Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
O okrucieństwie rewolucji, która pożera własne dzieci, będą mieli okazję przekonać się także uczestnicy rewolucji francuskiej, po pewnym czasie odsunięci od rządów i niejednokrotnie skazywani na śmierć. Takie losy czekają m.in. Dantona ( Sprawa Danton a Stanisławy Przybyszewskiej, film Danton Andrzeja Wajdy). Metaforycznie o tym niechlubnym mechanizmie rewolucji, prowadzącym do dyktatury i represji oraz mordowania przeciwników politycznych, opowie rozrachunkowy film Tengiza Abuładze...
• Alegoria – takie uosobienie cnoty albo grzechu i tak często występujące w różnych utworach, że staje się symbolem czytelnym dla wszystkich. • Apokryfy – utwory nawiązujące do Biblii , ale nieuznawane przez Kościół. Pochodzące z nich motywy, często przemieszane z fantastyką, pojawiały się w tekstach hagiograficznych. • Asceza – unikanie radości życia, umartwianie się w celu doskonalenia duszy i zasłużenia na zbawienie. Początkowo miała formę intensywnego samoudręczenia, ale...
Młoda Polska to epoka mająca miejsce pod koniec XIX wieku (1890- 1918). Na określenie tej epoki używano wielu równoważnych i wymiennych nazw: modernizm, neoromantyzm, dekadentyzm, impresjonizm i symbolizm. Każdy z tych terminów ma...
Gotyk, styl w architekturze i sztukach plastycznych panujący w Europie w okresie dojrzałego i późnego średniowiecza. Stanowi szczytowe osiągnięcie kultury rycerskiej, mieszczańskiej a także dworskiej. Rozwijał się w kilku fazach od...
Dla rycerza najważniejszy był honor, Bóg i wierność. Zawsze odważny i bohaterski nigdy nie zhańbił się ucieczką z pola walki. Przysięgę cenił bardziej niż własne życie. Chlubą dla rycerza było zginać chwalebnie za wiarę, ojczyznę lub w obronie...
„Wszystko dzieje się zgodnie z przeznaczeniem” [Heraklit z Efezu] „Wszystko, co nas spotyka na świecie dobrego i złego, zapisane jest w górze” [Denis Diderot] Starożytni wierzyli, że nad człowiekiem czuwają mojry, czyli greckie bóstwa...
BIBLIA Testament-( łac.testamentum) przymierze Werset-wyodrębniony graficznie odcinek tekstu, obejmujący najczęściej kilka zdań tworzących całość znaczeniową i rytmiczną Ewangelia- dobra nowina, pismo chrześcijańskie opisujące życie i śmieć...
Filozofia - jest to nauka o sensie życia i istnienia, rozmyślanie i stawianie sobie pytań, na które do tej pory nie ma odpowiedzi 1. Historia pojęcia "filozofia" - pierwsi filozofowie nazywali siebie mędrcami (gr. sophos) od słowa mądrość...
Celem poezji barokowej jest zaszokować, zaskoczyć odbiorcę. Dlatego twórcza praca poetów skupia się na poszukiwaniu nowych form wyrazu, na oryginalności pomysłu - czyli konceptyzmie. Najpopularniejszą techniką baroku była metoda twórcza...
Periodyzacja epoki starożytnej. Periodyzacja to podział na okresy i podokresy. Epokę starożytną określiły dwie cywilizacje: świat starożytnej Grecji i Imperium Rzymskiego. Literaturę starożytną dzielimy na okresy według powstania: VIII...
Dlaczego starożytność? Starożytność lub antyk związana jest z faktem że wszystkie dzieła tego okresu powstały w zamierzchłej przeszłość (w języku łacińskim wyraz „Antiquus” oznacza dawny). Terminów tych użyli twórcy jednej z następnych epok...
Genesis- tytuł pierwszej księgi ST, inaczej Księga Rodzaju przypisywana tradycyjnie Mojżeszowi. Potocznie: początek, zespół warunków i przyczyn, które złożyły się na powstanie i rozwój świata (także pochodzenie, rodowód). Tora- pięć pierwszych...
1. Co to jest układ "S"? Typ obecności zależny od sytuacji, w której znalazła się zbiorowość. Niepowtarzalny, chwilowy. Przypadkowy lub celowy. 1. Czy układ "S" jest układem rozpraszającym? Nie. 2. Czy Raszewski zalicza...
1*Średniowiecze-epoka w hist. Europy miedzy V a XV w. Początek upadek Rzymu 476 a koniec 1450(czcionka) 1453(Konstantynopol)1492(Kolumb) Medium aevum-„wieki średnie”*teocentryzm-kluczowa idea średniowiecza-życie ludzkie podporządko jest wierze w...
