaturze. Stosowanie tego motywu powoduje indywidualizację autora, wyróżnia go spośród innych poprzez ukazanie jego odmienności oraz często cech własnych...
Śmierć - wielki temat literatury.
„Śmierć jest matką piękną, mistyczna W jej ognistym łonie snujemy nasze plany Gdy nasze ziemskie matki czekają bezsennie.” Wallace Stevens Śmierć to zjawisko ponadczasowe, takie które istnieje od zawsze i będzie istniało. Śmierć-z czym nam...
Czy poezja to „metaforyczne mówienie o uczuciach
Niejednokrotnie spotykamy się z stwierdzeniem, że poezja to tylko ”metaforyczne mówienie o uczuciach”, dlatego większość osób przez to nie chce jej czytać twierdząc, że to swoistego rodzaju romanse. Powoduje to niechęć, gdyż towarzyszy temu...
Jak rozumiesz słowa Kochanowskiego "Serce nie kamień" - własne refleksje z odwołaniem do wierszy
„Serce nie kamień”… Jak można zinterpretować te słowa Jana Kochanowskiego? Do jakich sytuacji odnosił tę myśl wielki poeta? O czym myślał, układając litery w słowa, a słowa w zdania? Odpowiedzi trzeba szukać w twórczości Jana z Czarnolasu....
Pytanie o sens cierpienia w literaturze polskiej i obcej. Omów na wybranych przykładach
Pytanie o sens cierpienia można zadać matce, ojcu, mędrcowi, uczonemu, kapłanowi. Każdy będzie próbował na nie sformułować odpowiedź. To pytanie można zadać światu, losowi, nauce, historii, doświadczeniu ludzkiemu, lecz prawdziwym adresatem...
Która wizja Boga, prezentowana w tekstach kultury, jest ci najbliższa?
Religia jest jednym z ważniejszych aspektów życia człowieka. Od kultu Słońca, przez politeistyczny Egipt, Grecję i Rzym, właściwie aż do dzisiejszego oblicza chrześcijaństwa, religia pełniła wiele funkcji. Dawała ludziom nadzieję, podtrzymywała na...
Portret ojca w literaturze. Przedstaw i porównaj wybrane przykłady.
Wiele napisano utworów poświęconych tematyce ojcowskiej, motyw bowiem ojca wciąż budzi wiele emocji. Bogata galeria ojców: zmarłych, żyjących, idealizowanych i demonizowanych wypełnia karty literatury od wieków... Są wśród nich ojcowie surowi i...
Literackie dialogi z Bogiem. Przedstaw i omów problem, analizując wybrane teksty - prezentacja
Chciałbym zaprezentować państwu temat zatytułowany „ człowiek w dialogu z bogiem.. „ na początku chciałbym przytoczyć definicję dialogu. Otóż jest to komunikacja werbalna, komunikacja z użyciem języka naturalnego czyli mowy jako środka...
Bibliografia:człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: 1. Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962. 2. Kochanowski J., Czego chcesz od nas Panie..., Pieśń...
Motyw buntu i kary (winy w literaturze).
MOTYW BUNTU I KARY/WINY Bunt: odrzucenie uznanych norm i wartości połączone z próbą zastąpienia ich nowymi. Kara: surowe środki odwetu w stosunku do osób, które naruszyły prawo lub normy. Związki frazeologiczne: Bunt -dac opór -młody gniewny...
Cierpienie
Jednym z najczęstszych fenomenów - tak w życiu człowieka, jak i w literaturze - jest cierpienie. „Szkolny słownik terminów literackich” (Warszawa 2003) na kilkunastu stronach wylicza najważniejsze ujęcia tego tematu w literaturze, i jest to jedno...
Renesans
RAFAEL SANTI – malarz, architekt, słynny twórca madonn, twórca arrasów „Trzy Gracje”, „Złożenie Do Grobu”, „Chrystus na krzyżu” LEONARDO DA VINCI – malarz, rzeźbiarz, fizyk, chemik, poeta, architekt, filozof, anatom, autor Ostatniej Wieczerzy,...
Twórcza i destrukcyjna siła miłości. Przedstaw na wybranych przykładach z literatury.
