Po podziale państwa Karola Wielkiego w 843 roku w państwach wschodnio- i zachodniofrankijskim władzę sprawowali Karolingowie. Dynastia ta w państwie zachodniofrankijskim, czyli we Francji, wymarła w 987 roku, a władzę objął Hugo Kapet, założyciel francuskiej dynastii Kapetyngów.
On i jego następcy rozpoczęli proces wzmacniania władzy królewskiej i ograniczania praw potężnych wasali królewskich.
W państwie wschodniofrankijskim dynastia Karolingów wymarła w 911 roku. Władzę objęli następnie królowie wybierani przez 5 elektorów, którzy byli jednocześnie władcami 5 niemieckich księstw: Bawarii, Saksonii, Frankonii, Szwabii i Lotaryngii. Umocnienie władzy królewskiej w Niemczech nastąpiło za panowania dynastii saskiej (919-1002). Władcy z tej dynastii podporządkowali sobie plemiona słowiańskie (Słowianie Połabscy, Wieleci) oraz państwo czeskie. W 961 roku Otton I został koronowany na króla Włoch. W roku następnym (962) papież Jan XII koronował go na cesarza. Nastąpiło w ten sposób odnowienie Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie. Jeden z następców Ottona I, Otton III, planował stworzyć imperium obejmujące Bizancjum, Germanię, Słowiańszczyznę, Galię i Italię. Plany te przekreśliła śmierć władcy w 1002 roku.
Chrystus błogosławiący Ottona II i jego żonę Teofano
W V wieku Rzymianie opuścili Brytanię, którą zajęły plemiona germańskie, tworząc tam 7 samodzielnych królestw. Na przełomie X i XI wieku Brytania staje się terenem najazdów wikingów. W 1066 roku Normanowie na czele z Wilhelmem Zdobywcą podbili Brytanię.