Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią
Średniowiecze : Literatura polska
• Biblia królowej Zofii – pierwszy zabytek języka polskiego,datowany na rok 1455. Jest to tłumaczenie Biblii na język polski (w dialekcie małopolskim), wykonane dla żony Władysława Jagiełły. Jest też nazywana Biblią szaroszpatacką (aż do II wojny światowej przechowywano ją w węgierskiej miejscowości Sárospatak). • Bogurodzica – to pierwszy hymn narodowy oraz pierwszy hymn rycerstwa polskiego. Jest najstarszą polską pieśnią religijną – dwie pierwsze zwrotki pochodzą z XII w....
„Co człowiek może zrobić ze swoją śmiercią?” – odpowiedz na pytanie Hanny Krall odnosząc się do wybranych utworów literackich z różnych epok.
Jaka może być śmierć? Zwykle jest to śmierć naturalna. Ale można umrzeć w walce lub na wojnie. Można umrzeć nieestetyczną śmiercią głodową. Można popełnić samobójstwo lub zostać zamordowanym. Śmierć może być naturalistyczna lub symboliczna. Można...
Odwołując się do wybranych lektur oraz utworów spoza kanonu wykaż stałą obecność egzystencjalnego widzenia świata w różnych epokach kulturowych.
Egzystencjalizm to kierunek filozoficzny powstały w XX wieku. Podstawowym założeniem tego prądu myślowego jest pogląd głoszący, że każda jednostka ma wolny wybór, decyduje o sensie własnego istnienia (egzystencja poprzedza esencję), jest...
Motyw śmierci.
Śmierć - czym jest? To pytanie zadaje sobie człowiek od chwili, gdy zaczął być świadomym bytem. I ciągle nie uzyskuje na nie satysfakcjonującej odpowiedzi, poza oczywistym stwierdzeniem - śmierć to jedyna rzecz której możemy być pewni. Śmierci...
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Bóg, czas i śmierć w średniowieczu
Rodzimy się, zaczynamy oddychać, a nawet się dławić. Egzystujemy. Czyż nie jest to najwspanialsza i jednocześnie najtragiczniejsza zagadka naszego trwania? Co nas zmusza do tego bezustannego wysiłku i pcha w tę nieokreśloną otchłań? Musimy...
Ars moriendi w literaturze średniowiecza.
Jest taka pora, kiedy to co organiczne chyli sie ku śmierci. Ten proces zamierania ma swój własny rytm. Jest płynieciem życia w inny wymiar istnienia. Czym naprawdę jest taniec śmierci? Czym jest śmierć? Czy to tylko zaprzestanie bicia serca i...
„Uczyć, bawić, wzruszać”. Realizacja dewizy starożytnych pisarzy w literaturze staropolskiej.
Dewiza „uczyć, bawić, wzruszać” określona została przez twórczość okresu starożytności. Ujęta w tak zwięzłej formie, czysto i jasno określała rolę ówczesnej literatury. Dzieła, które powstawały w tamtym okresie w myśl tej reguły możemy podzielić...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza
Głównym założeniem filozofii średniowiecznej był teocentryzm, który w centrum wszechświata i ludzkiego zainteresowania umieszczał Boga. Stąd w literaturze i sztuce dominowały tematy sakralne. Ludzie byli bezwzględnie podporządkowani Kościołowi, a...
„Czego boi się człowiek?”. Odpowiedz na pytanie posiłkując się wybranymi tekstami.
„Ledwie rozróżnił sen od jawy, ledwie domyślił się, że on to on (...), oczami tylko widzi, uszami tylko słyszy, rekordem jego mowy jest tryb warunkowy, rozumem gani rozum, słowem prawie nikt, ale wolność mu w głowie, wszechwiedza i byt (...).”...
Miłość i śmierć w literaturze Średniowiecza
Obok charakterystycznych dla średniowiecznej literatury motywów religijnych i moralistyczno-dydaktycznych przewijały się także wątki dotyczące bardziej doczesnej strony życia – miłości i śmierci. Wbrew teocentrycznej ideologii epoki preferującej...
Która wizja Boga, prezentowana w tekstach kultury, jest ci najbliższa?
Religia jest jednym z ważniejszych aspektów życia człowieka. Od kultu Słońca, przez politeistyczny Egipt, Grecję i Rzym, właściwie aż do dzisiejszego oblicza chrześcijaństwa, religia pełniła wiele funkcji. Dawała ludziom nadzieję, podtrzymywała na...
