Sarmatyzm
Barok : Zapamiętaj te pojęcia
• Konserwatyzm – kurczowe trzymanie się tradycji i niedopuszczanie do reform czy wprowadzenia pojedynczych nowości. • Kosmopolityzm – zapatrzenie w kulturę zagraniczną i przez to lekceważenie dorobku swojego kraju. Kosmopolita znaczy po prostu „obywatel świata”. • Rokoko – ostatnia faza baroku, kojarzona z lekkością i ulotnością.Stosunkowo mało znacząca w literaturze, najmocniej odcisnęła swój ślad w malarstwie i sztuce użytkowej. • Sarmatyzm – cała kultura szlachecka z XVII...
Gatunki literackie Oświecenia i ich znaczenie dla epoki.
Gdy przeczytałem ten temat, od razu postawiłem dwa pytania: Czy utwory takie jak „Satyry”, „Bajki”, czy „Nowa Heloiza” mają jakąkolwiek wartość edukacyjną dla człowieka żyjącego w dobie Internetu, masy ‘chłamu’ błędnie nazywanego czasopismami, i...
Topos rycerza
Powszechnie uważa się średniowiecze za epokę rycerską. Rycerstwo, obok stanu duchowieństwo zajmowała uprzywilejowane miejsce w strukturze średniowiecznej społeczności. Kultura rycerska była po części wytworem świeckim, stworzyła rytuał związany z...
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Myśli polityczna I Rzeczpospolitej
Wiek XVI nazywany złotym wiekiem w czasach, gdy wcześniejsze stulecia widziano w ciemnych barwach, był w rzeczywistości kontynuacją rozkwitu polskiej polityki, gospodarki i kultury poprzedniego okresu, natomiast w osiągnięciach złotego wieku...
Sarmatyzm w literaturze epok późniejszych
Wstęp: Sarmatyzm – światopogląd polskiej, XVII-wiecznej szlachty, według którego pochodzi ona od walecznego i dzielnego ludu Sarmatów – jego źródłem jest chęć utrzymania „złotej wolności”; jego cechy to konserwatyzm, przywiązanie do religii,...
O baroku.
I. Nazwa epoki Barok - nazwa epoki wyrażająca zepsucie , bezguście i brak dobrego smaku - tak bowiem oceniano tę epokę zarzucając jej odejście od stylu klasycystycznego a tworzenie innych, nowych form. Jednak oznacza ona również coś niezwykle...
„Czymże jest człowiek?” – William Shakespeare. Jaką odpowiedź na to pytanie odnajdujesz w wybranych utworach literatury? (antyk, średniowiecze, renesans, barok)
Człowiek od początku swego bytowania na Ziemi zastanawiał się nad sensem swojego istnienia. Pytania „Kim jesteśmy i skąd się tu wzięliśmy?” zadajemy sobie od zawsze. I zaczynając od czasów najdawniejszych, a kończąc na dniu dzisiejszym, udzielamy...
Portret rycerza, szlachcica i dworzanina
Temat o który będę dziś mówił brzmi: „Portret rycerza, szlachcica i dworzanina w literaturze”. Jest to temat, który ściśle powiązany jest z tak zwanymi wzorcami osobowymi. Są to „ideały”, które pokazywały jak człowiek w danej epoce powinien się...
Obraz Rzeczypospolitej Polskiej sarmackiej w satyrze "Do króla", z odniesieniem do innych tekstów Ignacego Krasickiego.
Satyra jest gatunkiem literackim łączącym w sobie lirykę i epikę. Głównym założeniem pisania tego typu utworów jest wyśmianie i piętnowanie zjawisk, osób lub zachowań. Opiera się na pokazywaniu rzeczywistości w krzywym zwierciadle. Ignacy Krasicki...
Dwa obrazy polskiej szlachty – u Jana Chryzostoma Paska i Henryka Sienkiewicza - podobne czy różne?