Renesans inaczej odrodzenie antyku i przede wszystkim człowieka, rozwijał się pod wpływem prądów umysłowych: humanizmu i reformacji. Przeświadczenie, że "nic, co ludzkie", nie może być obce człowiekowi, połączone z dążeniem do...
Słowniczek Historyczny z książki Grzegorza Wojciechowskiego Historia i Społeczeństwo - Człowiek i Jego Cywilizacja. Poznaję cię historio 6! Wydawnictwo ARKA Poznań 2002. A Aztekowie – nazwa plemienia zamieszkującego Amerykę w Dawnych czasach....
NAZWA: termin „średniowiecze” pochodzi od łacińskiego sformułowania medium aevum - wiek średni. Właśnie tak pisarze XV i XVI w. określali epokę oddzielającą starożytność od renesansu. We współczesnej polszczyźnie używa się nazwy „mediewista” w...
Aforyzm: zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy. Antonim: przeciwieństwo Alegoria: podstawienie pojęć oderwanych pod obraz o znaczeniu...
Fonetyczne (brzmieniowe) - onomatopeja (wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk, - instrumentacja głoskowa (eufonia) - celowe powtarzanie tych samych głosek w bliskim sąsiedztwie - rymy: 1. - parzyste: dwa kolejne wersy mają ten...
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Topos - stały, powtarzający się obraz lub motyw literacki. Przykładem toposu mitycznego jest Arkadia, Amor przeszywający serce strzałą. W Biblii jest to wypędzenie z Raju, posłannictwo i męka Chrystusa. Motyw Sądu Ostatecznego wykorzystuje Zb....
Santiago to główny bohater opowiadania Ernesta Hemingwaya pt. "Stary człowiek i morze". Jego losy są alegorią ludzkiego życia i walką z przeciwnościami losu. Po pierwsze stary Santiago zmagał się z własnymi słabościami i samotnością....
ŚRODKI STYLISTYCZNE a) słowotwórcze: - neologizmy - słowa nowo utworzone; np. niedobłysk - zdrobnienia/deminutiva - np. kotek - zgrubienia/augmentativa - np. kocur - złożenia/composita - wyrazu utworzone z dwóch słów; np. śmiercionośny b)...
1. Wstępne rozpoznanie całości: a) poszukiwanie nadrzędnego sensu utworu, sprecyzowanie zakresu owych poszukiwań; b) sformułowanie wstępnej hipotezy interpretacyjnej. 2. Nadawca - adresat: a) kto do kogo mówi - kreacja podmiotu lirycznego...
Aliteracja - powtarzanie tych samych liter lub sylab na początku kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers, służące do uwydatnienia treści wyrazów i całych wypowiedzi, np. Bura burza od boru. Onomatopeja - wyrazy dźwiękonaśladowcze;...
- Homonimy - wyrazy jednakowe fonetycznie i ortograficznie, ale różne semantycznie i etymologicznie; np. para (wodna, zakochanych), klucz (do drzwi, znak muzyczny, zasada). Współcześnie rozróżniane wyłącznie na podstawie kontekstu zdania w jakim...
A) GATUNKI LITERACKIE EPIKA * pamiętnik - osobista relacja o faktach i zdarzeniach znanych autorowi z doświadczenia . Od dziennika różni się dystansem narracyjnym dzięki któremu wydarzenia nie tylko są przedstawione lecz i komentowane przez...
LITERACKIE I IDEOWE WYZNACZNIKI EPOKI. 1. N a z w a: Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności (zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu...
Średniowiecze: Ramy czasowe: W Europie średniowiecze trwało ok.1000 lat, tzn. od IV / V w. do XV w. Ramy czasowe wyznaczają ważne momenty dziejowe: W 395r. Cesarstwo Rzymskie podzieliło się na Zachodnio-rzymskie i Wschodnio-rzymskie. Upadek...
Środki stylistyczne – środki używane w literaturze (czasem również w filmie), mające na celu wywołanie u czytelnika (lub u widza) określonych emocji, pobudzenie jego wyobraźni. anakolut błąd składniowy zniekształcający budowę zdania,...
Alegoria - obraz w lit. I sztuce mający poza znaczeniem dosłowny określony sens przenośny, metaforyczny. Znaczenie alegorii jest ściśle skodyfikowane i potwierdzane tradycją, w przeciwieństwie do symbolu, który można interpretować wielorako...
BAROK 1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) • Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. • Termin...
ŚRODKI STYLISTYCZNE: I. FONETYCZNE a). wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeja) II. SŁOWNIKOWE a). archaizm (wyrazy, które wyszły z użycia) b). neologizm (wyraz, zwrot lub znaczenie nowo utworzone) c). wulgaryzm (określenie mające...
