Alegoria
Śmierć w sztuce i historii
Dziś troszkę inny artykuł w treści, niż zwykle, ale listopadowe wieczory zwracają naszą uwagę w stronę bliskich którzy odeszli - w stronę śmierci. Przedstawienia plastyczne idei przemijania i śmierci występują już w czasach starożytnych, o czym...
Antyk-wstęp do epoki
chronologia: początek IX w. p.n.e – pierwsze próby zapisywania koniec 476 n.e. – upadek cesarstwa zachodniorzymskiego hybris – arogancka duma względem bogów mit – opowieść o stałej warstwie fabularnej, organizująca wierzenia danej...
Kult wielkich ludzi w poezji Cypriana Kamila Norwida
C. K. Norwid to czwarty z wielkich polskich romantyków, twórczość poety przypada na drugą połowę tej epoki. Debiutował w 1840 roku, czyli prawie 20 lat po wydaniu I tomu "Poezji" A. Mickiewicza. Szybko zdobył sławę poetycką, bywał...
Terminy średniowieczne.
Pośrednictwo, umowa, w której jedna strona (pośrednik) zobowiązuje się wobec drugiej strony nastręczyć sposobność do zawarcia umowy albo pośredniczyć przy zawarciu takiej umowy. Z reguły odpłatne. Hierarchia, uszeregowanie stanowisk lub władz...
Czy przypowieść może być kluczem do interpretacji „Procesu”?
Dzieło Franca Kafki pod tytułem „Proces” jest powieścią paraboliczną. W utworach tego typu fabuła stanowi jedynie pretekst, ilustrację uniwersalnych prawd na temat świata i człowieka. Przedstawione postacie i wydarzenia nie są natomiast ważne ze...
Symbol jako środek służy wyrażaniu niewyrażalnego
Symbol jako środek wyrażania utajnionych myśli i emocji towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Nie tylko literatura, ale także architektura, rzeźba, malarstwo, sztuka użytkowa stały się obszarem zaszyfrowanych i wieloznacznych treści. Człowiek...
Środki językowe
Nasz przekaz możemy urozmaicić poprzez zastosowanie różnorodnych środków językowych. Do najczęściej stosowanych należą: 1. Alegoria - jest to metafora, której znaczenie odczytujemy w sposób jednoznaczny dzięki znajomości tradycji kulturowej,...
Średniowiecze.
Alegoria- motyw lub zespół motywów w utworze literackim o znaczeniu przenośnym, znaczenie alegoryczne jest przypisane na stałe, zatem alegorie tłumaczy się wjednoznacznie (inaczej niż symbole), np. postać kobiety z opaską na oczach, wagą i mieczem...
Urozmaicenie fabuły czy alegoria? Opowieść Węgiełka bohatera" Lalki"
Bolesław Prus był wielkim, polskim pisarzem tworzącym w dobie pozytywizmu. Jednym z jego największych dzieł jest „Lalka”. Pomimo wyraźnej problematyki społecznej podjętej przez autora, motywem przewodnim utworu jest nieszczęśliwa...
Środki stylistyczne
ALEGORIA - Motyw zawarty w dziale literackim ( a także malarskim, filmowym) ANAFORA ? Środek poetycki polegający na powtórzeniu tych samych wyrazów. ANIMIZACJA ? Nadawanie przedmiotom i zjawiskom przyrody cech istot żywych (zwierząt) ANTYTEZA ?...
Pytania na maturę ustną 2004
Starożytność 1. Na czym polega uniwersalność greckich mitów? 2. Przedstaw motyw niezawinionego cierpienia, odwołując się do Księgi Hioba i mitu o Prometeszu. 3. Na czym polega konflikt tragiczny w „Antygonie” Sofoklesa? 4. Rozważ przesłania...
Autotematyzm w twórczości Słowackiego.
Pojęcie autotematyzmu oznacza „sam na swój temat”. W romantyzmie zaistniały tendencje do skupiania się artysty nad samym sobą , nad ideą twórczości, powołaniem twórczym. Autotematyzmem możemy nazwać po prostu poezję o poezji. Musimy...
Marinizm
Marinizm - nurt literacki baroku Marinizm - nazwa ta pochodzi od nazwiska włoskiego pisarza Gianbattista Marino; marianizm to inaczej kwiecisty barok; odrzucał renesansową harmonię między treścią a formą i kładł nacisk na formę; lubował się...
