Daniel Naborowski
Scharakteryzuj nurty poezji barokowej - wykorzystaj twórczość Jana Andrzeja Morsztyna, Daniela Naborowskiego i Wacława Potockiego
W pewnym uproszczeniu mówimy, że w literaturze polskiego baroku zaistniały dwa ważne, podstawowe nurty. Pierwszy - nurt dworski - rozwijający się na dworach magnackich i królewskim; drugi to nurt ziemiański (sarmacki) - charakterystyczny dla...
Barok - podstawy.
Poglądy filozoficzne: - Kartezjusz ? początek racjonalizmu ?Cogito ergo sum? ? myślę, więc jestem - Błażej Pascal ? mistycyzm ? człowiek ma możliwość bezpośredniego, nadzmysłowego zjednoczenia swej duszy z bóstwami; człowiek jest słaby i...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Motyw Everymana
Everyman w epoce średniowiecza - pojawił się gatunek dramatyczny zwany moralitetem, rozwijając się głównie w Niemczech, Holandii, Anglii, Francji. Moralitet ukazywał los człowieka a więc każdego(bez wskazania jego związku z określonym stanem,...
Trzy cechy poezji barokowej na przykładnie wybranych wierszy
Poezję baroku od innych epok wyróżniało kilka podstawowych cech. Jedną z nich był kierunek nazwany od włoskiego poety Giambattista Marina, marinizmem. Charakteryzował się on wirtuozerią słowem oraz nagromadzeniem wielu środków artystycznego...
Marność nad marnościami - esej
"Wszystko to marność i gonienie za wiatrem." Nad tymi słowami zastanawiało się wielu artystów, więc ja także postanowiłam trochę o nich pomyśleć. Księga Koheleta, z której pochodzi ten cytat należy do ksiąg dydaktycznych Starego Testamentu. Mówi,...
Człowiek i jego wartości.
Człowiek i jego świat wartości. Człowiek zawsze szukał w literaturze odpowiedzi na pytania o sens własnej egzystencji, o sposób rozumienia świata i samego siebie, o ideały, ku którym ma dążyć, o system wartości, jaki powinien wyznawać. Literatura...
Refleksje na temat człowieka i jego natury (ton osobisty, moralistyka i ton intymny) w literaturze: renesansu, baroku i oświecenia.
RENESANS (...) W twórczości Jana Kochanowskiego widoczny jest także oddźwięk tonu osobistego. Przykładem tego są „Treny”, napisane po śmierci ukochanej córeczki poety, małej Urszulki. W cyklu dziewiętnastu wierszy ubolewający i zrozpaczony ojciec...
Biblia jako żywe źródło kultury europejskiej. Wskaż konkretne przykłady, nawiązania.
Biblia zajmuje niezwykłe miejsce w kulturze świata stając się źródłem kultury europejskiej. W sferze moralnej przyjęto powszechnie uznawać zawarte w niej przykazania dekalogu za podstawę stosunków międzyludzkich. W sferze...
Wizja swiata i Boga w baroku i renesansie
Wizja świata w obu epokach dotyczy koncepcji człowieka, jego postawy wobec życia, cel, sens i przemijanie oraz relacji pomiędzy człowiekiem, światem i społeczeństwem, a także koncepcji Boga i relacji między nim a człowiekiem. W epoce...
Czy we współczesnym świecie możemy przyjąć XVII-wieczną interpretację życia?
W tej rozprawce będę starała się porównać literackie i malarskie motywy przemijania czasu oraz odpowiedzieć na pytanie: „Czy we współczesnym świecie możemy przyjąć XVII-wieczną interpretację życia?”. W kulturze baroku widać wyraźnie fascynację...
Dorobek kulturowy baroku w Europie i w Polsce
1. Geneza epoki Barok - z por. barocco – "perła o nieregularnym kształcie", lub z fr. baroque – "bogactwo ozdób") – główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i...
Analiza i interpretacja wiersza D. Naborowskiego "Krótkość żywota" - barokowe spojrzenie na ludzkie życie.
Ludzi epoki baroku bardzo fascynował upływ czasu i przemijalność ich żywota. Rzeczywistość nie jest stała, tylko zmienna, płynna, nic nie istnieje, ale wszystko się staje. Pięknem jest upływający czas, bieg dni, godzin, kruchość tego świata....
