W XIV wieku na terenie Włoch nastąpił przełom w kulturze, który rozpoczął epokę zwaną renesansem lub odrodzeniem. Przemiany owe dotarły do krajów Europy Zachodniej w II połowie XV wieku, do Polski zaś na przełomie XV i XVI wieku.
Jednym z pierwszych ośrodków odrodzenia we Włoszech była Florencja rządzona przez dynastię Medyceuszy. Główne cechy odrodzenia to: nawrót do kultury antycznej i naśladownictwo jej wzorów zwłaszcza w sztukach plastycznych, przeciwstawienie się średniowiecznym poglądom na człowieka, humanizm oraz rozkwit nauki, literatury i sztuki.
Do najwybitniejszych twórców epoki odrodzenia w dziedzinie sztuki należą: Sandro Botticelli, Piero Della Francesca, Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael, Tycjan, Hieronim Bosch, Pieter Breugel Starszy, Albrecht Dürer.
W dziedzinie nauki do największych osiągnięć epoki odrodzenia należą: teoria heliocentryczna (1543) Mikołaja Kopernika, osiągnięcia w dziedzinie algebry (np. uznanie pierwiastka za liczbę).