Motyw vanitas
Uroda kobiety i uczucie miłości w liryce baroku.
Po średniowieczu i renesansie - epokach, które "ujarzmiły" miłość - w baroku dokonała się jej metamorfoza. Owe zmiany nastąpiły głównie w swobodzie traktowania tematyki miłosnej - otworzyły się drzwi prowadzące do gwałtowności,...
„Czymże jest człowiek?” – William Shakespeare. Jaką odpowiedź na to pytanie odnajdujesz w wybranych utworach literatury? (antyk, średniowiecze, renesans, barok)
Człowiek od początku swego bytowania na Ziemi zastanawiał się nad sensem swojego istnienia. Pytania „Kim jesteśmy i skąd się tu wzięliśmy?” zadajemy sobie od zawsze. I zaczynając od czasów najdawniejszych, a kończąc na dniu dzisiejszym, udzielamy...
Wątki wanitatywne w literaturze baroku.
vanitas vanitatum, et omnia vanitas- łac. marność nad marnościami i wszystko marność. Zbigniew Morsztyn w utworze "Emblema 47" opisuje czas, który szybko gna i nikt, a ni nic nie jest w stanie go doścignąć. Świat jest tak skonstruowany, że...
Co z człowiekiem po śmierci?
*eschatologia- wiedza o końcu świata • Egipcjanie: po śmierci dusza staje przed Ozyrysem, jest rozliczana ze swoich uczynków (ważenie serca); przekonanie że człowiek może żyć po śmierci, jeśli jego ciało nie ulegnie rozkładowi (balsamowanie...
Cechy barokowe w twórczości Daniela Naborowskiego.
Polska literatura barokowa rozwijała się w kręgu oddziaływania dwóch głównych prądów ideologicznych: sarmatyzmu i kontrreformacji. Termin sarmatyzm określa ideologię i styl życia szlachty polskiej, odnosi się do świadomości i kultury tej warstwy....
Funkcje i warianty motywów, idei, obrazów, wzorców postaw
Stary Testament to nie tylko źródło wiary, ale także ?wielki skarbiec literatury?. Każda epoka literacka stawia sobie za źródło inspiracji Biblię w mniejszym bądź większym stopniu. a) Motyw marności w literaturze średniowiecza i baroku. Dla...
Na czym polega pełnia człowieczeństwa według Księgi Koheleta i „Ody do rozpaczy” Jana Twardowskiego?
Kohelet i Jan Twardowski odmiennie opisują pełnię człowieczeństwa. Mają różne spojrzenia na świat i co innego uważają za ważne. Według Koheleta wszystko przemija i dlatego jest marne. Kilkunastokrotnie powtarza zdanie „Marność nad marnościami i...
Oceń poradyzyciowe Koheleta.Które z nich wydają sie szczególnie pozyteczne człowiekowi współczesnemu.
„Cóż przyjdzie człowiekowi z całego trudu, jaki zadaje sobie pod słońcem ......”.To pytanie zadał kilka tysięcy lat temu biblijny kaznodzieja Kohelet .Jaki jest sens życia ,co w nim jest najważniejsze. W dzisiejszych...
Barok.
30. Los człowieka w twórczości Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego Mikołaj Sęp-Szarzyński żył w tym samym czasie co Jan Kochanowski, gdy zmarł w 1581 roku Kochanowski jeszcze żył (do 1584 roku). Wielu historyków literatury...
Motyw vanitas w twórczości D. Naborowskiego.
„Żeglujemy po szerokim przestworzu, wciąż niepewni i chwiejni..., pałamy żądzą znalezienia oparcia i ostatecznej podstawy” – te słowa Pascala świetnie definiują sytuację człowieka baroku, którego świat w przeciwieństwie do świata człowieka...
Człowiek, życie i śmierć w poezji Daniela Naborowskiego.
Epoka baroku rozpoczęła się w drugiej połowie XVI w. i trwała do końca XVII stulecia. W tym właśnie czasie wykształciły się poglądy, które charakteryzowały wielu ówczesnych poetów. Jednym z nich był Daniel Naborowski. Na podstawie jego wierszy:...