Twórcza i destrukcyjna siła miłości Biblijna wersja stworzenia świata mówi, że Bóg stwarzał świat i życie przez sześć dni. Szóstego dnia światło dzienne ujrzał pierwszy człowiek, stworzony na obraz i podobieństwo Boże. Adam czuł się jednak...
Dramat cierpienia i jego kształt w literaturze. Omów funkcjonowanie motywu na przykładach z różnych epok.
Zgodnie z podstawową definicją zawartą w słowniku języka polskiego: „cierpieć” to odczuwać, przeżywać, znosić ból fizyczny lub moralny; boleć nad czymś lub z powodu czegoś; doznawać czegoś przykrego. Natomiast „cierpienie” to ból, męka, męczarnia,...
Dziecko - bohaterem literackim. Omów różne sposoby kreacji na wybranych przykładach.
Dziecko - bohaterem literackim. Omów różne sposoby kreacji na wybranych przykładach. We współczesnej literaturze dziecko jako bohater jest wszechobecne. Przykładem może być postać Harrego Pottera- chłopca walczącego ze złem. Ania Shirley-...
„Książka to ubezpieczenie na życie”
W pełni zgadzam się z zawartą w temacie tezą, która zakłada, że książka jest ubezpieczeniem na życie i przytoczę kilka argumentów potwierdzających jej słuszność. Książki od wieków towarzyszą kolejnym pokoleniom ludzi. Przekazują wiedzę o...
Czy literatura Renesansu miała charakter odtwórczy?
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
Literacki kształt buntu w wybranych utworach literackich. - konspekt
1. WSTĘP a) co to jest bunt – sprzeciw, protest, opór, protestacyjne, często spontaniczne wystąpienie przeciwko władzy. Bunt może być jednostkowy lub zbiorowy. Może być przeciwko władzy, autorytetom, światu, dyscyplinie czy choćby przeciwko...
Literacki kształt buntu w wybranych utworach literackich
. WSTĘP a) co to jest bunt – sprzeciw, protest, opór, protestacyjne, często spontaniczne wystąpienie przeciwko władzy. Bunt może być jednostkowy lub zbiorowy. Może być przeciwko władzy, autorytetom, światu, dyscyplinie czy choćby przeciwko...
Jest na świecie jeden zawód jedno powołanie - być dobrym dla drugiego człowieka ... Być ludziom ku pomocy
Tworząc istotę ludzką, Bóg wykreował ją na obraz i podobieństwo samego siebie - odwiecznego i najwyższego dobra. Tym samym określił On posłannictwo człowieka, który miał uczynić ziemię ze wszystkimi stworzeniami żyjącymi na niej poddaną sobie, a...
Współczesne pokolenie wobec twórczości Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski był największym polskim artystą epoki renesansu. Początkowo tworzył jedynie w języku łacińskim, ale sławę zyskał jako twórca polskiego języka poetyckiego. Już współcześni ludzie widzieli w nim wielkiego poetę. Nie ma człowieka,...
Rozrachunek renesansowego poety z filozofią stoicką
Filozofia stoicka powstała w III wieku przed naszą erą w Atenach. Głosiła ona, że to co jest zgodne z rozumem jest zgodne z naturą, a to, co z nią zgodne, jest dobre i rozpoznanie tego jest cnotą. Dla stoików cnota stanowiła jedyne dobro moralne,...
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze? Motyw cierpienia.
Wgłębi każdego z nas istnieje przekonanie, że istota ludzka jest stworzona do radości i szczęścia. Dlatego cierpienie wywołuje odruch buntu. Nie rozumiemy go, jego istoty i źródeł, chociaż doświadczamy często w naszej życiowej wędrówce....
„Jest zawsze miejsce na nadzieję” Rozważ utwory literackie, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudności.
„Jest zawsze miejsce na nadzieję, gdy życie okazuje się być czymś tak beznadziejnym, że staje się nagle naszą wyłączną własnością, […] Gdy nie widać już znikąd ratunku, najmniejszej szczeliny w otaczającym nas murze […]” – to słowa pochodzące z...