Barok - opracowanie epoki
Barok - Epoka uduchowiona, mistyczna, u podłoża filozofii leży poczucie przemijalności życia i kruchości istoty ludzkiej. Zwrot ku Bogu i religii, myśli o życiu pozaziemskim. Niepokój i ozdobność w sztuce (również słowa), celem - wyrażenie uczuć...
Barok.
Alegoria - obraz w lit. I sztuce mający poza znaczeniem dosłowny określony sens przenośny, metaforyczny. Znaczenie alegorii jest ściśle skodyfikowane i potwierdzane tradycją, w przeciwieństwie do symbolu, który można interpretować wielorako...
Powtórka z epok - Barok i Oświecenie
BAROK 1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) • Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. • Termin...
Człowiek w poszukiwaniu najważniejszych wartości (dobro, zło)
Komentarz: Taki problem istnieje w kulturze od jej początków. Czym się w życiu kierować? Czy wartości są jasno, jednoznacznie, raz na zawsze określone, czy też – względne, zależne od epoki, mody, a może innych jeszcze czynników? Istnienie pewnych...
M. Sęp-Szarzyński i D. Naborowski o wartościach trwałych i przemijających.
Mikołaj S. Szarzyński przekazuje informacje o przemijaniu, o wartości dóbr ziemskich i ostatecznych - śmierci, wieczności i zbawieniu. W sonecie "O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem" szczęściem jest pokój. Życie...
Daniel Naborowski "Do Anny" - interpretacja.
Wiersz jest miłosnym wyznaniem autora. Poeta próbuje odnaleźć jakieśkolwiek wartości w świecie. Autor w wierszu nagromadził rzeczy ulotne, przemijające. Jedyna rzeczą która nie przemija jest jego miłość do Anny: "Anno me kochanie, wszystkim...
Omów zainteresowania i kanon piękna poetów barokowych na przykładzie poezji dworskiej J. A. Morsztyna i D. Naborowskiego.
Jan A. Morsztyn pochodził z zamożnego, wpływowego rodu. Był arianinem; człowiekiem wykształconym. Związany był z dworem Tęczyńskich i królewskim: Władysława IV i Jana Kazimierza. Oskarżony o zdradę schronił się we Francji. Zyskał miano...
Marność
W utworze tym Naborowski ukazuje, że świat i jego mieszkańcy hołdują nic nieznaczącym ziemskim dobrom. Nazywa to marnością. Nawiązuje tu do Księgi Koholeta z którego pochodzi zdanie "Vanitas vanitatum, et omnia vanitas” ("Marność nad marnościami i...
Analizując porównawczo wiersze - "Na ciało, gdy umiera" Jarosława Marka Rymkiewicza i "Dla zakochanych..." Stanisława Grochowiaka - uzasadnij ich związek z kulturą baroku.
Barok to epoka, która przypada w Europie na przełom XVI/XVII wieku. Dla wielu twórców stała się ona inspiracją do tworzenia, w związku z czym w literaturze współczesnej można dostrzec pewne związku z kulturą baroku. Przykładami mogą być wiersze...
Pisarze i utwory Baroku.
Jan Andrzej Morsztyn "Cuda miłości" Ani cierpienie, ani łzy nie są w stanie zgasić uczucia. Miłość jest uczuciem, które czyni cuda. "Niestatek", "Do trupa", "Na Tomka". Morsztyn jest przedstawicielem...
Daniel Naborowski - "Na oczy królewny angielskiej".
Podmiot liryczny w tym wierszu można utożsamiać z samym jego autorem. Wypowiada się bezpośrednio do królowej angielskiej, co można wywnioskować także z tytułu wiersza. W tym wierszu autor opisuje oczy królowej, którą spotkał prawdopodobnie...
Barok najważniejsze pojęcia i twórcy
Barok - jest to epoka kulturowa obejmująca okres między renesansem a oświeceniem. Jej nazwa pochodzi od portugalskiego wyrazu barocco, który oznacza perłę o dziwnym, nieregularnym kształcie. (XVI - XVIII wiek) • Wczesny Barok (lata ok....
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...
