Sielanka
Renesans - opis
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój...
"Pan Tadeusz" na tle konwencji gatunku.
Epopeja – utwór liryczny, pisany wierszem lub prozą, ukazujący wszechstronnie i szczegółowo życie narodu w przełomowym momencie historycznym; charakterystyczne jest wprowadzenie bogatego tła obyczajowego, realizm, wielowątkowość akcji, pozwalająca...
Cechy antyku
Klasycyzm - czyli nie ma problemu... W kulturze starożytnej istniał przede wszystkim jeden, wspólny wszystkim twórcom wzorzec sztuki - opartej na wspólnie pojmowanym pięknie, harmonii i zasadzie mimesis. Ta ostatnia głosiła, że artysta powinien...
Renesans.
Nowela - utwór o prostej i precyzyjnej budowie. Nie ma w niej miejsca na poboczne wątki i dygresje. Jej fabuła musi być jasna i mało skomplikowana. Akcja ma zmierzać do wyraźnego punktu kulminacyjnego, w którym nastąpi rozstrzygnięcie losu...
Pieśni - Jan Kochanowski
Jan Kochanowski był największym poeta polskiego odrodzenia, stąd tez zwykło nazywać się go "ojcem poezji polskiej"- Obdarzony niezwykłym słuchem językowym i talentem poetyckim, stał się sprawcą największego przełomu literackiego w historii...
Geneza utworu. Inwokacja i Epilog "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza
"Pan Tadeusz" to najwybitniejsze dzieło polskiego romantyka powstałe na wskutek choroby przyjaciela poety -Gaczyńskiego. Pierwsze pomysły i myśli do napisania utworu pochodzą z 1831 roku. Autor pisze, gdyż chce utrwalić polskich emigrantów, po...
Zagadnienia do biblii, mitologii, dramatu
BIBLIA HIOB: cierpienie Hioba było cierpieniem na probe, sprawdzian wiary człowieka w Boga.Historiia podobna do Abrahama.Bog i Hiob wzajemnie badaja się, szukaja prawdy o sobie. Bog - stworca ufa hiobowi jest przekonany o jego głębokiej...
Antyk - pojęcia
Epos - poemat bohaterski, utwór opowiadający dzieje bohatera na tle ważnych, przełomowych wydarzeń. Przenikają się w nim świat ludzi i bogów i rozpoczyna się inwokacja. Tragedia to utwór przeznaczony na scenę. Przedstawia konflikt wybitnej...
Pojęcia renesans
Horacjanizm, tendencje poetyckie nawiązujące do myśli i kształtu twórczości Horacego, upowszechnione w Europie w ciągu XVI–XVII w. Poeci tego nurtu, nawiązując do słynnej pieśni Horacego Exegi monumentum, podnosili temat trwałości poezji i...
Starożytność - pojęcia
TRADYCJA, przekazywane z pokolenia na pokolenie treści kulturowe (obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne itp.) uznane przez daną zbiorowość za społecznie doniosłe dla jej współczesności i przyszłości. MIT,...
Recepta na życie Jana Kochanowskiego
Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w 1530 r. Pochodził z zamożniej szlachty. Był najwybitniejszym poetą polskiego odrodzenia. Studiował w Akademii Krakowskiej, a następnie na uniwersytecie w Padwie. Poeta przez całe swoje życie pisał pieśni,...
Krótkie streszczenie "Pana Tadeusza"
Księga I. Spotkanie Tadeusza z Zosią. Rozmowa z Telimeną. Kłótnia o Kusego i Sokoła. Kolacja. Księga II. Nieudane polowanie na zająca. Gerwazy wysłuchuje historii zamku. Księga III. Grzybobranie. Sędzia wyjawia Telimenie wolę ojca...
Wieś w ujęciu pisarzy renesansu.
Tematyka rustykalna (‘rusticus’, po łacinie - wiejski) w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania...
Sielanka w literaturze polskiej. Omów na znanych Ci przykładach - cechy gatunku.
