"Bogurodzica".

- Najdawniejsza polska pieśń religijna – najstarszy polski tekst poetycki
- Pochodzi z XIII wieku, dwie pierwsze strofy prawdopodobnie z 1407r
- Oryginalne działo rodzime, nie oparte na żadnym wzorcu literackim
- Motyw deesis – pojawiają się trzy os. boskie: Chrystus, Maryja i Jan Chrzciciel
- Zachowany został hierarchiczny porządek – wykluczenie bezpośredniego kontaktu pomiędzy odległymi od siebie elementami, pośrednictwo innych (teoria propagowana przez św. Tomasza z Akwinu)
- Utwór ma formę błagań i próśb skierowanych do Matki Boskiej, zachowuje intelektualny charakter, zgodnie ze scholastyką, łączący wiarę i rozum
- PIERWSZA STROFA: modlitwa wiernych skierowana do MB z prośbą o wstawiennictwo u Chrystusa w celu wyjednania wiernym obfitych łask
- DRUGA STROFA: zbiorowy podmiot liryczny zwraca się do Syna Bożego, aby Ten przez wzgląd na Jana Chrzciciela, wysłuchał modlitw i zesłał proszącym łaskę pobożnego życia, zaś po śmierci zapewnił im życie wieczne w raju
- Strofy zakończone są „Kyrieleison” – „Panie zmiłuj się nad nami”, które podkreślają prośby wiernych
- Język „Bogurodzicy” jest bardzo urozmaicony – utwór uznano za arcydzieło artystyczne poezji polskiej
* Kontakia – strofy pełne gier słownych, rymów wewnętrznych, przedzielone stałymi wersami
* Apostrofy – zwroty do MB, Chrystusa
* Asylabizm – brak jednakowej liczby sylab w wersie, wiersz tzn. zdaniowo-rymowy
* Intonacja – zapewnienie wyrazistości poszczególnych klauzul (zakończeń wersów) lub członów wersu, intonacja wznosząca się – antykadencja lub opadająca – kadencja
* Rymy – wewnętrzne i końcowe (żeńskie)
* Archaizmy:
· Leksykalne (znaczeniowe): zwolena – wybrana, gospodzin – pan, zbożny – zasobny, przebyt – pobyt; użyte w utworze jako słowo oznaczające co innego niż w poprzednim znaczeniu
· Fonetyczne: sławiena – sławiona, Krzciciel – Chrzciciel
· Fleksyjne: zyszczy – zjednaj, spuści – obdarz
· Składniowe: bogiem sławiena – uwielbiana przez Boga
· Słowotwórcze: Bogurodzica
- Nawiązania do „Lamentu świętokrzyskiego”
* Bogurodzica ukazuje Maryję jako istotę boską uczestniczącą w chwale swego syna i ciesząca się jego szczególnymi względami, MB jest opiekunką ludzi, wyjednującą im łaskę syna
* Lament świętokrzyski prezentuje ludzkie cechy MB – cierpienie, ból, rozpacz, bezradność, poszukiwania współczucia i wsparcia, MB jest matką bolejącą nad cierpieniem jedynego dziecka