Środki poetyckie
Eufonia –obejmuje rym, rytm, instrumentację głoskową (Kakofonia-brak harmonii dźwiękowej) Instrumentacja głoskowa: -Onomatopeja – świst, zgrzyt/ Ruszyła maszyna po szynach ospale -Aliteracja – zwija się zaułek zawiły/ zagubiony we własnych...
Starożytność i Biblia
Starożytność Filozofia i sztuka starożytnej Grecji i Rzymu. Wyraz filozofia pochodzi od dwóch słów phileo (lubię) i sophia (mądrość). W starożytności termin ten oznaczał całokształt wiedzy racjonalnej. Filozofia grecka zaczęła rozwijać...
Opracowanie wiersza "Szewczyk" - Bolesława Leśmiana
ad maiorem Dei gloriam – dla większej chwały Bożej. - św. Ignacy Loyola - Z tego właśnie wiersza Bolesława Leśmiana należącego do zbioru „Łąka” z 1920r. Jerzy Wysocki dodając melodię, stworzył piękną pieśń. Została ona wykonana przez...
Pytania na ustny polski 2005 z gramatyką
STAROŻYTNOŚĆ 1.Etymologiczne i realne znaczenie stałych związków frazeologicznych wywodzących się z Mitologii i z Biblii. Mitologia: ZŁOTE JABŁKO- jabłko, które było przyczyną kłótni Hery, Ateny, Afrodyty; rzucone na stół przez Eris z...
Barokowa miłość - wyjaśnij na kilku przykładach.
Barok - miłość cielesna, ziemska jest potępiona 1. Koncept - wiersz musiał być zaskakujący i w miarę możliwości nowatorski; „Do trupa” Morsztyn Naborowski 13. Oksymoron- zestawienie dwóch wyrazów sprzecznych znaczeniowo, „mróz gorejący,...
Pojęcia z polskiego
Pamflet Pamflet, utwór publicystyczny lub literacki, nierzadko anonimowy, zmierzający do zdemaskowania, ośmieszenia i poniżenia osoby, środowiska społecznego, instytucji. Posługuje się ekspresywną retoryką, przejaskrawieniami w...
Ku antykowi- powtórka
Poeci greccy: 1. Safona- pisała o miłości 2. Tyrteusz- pisał o patriotyźmie 3. Anakreont- pisał o tematyce biesiadniej ALEGORIA- typ symbolu, ustalony dla wszystkich jednakowy. STYL WYSOKI: * zawiera dużo metafor * dużo porównań * dużo...
Figury retoryczne
Animizacja , ożywienie, rodzaj metafory przypisującej przedmiotom martwym, zjawiskom przyrody oraz pojęciom abstrakcyjnym cechy i właściwości istot żywych, np. ślepy kamień, gniewne morze, czuła noc. Antropomorfizacja , rodzaj...
Środki stylistyczne - ściąga
I. Fonetyczne: 1. Wyrazy dźwiękonaśladowcze - używany w poezji środek artystyczny polegający na takim dobieraniu wyrazów, że naśladują swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot. np. I dudni, i stuka,...
Średniowiecze - pojęcia.
Alegoria- symbol poddający się jednorazowemu przekładowi Kolęda- pieśń o tematyce religijnej związanej z Bożym Narodzeniem Hagiografia- utwór poswięcony świętym chrześcijańskim, była w pewnym sensie literaturą rozrywkową Misterium- dramat...
Środki stylistyczne.
FONETYCZNE Wyrazy dźwiękonaśladowcze- używany w poezji środek artystyczny polegający na takim dobieraniu wyrazów, że naśladują swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot. np. I dudni, i stuka, łomocze i...
Urozmaicenie fabuły czy alegoria - Opowieść Węgiełka.
Za główny wątek powieści „Lalka” można uznać miłość Stanisława Wokulskiego do Izabeli Łęckiej i jego dążenia do jej poślubienia. Próby zdobycia jej serca są dość mozolne i wymagają od bohatera dużego wysiłku, zaparcia i konsekwencji czynów,...
Gatunki biblijne we współczesnej literaturze.
Przypowieść, parabola, gatunek należący do literatury moralistyczno-dydaktycznej, najczęściej związany z wierzeniami religijnymi. Posługuje się narracją, w której postaci i zdarzenia pełnią rolę nosicieli i zarazem przykładów prawd oraz prawideł...
