Okupacja
Konspiracja
Postaci konspiratorów, związane z naszą burzliwą historią, pojawiają się dość często w literaturze. Działają w konspiracji ci, którzy udzielają się w tajnych, nielegalnych z punktu widzenia władzy organizacjach, spiskują przeciw rządom okupacyjnym, prowadzą rewolucyjną działalność... Konspiracja wymusza tajne miejsca spotkań, system umówionych, nierozumianych przez osoby niewtajemniczone znaków, pseudonimy...
Marzenia patriotów
Na ogół piękne są marzenia patriotów – żyjących pod zaborami lub w czasie okupacji – o wolnej ojczyźnie. Za te marzenia przychodzi im płacić śmiercią, poświęceniem życia prywatnego. Tak jest w przypadku marzącego o wolnej ojczyźnie Konrada Wallenroda, bohatera utworu Adama Mickiewicza. Wybór walki z Krzyżakami o wolność Litwy przypłaca szczęściem osobistym, rycerską sławą, a w końcu życiem (idzie na daleko posunięte kompromisy moralne). Marzenia patriotów powstańców też kończą się osobistą...
Miasto okupowane
Miasto w warunkach ekstremalnych to także miasto wojenne, okupowane.Pierwsze bombardowania opisuje Antoni Słonimski: „Uwaga! Uwaga! Przeszedł! Koma trzy!” Ktoś biegnie po schodach. Trzasnęły gdzieś drzwi. Ze zgiełku i wrzawy Dźwięk jeden wybucha i rośnie, Kołuje jękliwie, Głos syren – w oktawy Opada – i wznosi się jęk: „Ogłaszam alarm dla miasta Warszawy!” (Antoni Słonimski, Alarm ) Akcentowana jest dynamika alarmu, zagrożenie i.. ogrom zniszczeń. Nieco mniej dynamicznie i bardziej...
„Choroba mistyczna”
W tym samym opowiadaniu Gustaw Herling-Grudziński przytacza uwagę Octave’aMirbeau, iż „Trąd jest chorobą, z której ani się człowiek nie leczy, ani na nią nie umiera”. Przypomina też, że trąd był traktowany jako „choroba mistyczna”. Chory miał świadomość, że jego stan wciąż się pogarsza i nie ma nadziei na wyzdrowienie ani powrót do społeczeństwa – w tej sytuacji jedyną nadzieją była śmierć, a rozpacz była „brakiem nadziei, że można umrzeć”. Przytacza też Grudziński słowa z Księgi...
Rosjanin godzien współczucia
A jednak niektórzy Polacy traktują Rosjan jako żołnierzy godnych współczucia. Maryśka z Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz karmi rosyjskich jeńców, bo twierdzi, że to tacy sami ludzie... Wcześniej, jeszcze gdy mieszka w mieście, po zakończeniu okupacji sowieckiej, litościwie traktuje wygnaną z domu żonę rosyjskiego dygnitarza.
Ofiary wojny
Nie tylko młodociani żołnierze, także dzieci uwięzione w łagrach i obozach koncentracyjnych oraz żydowskie dzieci ukrywane w polskich mieszkaniach to przedwcześnie dojrzałe istoty, którym wojna kazała dorosnąć do strachu, do którego dorosnąć się nie da. Dzieci ze Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall, wyrzucane przez okna przez swoich rodziców, pragnących dla nich lepszej śmierci; dzieci wysyłane na śmierć do komór gazowych (opowiadania Borowskiego), dzieci wegetujące w łagrach (...
Język polski podstawowy element narodowy
Język polski stanowi podstawowy element narodowy, którego trzeba koniecznie chronić. Prawidłowość tezy chciałbym uzasadnić powyższymi argumentami. Pierwszym przemawiającym do nas argumentem potwierdzającym prawidłowość tezy są...
Podziemie polskie.
Jeszcze w trakcie kampanii wrześniowej rozpoczęto organizowanie podziemnego wojska i władz politycznych. Jedna z inicjatyw wyszła od gen. Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza. Po konsultacjach z przedstawicielami głównych partii, na początku...
Polskie państwo podziemne (ściąga)
1939r.Wrzesień- na terenie okupowanej Polski tworzy się SZP (Służba Zwycięstwa Polski). 1939r. Listopad- tworzy się ZWZ (Związek Walki Zbrojnej) z SZP. 1942r. Luty- tworzy się AK (Armia Krajowa) z ZWZ. Komendant AK gen. Stefan Rowecki „Grot“. Cel...
Przedstaw i omów prezentację tematyki żydowskiej w literaturze XIX i XX wieku.
Tematyka żydowska pojawiała się w literaturze od najdawniejszych czasów. Pierwsze spotkanie z Żydami to lektura Pisma Świętego, w którym znajdujemy zapis ich historii i kultury. Jednak kwestia tego narodu staje się bardzo istotna dopiero w XIX i...