Sielanka to znana w starożytności idylla lub bukolika; nazwa polska Szymonowica; gatunek synkretyczny, łączy liryki, epiki, dramatu z naciskiem na ten pierwszy; Tematyka związana ściśle z życiem pasterzy, rolników, rybaków i myśliwych; wieś to...
Sielanka w literaturze polskiej. Omów na znanych Ci przykładach - cechy gatunku.
Sielanka to znana w starożytności idylla lub bukolika; nazwa polska Szymonowica; gatunek synkretyczny, łączy liryki, epiki, dramatu z naciskiem na ten pierwszy; Tematyka związana ściśle z życiem pasterzy, rolników, rybaków i myśliwych; wieś to...
Oświecenie
Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o \"wieku rozumu\" (w Anglii), \"wieku filozofów\" (we Francji) czy wieku \"oświeconym\"....
Przedmowa do "Pana Tadeusza".
Przedmowa do "Pana Tadeusza" dla wersji anglojezycznej W 1795 podczas III rozbioru polski, ziemie polskie zostały rozdzielone pomiędzy Rosją, Austrią i Prusami, jednocześnie Polska przestała być suwerennym państwem. Naród, który przez...
Scharakteryzuj gatunki uprawiane w literaturze renesansowej.
Literatura jako całość dzieli się na trzy główne rodzaje literackie: • lirykę, obejmującą utwory pisane wierszem, których treścią są przeżycia i stany wewnętrzne, uczuciowe wyrażane przez podmiot liryczny; • epikę, obejmującą utwory pisane...
"Sielanka nieróżowa" Elizy Orzeszkowej.
Sielanka nieróżowa Historia dwojga dzieci - Władka i Marcysi. Marcysia mieszka w mieście z matką Elżbietką, która jest alkoholiczką, chodzi pijana po szynkach, ludzie z niej drwią. Kiedy jest trzeźwa traktuje córkę tak jak powinna-karmi ją,...
Oświecenie.
OŚWIECENIE (główne) XVIII w. Pojęcia: racjonalizm-rozumowe poznanie świata;akcent położony na samodzielne i krytyczne myślenie ''cogito ergo sum" -kartezjusz krytycyzm-postawa postulująca kontrolę prawdziwości sceptycyzm-obiektwne...
Czy życie ludzkie podobne jest do drogi pełnej zakrętów?
Każdy człowiek ma problemy. Nie ma na świecie osoby, której życie jest sielanką. Te problemy mają różny stopień trudności. Jedne przezwyciężamy bez trudu, a rozwiązanie innych zajmuje nam całe miesiące, lata. Tak, więc nasze życie jak...
Sąd nad Polską, sen o Polsce w "Panu Tadeuszu".
Wspaniały ten utwór Mickiewicza zrealizowany został w konwencji baśniowej, wyidealizowanej, obrazującej przewspaniałą i sielankową przeszłość szlachecką; wynika to z głównego celu utworu, zahaczającego o pozytywistyczny motyw "ku pokrzepieniu...
Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica
Tematyka rustykalna w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania zachowań i postaw ludzkich....
Obyczajowość Polskie XVI WIEKU
1.1 WIEŚ I JEJ UROKI JAN KOCHANOWSKI Są to fraszki Czarnoleskie w których poeta zawarł pochwałę spokojnego, szczęśliwego życia na wsi, gdzie zaistniały odpowiednie warunki do uprawiania twórczości poetyckiej, a czarnoleska lipa urosła do rangi...
Zgodność wyboru gatunków z tendencjami epoki, na przykładzie literatury oświecenia.
W epoce oświecenia uprawiano wiele gatunków literackich, zarówno tych, które były znane również w poprzednich epokach (bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka), jak i nowych, stworzonych w tym okresie (nowożytna powieść, nowe...
Rodzaje i gatunki literackie uprawiane w literaturze XVI w.
Termin „renesans” oznacza odrodzenie, czyli odnowienie i przywołanie ideałów antyku, odrodzenie nauki po stuleciach „ciemnej” epoki średniowiecza. Początkowo termin odrodzenie używano w znaczeniu odrodzenia państwa na wzór starorzymski. Miało...