Szlachta była bardzo ważną warstwą społeczną. Zaczęła się wyodrębniać z rycerzy u schyłku średniowiecza. W Polsce siłą dominującą stała się w wieku XVI, bo wtedy ukształtował się w Rzeczpospolitej ustrój demokracji szlacheckiej. W ten sposób miała...
Barok - sciąga
Hasło: zastaw się a postaw się, Człowiek to tylko trzcina, ale trzcina mysląca Andrzej Morsztyn-1621-1693 polski poeta Barok-od polowy XVI do końca XVII. Nazwa wywodzi się bądź od portugalskiego określenia perły o nieregularnym kształcie, lub od...
Barok
BAROK XVII-XVIIIw. HIPERBOLA ? przsadnia, ukazanie jakiegoś zjawiska lub przedmiotu z zamierzona przesadą, wyolbrzymiają jego wygląd lub cechy, zaangażowanie twórcy emocjonalne i ma wywoła podobne u odbiorcy. W poezji barokowej hiperbola służy...
Oświecenie polskie
OŚWIECENIE POLSKIE Filozofia Oświecenia ukształtowała się pod wpływem idei racjonalizmu, empiryzmu i antydogmatyzmu, a także nauk ścisłych. Górowała idea postępu; rozum traktowano jako narzędzie do poznania świata i krytyki tradycyjnej wiedzy....
Skomentuj opinię Ireneusza Opackiego o Panu Tadeuszu (esej)
Niezwykła jest ta naprawdę polska romantyczna epopeja (…). Taka radosna i taka gorzka. Taka jasna i taka bezlitośnie rozpaczliwa. Tak łagodnie rozmarzona – i tak okrutnie prawdomówna. Przez znawców Pan Tadeusz jest uważany za największe dzieło...
Wespazjan Kochowski
Wespazjan Kochowski 1630-1700 Wespazjan Kochowski herbu Nieczuja urodził się w roku 1630 w Gaju koło Waśniowa w ziemi sandomierskiej. Był jednym z najwybitniejszych poetów polskiego baroku, przedstawicielem filozofii i literatury sarmackiej....
Barok.
Alegoria - obraz w lit. I sztuce mający poza znaczeniem dosłowny określony sens przenośny, metaforyczny. Znaczenie alegorii jest ściśle skodyfikowane i potwierdzane tradycją, w przeciwieństwie do symbolu, który można interpretować wielorako...
Barok - charakterystyka epoki.
Harmonia sprzeczności Ogromny wpływ na kulturę XVI i XVII wieku wywarła kontrreformacja- działania Kościoła zmierzającego do odzyskania dawnego wpływu we wszystkich dziedzinach życia. W 1563 roku zakończył obrady trwający aż 18 lat sobór...
Dydaktyczny charakter literatury Oświecenia. Jakie były przyczyny takiej funkcji literatury?
Dydaktyzm jest jedną z najważniejszych zadań literatury oświeceniowej i najwięcej na to zużyto papieru; przyczyny tego stanu były proste: Zagrożenie dla integralności Polski płynące z zewnątrz, nasiliło się zwłaszcza po I rozbiorze; to...
Walka z sarmatyzmem w literaturze XVIII w.
Temat: Walka z sarmatyzmem w literaturze XVIII w. Oświecenie przypada na wiek XVIII ; na zachodzie Europy było walką z absolutyzmem , w Polsce zaś odwrotnie - ludzie dążyli do umocnienia władzy królewskiej. Epokę oświecenia nazywa się...
Barok - charakterystyka epoki
LITERACKIE I IDEOWE WYZNACZNIKI EPOKI. ? N a z w a: Nazwa “barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności ( zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu...
Sarmackie samozadowolenie, a kompleksy narodowe.
Ustosunkowanie się do tak sformułowanego tematu jest trudne przede wszystkim dlatego, że żadnej z dwu wymienionych postaw nie można ocenić jednoznacznie. Sądzę, że w celu ich właściwego porównania powinniśmy odpowiedzieć na pytanie "która...
