Mikołaj Rej
Renesansowe ideały życia (na podstawie konkretnych tekstów).
1. IDEAŁ ZIEMIANINA w "Pieśni Świętojańskiej o Sobótce" Jana Kochanowskiego i w "Żywocie człowieka poczciwego" M. Reja. a) ziemianin jest przedstawiony jako człowiek szczęśliwy, wesoły i samowystarczalny. Człowiek ten żyje zgodnie z naturą i...
Różne przykłady postaw patriotycznych w Twojej ocenie (nazwij je i omów w świetle poznanych utworów).
Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Literatura polska jest prawdziwą szkołą uczuć patriotycznych, bo niemal od początku swego istnienia wyrażała głęboką troskę o...
Dlaczego "człowiek poczciwy" może być określony jako postać epoki renesansu?
Ideał stworzony przez Reja w żywocie; pokazuje, jak należy wychować nasz ideał, nauczyć go moralności, ogłady towarzyskiej (np. przy pomocy wyjazdu zagranicznego, pobytu na dworze magnata), nie konieczne są studia (Rej nie był wykształcony),...
Renesans - charakterystyka epoki
ODRODZENIE - NOWA EPOKA, NOWE IDEAŁY 1. Nazwa epoki - Odrodzenie = renesans - z francuskiego `renaissance` (re ` znów` `na nowo` la naissance `narodziny`) - Renesans to epoka w dziejach kultury europejskiej następująca po średniowieczu,...
Renesans w Europie.
Sześćset lat temu Włochy składały się z wielu odrębnych państw. Ich władcy rywalizowali między sobą, płacili artystom, by dla nich pracowali. Wkrótce Włochy zapełniły się dziełami sztuki. Renesansowe wzory często były nową wersją antycznych,...
Odpowiedzialność
Motyw odpowiedzialności J. Bedier "Dzieje Tristana i Izoldy" Tristan, rycerz bez skazy, poczuwa się do odpowiedzialności za grzeszną miłość do...
Odrodzenie
ODRODZENIE Epoka pojawiła się w Europie w XIV i trwała do XVI. Za jej kolebkę uznaje się Włochy. Główne przyczyny dla których odrodzenie – epoka tak skrajnie różniąca się poglądami od średniowiecza mogła się rozwijać- mogło się rozwijać to...
Model człowieka i obywatela w twórczości M. Reja, A.F. Modrzewskiego i J. Kochanowskiego.
M. Rej w dialogu "Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" krytykuje stosunki międzyludzkie. Wstęp zachęca czytelnika do refleksji. Autor zarzuca du-chowieństwu pychę, lenistwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków, nie...
Odrodzenie w Europie
Odrodzenie, zwane również Renesansem, pojawiło się we Włoszech w XIV wieku i trwało do początku wieku XVI. W innych krajach Europy, w tym także w Polsce, w II połowie XV wieku, cały wiek XVI, aż do lat 30-tych XVII w. Głównymi przyczynami...
Przedstaw i oceń wzorce osobowe prezentowane przez literaturę średniowiecza i renesansu.
Od najdawniejszych czasów literatura stawiała sobie określone zadania :uczyć, bawić, wychowywać. Homer pouczał o wszystkim ,o zajęciach ludzi podczas wojny i pokoju, o zawodach, polityce, dobrych obyczajach i obowiązkach. Tyrtajos głosił, że...
Zagadnienia maturalne z języka polskiego
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Scharakteryzuj wzór "szlachcica poczciwego" nakreślony przez M. Reja.
Mikołaj Rej słusznie został nazwany "ojcem literatury polskiej". Jego dzieła są oryginalne, bo odbija się w nich życie narodu, zaś utwory adresowane są do przedstawicieli tego narodu. Czytała go przede wszystkim szlachta - wówczas była to warstwa...
Notka biograficzna Mikołaja Reja na podstawie "Bursztynów".
Mikołaj Rej żył w epoce renesansu. Należał do ludzi lubiących towarzystwo, choć czasem pragnął porozmyślać miłego i uprzejmego człowieka, którego zawsze można poprosić o pomoc. Mikołaj Rej był pierwszym pisarzem tworzącym w języku polskim. Uważał,...