Średniowiecze, czy aby napewno mroczny okres??
Nazwę średniowiecze nadali ludzie okresu renesansu. Nazwa ta miała ujemny charakter, gdyż ludzie renesansu widzieli tylko negatywne cechy średniowiecza, ponieważ średniowiecze odrzuciło ideały antyku i zainteresowanie człowiekiem. średniowiecze...
Bibliografia:człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: 1. Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962. 2. Kochanowski J., Czego chcesz od nas Panie..., Pieśń...
Przedstaw i omów różnorodność i ujęcie motywu tańca w literaturze wybranych epok.
Taniec zajmuje niezwykle ważne miejsce we wszystkich kręgach kulturowych i można zaryzykować stwierdzenie, że towarzyszy człowiekowi od zawsze. Pierwotnie ludzie tańczyli na cześć bogów lub natury. Poprzez układ ruchów ciała i gestów...
Różne postawy człowieka wobec śmierci - na podstawie bohaterów średniowiecznej literatury.
Odwołując się do bohaterów z literatury średniowieczna opisz różne postawy człowieka wobec śmierci i jej egzystencjalnego sensu. Średniowiecze to najdłuższy w dziejach kultury i literatury europejskiej okres trwający pomiędzy starożytnością a...
Funkcje i warianty motywów, idei, obrazów, wzorców postaw
Stary Testament to nie tylko źródło wiary, ale także ?wielki skarbiec literatury?. Każda epoka literacka stawia sobie za źródło inspiracji Biblię w mniejszym bądź większym stopniu. a) Motyw marności w literaturze średniowiecza i baroku. Dla...
Średniowiecze.
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Literackie i malarskie ujęcie motywu ars moriendi i danse macabre.
Na razie mogę Wam udostępinić bibliografię i plan wypowiedzi.
Artyści wobec śmierci i przemijania. Zaprezentuj zagadnienie w oparciu o analizę różnych tekstów kultury - konspekt.
I Literatura podmiotu: Albert Camus „Dżuma”, Warszawa 1992; „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią” , [w:] Barwy epok, Kultura i literatura, tom I, Warszawa 2002, s. 157; Wisława Szymborska „Kot w pustym mieszkaniu”,[w:] tomiku „Koniec i...
Motyw śmierci i umierania w dziełach średniowiecza - konspekt
I. Literatura podmiotu: 1. Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią. Andrzej Z. Makowiecki, Andrzej Markowski, Włodzimierz Paszyński, Tomasz Wroczyński: Pamiętajcie o ogrodach, Warszawa, Wyd. WSiP 2002. ISBN 83-02-08222-8 2. Legenda o św. Aleksym....
Porównaj dwa spotkania człowieka ze śmiercią, opisane przez poetę średniowiecznego i współczesnego.
Śmierć jest nieodzownym elementem życia ludzkiego. Nie od dzisiaj zastanawiamy się jak będzie wyglądać, gdy przyjdzie. Już w średniowieczu ludzie próbowali zrozumieć i opisać samą śmierć a także jej pochodzenie. Takim przykładem jest „ Rozmowa...
Polskie XV-wieczne wiersze obyczajowe.
Przerabiane w szkole wiersze, które można zaliczyć do tego działu, są właściwie tylko trzy, z czego właściwie tylko jeden ściśle odnosi się do obyczajowości; Przecław Słota "O zachowaniu się przy stole" jest poradnikiem towarzyskim,...
Rozważania o marności życia i nieuchronności śmierci w "Rozmowie Mistzra Polikarpa ze Śmiercią".
1. Stosunek Średniowiecza do śmierci. a) Kościół celowo skłaniał ludzi do myślenia o śmierci, co potwierdza popularne wówczas powiedzenie "Memento mori". Śmierć należała do tzw. spraw ostatecznych obok sądu ostatecznego, piekła i...
zabytki kultury polskiej
IX- „Gegraf Bawarski” rękopis łać. rejestrujący plemienne terytoria Eoplay. Nazwy plemion polskich (Wiślanie, Gidonie, Ślężanie, Brzeżanie) X - „Dugowie index” dok. w którym Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę Papierzowi .W łać, dok....
Najdawniejsze zabytki piśmiennictwa polskiego.
1. „Geograf bawarski” IX w. - spis nazw polskich plemion 2. „Dagome index” X w. - najdawniejszy polski dokument, Mieszko I oddaje państwo pod opiekę papieżowi, nazwy geograficzne 3. „Kronika Theimara” X-XI w. - nazwy plemion (Ślązanie),...
