Najpopularniejsze związki frazeologiczne
- Alfa i Omega: początek i koniec; - Ani mru-mru: wykrzyknienie mające skłonić do zachowania ciszy lub tajemnicy; - Achillesowa pięta (pięta Achillesa): to miejsce, które jest wrażliwe na śmierć; - Bać się jak diabeł święconej wody: unikać,...
Czasownik - gramatyka
Czasownik - odmienna część mowy określająca czynność lub stan. Odpowiada na pytania: "co robi?" i "co się z nim dzieje?". 1. Czasownik odmienia się przez: a) czasy: teraźniejszy, przyszły, przeszły b) osoby: pierwsza (ja), druga (ty),...
Słowotwórstwo
Działy nauki o języku: a) Fonetyka – głoski i litery b) Słowotwórstwo – powstawanie nowych wyrazów c) Składnia – budowa i rodzaje zdań d) Fleksja – części mowy Powstawanie nowych wyrazów: a) Tworzenie nowego wyrazu od dwóch słów np. sam +...
Upodobnienia i uproszczenia grup spółgłoskowych
Czym są upodobnienia grup spółgłoskowych? Rzecz najistotniejsza przy temacie upodobnień: sprawa dotyczy dwóch spółgłosek sąsiadujących ze sobą, np. spółgłoski dźwięcznej i bezdźwięcznej. Upodobnienie to zmiana jednej z nich, dostosowanie się do...
Zasady interpunkcji
Zdanie pojedyncze a) w zdaniu pojedynczym przecinkiem rozdzielamy: - jednorodne części zdania, to jest podmioty lub określenia, zestawione bezspójnikowo np. Wierzby, topole, graby rosły tuż nad wodą. Szyby, grusze, jabłonie rosły w...
Tryby czasownika
Omówimy trzy rodzaje trybów, które za pomocą formy osobowej wyrażają, jak przedstawia się czynność (lub stan): Tryb orzekający , bo orzeka, informuje o czynnościach (lub stanach), które mają miejsce w teraźniejszości, zaistniały w przeszłości...
Związki frazeologiczne - biblizmy
1). Faryzeusz - nieuczciwy, fałszywy, kłamliwy 2). Judasz - zdrajca 3). Niewierny Tomasz - niedowiarek 4). Trąba jerychońska - gapa, ciamajda 5). Wilk w owczej skórze - podstępny 6). Goliat - silny, potężny 7). Niebieski ptak - lekko duch...
Odmienne i nieodmienne części mowy
Części mowy możemy podzielić na: 1. ODMIENNE - należą do nich: - rzeczownik - przymiotnik - czasownik - liczebnik - zaimek (rzeczowny, przymiotny, liczebny) 2. NIEODMIENNE - należą do nich: - przysłówek - zaimek przysłowny -...
Gramatyka - podstawowe informacje
1. Podmiot kto? co? 2. Orzeczenie co robi? co się z nim dzieje? w jakim jest stanie? 3. Dopełnienie (wszystkie przypadki oprócz mianownika). 4. Przydawka jaki? jaka? jakie? czyj? który? ile? czego? z czego? 5. Okolicznik : -...
Rodzaje zdań złożonych współrzędnie
1. łączne (i, oraz, ani, ni, tudzież, także, zarazem) wykres zdania: 1....2 2. wynikowe (więc, to też, zatem, przeto) wykres zdania: --> 1 2 >-- np: Jestem zdolna uczennicą | więc dostaje same 5. 3. przeciwstawne...
Fonetyka
CZYM JEST FONETYKA? Fonetyka bada zjawiska dźwiękowe w mowie. To nauka o głoskach. Fonetyka wyjaśnia też, jaką funkcję pełnią poszczególne narządy mowy. Ogólnie zapamiętaj, że fonetyka zajmuje się dźwiękową stroną języka. CZYM SĄ NARZĄDY...
Napisz 15 zdaniową charakterystykę swojego najlepszego kolegi lub koleżanki. Użyj 5 orzeczeń czasownikowych i 5 imiennych.
Olga XXXXXXXXX, bo tak brzmi jej imię i nazwisko, to wspaniała dziewczyna. Poznałem ją na moim osiedlu. Znamy się już bardzo długo. Olga ma wysmukłą sylwetkę, trzyma się zawsze prosto. Moja koleżanka ma interesującą twarz, w której dominują duże...