Renesans w pigułce
Pojęcia - Humanizm - zespół poglądów w którym umacniało się przekonanie o potrzebie kształtowania osobowości i o potędze twórczych możliwości człowieka - Reformacja - działania zmierzające do odnowienia Kościoła i chrześcijaństwa -...
Mikołaj Rej
Mikołaj Rej z Nagłowic – urodzony 4.II.1505 w Żurawinie pod Haliczem, zmarł ok. 4.X.1569 prawdopodobnie w Rejowcu, poeta, prozaik, tłumacz. Przez rok studiował w Akademii Krakowskiej (1518). Rzecznik reformacji w Polsce; od 1525 na dworze...
"Polska to hołota tylko im złota - czy „Polska to piękna rzecz”? Uzasadnij, wykorzystując znane Ci utwory literackie.
Od najdawniejszych lat literatura podejmowała problemy narodowe i społeczne. Wielu twórców kultury charakteryzowała troska o losy ich Ojczyzny i o przyszłość jej obywateli. Swoją twórczością pragnęli wpłynąć na ludzi, którzy mieli decydujący wpływ...
Złoty Wiek
Złoty wiek" Wiek XVI w Polsce nazwany został "złotym wiekiem" ponieważ, przyniósł on ogromny wzrost znaczenia Polski w różnych dziedzinach życia na arenie międzynarodowej. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako...
Starożytność
1. Problematyka moralna „Antygony” Jedną z zasad antycznej estetyki zakładającej oddziaływanie sztuki na odbiorcę, wprowadzonej przez Arystotelesa w szóstym rozdzia-le jego poetyki, była zasada tzw. katharsis - oczyszczenia. Pojęcie to...
Pisarze Odrodzenia i Oświecenia o Polsce i Polakach. Omów temat na wybranych utworach literackich tych epok.
Każdy z nas wie jaka jest ówczesna Polska. Media codziennie dostarczają nam nowych wiadomości o sytuacji panującej w naszym kraju. Wiemy również jacy jesteśmy my – Polacy. Znamy swoje tradycje, obyczaje, zachowania… Jednak Polska nie istnieje...
Jacy jesteśmy Polacy?
JACY JESTEŚMY POLACY? I Wstęp: Panuje powszechne przekonanie, że każdy naród wyposażony jest w szczególne i trwałe cechy charakteru, czego odzwierciedleniem są stereotypowe sądy o różnych nacjach, utrwalone chociażby w przysłowiach czy w...
Motyw domu w literaturze
Mitologia Boginią ogniska domowego była Hestia (córka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery). Ślubowała dziewictwo, ni miała własnego domu, ale stała na straży wszystkich innych ognisk domowych. Była uosobieniem gospodyni domowej. Jako jedyna...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Arkadia i realizm – dwa obrazy wsi polskiej w literaturze renesansowej w świetle „Żeńców”, „Pieśni świętojańskiej o Sobótce”, „Żywota człowieka poczciwego”
Okresowi renesansu charakteryzującemu się poczuciem piękna i harmonii towarzyszyło nieodmienne i powszechne przekonanie, że stan ziemiański jest stanem szczęśliwym, zapewniającym człowiekowi prawdziwe powodzenie i radość. Radości płynące z życia...
Renesans - ściąga
1. RENESANS – (połowa XIV – koniec XVI) inaczej: „odrodzenie”. Określa się nim epokę w dziejach kultury europejskiej; czasy burzliwego rozwoju sztuki, nauki, odkryć geograficznych, a także kultu starożytności, której dzieła są niedościgłym wzorcem...
Wzorce osobowe renesansu.
Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała charakter dydaktyczny, nie...
Reformacja i Kontrreformacja w Polsce
Hasła reformacyjne Lutra przedostały się do Polski w pierwszych latach po jego wystąpieniu. Szerzyły się one najpierw wśród mieszczan i uczonych, później wśród szlachty. Ruch reformacyjny rozszerzał się początkowo potajemnie, gdyż król Zygmunt...
