Sielanka
Obraz potu i krwi chłopa oraz konfliktów społecznych
Konflikty społeczne dochodzą do głosu w anonimowej średniowiecznej Satyrze na leniwych chłopów (napisanej z perspektywy pana – „chytrze bydlą z pany kmiecie...”) oraz w napisanej przez Mikołaja Reja Krótkiej rozprawie między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem . Mowa w niej o wykorzystywaniu finansowym i bezdusznym traktowaniu włościan przez duchowieństwo i szlachtę. W utworze padają znamienne słowa wójta: „ksiądz pana wini, pan księdza,/A nam prostym zewsząd nędza”. Temat znoju i...
Romantyczna wieś sielankowa i nostalgiczna
Nieco inną wieś, niegroźną i sielankową, opisał Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu . Idealizująca moc wspomnień kazała mu zapomnieć o biedzie, konfliktach społecznych wsi, a pamiętać piękno krajobrazów, urodzajność pól, smak przepysznych potraw, dźwięki muzyki i odgłosy przyrody, taneczne kroki, wielobarwność ginącego szlacheckiego świata. Chłopi funkcjonują gdzieś w tle i na koniec obdarzeni zostają przez Tadeusza i Zosię wolnością. Nie towarzyszą temu żadne dramatyczne przełomy...
Wieś sielankowa
W sielankowych obrazach wsi specjalizowała się literatura rzymska. Bukoliczne obrazy pasterzy, romansujących pośród pięknego krajobrazu i przeżywających swe pozorne problemy miłosne, powtórzą się w polskiej literaturze okresu sentymentalizmu ( Laura i Filon Franciszka Karpińskiego). Sielankową wieś, widzianą oczyma ziemianina gospodarza znamy także z przekazów twórców renesansowych: Żywota człowieka poćciwego Mikołaja Reja czy Pieśni świętojańskiej o Sobótce Jana Kochanowskiego. Obaj...
Szymonowic Szymon
Wybitny polski humanista. Pochodził z rodziny mieszczańskiej. Najpierw studiował w Akademii Krakowskiej, potem kształcił się za granicą. Kontakty z Janem Zamoyskim przyczyniły się do zdobycia tytułu szlacheckiego oraz zapewniły mu pracę nad zorganizowaniem Akademii w Zamościu, którą potem kierował. Nawiązywał znajomości z wybitnymi humanistami epoki. Pierwsze utwory pisał po łacinie i publikował pod nazwiskiem Simon Simonides. Były to wiersze pochwalne, poematy, tragedie. Tworzył także ody,...
Gatunki literackie renesansu
pochodzące z antyku : — dialog, — fraszka, — pieśń, — sielanka, — tragedia, — tren; pochodzące ze średniowiecza : — kazanie, — kronika, — misterium, — sonet.
Idealizacja ojczyzny
Nostalgii i tęsknocie za ojczyzną towarzyszy w utworach romantyków-emigrantów jej idealizacja. Cała narodowa epopeja Pan Tadeusz Adama Mickiewicza to sielankowy obraz Litwy z epoki napoleońskiej. Litwa to piękne krajobrazy, nieprzebrane bogactwo pełnych zwierzyny lasów, urodzajnych pól i łąk, dostatnie, gościnne domy, piękne szlacheckie obyczaje (wspólne posiłki, uczty, polowania, staropolska gościnność, szacunek dla starszych, dawna elegancja i ceremoniały). W domach takich jak Soplicowo...
Gatunki literackie oświecenia
Gatunki literackie oświecenia: bajka hymn komedia oda poemat heroiczny poemat heroikomiczny powieść satyra sielanka tragedia
Antyk opracowanie
Antyk 1 Zagadnienia ogólne 2 Geneza nazwy, chronologia, periodyzacja SZTUKA GRECKA OKRESY PODOKRESY archaiczny wczesnoarchaiczny (geometryczny) 1050 - 700 r. p.n.e. dojrzałego archaizmu (orientalizujący) 700 - 620 r. p.n.e....
Sentymentalizm w XVIII w.