Jan Kochanowski - portret duchowy nieszczęśliwego ojca, mędrca i artysty w świetle trenów.
Około 1578 roku poeta przeżył ogromny wstrząs, spowodowany śmiercią młodszej córeczki – Urszulki. Był to dla niego straszny cios, gdyż była to jego najukochańsza córeczka, która miała dziedziczyć po nim wielki talent. Kochanowski nie potrafi...
„Aby istnieć, człowiek musi się buntować” A. Camus. Zastanów się na źródłami i sensem buntu wybranych bohaterów literackich, oceń ich postawę.
KONSPEKT „Aby istnieć, człowiek musi się buntować” A. Camus. Zastanów się na źródłami i sensem buntu wybranych bohaterów literackich, oceń ich postawę. 1. WSTĘP a) Wyjaśnienie definicji buntu: Bunt – sprzeciw, protest, spontaniczne...
Treny dramatem człowieka i artysty.
Dlaczego „Treny” to nie tylko dramat człowieka, lecz także artysty-filozofa? „Treny” to zbiór utworów żałobnych Jana Kochanowskiego poświęconych jego córce. Poeta jako pierwszy w literaturze polskiej głównym bohaterem cyklu uczynił dziecko –...
Esej interpretacyjny wiersza Zbigniewa Herberta pt:. "Pan Cogito rozmyśla o cierpieniu"
Uczucia są przyczyną powstania wielu utworów literackich. Jeżeli w życiu autora wydarzy się coś radosnego, tekst będzie optymistyczny i pogodny. Przeciwna sytuacja ma miejsce w przypadku Zbigniewa Herberta i wiersza „Pan Cogito rozmyśla o...
Przeżycie osobiste jako przedmiot refleksji artystycznej w sztuce renesansu i baroku
Wstęp: Zaznaczenie się indywidualizmu artysty w epoce renesansu Chęć pozostania w pamięci potomnych Rozwinięcie: Wiele przeżyć skłaniało artystów do tworzenia: -śmierć córki -J. Kochanowski „Treny” cykl 19 trenów poświęconych...
"Treny" jako wyraz ludzkiego bólu, cierpienia oraz kryzysu światopoglądowego - utwór typowo renesansowy.
Jan Kochanowski był wybitnym polskim poetą okresu renesansu, który przyczynił się do rozwoju literatury i języka polskiego. Jego utwory cechowało bogactwo tematyczne, ukazywanie wewnetrznych przeżyć człowieka, zainteresowanie życiem...
Niepogodzeni ze światem - literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym.
Świat opiera się na sile jednostki. To dzięki niej funkcjonuje, rozwija się. Każda istota ludzka przyczynia się do postępu cywilizacji. Każda formuje ją nadając kształt jej zdaniem odpowiedni. Według własnych przeświadczeń zbudowaliśmy to, co nas...
Czy uczucia na przestrzeni wiekow sa niezmienne? - Kochanowski i Broniewski.
Wszystko sie zmienia. Swiat sie zmienia, ludzie sie zmeniają... Ale czy aby napewno Wszystko sie zmienia?? Czy ludzie odczuwaja wszystko tak samo?? Czy ich uczucia sie zmieniły?? Postaram sie odpowiedziec na to pytanie... Juz w...
Żart i refleksja w literaturze staropolskiej , renesansie i oświecenia
W literaturze staropolskiej bardzo często posługiwano się żartem i refleksja. Twórcy tamtych epok strali się pokazac swiat jakim jest naprwde. Nie podobalo im się wiele spraw w polsce wiec starali się z nich nasmiewac, a przez to zwrocic na nie...
Czy Mały Książę sprawiedliwie ocenił dorosłych?
Odpowiadając na to pytanie,trzeba się zastanowić czy możemy udzielić jednoznacznej odpowiedzi.Przecież nie wszyscy dorośli są tacy sami.Są dorośli,którzy rozumieją dzieci,więc moim zdaniem ocena Małego Księcia jest zbyt surowa.Wiem,że są na...