Barok - opracowanie epoki.
BAROK - koniec XVI w. – połowa XVIII w. 1. Kontrreformacja - lista ksiąg zakazanych, nakaz pokazywania scen religijnych, upadek piśmiennictwa, nietolerancja religijna. 2. Dwoistość postaw - zgoda na świat nietrwały szukanie wartości...
Gatunki przejęte z tradycji antycznej .
Pieśni - do których sięga Kochanowski w swej próbie tłumaczenia pieśni Horacego. Dostrzec można tu szczególną kunsztowność utworu, który dawniej wykonywany przy muzyce, obecnie stał się samodzielnym utworem do czytania. Treny - do tego...
Starożytność (antyk)
Bukolika, sielanka- utówr poetycki przedstawiający w wyidealizowany sposób uroki życia wiejskiego. Dytyramb- w greckiej liryce chóralnej pieśń pochwalna na cześc Dionizosa- boga wina, plonów, płodnych sił natury, śpiewana podczas świąt-...
Różne oblicza wsi w literaturze polskiej
Różne oblicza wsi w literaturze polskiej Wieś staje się tematem literackim już w literaturze staropolskiej. Od samego początku można też wyodrębnić dwa różne spojrzenia na wieś i tematykę wiejską. Już w mitologii znany był motyw Arkadii krainy...
Opis miłości sentymentalistów w opraciu o "Laurę i Filona" F. Karpińskiego.
Na podstawie fragmentów utworu Franciszka Karpińskiego "Laura i Filon" oraz innych przykładów twórczości sentymentalistów określ, w jaki sposób opisywali oni miłość i jakimi środkami wyrazu posługiwali się w tym celu. Twórcy...
Charakterystyka Oświecenia.
Oświecenie pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili : "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku "oświeconym".Przywiązywał...
Obraz życia chłopów pańszczyźnianych w "Żeńcach" Szymona Szymonowica.
Szymon Szymonowic pochodził ze średnio zamożnej rodziny mieszczańskiej i jako pisarz był jednym z nielicznych, nieposiadających tytułu szlacheckiego. Otrzymał go nieco później za pomoc w organizowaniu Uniwersytetu Zamojskiego. Większą część...
Charakterystyka Oświecenia.
Oświecenie pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili : "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku "oświeconym".Przywiązywał...
Rodzaje i gatunki literackie w literaturze II połowy XVII wieku.
Jakie rodzaje i gatunki literackie występują w literaturze II połowy XVII wieku: ich źródła, czemu zawdzięczają swą popularność? W oświeceniu bardzo rozwinęły się gatunki literackie, które nadawały się do celów dydaktycznych, a to wymuszone...
Gatunki literackie w Oświeceniu.
Gatunki literackie oświecenia - charakterystyka, przydatność, przykłady utworów Gatunki literackie oświecenia: bajka - wierszowana alegoryczna opowieść o zwierzętach lub ludziach, niekiedy o roślinach czy przedmiotach, która służy do...
Charakterystyka języka doby Oświecenia.
W nowopolską dobę rozwoju języka wstępujemy w pierwszych latach panowania Stanisława Augusta. Są to czasy przełomowe w dziejach narodu i państwa, a także polszczyzny. Jak trafnie zauważyła Anna Dąbrowska w swojej pracy pt. „Język polski”, idee...
Renesans
Dialog- gat. O rodowodzie antycznym, z reguły pisany wierszem, przypominał widowisko sceniczne, treścią dialogu była rozmowa dwu lub więcej osób na aktualne tematy Figlik- w poezji staropolskiej zwięzły utówr o char. Żartobliwym lub...
Wnioski Krasickiego po obserwacji świata i ludzi.
Co zauważył Ignacy Krasicki obserwując świat i ludzi Krasicki, choć uprawiał niemal wszystkie gatunki literackie, to najchwalebniej zapilentsię utworami satyrycznymi, które objawiły pełnię jego tau. Satyra, bajka, poemat heroikomiczny to...
Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica
Tematyka rustykalna ("rusticus", po łacinie - wiejski) w twórczości poetów renesansowych wiąże się na ogół z humanistyczną pochwałą piękna świata naturalnego. Doskonała harmonijnie zorganizowana przyroda staje się częstokroć tłem dla prezentowania...
Laura i Filon M. Pawilikowskiej Jasnorzewskiej i Franciszka Karpińskiego - analiza porównawcza
"Laura i Filon" to jedna z najbardziej znanych sielanek Franciszka Karpińskiego - najwybitniejszego przedstawiciela sentymentalizmu w Polsce. W polemikę z tym XVIII- wiecznym tekstem wchodzą 2 teksty współczesne (XX w.) innych wybitnych poetów...
Pieśń XIX ? interpretacja
Jan Kochanowski jest bez wątpienia największym polskim twórcą epoki renesansu. Był, w przeciwieństwie do Mikołaja Reja, wszechstronnie wykształcony. Wiedzę swą zdobywał na licznych uniwersytetach: w Krakowie, Królewcu, Padwie. W okresie studiów...
Krótkie podsumowanie renesansu
WPROWADZENIE DO ODRODZENIA Odrodzenie –reneissance Myśl humanistyczna, Włochy, XIV w. • odrodzenie starożytności • humanizm • reformacja Wystąpienie Lutra 1517 początkiem reformacji [sprzeciw wobec praktyk odpustowych; potrzeba odnowy...
Renesans
Kultura renesansowa rozwijała się od początku XIV w. we Włoszech, które ze względu na położenie geograficzne i szlaki handlowe stały się pośrednikiem między Wschodem a Zachodem. Takiemu obrotowi spraw sprzyjał kryzys Kościoła, którego siedzibę...
Oświecenie
Oświecenie- epoka myślenia, zasadnicza role odgrywa rozum, drugą wartością jest natura. Oświecenie tworzy ideologia skierowana przeciwko feudalizmowi, panuje ideał encyklopedności wiedzy- erudyta-człowiek wszechstronnie wykształcony. Trzecia...
Obraz wsi i życia szlachcica ziemianina w epoce renesansu
Pisarze renesansowi często nawiązywali do motywu wsi. Takimi pisarzami są Mikołaj Rej i Jan Kochanowski, którzy po zasmakowaniu życia dworskiego postanowili osiąść na wsi aby tam spokojnie tworzyć rozkoszując się pięknem przyrody. W swoim...
Związki poezji Jana Kochanowskiego z antykiem.
Jan Kochanowski (1530-1584), jeden z najwybitniejszych poetów polskich oraz europejskich. Od ok. 1563 został dworzaninem i sekretarzem Zygmunta II Augusta. Po śmierci króla mieszkał w Czarnolesie, biorąc okazjonalnie udział w życiu publicznym....
Motyw wsi
Przeglądając słowniki, encyklopedie, leksykony odnaleźć możemy bardzo proste definicje wsi. Na przykład Encyklopedia PWN, że wieś to osada zamieszkała głownie przez ludność, której większość trudni się pracą na roli, co stanowi podstawę ich...
...
Pamiętasz domrodzinne gniazdko Miejsce spokoju i ciszy a w domu pokój niewielki i wspólny lecz zawsze pokoj rodz W ogrodzie kwitły róże i maki a wokół nich jabłonie dając nie tylko urok owocówlecz miłość i harmonię Nie możesz pojąć jak przez...
Pochwała wsi na podstawie "Pieśni świętojańskiej o sobótce" Jana Kochanowskiego oraz "Na wsi" Jana Twardowskiego
Często w literaturze możemy się spotkać z obecnością motywu rustykalnego, czyli o tematyce związanej z wsią. Utwory poświęcone wsi zawierają różnorodne poglądy na jej temat. Możemy się spotkać z pochwałami życia wiejskiego, porównaniami do miasta,...