Hugo Kołłątaj
Barok, Oświecenie.
Zjawiska i motywy. Śmierć przemijanie, szatan-typowe motywy sztuki i lite -ratury. Zwrot ku Bogu i religii wobec przeczucia kruchości i przemijalności życia ludzkiego. Filozofowie B. Franciszek Bacon(An) Novum Organum. Błażej Pascal(Fr)...
Obywatelska troska o losy ojczyzny w publicystyce polskiego Oświecenia.
Główną ideą oświecenia był krytycyzm wobec instytucji politycznych i społecznych, Kościoła i dotychczasowego systemu nauczania. Postawę tę wspierały prądy filozoficzne, a więc racjonalizm, który przywiązał szczególną wagę do roli rozumu w poznaniu...
Narodziny nowożytnej propagandy politycznej w dobie Oświecenia.
Wiek XVIII to fatalne stulecie, w którym rodzą się rozmaite instytucje dręczące nas po dziś dzień. Burzliwe przemiany polityczne uwarunkowały powstanie zjawisk propagandy - kształtuje się ona głównie we Francji i Anglii. Narzędziem masowego...
Związek literatury oświecenia z działalnością Sejmu Czteroletniego.
W okresie Sejmu Czteroletniego intensywnie rozwijała się literatura publicystyczna w związku z mającą być uchwaloną Konstytucją RP, która ma uratować Polskę przed kolejnymi rozbiorami; Publicyści pochodzili głównie ze stronnictwa...
Hugo Kołłątaj - przedstawiciel obozu postępu i reform.
Hugo Kołłątaj ukończył studia na Akademii Krakowskiej. Mając 18lat, uzyskał doktorat filozofii. Studiował za granicą teologię i prawo. W 1777 powierzono mu misję zreformowania Akademii Krakowskiej. Napisał m in. dzieło pt.: "Do Stanisława...
Biografia Ignacego Krasickiego i Stanisława Staszica.
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium,...
Oświeceniowa publicystyka polityczna w Polsce - S. Staszic i H. Kołłątaj.
Pochodził z rodziny mieszczańskiej (syn burmistrza). Został księdzem, gdyż była to jedna z niewielu dróg dla mieszczanina, która dawała szanse zdobycia znaczenia w życiu publicznym. Zajmował się badaniem Karpat. Był członkiem, a później prezesem...
Szkolnictwo i teatr w dobie oświecenia.
Szkolnictwo Obowiązek szerzenia oświaty, kształcenia umysłów i charakterów spadł przede wszystkim na szkolnictwo, którego rozwój w duchu nowoczesności i postępu zapoczątkował Stanisław Konarski i założona przez króla Szkoła Rycerska. Kontynuację...
Edukacja człowieka w centrum zainteresowania pisarzy i działaczy Oświecenia.
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
Literatura pozwala możliwie najdokładniej poznać ten świat, zrozumieć i wyrazić...
Oprócz prądów w literaturze trzymających się hasła "sztuka dla sztuki", istniały zawsze gatunki spełniające bardziej utylitarne funkcje. Sztuka nie może być wyobcowana, oderwana od rzeczywistości, sztuka bez człowieka i nie dla człowieka jest...
Konstytucja 3 maja - postanowienia i znaczenie
Konstytucja 3 Maja, ustawa zasadnicza z 1791 uchwalona na Sejmie Czteroletnim przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim, będąca wynikiem dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczpospolitej po I...
Wykorzystując literaturę i publicystykę oświecenia udowodnij, że głównym jej celem było dobro państwa.
W dobie oświecenia literaci publicyści szczególny nacisk kładli na sprawy związane z aktualną sytuacją społeczno-publiczną Polski i gonili wszelkie wsteczne poglądy. Jednym z takich pisarzy był Stanisław Staszic który w „swych uwagach nad życiem...
Sejm Wielki 1788-1792
Sejm Wielki 1788-1792 1. Geneza Sejmu Czteroletniego 2. Reformy Sejmu 3. Konstytucja 3 Maja 1. w latach 80-tych XVIII w. doszło do konfliktu Rosji i Turcji. Mówiło się o wybuchu wojny. Z propozycją sojuszu do Rosji zwróciła się opozycja...
