Kazania Sejmowe

"Kazania sejmowe" należą do publicystyki.
Publicystyka to przede wszystkim wypowiedzi na aktualne tematy społeczne, polityczne. Publicystyka posługuje się często środkami perswazyjnymi i zmierza do czynnego oddziaływania na opinię publiczną. Publicystyka nie tylko przekazuje wypowiedzi i informacje, lecz także tłumaczy je i komentuje.

Tak więc "Kazania sejmowe" są przykładem publicystyki publicznej. Piotr Skarga napisał je z myślą wpłynięcia na obradowujących wówczas posłów. W tym czasie Piotr Skarga był królewskim kaznodzieją i to on odprawiał mszę rozpoczynającą obrady Sejmu. Ksiądz widząc do czego prowadzi niezgoda próbował uświadomić posłom zagrożenia, przed którymi stoją. Osiem "Kazań sejmowych" to osiem rozdziałów rozprawy politycznej o najważniejszych niedomaganiach Rzeczypospolitej i o sposobach ich przezwyciężenia.

W kazaniu I o tytule "O mądrości potrzebnej do rady" autor opisuje i charakteryzuje choroby na które cierpi Rzeczypospolita. Kazanie to pełni rolę jakby wstępu do utworu, opisuję ogólną problematykę. Główną myślą jest moralność narodu. Skarga uważał, że jeśli naród posiada moralność to państwo ma się dobrze i rośnie w siłę.

W kazaniu II "O miłości ku ojczyźnie" autor wylicza sześć chorób Rzeczypospolitej. Są to m.in.: osłabienie pozycji króla, tolerancja religijna, brak miłości do ojczyzny, kłótnie wśród szlachty, które poważnie osłabiają rządy w Polsce. Autor domaga się miłości do ojczyzny, miłości bezinteresownej, która nie przynosi zysków. Te słowa kierował głównie do bogatej szlachty i do magnaterii, którzy dbali wyłącznie o swój majątek. W tym kazaniu użył słynnej alegorii o tonącym statku.

W kazaniu III "O niezgodzie domowej" autor stwierdza, że Polacy powinni się zgadzać się ze sobą, ponieważ łączy ich bardzo wiele rzeczy: religia, takie same prawa, ten sam władca, miłość do bliźniego. Brak tej zgody może doprowadzić do rozpadu państwa.

W kazaniu IV oraz V Skarga próbuje uświadomić ludziom iż reformacja swoboda religijna pogłębia niezgodę między narodem i kieruję Polskę do upadku. Pisarz uważa religię katolicką jako jedynie prawdziwą i słuszną, czemu nie można się dziwić, ponieważ był księdzem katolickim.

W kazaniu VI "O monarchii i królestwie" pisarz uważa, że krajem powinna rządzić jedna osoba - król. Król przy pomocy Rady powinien sprawiedliwie rządzić krajem. Poddani powinni okazywać swojemu władcy szacunek i posłuszeństwo. Natomiast wszystkie przywileje szlacheckie, według Skargi, prowadzą do upadku państwa.

W kazaniu VII "Prawa niesprawiedliwe" Skarga stwierdza, że bez prawa sprawiedliwego nie ma prawdziwej wolności. W kazaniu tym wylicza różne niesprawiedliwe prawa. Żąda wolności dla chłopów równocześnie akceptując stany społeczne.

W kazaniu VIII "O niekarności grzechów jawnych" autor opisuje uczucia patriotyczne: miłość do ojczyzny, niepokój o losy państwa. Ma nadzieję, że Bóg pomoże ocalić Polskę. Tytułowe grzechy to m.in. lichwa, kradzieże społecznego mienia, wyzysk sierot, mężobójstwo. Ukazując powyższe grzechy Skarga przewiduje szybki upadek Polski.

Przy pomocy tej oryginalnej retoryki ks. Piotr Skarga piętnuje wady szlachty, podkreśla wagę występujących problemów oraz pragnie naprawy zaistniałej sytuacji.

Po przeczytaniu "Kazań sejmowych" stwierdzam, że książka ta ma wymiar ponadczasowy. Wiele zawartych w niej myśli jest nadal aktualnych. Wady społeczne i polityczne, które piętnuje Skarganadal występują w III RP. Jednak nie wszystkie jego poglądy przyjmuję i akceptuję. Nie zgadzam się z poglądami dotyczącymi życia religijnego i wprowadzenia represji dla innowierców.