Stosunki w Polsce XVI-XVII wieku
Moim zadaniem w niniejszej pracy jest opisanie(w myśl definicji kultury politycznej) stosunków panujących w państwie polskim na przełomie XVI/XVII w. Należy wspomnieć o systemie szeroko rozpowszechnionym w szeregach polskiej szlachty, tzw....
Sarmatyzm.
1. Wielu kronikarzy, nie tylko polskich, ale i obcych, dla określenia ziem dawnej Rzeczypospolitej używało nazwy „Sarmacja”, wywodzącej się od legendarnych Sarmatów – ludów, które zamieszkiwały w połowie pierwszego tysiąclecia p.n.e. tereny nad...
Mity i prawdy o narodzie polskim.
Sarmatyzm to pogląd o szczególnym pochodzeniu szlachty polskiej. Opierając się na XVI - wiecznych historykach twierdzono, że szlachta polska wywodzi się od Sarmatów, starożytnego plemienia, zamieszkującego przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom...
Barok.
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
Ściąga z Baroku
BAROK OD końca XVIw do lat 30 XVIIIw. Wizja świata i człowieka w literaturze baroku barocca (J. portug. - perła o nieregulowanym kształcie)- nazwa zapożyczona z terminologii historii sztuki. HASŁO: „VANITAS VANITATUM, ET OMINA VANITAS”-...
Sarmatyzm
Wiersz Wacława Potockiego pt. ? Pospolite ruszenie? opowiada o stosunkach panujących w szeregach szlachty Polskiej. Opowiada także o mentalności rycerzy oraz podejścia do obowiązków obrony ojczyzny. Szlachta opisana w wierszu niezbyt przejmuje się...
1493-1699
1493-szlachta utwożyla izbę poselską 1652-poraz pierwszy zerwano zerwano sejm 1606otwarta walka przeciw królowi 1610-bitwa pod Kłuszynem(Stanisław Żółkiewski) 1621-bitwa pod Oliwa(A.Dickman)1620bitwa pod Cecora(ST.Żółkiewski) 1672-zdob.przez...
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.”
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.” 1. Wstęp Współczesnym politykom zalecałabym do przeczytania dzieła...
„Na przykładzie wiersza Wacława Potockiego „Nierząd Polski” określ jaki wizerunek kraju przedstawia poeta i w jaki sposób stara się wpłynąć na morale szlachty
Autorem wiersza ?Nierząd Polski?, na podstawie którego postaram się przedstawić wizerunek kraju i postępowanie szlachty w czasach baroku, jest Wacław Potocki. Napisał on wiele utworów na temat postępowania szlachty oraz sytuacji, jaka panowała w...
"Nie szata zdobi człowieka" - czy zgadzasz się z tym twierdzeniem?
„Nie szata zdobi człowieka” – ta myśl wyjątkowo trafnie pokazuje małe znaczenie ubioru, a co za ty idzie – posiadanych dóbr materialnych. Czy stroje, czyli coś co możemy zmieniać i kupować jeśli tylko mamy na to ochotę i pieniądze,...
Siedemnastowieczni Sarmaci w ujęciu Sienkiewicza. Omów temat analizując wybrane powieści pisarza
Nazwa sarmatyzm pochodzi od starożytnego plemienia Sarmatów. Szlachta polska uznała ich za swoich przodków. Ideologia ta powstała w wyniku mody panującej już od średniowiecza wśród państw starego kontynentu. Polegała na unaocznieniu wyższości...
Na zamówienie redakcji "National Geographic", napisz szkic o obyczajowości siedemnastowiecznej szlachty polskiej
W Polsce szlachta wyodrębniła się na przełomie XIV i XV wieku Przynależność do szlachty określało kilka czynników: służba wojskowa, własność ziemi na „prawie rycerskim”, a zwłaszcza urodzenie, które z czasem nabrało decydującego znaczenia....
Oświecenie
Sytuacja w panstwie polskim w okresie epoki oswiecenia. W latach 20 XVIIIw. nastąpił kryzys ideologi sarmackiej. Poddano krytyce mentalnosc, styl zycia oraz samowolę szlachty. W latach 1765-1787 trwały tzw. "Czasy Stanisławowskie" kiedy...