Przypadki
Przypadki: - Mianownik Kto? Co? (jest) skrót M - Dopełniacz Kogo? Czego? (nie ma) skrót D - Celownik Komu? Czemu? (przyglądam się) skrót C - Biernik Kogo? Co? (lubię) skrót B - Narzędnik Z kim? Z czym? (chodzę) skrót N - Miejscownik O kim? O...
Imiesłów przysłówkowy
NIEODMIENNY - jak? gdzie? kiedy? WSPÓŁCZESNY (czynność trwa, ndk.) - ąc, np.: pisać: pisz - ąc, grać: graj - ąc, mieć: maj - ąc, malować: maluj - ąc, czyścić: czyszcz - ąc UPRZEDNI (czynność zakończona, dok.) - łszy (po...
Rodzaje zdań
I. Zdania złożone podrzędnie: 1... ...2 Można postawić pytanie np. Proś, by twoja podróż była długa. O co? II. Zdania złożone współrzędnie: 1...2 Np. Zatrzymaj się w fenickich portach i zakup tam dobre towary. Między...
Związki frazeologiczne
Podział ze względu na budowę gramatyczną a) zwroty - to związki frazeologiczne, które pełnią w zdaniu funkcje czasownika np. zbijać bąki, brać nogi za pas, patrzeć się jak sroka w gnat b) wyrażenia - to związki frazeologiczne, które...
Gramatyka, części mowy.
1. Rzeczownik - odmienia się przez przypadki (tzw. deklinacja), liczby (liczba pojedyncza i mnoga) i rodzaje (męski, żeński, nijaki). 2. Czasownik - odmienia się przez osoby, liczby, czasy (przeszły, teraźniejszy i przyszły), tryby (orzekający,...
Gramatyka - język polski
Wypowiedzenia dzielimy na zdania (zawierające orzeczenie) i równoważniki zdań, inaczej oznajmienia (nie zawierające orzeczenia). Wypowiedzenia, których nie można uzupełnić w ten sposób, to zawiadomienia lub wykrzyknienia. Zdania: 1. pojedyncze...
Części mowy
CZĘŚCI MOWY I. Odmienne 1. Rzeczownik - kto? co? np. malarz, artysta, zabawka, malowanie, czytanie 2. Czasownik - co robi? co się z nim dzieje? np. maluje, zachwyca się, śpi 3. Przymiotnik - jaki? jaka? jakie? np. wybitny,...
Związek Zgody
W związku zgody łączy się rzeczownik (podmiot) z czasownikiem (orzeczeniem) i rzeczownik z: przymiotnikiem, zaimkiem przyimkowym, liczebnikiem, imiesłowem przymiotnikowym czynnym lub biernym oraz rzeczownikiem. Wyraz nadrzędny (określany) i...
Środki stylistyczne
Metafora - inaczej przenośnia, jest to takie połączenie wyrazów które zmienia ich podstawowe znaczenie. Przykład serce z kamienia - serce nieczułe, niekochające, bez uczuć. Porównanie - porównujemy coś do czegoś, najczęściej używane...
Imiesłowy
Imiesłów to forma gramatyczna utworzona od czasownika. 1. Imiesłowy, które odpowiadają na pytania przymiotnika nazywamy imiesłowami przymiotnikowymi. Imiesłowy przymiotnikowe podlegają odmianie przez przypadki i rodzaje. Imiesłowy...
Zdanie współrzędnie złożone i zdanie podrzędnie złożone
ZDANIE WSPÓŁRZĘDNIE ZŁOŻONE 1). ŁĄCZNE - informują o czynnościach, które odbywają się niezależnie od siebie w tym samym czasie lub miejscu. Np. Wieje wiatr | i pada deszcz Spójniki: i, oraz, ani ... Wykres: ___ ... ___ 2). ROZŁĄCZNE -...
Pisownia "i" "ji"
Pisownia "-ji", "-i" w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku rzeczowników żeńskich zakończonych: 1) na "-ja" a) występującym po s, z, c, mają w tych przypadkach zakończenie "-ji" np. Rosja — Rosji,...
Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie
1. Zdania złożone współrzędnie dzielą się na: - łączne; spójniki: i, oraz, ni, ani, jak, również, że; (_..._) - przeciwstawne; spójniki: ale, a, lecz, jednak, zaś, natomiast; (->... -) - wynikowe; spójniki: więc, zatem, toteż, dlatego;...
Budowa słowotwórcza wyrazu pochodnego (analiza słowotwórcza)
Zależności, jakie zachodzą między wyrazem podstawowym, a pochodnym oraz budowę wyrazu pochodnego odkrywamy za pomocą ANALIZY SŁOWOTWÓRCZEJ. NA CZYM POLEGA ANALIZA SŁOWOTWÓRCZA? PO PIERWSZE: Na sprowadzeniu wyrazu pochodnego do jego formy...
Reguły i zasady stawiania przecinków w języku polskim
Stawianie przecinków (reguły): - przed: "że", "ale", "gdyż","albowiem" Przykład: "W prognozie pogody mówili, że jutro będzie padał deszcz". - przed: "który" Przykład:...
Środki poetyckie.
Alegoria - rodzaj metafory, której znaczenie odczytujemy w sposób jednoznaczny poprzez odwołanie się do tradycji kulturowej, literackiej, religijnej. Na alegorii opierają się często bajki Przykład : lis - to spryt, zuchwałość. Aliteracja - to...
Zdania złożone podrzędnie i współrzędnie
Zdania złożone podrzędnie a) podmiotowe pytania: kto? co? np. Ten dostanie nagrodę, kto pierwszy zadzwoni. b) orzecznikowe pytania: kim jest? czym jest? jaki jest? jaka jest? jakie jest? np. Mróz był taki, że po Wiśle można było...
Formanty
Istnieją różne rodzaje formantów. Formanty, to tak jakby dodatek do podstawy słowotwórczej Wyróżniamy cztery rodzaje formantów: - Jeżeli dodajemy go przed podstawą słowotwórczą, to mówimy o przedrostku. - Jeżeli dodajemy go po podstawie...
Analiza składniowa zdania.
Zdanie to podstawowa jednostka w procesie komunikacji. Zdanie składa się z: 1. Orzeczenia – czasownik w formie osobowej, lub związek łącznika i orzecznika wyrażający czynność, proces lub stan określany przez zdanie. Łącznik to osobowa forma...
Test z środkow stylistycznych.
Środki stylistyczne ………………………………………. Imię i nazwisko Przeczytaj uważnie tekst wiersza, a następnie wykonaj polecenia z nimi związane. Powodzenia. Dzieci się kąpią Dzieci się kąpią! O, wodo i słońce! Srebrzyste pluski i swawolne...
Odmiana czasownika "zacząć" w czasie przeszłym
l. poj. Ja - zaczęłam/zacząłem Ty - zaczęłaś/zacząłeś On - zaczął Ona - zaczęła Ono - zaczęło l. mn. My - zaczęłyśmy/zaczęliśmy Wy - zaczęłyście/zaczęli Oni - zaczęli One - zaczęły W formach czasu przeszłego czasowników, które w...
Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie
I. Zdania złożone współrzędnie - zdanie, w którym poszczególne zdania składowe można łatwo rozdzielić. Żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, stanowią gramatyczną całość. Rodzaje zdań współrzędnie złożonych: 1) łączne - spójniki: i,...
Odmienne części mowy
Odmiana rzeczowników: (deklinacja) przez przypadki (mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik, miejscownik, wołacz) w l. poj. i l. mn. Rzeczowniki występują w zdaniu samodzielnie lub w połączeniu z przyimkami w różnych częściach zdania...
Problemy z powtarzającymi się wyrazami
Powtarzające się wyrazy to problem dotyczący wszystkich, którzy piszą po polsku. W innych językach nie trzeba na to zwracać uwagi. Język polski jest jednak językiem bardzo bogatym w synonimy, którymi możemy zastąpić powtarzające się wyrazy oraz...
Elementy komunikacji językowej
Elementy komunikacji językowej: - nadawca komunikatu - odbiorca wypowiedzi - kanał komunikacyjny (bezpośrednia rozmowa, list, rozmowa telefoniczna) - tekst (wypowiedź ustna lub pisemna) - intencja komunikacyjna - sytuacja komunikacyjna -...