1. Definicja i charakterystyka o Prąd umysłowy i literacki – konkurencyjny wobec klasycyzmu, związany z emancypacją klas średnich zainteresowanych likwidacją uprzedzeń stanowych. o Rzeczywistość – jawiła się jako zaprzeczenie klasycystycznych...
"Laura i Filon" Franciszka Karpińskiego oraz "Żeńcy" Szymona Szymonowica jako sielanki.
Sielanka (bukolika, ekloga, idylla, skotopaska, pastorela, pastuszka) Podstawowy gatunek tzw. literatury pastoralnej, rozwijającej się już w epoce starożytnej, kiedy to autorami utworów tego typu byli pisarze greccy: Teokryt i Wergiliusz. Oni też...
„Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego oraz „Żeńcy” Szymona Szymonowica jako sielanki
Sielanka (bukolika, ekloga, idylla, skotopaska, pastorela, pastuszka) Podstawowy gatunek tzw. literatury pastoralnej, rozwijającej się już w epoce starożytnej, kiedy to autorami utworów tego typu byli pisarze greccy: Teokryt i Wergiliusz. Oni też...
Wieś w literaturze.
Wieś , jej tradycje kulturowe i religijne , zwyczaje regionalne oraz trud codzienności od zawsze inspirowały wielu twórców do umieszczania jej w swoich dziełach . Ja jednak w swych refleksjach skupie się na wizerunku wsi przedstawionym w...
Wieś w literaturze polskiego Renesansu
Wieś w czasach oświecenia w Polsce miała wysoką wartość, ponieważ w tych to czasach przynosiła ona widoczne, a nawet wysokie zyski. Jednak na jej temat w literaturze wypowiadano się różnie. Poeci ujmowali życie wiejskie na dwa sposoby. Pierwszy z...
Obraz polskiej wsi i miasta
Temat ten przedstawiało wielu autorów we wszystkich epokach, dzięki czemu możemy obserwować zmiany dokonujące się w Polsce. Jak rozwój kultury i cywilizacji przyczynił się do poprawy ekonomicznej robotników. Jaka była wieś? O tym dowiadujemy się z...
Oświecenie
Oświecenie, określane często jako wiek rozumu – nurt kulturalny oraz okres w historii Europy przypadający na lata 1688-1789. (koniec wieku XVII-wiek XVIII.) Nazwa epoki: wiek filozofów, wiek rozumu racjonalizm-pogląd, uznający rozum za najlepsze...
Elementy krytyki rzeczywistości XVI w. w "Żeńcach" Szymona Szymonowica, a wyidealizowany obraz wsi w "Pieśni świętojańskiej o Sobótce"
"Żeńcy" Szymona Szymonowica to sielanka. Jej treść, z punktu widzenia cech gatunku, jest nietypowa, przedstawia bowiem pracę pańszczyźnianą, buduje obraz niedoli chłopa. O sielankowym charakterze utworu Szymonowica decyduje więc nie...
Sentymentalizm - charakterystyczne gatunki
SENTYMENTALIZM ---> sentiment – uczucie - empiryzm - myśli filozoficzne - człowiek poznający świat oraz problemy stosunków międzyludzkich - refleksje jako źródło doświadczenia i poznawania świata - zdolność odczuwania - rozterki wewnętrzne...
Jam jest dwór polski. Przedstaw obraz dworu polskiego analizując opisy dworu i życia mieszkańców w Korczynie i Soplicowie
Motyw dworu pojawia się w literaturze polskiej bardzo często, jest typowy i charakterystyczny zarówno dla romantyzmu jak i pozytywizmu. Myślę, że ma spore znaczenie dla kultury i tradycji, jest swoistą oznaką polskości, „miniaturą kraju”. Na...
Renesans - zagadnienia z języka polskiego.
ODRODZENIE (RENESANS) od 1492 do lat 30-tych XVIIw. RENESANS (fr. renaissance - odrodzenie)- zjawisko odrodzenia literatury antycznej i odnowienia studiów starożytnych. Ośrodkiem zainteresowań był otaczający świat. HASŁO „ Homo sum”...
