Postulaty Hugo Kołłątaja - „Do Stanisława Małachowskiego (...) Anonima listów kilka”.

Zapoznaj się z przykładem publicystyki doby oświecenia. (Hugo Kołłątaj
„Do Stanisława Małachowskiego (...) Anonima listów kilka”.) Wypisz postulaty reform państwowych zawartych we wskazanych publikacjach.




Hugo Kołłątaj, wybitny polski mąż stanu, był publicystą politycznym w okresie Oświecenia. Zajmował się przede wszystkim nauką, oświatą i wychowaniem. Jego pisma były podstawą Konstytucji 3 Maja. Poruszał on w nich zarówno sprawy społeczne jak
i polityczne. Jedną z jego prac był utwór publicystyczny o nazwie „Do Stanisława Małachowskiego (...) Anonima listów kilka”. Ukazały się one w latach 1788 – 1789
w kolejno pisanych 3 częściach.

W tym tekście zamieszone zostały następujące postulaty :
· Prawo do wolności działania i posiadania własności gruntowej dla chłopów,
· Nawoływanie, aby zwrócić uwagę na chłopów, którzy są niezadowoleni
ze swej sytuacji, co z kolei jest groźne dla społeczeństwa,
· Równość,
· Prawo do sejmu i władzy ustawodawczej dla mieszczan,
· Antymagnacki sojusz szlachecko – mieszczański (wg Kołłątaja sarmatyzm
i magnaci byli główną przyczyną złego stanu państwa),
· Przyznanie sejmowi władzy ustawodawczej,
· Zniesienie liberum veto,
· Dziedziczność tronu,
· Wzmocnienie rangi (znaczenia) rzemiosła i handlu (zdaniem wnioskodawcy najwyższym źródłem bogactw jest ziemia),

Autor postulatów liczył się z tym, że propozycje te mogły szokować konserwatywną opinię szlachecką. Wyjaśniał, więc swoje przekonania i poglądy wyjątkową sytuacją polityczną, w której Polska ma możliwość dokonania reform, a przede wszystkim może uratować swą niepodległość.