Dramat ojca, chrześcijanina i filozofa w "Trenach"
Kiedy powstały treny, jaka sytuacja (śmierć 3-letniej Urszulki, 1579) 19 utworów spiętych klamrą tematu, podobny do starożytnego epicedium, poświęconemu osobie zmarłej (pochwała, opłakiwanie, pocieszanie żywych, ukojenie) Jest to dramat dla trzech...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina...
Czym różni się humanizm „Trenów” od postawy znanej z „Pieśni” i „Fraszek”?
Termin humanizm został stworzony przez historyków początku XIX wieku i w szerszy znaczeniu oznaczał nazwę postawy filozoficznej. Najszybszy i zarazem pierwszy w pełni rozwój humanizmu, jako teorii antropocentrycznej przypada na okres renesansu....
Renesans - szczegółowy opis epoki.
Nazywany inaczej odrodzeniem (fr. renaissance ‘odrodzenie, odradzanie się’ od renatre ‘odradzać się’ z łc. renasci).Jest to epoka trwająca od przełomu XIV do XVI zapoczątkowana we Włoszech. Głównym źródłem fascynacji renesansu była epoka antyku....
Śmierć dzieci, młodzieńców
obrazy śmierci są przestrogą, buntem wobec pogwałcenia praw natury, oskarżeniem, sama śmierć przedstawiona jest jako igraszka Fortuny. Mit o Dedalu i Ikarze – nierozsądny Ikar, niepomny przestróg ojca, unosi się na skrzydłach zbudowanych z piór...
Wizerunek Boga w Trenie XVIII i Pieśni XXV
Analizując Tren XVIII i Pieśń XXV postaram się opisać wizerunek Boga oraz relacje zachodzące między Nim a człowiekiem. Określając odbiorcę w obu utworach, można zauważyć, iż w Pieśni XXV jak i w Trenie XVIII podmiotem lirycznym jest podmiot...
Sen - Tren XIX. Wykład mądrości życiowej w ostatnim utworze cyklu trenów Jana Kochanowskiego.
Na pozór zwykły człowiek wywodzący się ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej, jednak zyskał sławę jako twórca polskiego języka poetyckiego i już współcześni uznali wielkość jego poetyckiego kunsztu, niedościgłego artyzmu, cenionego przez...
Wykaż ,że treny Jana Kochanowskiego poruszają siłę przeżyć cierpiącego ojca.
Rozpacz ojcowska po stracie ukochanego dziecka znalazły odzwierciedlenie w poezji Jana Kochanowskiego. Bohaterką ich jest niespełna trzyletnia córka autora, Urszulka. Ból który, można powiedzieć, emanuje z poszczególnych strof, ukazuje wewnętrzne...
„Jest zawsze miejsce na nadzieje” (Gustaw Herling-Grudziński). Zaprezentuj utwory, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonania trudności.
Plan prezentacji I. Wstęp a) Pojęcie nadziei b) Znaczenie terminu c) Obecność w utworach literackich II. Rozwinięcie tematu 1. Pojęcie nadziei w starożytności. a) Wiara i nadzieja Hioba w Boży plan. b) Nadzieja na odnalezienie córki przez...
Harmonia i niepokój doświadczeniem człowieka renesansu w oparciu o "Pieśń o Sobótce" i Tren XVII Kochanowskiego.
Harmonia i niepokój doświadczeniem człowieka renesansu. Rozwiń temat analizując podane utwory Jana Kochanowskiego. ("Pieśń o Sobótce" i Tren XVII") Za najwybitniejsza postać polskiego renesansu można uznać Jana Kochanowskiego....
Treny J. Kochanowskiego.
Filozofia stoicka została zapoczątkowana w Atenach, w III w. p. n. e. przez Zenona z Kition. Głosiła ona wiarę w człowieka i możliwość osiągnięcia szczęścia. Jej wyznawcy byli racjonalistami i uznawali tylko jeden byt - materię, i poznawanie...
Związki poezji Kochanowskiego z Antykiem.
Związki poezji Kochanowskiego z antykiem Widzimy u Kochanowskiego poetycką realizację słów rzymskiego poety Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce". Za Horacym powtarza "Carpe diem" (chwytaj dzień) i wyraża...