Na podstawie "Żeńców" Szymona Szymonowica scharakteryzuj sielankę jako gatunek literacki.
Szymon Szymonowic, autor wykwintnych i zarazem realistycznych sielanek, pochodził z rodziny mieszczańskiej, ale za zasługi na polu literatury został nobilitowany (uszlachcony). Tęgi był to umysł, a jego talent poetycki - darem bożym, bo też -...
Jakie związki łączą odrodzenie z kulturą antyczną?
W pierwszych wiekach naszej ery dorobek kultury grecko-rzymskiej został odrzucony, jako pogański. Jednak, gdy chrześcijaństwo zwyciężyło ostatecznie, w kulturze europejskiej zaczęto obserwować zainteresowanie antykiem i jego dziedzictwem...
Geneza i funkcjonowanie mitu arkadyjskiego.
ARKADIA - (wg starożytnych greków) górski, lesisty kraj na środkowym Peloponezie, zamieszkały przez ubogich pasterzy i dzikie zwierzęta. Kraina prostoty i szczęśliwości (w istocie zacofana i prymitywna). Wielką karierę zrobił mit arkadyjski, który...
Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica
Tematyka rustykalna ("rusticus", po łacinie - wiejski) w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla...
Obrońcy chłopa w literaturze renesansowej.
Rej w "Krótkiej rozprawie...", pokazując chorobę Rzeczypospolitej, wszystkie winy za taki stan zrzuca na szlachtę, duchowieństwo i władzę. Jedynymi niewinnymi, a zarazem najbardziej poszkodowanymi są chłopi, na których spada cały ciężar...
Czy literatura Renesansu miała charakter odtwórczy?
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
Sentymentalizm, charakterystyka kochanka sentymentalnego, w oparciu o przykłady z literatury oświeceniowej.
Sentymentalizm jest odpowiedzią na skrajny racjonalizm i klasycyzm oświeceniowy; neguje przekonanie o ładzie i harmonii świata, dostrzegał konflikty istniejące we współczesnej cywilizacji; Rousseau mówił, że kryzys wynika z odejścia od natury,...
"Pan Tadeusz" na tle konwencji gatunku.
Epopeja – utwór liryczny, pisany wierszem lub prozą, ukazujący wszechstronnie i szczegółowo życie narodu w przełomowym momencie historycznym; charakterystyczne jest wprowadzenie bogatego tła obyczajowego, realizm, wielowątkowość akcji, pozwalająca...
Porównanie treści, formy, konstrukcji i języka "Pana Tadeusza" z filmem.
Zachwyt czy rozczarowanie? Przedstaw swoje przemyślenia, porównując treść, formę, konstrukcję i język "Pana Tadeusza" z filmem. Andrzej Wajda, który został uhonorowany niedawno nagrodą Oskara, za całokształt swojej twórczości, dał...
Gatunki uprawiane w Renesansie
Literatura Gatunki uprawiane w renesansie DRAMAT RENESANSOWY - W Anglii w drugiej połowie XVI wieku nastąpił rozkwit kultury pod Elżbietą I. Panowała tam monarchia absolutna. Była ona dobrym mecenasem dla sztuki, dramatu i teatru. Wiązało się...
Matura ustna - opracowane pytania z Oświecenia.
Opracowane pytania na mature ustna (XVIII LO, Wrocław, 2002) - Oświecenie OŚWIECENIE Poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, ich następcy wzięli nazwę od światła. I taka była filozofia nowej epoki: oświecenia, rozumu,...
Sielanki realistyczne w twórczości Szymona Szymonowica.
Sielanka jest to utwór tematycznie związany z wsią, często też dotyczy miłości. Gatunek ten wywodzi się z antyku. W starożytnej Grecji sielanki pisał Teokryt a w Rzymie Wergiliusz i już wtedy ukształtowały się dwie odmiany sielanki: sielanka...
Gatunki - tragedia szekspirowska, tren, fraszka, pieść, nowela, sielanka, pojęcie tragizmu.