Środki stylistyczne - brzmieniowe, - leksykalne, - tropy stylistyczne. Środki brzmieniowe - intonacja - w trakcie wypowiadania tekstu - nadawanie mu pewnego rodzaju melodii, poprzez zmianę medolacji, w celu wyrażenia emocji,lub...
Urozmaicenie fabuły czy alegoria? Rozważ, jaką rolę w „Lalce” Bolesława Prusa pełni przytoczona legenda. W rozważaniach odwołaj się do znajomości losów Stanisława Wokulskiego. „Lalka” to dzieło, jak mawiają, wybitne. Zawiera ono nie tylko...
zad. Udowodnij że postaci które spotyka mły książę są postaciami alegorycznymi. Postacie w "Małym Księciu" są postaciami alegorycznymi, ponieważ ich cechy soą wyolbrzymione, przerysowane. Takim przykładem jest król dla którego najważniejsza jest...
Alegoria to w literaturze i sztuce obraz mający poza znaczeniem dosłownym określony sens przenośny; wyobraża zwykle pojęcie oderwane. Średniowiecze to epoka alegorii. Średniowieczne dzieła pełne są obrazów i wizji, do których odczytania potrzebny...
1.Średniowiecze- to epoka w historii Europy miedzy V a XV stuleciem. Za jej datę początkowo uznaje się upadek starożytnego Rzymu(476). Zmierzch cesarstwa zachodniego rzymskiego otwiera więc epokę średniowiecza, a koniec epoki są podawane trzy...
Legenda - utwór epicki, zawierający część prawdy historycznej (fakty, postać, miejsce) osnutej wokół zdarzeń fantastycznych. Alegoria - wyrażenie prawd o ludzkim postępowaniu za pomocą fikcyjnych elementów (postaci, fabuły, działań) Występuje...
1. Fonetyczne środki - celowy dobór głosek: - Instrumentacja głoskowa lub eufonia. - Onomatopeja, czyli imitowanie dźwięków (miau, hau, zgrzytać, huk itp.). - Rym, czyli zgodność grupy głosek kończących wyraz w co najmniej dwóch...
Aforyzm – zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy. Przykład : Kto krzyczy, ten słabnie. Anakolut – błąd składniowy zniekształcający...
Genesis – tytuł pierwszej księgi Starego Testamentu, inaczej Księga Rodzaju przypisywana tradycyjnie Mojżeszowi. Potocznie: początek, zespół warunków i przyczyn, które złożyły się na powstanie i rozwój świata (także pochodzenie, rodowód) Tora –...
Alegoria - motyw zawarty w dziele literackim (a także malarskim), np.: postać, zdarzenie, który oprócz znaczenia dosłownego ma sens dodatkowy, domyślny, czyli alegoryczny. Popularną alegorią literacką jest np.: przedstawienie żeglugi,...
alegoria- obraz lub opowiadanie, które w całości ma sens przenośny. Alegorię różni od symbolu jednoznaczność przenośni. Może być wplatana w utwór literacki lub usamodzielniona stanowić odmianę bajki. Typowym choć uproszczonym przykładem alegorii...
SRODKI STYLISTYCZNE 1.FONETYCZNE -instrumentacja głoskowa (eufonia) - celowe powtarzanie tych samych głosek w bliskim sąsiedztwie, np. w wierszu "Epitafium Rzymowi" Mikołaja Sępa Szarzyńskiego: "Ty, co Rzym wpośród Rzyma chcąc baczyć...
Fonetyczne środki stylistyczne - Onomatopeja (dźwiękonaśladownictwo) - środek polegający na takim dobieraniu wyrazów, aby naśladowały one swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot. Słowotwórcze...
Nazwa epoki i granice czasowe Nazwa "barok" pochodzi prawdopodobnie od portugalskiego słowa "barocco", oznaczającego rzadką i cenną perłę o nieregularnym kształcie. Miano epoki byłoby więc zarazem metaforą jej samej:...
I. Środki słowotwórcze - Wyrazy zgrubiałe: psisko, kocisko, powieścidło, chłopisko - Wyrazy zdrobniałe: ziółka, pszczółka - Neologizmy – nowo powstałe wyrazy - Złożenia: szybkonogi, bystrooki II. Środki leksykalne (tropy stylistyczne)...
Alegoria - motyw zawarty w dziele literackim (a także malarskim), np.: postać, zdarzenie, który oprócz znaczenia dosłownego ma sens dodatkowy, domyślny, czyli alegoryczny. Popularną alegorią literacką jest np.: przedstawienie żeglugi,...
Syn Francuza i Hiszpanki, urodził się w 1913 roku w Algierii. Studia filozoficzne. Założył teatr ludowy(scenarzysta, reżyser, aktor, dramatopisarz), na krótko wstąpił także do partii komunistycznej. W 1937 roku ukazał się jego pierwszy zbiór...