Charakterystyka czasów Baroku.
1. CHARAKTERYSTYKA CZASÓW BAROKU 1.1 SYTUACJA POLITYCZNA I KULTURALNA NA ZACHODZIE EUROPY - czas kontrreformacji - tolerancja religijna zanikała - we Francji rozwijała się kultura - zapanowała moda na wszystko co francuskie 1.2...
Szlachta w literaturze polskiej. Prezentacja maturalna.
Praca troche chaotyczna... ale to dlatego ze pisana w noc przed maturą ;-)
Sarmatyzm, sarmaci.
Sarmatyzm określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Sarmatyzmowi przypisuje się również swoisty sposób bycia bujność obyczaju czy mentalność polskiej szlachty....
Dworek w literaturze - konspekt - motyw dworku
- W literaturze polskiej dworek szlachecki i życie jego mieszkańców jest więc obecny w każdej epoce. - Literatura przynosi albo wielbienie, albo krytykę ziemiańskiego stylu życia. Dworków szlacheckich znaleźć można bardzo wiele, np. dworek...
Barok
Jest to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia dziwactwa i...
Blaski i cienie polskiej szlachty w XVII w.
Polska szlachta w XVIII w. nie miała równych sobie stanów w całej Europie. Było to związane z kilkoma czynnikami. Jednym z nich był czynnik polityczny – Polska była jedynym krajem o tzw. demokracji szlacheckiej, czyli o ustroju, który odznaczał...
Charakterystyka baroku
• Barok – epoka między dwoma klasycyzującymi okresami – odrodzeniem a oświeceniem. Trwała od końca XVI do połowy XVIII wieku (1580 – 1730). Epoka otrzymała nazwę, którą zapożyczono ze sztuk plastycznych pod koniec XIX wieku. Słowo barocco pochodzi...
Barok - charakterystyka epoki
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin 'barok' zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia dziwactwa i...
Mój sąd o Epoce- Barok
Mój sąd o Epoce Na temat Baroku są znane dwie opinie, jedna negatywna, natomiast druga pozytywna, w tej krótkiej rozprawce moimi argumentami postaram się przekonać czytelników, by ich myśli o tej Epoce były jak najbardziej pozytywne. Zacznę...
Opracowanie epoki barokowej.
Barok. Podłoże rozwoju literatury barok. 1. Barok (od portugalskiego barocco- perła nieoszlifowana)- nowy prąd w literaturze i sztuce, który w zestawieniu z renesansową harmonią kojarzono początkowo z cywilizacyjnym cofnięciem się, a nawet...
Zjawisko sarmatyzmu. Scharakteryzuj i oceń tę XVII-wieczną postawę życiową polskiej szlachty.
Ruch społeczno-obyczajowy, wywodzi szlachtę polską od rycerskiego, koczowniczego ludu zamieszkującego ziemie Polskie; początkowo nacechowane jest dodatnio: zespół dodatnich cech odziedziczonych po przodkach: rycerskość, odwaga, szlachetność, które...
Dorobek kulturowy baroku w Europie i w Polsce
1. Geneza epoki Barok - z por. barocco – "perła o nieregularnym kształcie", lub z fr. baroque – "bogactwo ozdób") – główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i...
Barok i jego nurty w Polsce.
Barok jest okresem w sztuce. W Europie rozpoczął się w XVI wieku a zakończył na końcu wieku XVII. Rozwinął się we Włoszech a stamtąd rozprzestrzenił się na całą Europę. W Polsce tendencje barokowe pojawiły się nieco pózniej, bo dopiero w XVII...
Barok i renesans
BAROK Przełom w baroku - Przełom w rozwoju nauki i pojmowaniu świata – Kartezjusz z racjonalizmem (XVII w.) - Kryzys gospodarczy. - Powstanie państw luterańskich (Szwecja, Dania, Prusy) bądź wielowyznaniowych (Holandia). - Utrata...