Środki stylistyczne
1) FONETYCZNE - dotyczące warstwy brzmieniowej tekstu: Aliteracja - polega na stosowaniu tych samych głosek na początku sąsiadujących ze sobą wyrazów. Eufonia - polega na stosowaniu zasad harmonijnego współbrzmienia głosek. Onomatopeja -...
Biblia
Biblia jest źródłem kultury europejskiej. 1. Co oznacza słowo Biblia? Słowo Biblia pochodzi od greckiego biblios i dosłownie oznacza "księgi". 2. Kiedy powstała Biblia? Stary Testament: XIX - I w. p.n.e. Nowy Testament: 51 - 96 r....
"Pieśń V" - Jana Kochanowskiego jako przykład utworu perswazyjnego
"Piesn V" - Jana kochanowskiego odbiega nieco od tematow jego innych utworow ,ktorych tematyka sa zabawy i lekkosci zycia . Utwor ten jest patriotyczny , napisany w formie przemowienia . Podmiot liryczny jest czlowiekiem , ktoremu lezy na...
Środki poetyckie - wyjaśnienia pojęć.
Aliteracja - powtarzanie tych samych liter lub sylab na początku kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers, służące do uwydatnienia treści wyrazów i całych wypowiedzi, np. Bura burza od boru. Onomatopeja - wyrazy dźwiękonaśladowcze;...
Terminy literackie.
Aforyzm - zwięzłe zdanie, wyrażające myśl moralną, filozoficzną, maksyma, sentencja, złota myśl. Akcja - część fabuły, zespół zdarzeń, które prowadzą do określonego rozwiązania. Alegoria - uosobienie abstrakcyjnych pojęć. Często spotykana w...
Słownik terminów literackich
A Adaptacja - parafraza, przekształcenie utworu literackiego na potrzeby określonej grupy odbiorców. - adaptacja szkolna - przeznaczona dla młodzieży - adaptacja teatralna - przeniesienie na scenę utworu epickiego lub lirycznego...
Środki poetyckie.
Alegoria - rodzaj metafory, której znaczenie odczytujemy w sposób jednoznaczny poprzez odwołanie się do tradycji kulturowej, literackiej, religijnej. Na alegorii opierają się często bajki Przykład : lis - to spryt, zuchwałość. Aliteracja - to...
Środki poetyckie
Alegoria – motyw zawarty w dziele literackim, np. postać, zdarzenie, który oprócz znaczenia dosłownego ma sens dodatkowy, domyślny, czyli alegoryczny. Aliteracja - to powtórzenie w celach ekspresywnych jednej lub kilku głosek na początku...
Środki stylistyczne z przykładami
ŚRODKI STYLISTYCZNE (INACZEJ JĘZYKOWE BĄDŹ POETYCKIE) Środki poetyckie są podstawową jednostką stylu artystycznego utworu lirycznego. Wyróżniamy: fonetyczne (dźwiękowe), morfologiczne, słowotwórcze, składniowe, leksykalne oraz figury...
Środki językowe
1. Synonimy - wyrazy o podobnym znaczeniu. pieniądze - forsa, kasa, bilon, monety, kapucha. 2. Homonimy - wyrazy o jednakowym brzmieniu, lecz o różnym znaczeniu. Zamek, służba, lód. 3. Antonimy - wyrazy o przeciwnym znaczeniu. czarny -...
Średniowiecze - opracowanie epoki - powtórka do matury
1. Czas trwania Czas trwania i nazwa epoki czas trwania – początek średniowiecza przypada na przełom IV i V wieku naszej ery. Często wskazuje się rok 476 ( upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego). Średniowiecze trwało w Europie ponad 11...
Środki poetyckie
#Homonimy - wyrazy jednakowe fonetycznie i ortograficznie, ale różne semantycznie i etymologicznie; np. para (wodna, zakochanych), klucz (do drzwi, znak muzyczny, zasada). Współcześnie rozróżniane wyłącznie na podstawie kontekstu zdania w jakim...
Środki artystyczne i stylistyczne
1. ALITERACJA – rozpoczynanie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami - przykład: „(…)moreny, mureny i morza i zorze(…)”(W. Szymborska „Urodziny”) - funkcje: * uwypuklenie danego fragmentu tekstu; * podkreślenie melodyjności wiersza...