Renesans wskrzesił duszę antyku. Nic więc dziwnego, że gatunki uprawiane przez starożytnych stały się ulubionymi formami twórców humanistycznych. TREN -gatunek, który "wydobył" Kochanowski z przeszłości antycznej. Tren był w starożytności...
Różne obrazy wsi polskiej XVI –XVII w.
Polska wieś była opisywana przez wielu autorów. Ich liczne sielanki, a także w wypadku Kochanowskiego fraszki, pokazywały różne aspekty życia na wsi. Sielanka jest z definicji utworem opisującym życie na wsi. Pokazuje wyidealizowany opis wsi...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina...
Geneza „Pana Tadeusza” w świetle epilogu
„Pana Tadeusza” wydał Adam Mickiewicz w Paryżu w 1834 roku. Pisał go z przerwami 1832 – 34. Życie polityczne Wielkiej Emigracji, spory, wzajemne oskarżenia i zarzuty złożyły się na panującą w środowisku atmosferę nierówności, tarć, niechęci,...
Cechy dramatu szekspirowskiego. Co to jest sielanka - podaj przykłady.
Szekspir wykorzystuje do twórczości tematykę historyczną, jednak dowolnie obrabianą do potrzeb lekceważenie jedności (czasu, miejsca i akcji) ukazywanie wzorców osobowych, dużo uwago poświęca psychice bohaterów; sploty intryg łączy ze sobą...
Antyk - pojęcia.
Epos- poemat bohaterski, utwor opowiadajacy dzieje bohatera na tle waznych, przelomowych wydazen. Przenikaja się w nim swiat ludzi i bogow i rozpoczyna się inwokacja. Tragedia to utwor przeznaczony na scene. Przedstawia konflikt wybitnej...
Cechy antyku.
Klasycyzm - czyli nie ma problemu... W kulturze starożytnej istniał przede wszystkim jeden, wspólny wszystkim twórcom wzorzec sztuki - opartej na wspólnie pojmowanym pięknie, harmonii i zasadzie mimesis. Ta ostatnia głosiła, że artysta powinien...
Recepta na życie Jana Kochanowskiego
Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w 1530 r. Pochodził z zamożniej szlachty. Był najwybitniejszym poetą polskiego odrodzenia. Studiował w Akademii Krakowskiej, a następnie na uniwersytecie w Padwie. Poeta przez całe swoje życie pisał pieśni,...
Krótkie streszczenie "Pana Tadeusza".
Księga I. Spotkanie Tadeusza z Zosią. Rozmowa z Telimeną. Kłótnia o Kusego i Sokoła. Kolacja. Księga II. Nieudane polowanie na zająca. Gerwazy wysłuchuje historii zamku. Księga III. Grzybobranie. Sędzia wyjawia Telimenie wolę ojca Tadeusza –...
Zagadnienia - gramatyka
5. ZDROBNIENIA I ZGRUBIENIA Zdrobnieniami okreslamy z wyrazy nacehcowane emocjonalnie, budzące w odbiorcy pozytywne skoarzenia np. kotek, kiciuś, koteczek Zgrubienie to wyrazy z reguły nacehcowane emocjonalnie ujemnie np. kocur, kocisko W...
Jakie prawdy zawarte w utworach Kochanowskiego uważasz za ważne dla współczesnego człowieka?
"Przeto chciejmy wziąć przed się myśli godne siebie" - jakie prawdy zawarte w utworach Kochanowskiego uważasz za ważne dla współczesnego człowieka? Jan Kochanowski to niewątpliwie gorliwy humanista, mogący poszczycić się wieloma...
Starożytność - pojęcia
TRADYCJA, przekazywane z pokolenia na pokolenie treści kulturowe (obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne itp.) uznane przez daną zbiorowość za społecznie doniosłe dla jej współczesności i przyszłości. MIT,...
Renesans.
Nowela - utwór o prostej i precyzyjnej budowie. Nie ma w niej miejsca na poboczne wątki i dygresje. Jej fabuła musi być jasna i mało skomplikowana. Akcja ma zmierzać do wyraźnego punktu kulminacyjnego, w którym nastąpi rozstrzygnięcie losu...
