Naród

Konflikty w łonie emigracji

Idealizacji bohaterów i przeszłości towarzyszy pokazywanie trudów i ubóstwa życia emigracyjnego oraz eksponowanie dramatycznej niezgody wśród wygnańców. Konflikty te oddaje choćby Adam Mickiewicz w Epilogu epopei narodowej: Biada nam zbiegi, żeśmy w czas morowy Lękliwe nieśli za granicę głowy! Bo gdzie stąpili, szła przed nim trwoga W każdym sąsiedzie znajdowali wroga, Aż nas objęto w ciasny krąg łańcucha I każą oddać co najprędzej ducha. (...) Nie dziw, że ludzi, świat, siebie ohydzą,...

Poeta – przywódca narodu

Inny dylemat poetów dotyczył roli społecznej twórcy. Wielokrotnie pytano,czy poezja ma dotyczyć tematyki narodowej, czy nie, czy ma się angażować w sprawy społeczne, czy pozostać na nie obojętną. Wedle tradycji tyrtejskiej (nazwa pochodzi od greckiego poety Tyrteusza, który zagrzewał Greków do walki i... prowadził ich do zwycięstw) poeta ma zagrzewać do walki. Taką rolę odgrywa Gustaw-Konrad w III części Dziadów , pragnący stanąć na czele narodu i doprowadzić go do wolności. Podobnie...

naród

Naród

rzecz. m ukształtowana w wyniku długotrwałego procesu historycznego grupa ludzi zamieszkujących wspólne terytorium, mówiących tym samym językiem, mających poczucie wspólnoty narodowej.   W swoim świątecznym orędziu do narodu (D. lp) prezydent poruszył najważniejsze problemy nękające kraj i życzył rodakom wszystkiego dobrego z okazji zbliżających się świąt. Rozmaite narody (M. lm, ident. w B. lm) kultywują bardzo różne tradycje związane ze świętami.

Poeta – świadek zbrodni, poezja – „narodowych pamiątek kościół”

Inną rolę przypisze poecie opozycja w systemie totalitarnym.To rola świadka zbrodni. W pewnym sensie jest to nawiązanie do tradycji romantycznej, która nakazywała poetom utrwalać pamięć o bohaterach narodowych. W dobie totalitaryzmu jest to o tyle trudne, że wielu mordów dokonuje się w ukryciu... W Konradzie Wallenrodzie poeta Halban przypomina Walterowi Alfowi o jego prawdziwej tożsamości i obowiązku walki. A oto, jak zostaje określona rola poezji: Płomień rozgryzie malowane dzieje,...

Sąsiad z przymusu

W Panu Tadeuszu Mickiewicz kreuje postać kapitana Rykowa – ów Rosjanin jest zapraszany na uczty do domu patrioty – Soplicy, Sędziemu wydaje się bowiem, że tak wypada. Rykow chętnie biesiaduje z Polakami, lubi wspólne z nimi rozmowy, współczuje też uciskanemu narodowi, jest wyrozumiały: Ojczyzna! Ja to czuję wszystko, ja rozumiem! Wy Polaki, ja Ruski, teraz się nie bijem, Jest armistycjum, to my razem jemy, pijem. Jednak rozkaz przełożonych jest dla niego świętością. Dlatego, gdy...

Emigracja jako wygnanie

Emigranci epoki romantyzmu: Słowacki, Mickiewicz, Norwid kreowali się na wygnańców tęskniących za ojczyzną i cierpiących z powodu niemożności powrotu. Juliusz Słowacki w swoim słynnym Hymnie , w którym podmiot liryczny zapewne można utożsamiać z autorem, skarżył się: Żem często dumał nad mogiłą ludzi, Żem prawie nie znał rodzinnego domu, Żem był jak pielgrzym, co się w drodze trudzi Przy blaskach gromu, Że nie wiem, gdzie się w mogiłę położę, Smutno mi, Boże! (Juliusz Słowacki, Hymn )...