Przedstaw różne sposoby funkcjonowania toposu arkadii odwołując się do wybranych przykładów
Arkadia – kraina wszelkiej szczęśliwości, raj ziemski. Arkadia – kraina wszelkiej szczęśliwości. W każdej epoce przyjmowała inną formę, ale znaczenie było i jest takie samo. To miejsce szczęśliwości i spokoju. Ostoja, która towarzyszy ludzkości...
Arkadia i raj - motyw
Motyw Arkadii i Raju w wybranych utworach Arkadia/Raj — W starożytnej Grecji lesista kraina w środkowej części Peloponezu. Otoczona górami, o łagodnym, przyjaznym klimacie, zamieszkała przez lud trudniący się pasterstwem i uprawą żyznej,...
Renesansowa parenetyka. Omów odwołując się do wybranych utworów literackich.
W dobie renesansu literatura parenetyczna nadal pozostawała modna. Nowa optymistyczna epoka propagowała nowe wzorce osobowe, ideały godne naśladowania. Nie są to już średniowieczne posągi rycerza, władcy i świętego. Wzorce parenetyczne renesansu...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
Motyw domu.
Rok 1994 był ogłoszony międzynarodowym rokiem rodziny. Z tej okazji odbywały się w Polsce różne uroczystości i światowe kongresy. Na między-państwowym kongresie w Warszawie wygłosili referaty przedstawiciele różnych krajów. Dotyczyły one praw...
Człowiek i jego wartości.
Człowiek i jego świat wartości. Człowiek zawsze szukał w literaturze odpowiedzi na pytania o sens własnej egzystencji, o sposób rozumienia świata i samego siebie, o ideały, ku którym ma dążyć, o system wartości, jaki powinien wyznawać. Literatura...
Władza - powołanie, zobowiązanie, namiętność, zaszczyt, pokusa...
Władza - zdolność używania czegoś w sposób dowolny, poruszania czymś, moc, siła; siła duszy, potęga umysłowa: rozum, uczucie, wyobraźnia, pamięć itp.(...) Władca - człowiek, który włada czymś, ma władzę nad czymś, panuje.(...) Władać - móc...
Mikołaj Rej - zarzuty stawiane Polakom w sprawie zaniedbywnia języka polskiego
Żyjemy w XXI wieku. Świat biegnie do przodu i nie przestaje. W dzisiejszych czasach liczą się tylko pieniądze i dobre układy. Zapominamy o tym, co najważniejsze. Miłość, rodzina, zdrowie i ojczyzna. Te słowa już dawno straciły na wartości. My –...
Wszystko o Renesansie w Polsce i Europie
Jest tu podene dużo informacji o renesansie w Polsce jak i w europie
Przedstaw ideał szlachcica -ziemianina na przykładzie utworów Reja i Kochanowskiego
Przedstaw ideał szlachcica ziemianina na przykladzie utworow mikolaja reja i jana kochanowskiego zarówno mikolaj rej jak i jan kochanowski to pisarze tworzacy w epoce renesansu zwanej epoką odrodzenia w ktorej możemy wyroznic humanizm.obaj...
Województwo świętokrzyskie
Położenie geograficzne Ziemia kielecka to region położony między Wisłą, a Pilicą, stanowiący północną część historycznej Małopolski. Aktualnie nazwą tą określa się obszar województwa świętokrzyskiego, którego powierzchnia wynosi 11672...
Polska złotego wieku czyli Polska za panowania Zygmunta I Starego
Wiek XVI w dziejach Polski nazywa się często „złotym wiekiem” ponieważ był to okres pomyślnego rozwoju gospodarczego, rozkwitu kultury i nauki, a także wewnętrznego pokoju. W okresie tym w Europie rosło zapotrzebowanie na zboże, a nasze...
Renesans jako okres rozwoju kultury, literatury, sztuki i architektury.
Renesans - okres rozwoju literatury, kultury, sztuki i architektury, został zapoczątkowany wielkim wydarzeniem – odkryciem Ameryki w 1492 roku przez Krzysztofa Kolumba. Epoka ta znana także jako Odrodzenie w architekturze powracało do wzorców...