Zagadnienia maturalne
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Porównanie "Laury i Filona" w wersji Karpińskiego i Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej .
Sielanka to utwór poetycki, przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia wiejskiego; to obraz idylliczny, przedstawiający beztroskie, spokojne, pogodne, wręcz naiwne życie i niczym nie zmąconą miłość. Przybiera najczęściej kształt...
Gatunki literackie
EPOS: - jeden z głównych i najstarszy gatunek epiki - rozpoczyna się inwokacją - pisany heksametrem (wiersz złożony z 6 stóp) - podział na 24 księgi - fabuła ukazuje świat bogów, herosów i ludzi - przedstawia bohaterów w ważnym momencie...
Związki poezji Kochanowskiego z Antykiem.
Związki poezji Kochanowskiego z antykiem Widzimy u Kochanowskiego poetycką realizację słów rzymskiego poety Terencjusza: \\\"Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce\\\". Za Horacym powtarza \\\"Carpe...
Kto, komu i jakich udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego?
,,Jak żyć ma człowiek? Kto, komu i jakich udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj w wypracowaniu stosowne konteksty filozoficzne i historycznoliterackie". Ludzie od zarania dziejów z...
Gatunki literackie oświecenia (bajka, satyra, poemat historyczny, powieść, sielanka).
* bajka - krótka pouczająca powiastka , najczęściej wierszowana z łatwo uchwytnym morałem , często posługująca się alegorią zwierzęcą (uniwersalne sytuacje i typowe postawy przedstawione są w niej przy pomocy zwierzęcych bohaterów uosabiających...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu, mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina Lutra, który w...
Na przykładzie twórczości F. Karpińskiego omów sentymentalizm w literaturze polskiej.
Głośny pisarz francuski Jan Jakub Rousseau (czyt. Russo) dał początek rozwojowi nowego nurtu umysłowego - sentymentalizmu. Dowodził on, że człowiek jest z natury dobry, zaś cywilizacja okalecza go. Trzeba zatem wrócić do natury, aby czuć się...
Gatunki literackie Oświecenia wyrazem tendencji epoki i ich charakterystyka.
Można stwierdzić, że były to gatunki użytkowe, takie, w których łatwo było pouczać publiczność, ukazać i ośmieszyć wady społeczne, postulować reformy - zwłaszcza w klasycznym nurcie literatury. Cele takie wymogła potrzeba ratowania...
Utwory - Żeńcy ...
Oba utwory reprezentują niezmiernie popularny w renesansie gatunek dialogu, choć "Żeńcy" uznawane są przede wszystkim za sielankę. Dialogi te nie są dramatami, nie mają wyraźnej zdarzeniowej akcji i nie są pisane z myślą o widowisku scenicznym....
Pojęcia renesans
Horacjanizm, tendencje poetyckie nawiązujące do myśli i kształtu twórczości Horacego, upowszechnione w Europie w ciągu XVI–XVII w. Poeci tego nurtu, nawiązując do słynnej pieśni Horacego Exegi monumentum, podnosili temat trwałości poezji i...
Renesans - opis
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk...
Geneza utworu. Inwokacja i Epilog "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza.
"Pan Tadeusz" to najwybitniejsze dzieło polskiego romantyka powstałe na wskutek choroby przyjaciela poety -Gaczyńskiego. Pierwsze pomysły i myśli do napisania utworu pochodzą z 1831 roku. Autor pisze, gdyż chce utrwalić polskich...
Zagadnienia do biblii, mitologii, dramatu
BIBLIA: HIOB:cierpienie Hioba było cierpieniem na probe, sprawdzian wiary człowieka w Boga.Historiia podobna do Abrahama.Bog i Hiob wzajemnie badaja się, szukaja prawdy o sobie. Bog-stworca ufa hiobowi jest przekonany o jego głębokiej wierze,...
"Pieśni" Jan Kochanowski
Jan Kochanowski był największym poeta polskiego odrodzenia, stąd tez zwykło nazywać się go "ojcem poezji polskiej". Obdarzony niezwykłym słuchem językowym i talentem poetyckim, stał się sprawcą największego przełomu literackiego w...