Zemsta na wrogach ojczyzny

Odmienną kategorię stanowi odwet na wrogach ojczyzny. Więźniowie przetrzymywani w celi za działania konspiracyjne w Dziadach cz. III Adama Mickiewicza śpiewają: „Zemsta, zemsta, zemsta na wroga,/z Bogiem i choćby mimo Boga!”. Kordian – tytułowy bohater dramatu romantycznego Juliusza Słowackiego decyduje się na królobójstwo, byle zgładzić cara, który bezprawnie mieni się królem Polski. Z kolei Walter Alf, podszywający się pod rycerza Konrada Wallenroda traci honor, łamie rycerskie słowo,...

Niemcy – naród artystów?

W opowiadaniach Tadeusza Borowskiego mowa o tym, jak trudno oddzielić byłym więźniom problem kultury niemieckiej od niemieckich zbrodni. Bohater filmu Andrzeja Wajdy Krajobraz po bitwie , nakręconego na podstawie prozy Borowskiego, wciąż myśli o tym, że językiem Goethego wydawano zbrodnicze rozkazy, a przy dźwiękach najpiękniejszej muzyki wysyłano ludzi na śmierć. Spaczona psychika i doświadczenia bohatera utrudniają mu postrzeganie i ocenę Niemców i niemieckiej kultury.

Poświęcenie matki

Poświęcenie nie musi dotyczyć ofiary za społeczność czy naród. Nie musi mieć też podłoża patriotycznego czy rewolucyjnego. Nawet jak najbardziej prywatne wybory mogą wiązać się z poświęceniem. Każda decyzja o wydaniu na świat dziecka jest ryzykiem i poświęceniem, bo macierzyństwo wymaga ofiary – zdają się mówić wiersze Anny Świrszczyńskiej, np. Patriarchat czy Zwykły poród , przypominające bóle rodzenia i cierpienia matek. O poświęceniu matki z narażeniem wędrującej pod obstrzałem po...

Biblijne i mitologiczne akty zemsty

Okrutne obrazy zemsty ukazuje Biblia . Bóg Jahwe mści się na wrogach narodu wybranego. Najwyraźniej widać to podczas plag egipskich i w czasie ucieczki Izraelitów z Egiptu – żołnierze egipscy i ich rydwany toną w Morzu Czerwonym,woda zalewa ich, choć Izraelici przeszli przez odmęty suchą nogą; to wyraz opieki starotestamentowego Boga nad narodem wybranym. Jednakże i Jahwe mści się niekiedy na swoim narodzie, kiedy grzeszy on i występuje przeciw swemu Panu. Np. okrutnie ukarani zostają ci,...

Polska Chrystusem narodów, Polska Winkelriedem narodów

Motyw Polski poświęcającej się za inne narody świata pojawia się w mesjanistycznej twórczości romantyków. W cz. III Dziadów Polska zostaje nazwana Chrystusem narodów. Podobnie jak Chrystus, cierpi za inne narody, katami są zaborcy. Ta ofiara ma jednak głęboki sens. Polska cierpi, Polska jest narodem wybranym, ale odkupieni zostaną wszyscy. Z kolei w Kordianie Juliusza Słowackiego szczególna rola Polski, która ponosi ofiarę, zostaje streszczona w metaforycznym haśle „Polska – Winkelriedem...

Samotność poety

Warto też wspomnieć o samotności twórcy. Już sam zawód artysty pociąga za sobą konieczność izolowania się i znoszenia samotnej twórczej męki. Przyczyną samotności jest geniusz, ale i niejednokrotnie szczególna misja twórcy, np. Gustaw-Konrad jest bezwzględnie samotny w swej walce toczonej z Bogiem o szczęście narodu. Samotna jednostka, samotny geniusz bierze na siebie odpowiedzialność za cały naród i bez współpracy z nim, jako osoba sprawująca rząd dusz chce osiągnąć swój cel:...

Literatura pozwala możliwie najdokładniej poznać ten świat, zrozumieć i wyrazić...

Oprócz prądów w literaturze trzymających się hasła "sztuka dla sztuki", istniały zawsze gatunki spełniające bardziej utylitarne funkcje. Sztuka nie może być wyobcowana, oderwana od rzeczywistości, sztuka bez człowieka i nie dla człowieka jest...