Topos arkadii w Renesansie
Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim życiem ma długa tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o mitycznym "złotym wieku" i utraconych na zawsze krainach szczęścia, gdzie człowiek beztroski i niewinny istniał harmonijnie...
Rozważania nad sensem życia na podstawie literatury antycznej, staropolskiej i współczesnej.
"Widziałem wszystkie dzieła czynione pod słońcem a oto wszystko marność i gonienie za wiatrem" Człowiek od zarania dziejów poszukuje odpowiedzi na pytanie o sens życia. Wydawać by się mogło, że nie jest to ważny problem, jest wszak tyle...
Odpowiedzialność za ludzi i kraj (problem władcy i podwładnego) w literaturze renesansowej.
Koniec XV i cały XVI wiek to tzw. złoty okres w dziejach Polski. Czas ten przypada na rządy ostatnich królów z dynastii Jagiellonów. Zygmunt Stary, Zygmunt August i pierwszy elekcyjny król Stefan Batory rządzili wtedy Rzeczpospolitą. Odrodzenie...
Czy zgadzasz się z teza ze życie na wsi jest sielanka
W literaturze wiele miejsca poświęcono wsi, nic dziwnego, przecież do końca XX wieku większość ludzi mieszka z dala od miasta , z dala do wielkich skupisk, żyjąc blisko z przyrodą. Wieś kojarzy się długo z miejscem, gdzie ludzie wiodą szczęśliwe...
Mikołaj Rej - ciekawostki z pamiętnika
Wiele informacji jest udostępnionych na temat Mikołaja Reja. Szkoda, że wszystkie się potwierdzają, a nie ma żadnej nowej. W 2005 roku, dokładnie w kwietniu, znaleziono jeden z pamiętników, tego jakże ważnego Polaka. Według tego pamiętnika:...
Wieś w literaturze
- Idylla, raj na ziemi – literackie wizje wsi. - Prawda i mit o życiu na wsi. - Różne wizje wsi. W literaturze wiele miejsca poświęcono wsi, nic dziwnego, przecież do końca XX wieku większość ludzi mieszka z dala od miasta, z dala do...
Człowiek w poszukiwaniu najważniejszych wartości (dobro, zło)
Komentarz: Taki problem istnieje w kulturze od jej początków. Czym się w życiu kierować? Czy wartości są jasno, jednoznacznie, raz na zawsze określone, czy też – względne, zależne od epoki, mody, a może innych jeszcze czynników? Istnienie pewnych...
Edukacja od renesansu do końca XIX wieku
I MYŚL PEDAGOGICZNA W OKRESIE ODRODZENIA I JEJ GŁÓWNI PRZEDSTAWICIELE. Renesans – okres rozwoju kultury europejskiej w XIV – XV wieku charakteryzuje się nasileniem tendencji humanistycznych i nawrotem do kultury antycznej, rozwojem myśli...
Renesans i barok - dwie epoki i dwie wizje świata.
Podczas badań nad literaturą kolejnych epok zauważono, że epoki, które nie następowały bezpośrednio po sobie posiadają pewne cechy dla siebie wspólne. Natomiast okresy, które następowały bezpośrednio po sobie bardzo się od siebie różnią. Nie...
Przykłady dzieł plastycznych, pisanych, utworów muzycznych inspirowanych Biblią.
PISANE: Jan Kochanowski "Treny" Mikołaj Rej, Czesław Miłosz "Psalmy" Czesław Miłosz "Piosenka o końcu świata" Jan Kasprowicz "Dies ires ( Dzień gniewu)" Władysław Reymont "Ziemia obiecana"...
W jakim celu pisarze sięgają po przysłowia? Omów funkcję przysłów w wybranych utworach literackich.
BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: Biernat z Lublina, Wybór pism, Ossolineum 2004, ISBN 83-04-04681-4. Fredro A., Pan Jowialski, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław 1952. Kochanowski J., Dzieła wybrane, Greg, Warszawa...