Błędy ortograficzne, frazeologiczne, językowe
We współczesnym języku polskim można dostrzec bardzo wiele faktów świadczących o niedbalstwie, nawet niechlujstwie i bezmyślności mówiących i piszących po polsku. Nie można jednak wywrzeć istotnego wpływu na rozwój języka przez samo wytykanie...
Części mowy
Dopełnienie – określenie czasownika, uzupełniające jego treść (kogo? Czego? Komu? Czemu? Kogo? Co? Kim? Czym? O kim? O czym?) Orzecznik – (jaki jest? Jaka jest? Jakie jest? Kim jest? Kim był? Kim się stał? Kim został?) Okolicznik – określenie...
Związki frazeologiczne o tematyce rycerskiej
Związki frazeologiczne o tematyce rycerskiej: - "śpiący rycerz" - "polegaj jak na Zawiszy" - "błędny rycerz" - "czyn rycerski" - "rycerz na białym koniu" - "walka z wiatrakami" -...
Rzeczownikowe określenia czasowników - krótko
Rzeczownikowe określenia czasowników występują w przypadku wymaganym przez te czasowniki. Możemy powiedzieć, że czasownik rządzi przypadkiem określającego go rzeczownika. Wiele czasowników wymaga określenia rzeczownikowego w bierniku, np....
Liczebnik
Liczebnik to część mowy oznaczająca liczbę lub kolejność osób, zwierząt, roślin, rzeczy, zjawisk itd. Podział liczebników: - główne - oznaczają liczbę (wskazują ilość np. przedmiotów) i odpowiadają na pytanie ile?, odmieniają się przez przypadki...
Test gramatyczny o formach czasownika
Test przeznaczony jest dla uczniów klasy I gimnazjalnej. Sprawdza funkcjonalne zastosowanie wiadomości i umiejętności dotyczących czasownika. Jest to sprawdzian poziomu zapamiętywania i rozumienia wiadomości oraz stosowania ich w sytuacjach...
Rodzaje zdań podrzędnych
Zdanie podrzędne zastępuje lub rozwija jedną z części zdania nadrzędnego i odpowiada na takie samo pytanie jak część zdania, które zastępuje. I. Zdania podrzędne podmiotowe (odpowiadają na pytania: kto? co?) W zdaniu nadrzędnym podmiotem...
Słowotwórstwo
Słowotwórstwo - dział nauki o języku, zajmujący się analogiczną budową wyrazu oraz opisem sposobu ich tworzenia. Wyraz podstawowy - tworzymy od niego nowy wyraz, jest niepodzielny słowotwórczo. Wyraz pochodny - wyraz utworzony od...
Zdania złożone współrzędnie
Definicja - Zdania złożone to zdania, które są na wspólnym rzędzie Przykłady 1. Jestem w szkole, więc muszę się dobrze zachowywać. 2. Przechodzę przez ulicę i muszę uważać. 3. Rycerz jedzie na wojnę, więc bierze ze sobą giermka. 4. Karol...
Budowa wypowiedzeń złożonych
Wypowiedzenie złożone zawiera dwa lub więcej orzeczeń. Zdania wchodzące w skład wypowiedzenia złożonego nazywają się zdaniami składowymi. Zdaniem składowym może być zdanie pojedyncze lub równoważnik zdania. Zdanie złożone podrzędnie składa się...
Analiza składniowa zdania
Rodzaje podmiotów a) Podmiot gramatyczny - wyrażony rzeczownikiem w mianowniku lub zaimkiem rzeczownym również w mianowniku np: - kto? co? NAUCZYCIELKA DYKTUJE NOTATKĘ - Kto?co? Oni piszą notatkę. b) Podmiot domyślny - poznajemy go...
Pisownia partykuł (z zeszytu szkolnego)
1. Pisownia partykuł: a) łączna: -że, -ż, -li -by z czasownikami osobowymi, partykułami, spójnikami b) rozdzielna: no, niech, nie, czy -by po czasownikach bezosobowych, wyrazach funkcji czasownikowej: można, niepodobna, trzeba, warto, wolno...