Racjonalne i pozaracjonalne sposoby wyjaśniania świata.

Cóż to takiego? Czy w ogóle jest jakiś podział na racjonalne i pozaracjonalne sposoby objaśniania otaczającego nas świata? Praktyka wskazuje , że jest. Gdyby tak nie było , nie miałaby racji bytu filozofia.

Racjonalne- ratio to rozum, a więc racjonalne znaczy rozumowe, zgodne z umysłem. Pozaracjonalne , inaczej irracjonalne, jest przeciwieństwem. Irracjonalne(filozoficzne) tłumaczenie „tworzy” z umysłu ludzkiego źródło najogólniejszych tłumaczeń, nadało spekulatywnym procesom piętno wyniosłości, które je oddala od skromnej postawy pospolitego rozsądku. Rozsądek, jako przedstawiciel racjonalizmu, ogranicza się tylko do uchwycenia w obserwowanych zdarzeniach pewnych stosunków. Jednak nie wszystko może być objaśnione racjonalnie. Są pewne tajemnice, które wymagają rozwiązań najbardziej nieprzeniknionych, irracjonalnych. Nauka, rozum są ograniczone, są „głupie”. Mają bardzo wąski horyzont, a to co nie wchodzi w jego skład, uważane jest za niemożliwe, nie mające prawa bytu, nie możliwe w istnieniu. Gdyby nie filozofia i irracjonalne prawa rządzące światem, nie byłoby możliwe jakiekolwiek przewidywanie i nauka ograniczałaby się do bezsensownej wiedzy na jakiś temat. Filozofia to pojęcie zbiorcze dla wszystkiego, czego jeszcze, albo nadal nie można poddać badaniu naukowemu. Nauka poznaje, filozofia bada możliwości poznania, bada nie to co jest lecz to co ma być. „Nie ma zdań filozoficznych, ale tylko wyjaśnianie zdań”. Filozofia jest „nauką” o podstawach. Wszędzie tam gdzie inne nauki zatrzymują się, gdzie rezygnują z dalszych pytań, tam filozof-irracjonalista zaczyna działać. Naukowiec poznaje, filozof pyta czym jest poznanie. Naukowiec tworzy prawo, filozof pyta czym ono jest. Irracjonalne, filozoficzne wyjaśnianie świata to pytanie o podstawy, początek, o źródło, nie o to co ma być, lecz co musi być.


Wniosek? -Nie wystarczy być erudytą, należ być mądrym filozofem.