Oświecenie - pojęcia.
bajka – jeden z podstawowych gatunków literatury dydaktycznej, krótka powiastka wierszem lub prozą, której bohaterami są zwierzęta, ludzie, rzadziej rośliny lub przedmioty, zawierająca moralne pouczenie, wypowiedziane wprost lub dobitnie...
Walory artystyczne utworów renesansowych.
1.1 GATUNKI LITERACKIE fraszka Z włoskiego słowa „frasca” co oznacza gałązka. Od frasche co oznacza bagatela, drobnostka. Jest to krótki utwór poetycki będący odmianą epigramatu, najczęściej żartobliwy i na błahy temat, dotyczy jakiegoś...
Sielanka w literaturze polskiej. Omów na znanych Ci przykładach - cechy gatunku.
Sielanka to znana w starożytności idylla lub bukolika; nazwa polska Szymonowica; gatunek synkretyczny, łączy liryki, epiki, dramatu z naciskiem na ten pierwszy; Tematyka związana ściśle z życiem pasterzy, rolników, rybaków i myśliwych; wieś to...
Sielanka w literaturze polskiej. Omów na znanych Ci przykładach - cechy gatunku.
Sielanka to znana w starożytności idylla lub bukolika; nazwa polska Szymonowica; gatunek synkretyczny, łączy liryki, epiki, dramatu z naciskiem na ten pierwszy; Tematyka związana ściśle z życiem pasterzy, rolników, rybaków i myśliwych; wieś to...
...
Pamiętasz domrodzinne gniazdko Miejsce spokoju i ciszy a w domu pokój niewielki i wspólny lecz zawsze pokoj rodz W ogrodzie kwitły róże i maki a wokół nich jabłonie dając nie tylko urok owocówlecz miłość i harmonię Nie możesz pojąć jak przez...
Wieś w ujęciu pisarzy renesansu.
Tematyka rustykalna (‘rusticus’, po łacinie - wiejski) w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania...
Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica
Tematyka rustykalna ("rusticus", po łacinie - wiejski) w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania...
Charakterystyka Oświecenia.
Oświecenie pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili : "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku "oświeconym".Przywiązywał...
Obraz życia chłopów pańszczyźnianych w "Żeńcach" Szymona Szymonowica.
Szymon Szymonowic pochodził ze średnio zamożnej rodziny mieszczańskiej i jako pisarz był jednym z nielicznych, nieposiadających tytułu szlacheckiego. Otrzymał go nieco później za pomoc w organizowaniu Uniwersytetu Zamojskiego. Większą część...
Oświecenie.
OŚWIECENIE (główne) XVIII w. Pojęcia: racjonalizm-rozumowe poznanie świata;akcent położony na samodzielne i krytyczne myślenie ''cogito ergo sum" -kartezjusz krytycyzm-postawa postulująca kontrolę prawdziwości sceptycyzm-obiektwne...
Czy życie ludzkie podobne jest do drogi pełnej zakrętów?
Każdy człowiek ma problemy. Nie ma na świecie osoby, której życie jest sielanką. Te problemy mają różny stopień trudności. Jedne przezwyciężamy bez trudu, a rozwiązanie innych zajmuje nam całe miesiące, lata. Tak, więc nasze życie jak...
Oświecenie
Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o \"wieku rozumu\" (w Anglii), \"wieku filozofów\" (we Francji) czy wieku \"oświeconym\"....
Przedmowa do "Pana Tadeusza".
Przedmowa do "Pana Tadeusza" dla wersji anglojezycznej W 1795 podczas III rozbioru polski, ziemie polskie zostały rozdzielone pomiędzy Rosją, Austrią i Prusami, jednocześnie Polska przestała być suwerennym państwem. Naród, który przez...
"Sielanka nieróżowa" Elizy Orzeszkowej.