Oświecenie w Polsce - oryginalne czy wtórne wobec Zachodu?
Oświecenie jest epoką bardzo różnorodną, wyodrębniły się w niej trzy główne prądy - klasycyzm, rokoko i sentymentalizm. Twierdzono, że po mrocznych i mistycznych czasach baroku ludzkość ogarnęła światłość rozumu; dużą role przypisywano logicznemu...
Kogo i co krytykuje literatura Oświecenia?
„Czytaj i pozwól, niech czytają twoi, Niech się każdy z nich niewinnie roześmieje. Żaden nagany sobie nie przyswoi, Nikt się nie zgorszy mam pewną nadzieję. Prawdziwa cnota krytyk się nie boi, Niechaj występek jęczy i boleje.”...
Naprawa Rzeczypospolitej w dobie staropolskiej.
Od czasów renesansu w Polsce zaczęły zachodzić polityczne, gospodarcze i kulturalne zmiany. Czas ten to okres panowania ostatnich Jagiellonów – Zygmunta Starego i Augusta. Królowie ci prowadzili pokojową politykę, gdyż przez 150 lat nie było...
"Patriotyzm czasu oświecenia. Patriotyzm dziś".
Witaj drogi czytelniku, moją wypowiedz na interesujący nas temat rozpocznę od wyjaśnienia słowa "patriota" -jest to ktoś kto kocha swoją ojczyznę i naród, łącząc te uczucia z szacunkiem dla innych państw. Ten, który zawsze jest gotów do...
Polska w okresie rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego
Urodzony w 1732 r., syn wojewody mazowieckiego Stanisława Poniatowskiego i księżniczki Konstancji z Czartoryskich. Stolnik litewski. Królem został dzięki poparciu carycy Katarzyny II i stronnictwa Czartoryskich. Był człowiekiem światłym,...
Oświecenie - wszystko na temat tej epoki.
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Motyw naprawy Rzeczypospolitej.
Twórczością staropolską nazywamy utwory napisane w epokach polskiego renesansu, baroku jak i oświecenia. Jest to odpowiednio XVI, XVII i XVIII wiek. Polska, w XVI wieku, była "spichlerzem Europy", co świadczyło o jej potędze gospodarczej. Na tak...
Województwo świętokrzyskie
Położenie geograficzne Ziemia kielecka to region położony między Wisłą, a Pilicą, stanowiący północną część historycznej Małopolski. Aktualnie nazwą tą określa się obszar województwa świętokrzyskiego, którego powierzchnia wynosi 11672 km2...
Powstania - czy były potrzebne?
Od czasu pierwszego rozbioru, czyli od roku 1772, Polska była w niewoli przez bardzo długi okres. Naród nie chciał i nie mógł pogodzić się z takim stanem rzeczy, wobec czego dochodziło do buntów, powstań. W tych sytuacjach „rządził” głównie głos...
Dzieje ludzkości o wartościach moralnych, czyli co czyni z człowieka prawdziwego patriotę?
Patriotyzm. Czy to tylko zwykła forma społeczno-polityczna, łącząca przywiązanie do własnej Ojczyzny oraz poświęcenie dla własnego narodu szanująca zarazem racje innych narodów? Zanim uzmysłowimy sobie odpowiedź na to nurtujące nas pytanie...
Polska doby stanisławowskiej. Czas upadku czy postępu?
Polska doby stanisławowskiej jest dla mnie okresem bardzo kontrowersyjnym. Nie znalazłem w literaturze informacji, które potraktowałyby te wydarzenia w sposób jednoznaczny. Wielu publicystów, literatów bądź pamiętnikarzy sprzecza się od...
Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja.
Sejm Wielki rozpoczął swe obrady 6 października 1788 roku. Zakończył się on w 1792 roku. Był to okres ogólnego przepływu nastrojów rewolucyjnych w Europie. Podczas kiedy sejm podejmował kolejne decyzje, we Francji trwała Wielka Rewolucja, która...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
Na podstawie wybranych utworów literackich uzasadnij, że są one zwierciadłem czasu, w którym powstały.