Kim jestem i ku czemu zmierza ludzkość?

Kiedy pytamy kogoś kim jest, to mówi nam imię i nazwisko. Ale to jest tylko nazwa. Tak naprawdę żeby dociec kim jesteśmy, to trzeba zastanowić się troszeczkę głębiej. Jeśli jednak nie nazwa, to gdy spytamy kogoś: kim jesteś, odpowiada: - No ja to...

Motyw odpowiedzialności za kraj w literaturze renesansowej.

Renesans inaczej odrodzenie antyku i przede wszystkim człowieka, rozwijał się pod wpływem prądów umysłowych: humanizmu i reformacji. Przeświadczenie, że "nic, co ludzkie", nie może być obce człowiekowi, połączone z dążeniem do...

"Błąd w mowie to jak tłusta plama na fotografii matki, którą kochasz."

Celem tej rozprawki będzie rozwinięcie następującej sentencji: ”Błąd w mowie, to jak tłusta plama na fotografii matki, którą bardzo kochasz.” To cytat z wiersza Janusza Korczaka, który w zrozumiały sposób przedstawił swoja opinię na temat...

"Contra spem spero" - analiza i interptretacja.

Utwór „Contra spem spero” Marii Konopnickiej jest przykładem poezji patriotycznej. Żyjącej w czasach niedoli narodu polskiego poetce nieobca była tematyka zaborów i prześladowań, co dokumentuje między innymi ten utwór. W pierwszej zwrotce...

Sytuacja polityczna w Polsce w XV i XVI w.

Drodzy słuchacze! Zebraliśmy się tutaj żeby rozmawiać o jakże trudnych czasach; Polską targają różne wojny i nieszczęścia, skarbiec świeci pustkami, a szlachta jak się bawiła tak dalej się bawi nie zdając sobie sprawy z powagi sytuacji. W...

Obraz utraconej ojczyzny we fragmencie epilogu "Pana Tadeusza" (68-99) i wierszu C. K. Norwida "Moja piosnka".

Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści. Jeden uważa, że ojczyzna to miejsce, w którym przyszło się człowiekowi urodzić i którego w takim układzie, z oczywistych wzglądów, nie może sobie wybrać. Kto inny będzie...

Obraz Polaków XVII wieku w Potopie Henryka Sienkiewicza.

Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania sie z Potopu Henryka Sienkiewicza? Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy fragmentów powieści. Zwróć uwagę na ich znaczenie dla całościu utworu. „Potop” jest powieścią historyczną napisaną...

Charakterystyka społeczeństwa polskiego w Potopie.

Powieść Henryka Sienkiewicza pt. "Potop" to jedno z arcydzieł polskiej literatury pozytywistycznej. Jest drugą częścią Trylogii. Koncepcją napisania utworu była idea "ku pokrzepieniu serc" Polaków, starających się zachować tożsamośc narodową....

"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate

Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...

Jaki obraz Polaków XVII wyłania się z Potopu Henryka Sienkiewicza? Matura 2005

Henryk Sienkiewicz w drugiej części swojej Trylogii przedstawia nam losy Polaków w XVII wieku. Tytuł „Potopu” wziął się z najazdu Szwedów na Polskę, który znany jest jako „potop szwedzki”. Zajmę się analizą dwóch fragmentów tej powieści....

Uzasadnij, że powieść "Syzyfowe prace" to utwór o młodzieży i dla młodzieży.

Wydaje się, że problem, którego dotyczy powieść Stefana Żeromskiego pt. „Syzyfowe prace”, czyli rusyfikacja młodzieży, jest nieaktualny, gdyż nasz kraj nie jest pod zaborami, tak jak to było kilkadziesiąt lat temu. Lecz niestety, wielu młodych...

Dom- rozprawka. "wszędzie dobrze ale w domu najlepiej"

Dom, jest to miejsce, które znamy od urodzenia. Kształcimy się tu oraz zdobywamy umiejętności które są niezbędne w drodze do dorosłości. Wytrwaliśmy w nim nasze żale oraz smutki, wzniesienia i upadki. Domem oczywiście nie zawsze możemy nazwać...