Sielanka nieróżowa Historia dwojga dzieci - Władka i Marcysi. Marcysia mieszka w mieście z matką Elżbietką, która jest alkoholiczką, chodzi pijana po szynkach, ludzie z niej drwią. Kiedy jest trzeźwa traktuje córkę tak jak powinna-karmi ją,...
Opis miłości sentymentalistów w opraciu o "Laurę i Filona" F. Karpińskiego.
Na podstawie fragmentów utworu Franciszka Karpińskiego "Laura i Filon" oraz innych przykładów twórczości sentymentalistów określ, w jaki sposób opisywali oni miłość i jakimi środkami wyrazu posługiwali się w tym celu. Twórcy...
Gatunki przejęte z tradycji antycznej .
Pieśni - do których sięga Kochanowski w swej próbie tłumaczenia pieśni Horacego. Dostrzec można tu szczególną kunsztowność utworu, który dawniej wykonywany przy muzyce, obecnie stał się samodzielnym utworem do czytania. Treny - do tego...
Charakterystyka Oświecenia.
Oświecenie pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili : "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku "oświeconym".Przywiązywał...
Sąd nad Polską, sen o Polsce w "Panu Tadeuszu".
Wspaniały ten utwór Mickiewicza zrealizowany został w konwencji baśniowej, wyidealizowanej, obrazującej przewspaniałą i sielankową przeszłość szlachecką; wynika to z głównego celu utworu, zahaczającego o pozytywistyczny motyw "ku pokrzepieniu...
Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica
Tematyka rustykalna w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania zachowań i postaw ludzkich....
Obyczajowość Polskie XVI WIEKU
1.1 WIEŚ I JEJ UROKI JAN KOCHANOWSKI Są to fraszki Czarnoleskie w których poeta zawarł pochwałę spokojnego, szczęśliwego życia na wsi, gdzie zaistniały odpowiednie warunki do uprawiania twórczości poetyckiej, a czarnoleska lipa urosła do rangi...
Barok - opracowanie epoki.
BAROK - koniec XVI w. – połowa XVIII w. 1. Kontrreformacja - lista ksiąg zakazanych, nakaz pokazywania scen religijnych, upadek piśmiennictwa, nietolerancja religijna. 2. Dwoistość postaw - zgoda na świat nietrwały szukanie wartości...
Zgodność wyboru gatunków z tendencjami epoki, na przykładzie literatury oświecenia.
W epoce oświecenia uprawiano wiele gatunków literackich, zarówno tych, które były znane również w poprzednich epokach (bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka), jak i nowych, stworzonych w tym okresie (nowożytna powieść, nowe...
"Laura i Filon" M. Pawilikowskiej Jasnorzewskiej i Franciszka Karpińskiego- analiza porównawcza
?Laura i Filon? to jedna z najbardziej znanych sielanek Franciszka Karpińskiego- najwybitniejszego przedstawiciela sentymentalizmu w Polsce. W polemikę z tym XVIII- wiecznym tekstem wchodzą 2 teksty współczesne (XXw.) innych wybitnych poetów...
Scharakteryzuj gatunki uprawiane w literaturze renesansowej.
Literatura jako całość dzieli się na trzy główne rodzaje literackie: • lirykę, obejmującą utwory pisane wierszem, których treścią są przeżycia i stany wewnętrzne, uczuciowe wyrażane przez podmiot liryczny; • epikę, obejmującą utwory pisane...
Związki poezji Jana Kochanowskiego z antykiem.
Jan Kochanowski (1530-1584), jeden z najwybitniejszych poetów polskich oraz europejskich. Od ok. 1563 został dworzaninem i sekretarzem Zygmunta II Augusta. Po śmierci króla mieszkał w Czarnolesie, biorąc okazjonalnie udział w życiu publicznym....
Oświecenie - ogólna charakterystyka epoki.
Termin "oświecenie": Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku...
Starożytność (antyk)
Bukolika, sielanka- utówr poetycki przedstawiający w wyidealizowany sposób uroki życia wiejskiego. Dytyramb- w greckiej liryce chóralnej pieśń pochwalna na cześc Dionizosa- boga wina, plonów, płodnych sił natury, śpiewana podczas świąt-...