Utwory literackie powstałe w oświeceniu wiernie odzwierciedlają czas, w którym powstały. Jest to czas, kiedy uwidaczniane były wady i przywary szlachty oraz ówczesnego systemu państwowego. Najbardziej ukazane jest to w oświeceniu polskim. Jest...
Konstytucja 3 maja
Wśród największych dzieł prawno-politycznych dawnej Rzeczpospolitej, Ustawa Rządowa 3 maja 1791r. Zajmuje miejsce szczególne. Jest ona bezspornie największą spuścizną ideowo- polityczną po niepodległej Rzeczpospolitej. Zasady przyszłego...
Sejm czteroletni.
Sejm Czteroletni (1788-92) 1. Przyczyny zwołania: - Król zwołuje sejm w celu uchwalenia pomocy dla Rosji w jej wojnie z Turcją i Szwecją (1787) 2. Stronnictwa sejmowe: Stronnictwo Przedstawiciele Program HETMAŃSKIE (magnackie) Franciszek...
Publicystyka Oświecenia.
W okresie Sejmu Czteroletniego intensywnie rozwijała się literatura publicystyczna w związku z mającą być uchwaloną Konstytucją RP, która ma uratować Polskę przed kolejnymi rozbiorami; Publicyści pochodzili głównie ze stronnictwa patriotycznego,...
Kraków - statystyki, sztuka, historia, itp...
Kraków druga stolica Polski, a także miasto wojewódzkie położone w dolinie Wisły na pograniczu trzech regionów: Bramy Krakowskiej, Kotliny Sandomierskiej i Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Powierzchnia miasta obejmuje 325 km2, około 741 tys....
Matura ustna - opracowane pytania z Oświecenia.
Opracowane pytania na mature ustna (XVIII LO, Wrocław, 2002) - Oświecenie OŚWIECENIE Poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, ich następcy wzięli nazwę od światła. I taka była filozofia nowej epoki: oświecenia, rozumu,...
Oświecenie w Polsce i w Europie
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Jakimi drogami Polacy dochodzili do niepodległości?
15. VIII. 1772 roku trzej nasi sąsiedzi dokonali I rozbioru Polski. Caryca rosyjska- Katarzyna II odebrała Polakom część Białorusi, aż po Dźwinę i górny Dniepr oraz Inflanty Polskie. Król Prus – Fryderyk II zagarnął Pomorze Wschodnie (bez...
Dlaczego Konstytucja 3 Maja zajmuje ważne miejsce w świadomości Polaków?
Niedawno zetknęłam się z tekstami dotyczącymi Konstytucji 3 maja. BYły to : "Tadeusz Rejtan"H. Rzewuskiego, "O wieku XVIII"B. Leśnoderskiego, "Konstytucja 3 maja"J.A.Gierowskiego fragment "Historii Polski", "Konstytucja 3 maja" fragment. Po...
Oświecenie - referat wprowadzający w epokę.
Wprowadzenie Europa Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europejskiej od około 1680 r. do końca XVIII wieku. Oprócz "oświecenia" funkcjonowały również takie nazwy jak "wiek rozumu" i "wiek świateł". W...
Pierwsze próby ratowania zagro|onej niepodleglosci - konspekt
1) CELE. Po lekcji uczeń powinien: znać przyczyny i datę zwołania Sejmu Czteroletniego, umieć wymienić stronnictwa sejmowe, znać datę uchwalenia Konstytucji 3 maja, a także jej podstawowe założenia, okoliczności, w jakich doszło do wojny...
Partiotyzm jako element postawy obywatelskiej
Patriotyzm to postawa-społeczno polityczna oparta na zasadach miłości do ojczyzny, jedności i solidarności z własnym narodem, poczuciem więzi społecznej i wspólnoty kulturowej z innymi członkami narodu. Jest to forma ideologii narodowej...
Konstytucja 3 maja i jej znaczenie
Konstytucja 3 Maja z 1791 roku była jedną z najważniejszych ustaw w Polsce. Była ona drugą konstytucją w świecie - po Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 r. - spisaną ustawą tego typu . Konstytucja była próbą radykalnego uzdrowienia państwa i...