W jaki sposób zewnętrzne czynniki wpływają na sztukę i temat utworów średniowiecza.
W jaki sposób zewnętrzne czynniki, czyli wojny, kataklizmy, podróże, wynalazki wpływają na sztukę i temat utworów średniowiecza. Wojny i dziejowe kataklizmy, które szczególnie nasiliły się w XVI i XVI wieku, kiedy to we Francji toczyła się...
Problem miłości i śmierci w literaturze średniowiecza
1) Śmierć była bardzo w średniowiecznej sztuce i literaturze niezmiernie popularna. Podstawowym hasłem epoki było "Memento mori"-pamiętaj o śmierci.Najczęściej służyła zastraszeniu ludzi , lecz występowała także w postaci wyidealizowanej....
Zabytki języka polskiego
Początki dziejów naszego języka wiążą się z kształtowaniem się naszej państwowości i przyjęciem chrześcijaństwa w 966 roku. Państwo Mieszka I scalało wcześniejsze państwa plemienne. Każde z tych plemion posługiwało się swoim dialektem. Dialekty te...
„Należy odczuć jakiego świata jesteś cząstką” –słowa Marka Aureliusza uczyń mottem do rozważań na temat człowieka poszukującego sensu i wartości życia w literaturze staropolskiej
Człowiek będąc istotą rozumną odbywa podczas życia niekończącą się wędrówkę w poszukiwaniu odpowiedniej drogi – sensu i wartości swego bytowania. Zdaje sobie sprawę z własnego istnienia oraz ogółu czynników składających się na nie. Jest poniekąd...
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
„Aby istnieć, człowiek musi się buntować” A. Camus. Zastanów się na źródłami i sensem buntu wybranych bohaterów literackich, oceń ich postawę.
KONSPEKT „Aby istnieć, człowiek musi się buntować” A. Camus. Zastanów się na źródłami i sensem buntu wybranych bohaterów literackich, oceń ich postawę. 1. WSTĘP a) Wyjaśnienie definicji buntu: Bunt – sprzeciw, protest, spontaniczne...
Biblia oraz kultura antyczna w literaturze.
Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały naszą świadomość, światopogląd, system wartości. W wielu elementach naszego otoczenia nie dostrzegamy już...
Motyw "danse macabre" w Średniowieczu i współcześnie - kreacje śmierci.
W "rozmowie mistrza ..." Polikarp prosił Boga o możliwość zobaczenia śmierci. Śmierć ujawnia mu się: „Chuda, blada, żółte lice Lści się jako miednica; Upadł ci jej koniec nosa, Z oczu płynie krwawa rosa; Przewiązała głowę chusta,...
Literatura Średniowiecza.
Warunki sprzyjające rozwojowi piśmiennictwa kształtowały się w Polsce od przeł. X i XI w. Chrzest (966) umożliwił zbliżenie się państwa Mieszka I do zach. cywilizacji chrześc., pod której wpływem rodzima kultura wzbogaciła się o znajomość pisma i...
Władza, miłość, śmierć w literaturze średniowiecza-omów na konkretnych przykładach.
Po okresie antycznym następuje nowa epoka- średniowiecze, zwana inaczej wiekami średnimi. Jej początek wiążemy z upadkiem Cesarstwa Zachodnio-rzymskiego w roku 476.Natomiast jej koniec, umownie wiąże się z odkryciem Ameryki przez Kolumba w 1492...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci.
Literatura średniowieczna miała charakter moralizatorski. Jej głów-nym zadaniem było pouczanie ludzi w jaki sposób mają żyć, w utwo-rach szukano wzorców do naśladowania. Literatura ukazywała życie ludzkie, tajemnicę śmierci i Boga - jako sens...
Obrazy i funkcje śmierci w kulturze i literaturze wieków średnich.
Średniowiecze miało dość abstrakcyjne wyobrażenie śmierci. Istniał ona głównie jako ostatni etap życia wzorcowych bohaterów i sama w sobie nie budziła lęku. Z czasem jednak Kościół zauważył, że strach jest doskonałym środkiem wychowawczym, a obawa...
O Śmierci w "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią"
Śmierć w utowrze "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" jest odzwierciedleniem typowego kulturowego modelu postaci utozsamianej z zakończeniem życia. Tajemnicza, niepokonana, wszechmocna, nieubłagana - taką właśnie jaiw sie przecież w nasyzch...