Kazania Sejmowe

"Kazania sejmowe" należą do publicystyki. Publicystyka to przede wszystkim wypowiedzi na aktualne tematy społeczne, polityczne. Publicystyka posługuje się często środkami perswazyjnymi i zmierza do czynnego oddziaływania na opinię publiczną....

Polski patriotyzm kiedyś i teraz. Co to znaczy być patriotą we współczesnej Polsce? Czy u progu XXI w. patriotyzm jest potrzebny?

W każdym z języków świata istnieją słowa wzniosłe, patetyczne jak ojczyzna, honor, szlachetność, wyrażające myśli, idee, które słyszymy w czasie każdego narodowego święta, o których czytamy w szkolnych lekturach i widzimy na ekranach kin w...

Pozytywizm ilustracją ideologii epoki.

Nadbudowa Ideologiczna tego okresu dzieli się na cztery zasadnicze modele światopoglądowe. Cechą wspólną tych modeli światopoglądowych jest wyraźne ukierunkowanie znaczenie społeczno – polityczne, natomiast ich płaszczyzna filozoficzna jest...

Świat bez zawiści - apel do współczesnego człowieka

Świat bez zawiści. Człowiek jest istotą społeczną. Nie jesteśmy somowystarczalni, a ogólne dobro ludzkości zależy przede wszystkim od umiejętności współpracy i działania w grupie, czyli tworzenia społeczeństwa. By umożliwić rozwój wspólnoty, dla...

Patriotka

Słowo patriotyzm oznacza wielkie umiłowanie do swego kraju ojczystego i gotowość poświęcenia się dla niego. Dla swojego kraju jestem gotowa zrobić bardzo dużo. Według mnie patriotyzm to odwaga i oddanie własnemu narodowi. Żebym mogłabym zostać...

Jak przeszłość kształtuje relacje pomiędzy chłopami a inteligencją na podstawie sceny 30 aktu I "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego.

Stanisław Wyspiański w swoim utworze pt. "Wesele" przedstawił stosunki panujące a społeczeństwie w czasach jemu współczesnych. Impulsem do napisania dramatu było rzeczywiste wesele Lucjana Rydla z dziewczyną chłopskiego pochodzenia - Jadwigą...

Dlaczego Syzyfowe prace są obowiązkową lekturą w gimnazjum? Czy chodzi o wzbudzenie nienawiści do Rosjan?

Syzyfowe prace jest to powieść Stefana Żeromskiego. Opowiada on o losach Polaków w zaborze rosyjskim. Szczególnie poruszony zostaje problem młodzieży szkolnej, ktora mimo ciągłych represji nie ulega rusyfikacji i walczy o swą polskość....

Męczeństwo narodu jako temat przewodni III części „Dziadów”

„Męczeństwo narodu” to główny motyw występujący w utworze. Adam Mickiewicz, który nie brał udziału w powstaniu miał inne spojrzenie na te wydarzenia i skierował myśl polaków na zjawisko szersze niż samo powstanie. Starał się odpowiedzieć na...

Ludowość jako element romantycznego światopoglądu.

Odawoła sie do ,, Świrezanki,, A. Mickiewicza oraz innych ballad. Z romantycznego zafascynowania ludowością powstały ballady Mickiewicza. Wątki, które w głównej mierze pochodziły z „wieści gminnej”, pozwoliły na przedstawienie nie tylko...

Jaką wizję ojczyzny przekazują poeci różnych generacji?

Antoni Słonimski, O Polsce słabej; Anna Kamieńska, W tej ojczyźnie; Jaką wizję ojczyzny przekazują poeci różnych generacji? Interpretując wiersze, zwróć uwagę na sposób wyrażania refleksji oraz na ukształtowanie wypowiedzi trzeba skrócić wstęp...

"Potykając się można zajść daleko, nie wolno tylko upaść i nie podnieść się"

W pełni zgadzam się ze słowami J.W. Goethe zawartymi w temacie. Wielu ludzi w dzisiejszych czasach nie posiada wystarczająco silnej woli, aby dotrzeć do postawionych sobie celów. Przy najmniejszym niepowodzeniu rezygnują i porzucają swoje...

Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania się z Potopu Henryka Sienkiewicza?

Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania się z Potopu Henryka Sienkiewicza? Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy danych fragmentów powieści. Zwróć uwagę na ich znaczenie dla całości utworu. Potop Henryka Sienkiewicza jest...

Wybrane problemy i tematy nowel pozytywistycznych.

Pozytywizm jako nowy prąd w naszej literaturze zwiastowały „małe formy literackie” - nowele i opowiadania. Znane utwory Prusa, Sienkiewicza, Orzeszkowej wprowadzają w krąg spraw aktualnych epoki, ukazują dojrzewanie nowej poetyki w twórczości...

Poetyckie spojrzenie Józefa Łobodowskiego i Władysława Broniewskiego na Monte Cassino - konspekt.

I. Władysław Broniewski: - uczestnik powstania listopadowego o zapale rewolucjonisty - dzieła głównie o tematyce wojennej, patriotycznej i większości zagrzewające do walki - wychowany na patriotycznej poezji - zaangażowany w sprawy Polski...

Na czym polegał dramat sprawy narodowej w "Weselu".

„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jest to utwór realistyczno–symboliczny, który z opisu uroczystości weselnej zamienił się na dramat narodowy. Takie zestawienie, zarówno kwestii hucznej zabawy jak i problemy polityczne, było możliwe tylko dzięki...

„Rzecz to piękna zaprawdę, gdy (…), ginie człowiek odważny, walcząc w obronie ojczyzny” - Tyrtajos

„Rzecz to piękna zaprawdę, gdy (…), ginie człowiek odważny, walcząc w obronie ojczyzny” – Słowa te oddają w najlepszym stopniu znaczenia słowa patriotyzm. Wiąże się on z umiłowanie ojczyzny, dumę z jej tradycji i kultury oraz spełnianiem...

Romantyzm w Polsce i Europie

Informacje ogólne Romantyzm, prąd ideowy, literacki i artystyczny w Europie, przeszczepiony także do niektórych krajów kontynentu amerykańskiego. Za okres trwania romantyzmu (łącznie z tzw. preromantyzmem i romantyzmem schyłkowym) przyjmuje się...

Rola artysty w życiu narodu - rozprawka

Rola artysty w życiu narodu zmieniała się wraz z epokami, ale zawsze była doniosła. W starożytności artyści zastanawiali się nad zagadnieniem piękna, według myśli O.Wilde’a: „Artysta jest twórcą piękna”. Twórczość nadawała artyście sławę i...

Ojczyzna.

Kiedy mówię ojczyzna to widzę żołnierzy walczących za nasz kraj w czasie wojen.. Ich wysiłek o obronę niepodległości był tak ogromny, że na ich cześć wybudowano setki pomników, które dzisiaj zdobią Polską ziemię. Jakimż zaszczytem musi być pomnik...

Epoki w pigułce - powtórzenie wiadomości do matury

FILOZOFIE I ZAŁOŻENIA DANEJ EPOKI STAROŻYTNOŚĆ XIXw. P. n. E – Vw. N.e. Rodzaje literackie - podziału dokonał Arystoteles w IIIw. P. n.e. - epika Homer VIIIw.p.n.e. - liryka Safona VII/Viw.p.n.e. - dramat Sofokles Vw.p.n.e....

Patryjotyzm w dzisiejszych czasach.

PATRIOTYZM DZISIAJ Patriotyzm - miłość do ojczyzny, własnego narodu, połączona z gotowością do ofiar dla niej, Z UZNANIEM PRAW INNYCH NARODÓW I SZACUNKIEM DLA NICH. Patriotyzm dzisiaj jest pojęciem zapomnianym lub rozumianym niezgodnie ze...

Przemówienie w oparciu o pieśń XIV Jana Kochanowskiego.

Szanowni rządzący! Przemawiam do was ponieważ chciałabym udzielić wam kilku porad i wzkazówek dotyczących rządzenia. Chciałabym aby te rady były przez was wypełniane po to aby było lepiej...