Sarmatyzm - opracowanie
Czym był sarmatyzm? Scharakteryzuj jego źródła. Jakie elementy składały się na mit sarmacki? Omów wpływy sarmatyzmu na kulturę szlachecką i kształt życia, a także na literaturę i sztukę epoki. W wieku XVII sarmatyzm stał się podstawą...
Charakterystyczne cechy poetyki baroku
Charakterystyczne cechy poetyki baroku - Epoka będąca przejawem kryzysu ideałów humanistycznych (filozofii, harmonii, ładu - Sęp Szarzyński, Treny Kochanowskiego). - Świadomość egzystencji w nietrwałym świecie, a zarazem jego nieskończoność....
Charakterystyka baroku.
Barok jest epoką której szczególną cechą było współistnienie estetyki klasycystycznej i barokowej;znamienna dla baroku chęć olśnienia i zadziwienia odbiorcy prowadziła do bogactwa, ozdobności, jak również niezwykłości wypowiedzi poetyckiej....
Tematy do matury ustnej z języka polskiego.
1. Udowodnij na wybranych przykładach, że starożytność jest źródłem tematów literackich. Starożytność, inaczej antyk, to kultura Greków i Rzymian oraz Biblia. Uznaje sieje za dwa źródła cywilizacji i kultury śródziemnomorskiej, w której kręgu...
Trzy nurty w literaturze barokowej: dworski, sarmacki i plebejski.
Barok jest kierunkiem we wszystkich dziedzinach sztuki, występujący w Europie, a następnie w Ameryce Łacińskiej od końca XVI do I połowy XVIII wieku. Najwcześniej został ukształtowany we Włoszech (manieryzm, marinizm) i w Hiszpanii (konceptyzm,...
Motywy i wątki biblijne oraz mitologiczne w wybranych utworach różnych epok
„... do dziś jeszcze mądrość nasza cała, Składa się z greckiej, rzymskiej i tej, co w Kościele...” C.K. Norwid Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków...
Analiza i interpretacja wiersza Daniela Naborowskiego pt. „Krótkość żywota”
Daniel Naborowski, przedstawiciel polskiej poezji barokowej, w swoich utworach oddawał się głównie refleksjom na temat życia ludzkiego. Określany jest mianem „poety vanitas”, gdyż w wielu swoich dziełach ukazuje życie ludzkie...
„Jesteś Sokratesem, Cezarem, Kolumbem, Szekspirem Ułożyłeś sonet, rozbiłeś atom Zbudowałeś krematoria Wzniosłeś katedrę Notre Damme” – słowa T. Różewicza wykorzystaj jako motto do rozważań nad wielkością i małością człowieka.
„Lub robić coś. Kochaj kogoś. Nie bądź gałganem. Żyj porządnie.” – przywołana jako wstęp cześć z przedwojennych wykładów uniwersyteckich T. Kotarbińskiego może doskonale łączyć się z tematem mojej rozprawki. Człowiek, o ile chce, może wiele...
Jaki wpływ na kulturę epoki baroku miało podważenie świadectwa ludzkich zmysłów? Odpowiedz na podstawie znanych Ci dzieł literackich.
Filozofowie XVIIw zwrócili uwagę, że świat nie zawsze jest taki jak go postrzegamy zmysłami. Koncepcje Kartezjusza, Spinozy, Pascala były wspierane przez odkrycia naukowe tj. mikroskop, teleskop. Człowiek oglądając świat przez te urządzenia nagle...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza, renesansu i baroku.
Bohater literacki posiada zawsze pewne cechy człowieka epoki, w której autor powołał go do is- tnienia. Posiada je także wtedy, gdy twórca dzieła uczynił go człowiekiem czasów dawnych lub gdy utoż- samił go ze znaną postacią historyczną, o której...
Bóg, życie i śmierć w literaturze średniowiecza, baroku, romantyzmu
Bóg, życie, śmierć. Te trzy słowa zawierają w sobie niemal cały sens istnienia człowieka. Nasze życie, to po prostu czekanie na śmierć, która jest końcem wszystkiego, a jednocześnie początkiem nowego życia, już po tamtej stronie, według większości...
Jak postrzega sytuację człowieka w świecie literatura polskiego baroku? Rozważ problem analizując wybrane utwory literackie.