Franciszek Karpiński "Laura i Filon" - miłość w ujęciu nurtu sentymentalnego.
Sentymentalizm to prąd artystyczny, ukształtowany w XVIII wieku, w epoce oświecenia. Traktuje on najczęściej o miłości spokojnej, pozbawionej tragizmu i bardzo wyszukanej. Jego nazwa pochodzi z angielskiego "sentimental" czyli uczuciowy. W...
Rodzaje i gatunki literackie uprawiane w literaturze XVI w.
„Rodzaje i gatunki literackie uprawiane w literaturze XVI w.” Termin „renesans” oznacza odrodzenie, czyli odnowienie i przywołanie ideałów antyku, odrodzenie nauki po stuleciach „ciemnej” epoki średniowiecza. Początkowo termin odrodzenie...
Oświecenie
Oświecenie- epoka myślenia, zasadnicza role odgrywa rozum, drugą wartością jest natura. Oświecenie tworzy ideologia skierowana przeciwko feudalizmowi, panuje ideał encyklopedności wiedzy- erudyta-człowiek wszechstronnie wykształcony. Trzecia...
Wnioski Krasickiego po obserwacji świata i ludzi.
34. Co zauważył Ignacy Krasicki obserwując świat i ludzi Krasicki, choć uprawiał niemal wszystkie gatunki literackie, to najchwalebniej zapilentsię utworami satyrycznymi, które objawiły pełnię jego tau. Satyra, bajka, poemat heroikomiczny...
Dwa sposoby pisania o miłości. Analiza i interpretacja porównawcza ,,Laury i Filona” Franciszka Karpińskiego i wiersza ,,Laura i Filon” Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej.
Tytuły są identyczne. Utwór Franciszka Karpińskiego pochodzi z epoki oświecenia, sentymentalizmu. Natomiast utwór Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej pochodzi z czasów XX-lecia międzywojennego. ,,Laura i Filon” Karpińskiego jest jedną z jego...
Gatunek i rodzaj literacki - powtórzenie przed egzaminem Gimnazjum.
Wszystko jest w załączonym pliku, zapraszam do obejrzenia.
Oświecenie - pojęcia.
Oświecenie - określane często jako Wiek Rozumu to prąd kulturalny oraz okres w historii Europy przypadający na wiek XVIII. Ludzie oświecenia najbardziej cenili to, co można pojąć rozumem. W Polsce idee oświecenia przyjęły się później niż w...
Renesans i Barok w pytaniach i odpowiedziach. Charakterystyka Epok.
Renesans i Barok w pytaniach i odpowiedziach. Charakterystyka Epok.Ściąga. Krótko. Treść w załączniku.
Obraz wsi w utworach renesansu
Obraz wsi w utworach renesansowych Renesans czyli odrodzenie to epoka, w której nastąpił zwrot w stronę człowieka. Twórcy renesansowi głosili kult życia w harmonii z naturą. Zarówno Jan Kochanowski jak i Mikołaj Rej po zasmakowaniu życia...
Pieśń XIX ? interpretacja
Jan Kochanowski jest bez wątpienia największym polskim twórcą epoki renesansu. Był, w przeciwieństwie do Mikołaja Reja, wszechstronnie wykształcony. Wiedzę swą zdobywał na licznych uniwersytetach: w Krakowie, Królewcu, Padwie. W okresie studiów...
Sprawdziany - I klasa
I Poprawa pierwszego sprawdzianu z gramatyki grupa 2 1 Sporządź wykres zdania: „Strzegąc pasterz owieczkę, nad tym się rozwodził, jak wiele prac ponosi, aby jej dogodził”. 2 Scharakteryzuj następujące akty komunikacji: rozmowa przez...
Gatunki literackie w Oświeceniu.
Gatunki literackie oświecenia - charakterystyka, przydatność, przykłady utworów Gatunki literackie oświecenia: bajka - wierszowana alegoryczna opowieść o zwierzętach lub ludziach, niekiedy o roślinach czy przedmiotach, która służy do...