Konstytucja 3 maja
Najważniejszym zadaniem sejmu było uchwalenie aktów określających nowy ustrój polityczny Rzeczpospolitej, co nastąpiło w drodze skomplikowanych i długotrwałych prac legislacyjnych. Na zróżnicowane co do formy i zakresu prace projektodawcze...
Konstytucja 3 Maja 1791
Najważniejszym aktem prawnym uchwalonym przez Sejm Wielki była „Ustawa Rządowa 3 Maja”, zwana Konstytucją 3 Maja. Była to pierwsza konstytucja europejska, a druga na świecie (po amerykańskiej uchwalonej w 1787 roku). Wprowadzała ona w...
Sejm Wielki
Sejm Wielki rozpoczął swe obrady 6 października 1788 roku. Zakończył się on w 1792 roku. Był to okres ogólnego przepływu nastrojów rewolucyjnych w Europie. Podczas kiedy sejm podejmował kolejne decyzje, we Francji trwała Wielka Rewolucja, która...
Postulaty Hugo Kołłątaja - „Do Stanisława Małachowskiego (...) Anonima listów kilka”.
Zapoznaj się z przykładem publicystyki doby oświecenia. (Hugo Kołłątaj „Do Stanisława Małachowskiego (...) Anonima listów kilka”.) Wypisz postulaty reform państwowych zawartych we wskazanych publikacjach. Hugo Kołłątaj, wybitny polski...
Znaczenie Sejmu Czteroletniego (Wielkiego) dla kultury i literatury polskiego Oświecenia.
Znaczenie Sejmu Czteroletniego (Wielkiego) dla kultury i literatury polskiego oświecenia Wiek XVIII, wiek oświecenia był dla Polski czasem trudnym, ale i ważnym. Na ten okres właśnie przypadły 3 rozbiory, ale tez próby ratowania chylącej się ku...
Kim jest dla nas dzisiaj "człowiek oświecenia" w 250 rocznicę urodzin S. Staszica.
OŚWIECENIE „Powrót myśli do świata rzeczy” Wszyscy jesteśmy potomkami naszej historii. W naszych myślach mieszkają pojęcia powstałe w każdej z epok jakie człowiek minął w drodze do teraźniejszości. Ja jednak skupię się...
Hugo Kołłątaj „Ostatnia przestroga dla Polski”
Hugo Kołłątaj „Ostatnia przestroga dla Polski” Kołłątaj zwraca uwagę na ważne zagadnienia polityczne, które będą mieściły się w ramach przyszłej konstytucji (tzn. 3 V 1791). Ukazuje narodowi realną sytuacje, którą można wykorzystać...
„Kondycja nauki polskiej” - przypisy, początki socjo. w polsce
ATENEUM - SZKOŁA WYŻSZA PEDAGOGIKA RESOCJALIZACYJNA Tomasz P????? Nr albumu 1??? „Kondycja nauki polskiej” Praca zaliczeniowa z Socjologii grupa – ???? Gdańsk 2005 Socjologia...
Dzieło Sejmu czteroletniego
Dzieło Sejmu 4 - letniego (1788 - 1792) 1 ) sytuacja wokół Polski 2 ) motywacje i cele 3 ) sposób realizacji 4 ) rezultaty Reformy Sejmu Rozbiorowego (Po I rozbiorze) na jakiś czas ustabilizowały sytuację w Polsce. W latach...
Historia wychowania
HISTORIA WYCHOWANIA ANTYK – poglądy pedagogiczne Platona, Arystotelesa Kwinteriana. Grecja / Police/ była państwem składających się z Panstw-Miast gdzie wartością był wolny człowiek, który gardził pracą. Pracę wykonywali tylko niewolnicy,...
Szanse i ocena polskich powstań narodowych (1794, 1830-31, 1863-64)
Polską specjalnością działań zbrojnych na terytorium własnego kraju w ciągu trzech ostatnich wieków stało się powstanie narodowe. Polacy zorganizowali w tym czasie kilka tego typu zrywów. Niestety tylko jeden z nich zakończył się powodzeniem...