Na podstawie literatury w odniesieniu do pogladów Średniowiecza scharakteryzuj śmierć. Odwołaj się do średniowiecznej wizji śmierci.
Śmierć – słowo, którego obawia się większość z nas. Jest to wielka niewiadoma, która towarzyszy ludzkości od początku dziejów i która będzie nam towarzyszyc zawsze. Śmierc jest jedyna rzecza, ktorej możemy być pewni. Pomimo wszelkich staran, jej...
Odwołując się do Lamentu świętokrzyskiego i fragmentu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią porównaj ukazane w nich obrazy śmierci
Średniowiecze to jedna z najdłuższych epok literackich. Jej nazwa pochodzi od łacińskich słów medium aevum, oznaczającym wieki, czasy pośrednie między starożytnością, a renesansem. Podobnie jak odrodzenie, starożytność, barok i wszystkie pozostałe...
Refleksja literacka i osobista na temat słów J. Huizingi Każda epoka tęskni za jakimś piękniejszym światem. Im głębsze zwątpienie i ból z powodu powikłań dnia dzisiejszego tym głębsza jest owa tęsknota
Każda epoka literacka i historyczna cechowała się własnymi poglądami na świat, własnymi dążeniami, charakterystycznym sposobem pisania. Twórcy, którzy mieli okazję żyć w różnych latach, mają całkiem odmienny punkt widzenia. W swych utworach...
Tańce zapisane w literaturze. Przedstaw różne funkcje w wybranych utworach literackich
Taniec – mawia się, że jest najdoskonalszym wyrazem stanu ludzkiej duszy. Ma różne znaczenie, może nieść ze sobą różne treści. Człowiek od zarania dziejów tańcem wyrażał swoją radość, uwielbienie do bóstwa, miłość jak i zachwyt. Do dziś dnia wśród...
Średniowieczna alegoria śmierci - śmieszy czy przeraża?
Alegoria to w literaturze i sztuce obraz mający poza znaczeniem dosłownym określony sens przenośny; wyobraża zwykle pojęcie oderwane. Średniowiecze to epoka alegorii. Średniowieczne dzieła pełne są obrazów i wizji, do których odczytania potrzebny...
Jak ludzie średniowiecza wyobrażali sobie śmierć i jakie odczucia, skojarzenia, refleksje ona w nich wywoływała?
Większość wydanych i pisanych utworów w średniowieczu była anonimowa. Tematem dzieł było życie duchowne człowieka wierzącego w Boga. Przedstawiały go w chwilach śmierci, miłości i walki, jednak religia była najważniejsza. Ludzie zdawali sobie...
Wizerunek śmierci w Średniowieczu na podstawie fragmentu "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią"
Śmierć od zawsze towarzyszy człowiekowi. Każdy z nas przeżył odejście kogoś z rodziny, znajomych. Zazwyczaj jest ono przyczyną naszego cierpienia, toteż wiele osób zastanawia się nad śmiercią, czym jest, jaka jest, dlaczego dosięga tych, których...
Heroizm i groteska w przedstawieniu śmierci w literaturze średniowiecza. („ars moriendi”).
W literaturze średniowiecza można zauważyć wiele motywów, których treści ukrytego znaczenia są wykorzystywane przez późniejszych pisarzy, poetów. Ich wartości ze względu na uniwersalność i ponadczasowość, są kontynuowane i eksploatowane ukazując...
Duchowość a cielesność na przestrzeni epok
Na przestrzeni wieków współistnieją lub przeplatają się na zasadzie kontrastu dwa wizerunki człowieka- duchowy i cielesny. Chcąc pojąć pogardę dla świata doczesnego w średniowieczu, należy uprzytomnić sobie, iż ideał człowieczeństwa w tej epoce...
Na wybranych przykładach literackich omów funkcje tańca jako motywu literackiego.
Taniec jest to rodzaj sztuki, który polega na odpowiednim układzie następujących po sobie ruchów ciała, najczęściej powiązanych rytmicznie z towarzyszącą im muzyką. Tańcem można również nazwać pewien zespół elementów ruchowych, noszących jakąś...
Motyw śmierci (Praca maturalna -Ustna)
Śmierć zawsze stanowiła ważną część rozważań europejskich pisarzy. Odkąd tylko pojawiło się słowo pisane ludzie snuli rozważania nad jej sensem oraz nad losami człowieka po odejściu z tego świata. Była ona zawsze stałym, powtarzającym się...