Barocco - w wolnym tłumaczeniu znaczy dziwny, oryginalny. Epoka ta nosi nazwę perły dziwnej i nietuzinkowej, lecz jednocześnie ogromnie wartościowej. Wiek XVII to okres na który przypada barok, jest to czas nie najszczęśliwszy dla świata i Europy....
Antyk i Biblia - zagadnienia maturalne.
1 Kulturotwórcza rola Biblii - Biblia jest źródłem myśli filozoficznej i religijnej, jest księgą mądrości - Prezentuje ludzkie wzory i postawy, które są chwalone lub krytykowane - Jest źródłem stylizacji językowej ( bogactwo literatury i sztuki...
Bóg, życie i śmierć w literaturze średniowiecza, baroku i romantyzmu
Bóg, życie, śmierć. Te trzy słowa zawierają w sobie niemal cały sens istnienia człowieka. Nasze życie, to po prostu czekanie na śmierć, która jest końcem wszystkiego, a jednocześnie początkiem nowego życia, już po tamtej stronie, według większości...
Bóg, życie i śmierć w literaturze średniowiecza, baroku i romantyzmu
Bóg, życie, śmierć. Te trzy słowa zawierają w sobie niemal cały sens istnienia człowieka. Nasze życie, to po prostu czekanie na śmierć, która jest końcem wszystkiego, a jednocześnie początkiem nowego życia, już po tamtej stronie, według większości...
Daniel Naborowski
Daniel Naborowski urodził się w 1570 roku najprawdopodobniej w Krakowie. Pochodził z niezamożnej rodziny szlacheckiej wyznania kalwińskiego. Najprawdopodobniej w miejscu swojego urodzenia pobierał pierwsze nauki.Między styczniem 1590 roku a majem...
Motyw śmierci w średniowieczu i baroku. Określ funkcje motywu odwołując się do wybranych tekstów literackich.
Kolejność prezentowanych treści: a. Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią krótkie streszczenie, równość wszystkich stworzeń wobec śmierci, czym jest danse macabre, memento mori b. Pieśń o Rolandzie krótkie streszczenie, czy...
Literatura dawna
Teorie filozoficzne o życiu ludzkim, śmierci i szczęściu – znajdziemy w: Wielkim Testamencie niezapomnianego „poety przeklętego” Villona, który jak nikt dostrzegł i zapisał niszczący upływ czasu. „Niegdysiejsze śniegi” – to trwały symbol...
Ukaż motyw Vanitas vanitatum z Księgi Koheleta i jego barokowe realizacje.
"Żeglujemy po szerokim przestworzu, wciąż niepewni i chwiejni, popychani od jednego do drugiego krańca (...), pałamy żądzą znalezienia oparcia i ostatecznej podstawy" - te słowa Pascala świetnie definiują sytuację człowieka baroku,...
Matura z polakiego ustny
1.Charakterystyka zjawiska Sarmaty na podstawie „Pamiętników” J. Ch. Paska i utworów W. Potockiego. Ideologia sarmatyzmu oparta była na tezie renesansowych kronikarzy – historyków Miechowity i Marcina Bielskiego, którzy przypisywali polskiej...
Daniel Naborowski i motyw vanitas w jego utworach.
Daniel Naborowski – urodził się w 1573 roku, najprawdopodobniej w Krakowie. Pochodził z raczej niezamożnej rodziny szlacheckiej. Był wyznawcą kalwinizmu i prowadził aktywne życie religijne. Przez kilkanaście lat studiował medycynę i prawo na...
Barok Polski. Sarmatyzm
Barok polski. Sarmatyzm Architektura i sztuki plastyczne Styl barokowy w polskiej sztuce rozwijał się w latach 1600-1710. Trady¬cyjnymi centrami sztuki były duże miasta: Kraków, Gdańsk, Wilno, Lwów, a od 1596 r. takim centrum stała się...
Barok - opracowanie epoki.
BAROK - koniec XVI w. – połowa XVIII w. 1. Kontrreformacja - lista ksiąg zakazanych, nakaz pokazywania scen religijnych, upadek piśmiennictwa, nietolerancja religijna. 2. Dwoistość postaw - zgoda na świat nietrwały szukanie wartości...