Barok.
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
Europejskość i swojskość Baroku.
„Homo natus de muliere, brevi vivens tempore etc.” Słowa pochodzące z księgi Hioba, są jednocześnie tytułem jednego z sonetów Mikołaja Sępa Szarzyńskiego. Ukazuje pozycję człowieka w baroku. Niestałość, niepokój, brak spoczynku we Wszechświecie,...
Człowiek u Naborowskiego.
Człowiek i jego życie z barokowej perspektywy na podstawie wiersza Daniela Naborowskiego „Krótkość żywota” Barok to dla ludzi czas zagubienia i wątpliwości. W wielu aspektach stanowi kontrapunkt dla renesansu i ówczesnych przekonań. Czasem...
Biografia Daniela Naborowskiego jako przedstawiciela poezji dworskiej.
Daniel Naborowski urodził się w 1573 roku w Krakowie, a zmarł w 1640 w Wilnie. Był wybitnym poetą barokowym. Znał wiele języków między innymi włoski, francuski, niemiecki, a także łacinę oraz grekę. Dzięki znajomości tych języków został w...
Barokowe rozważania o kruchości ludzkiej egzystencji "Myśli" Blaise`a Pascala i "Krótkość żywota".
Określ istotę barokowych rozważań o kruchości ludzkiej egzystencji w oparciu o fragment „Myśli” Blaise’a Pascala i „Krótkość żywota” Daniela Naborowskiego „Myśli” Blaise’a Pascala i „Krótkość żywota” Daniela Naborowskiego są utworami...
Opracowanie epoki barokowej.
Barok. Podłoże rozwoju literatury barok. 1. Barok (od portugalskiego barocco- perła nieoszlifowana)- nowy prąd w literaturze i sztuce, który w zestawieniu z renesansową harmonią kojarzono początkowo z cywilizacyjnym cofnięciem się, a nawet...
Scharakteryzuj nurty poezji barokowej wykorzystując twórczość J.A Morsztyna, Daniela Naborowskiego, Wacława Potockiego.
Barok był epoką trwającą od końca XVI w. do połowy wieku XVIII. Był to ciężki okres dla Polski. W Rzeczypospolitej zauważyć można było nasilające się zróżnicowania religijne i społeczne pomiędzy poszczególnymi warstwami, np. chłopami a szlachtą,...
Otworzyć wiersze Mikołaja Sępa–Szarzyńskiego tym słowem – kluczem.
Bóg pojawia się w każdym utworze Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i jest właśnie owym słowem-kluczem, którym można otworzyć jego poezję. We wszystkich jego utworach Bóg unosi się nad światem, ale człowiek, stojący na dole, go nie widzi, co poeta...
Czy lektura księgi koheleta może pomóc współczesnemu człowiekowi, który czuje się zagubiony we współczesnym świecie ?
Uważam, że księga koheleta może pomóc współczesnemu człowiekowi, który czuje się zagubiony we współczesnemym świecie. Po pierwsze Treścią Księgi Koheleta są rozważania nad sensem życia ludzkiego. Wynika z nich, że nic nie ma absolutnej...
Twórczość Daniela Naborowskiego
Daniel Naborowski reprezentował ten nurt poezji barokowej, który podejmował próby rozwiązania zagadki bytu ludzkiego, odnalezienia miejsca człowieka w świecie podlegającym przemijaniu, poszukiwał wartości, które nadają sens ludzkim wysiłkom....
Miłość metafizyczna i miłość flirtująca - dwa oblicza miłości w literaturze barokowej.
Po średniowieczu i renesansie - epokach, które "ujarzmiły" miłość - w baroku dokonała się jej metamorfoza. Owe zmiany nastąpiły głównie w swobodzie traktowania tematyki miłosnej - otworzyły się drzwi prowadzące do gwałtowności,...
Barok
1. RAMY CZASOWE EUROPA XVII w. we FRANCJI nie było 2. CHARAKTERYSTYKA CZASÓW BAROKU 2.1 SYTUACJA POLITYCZNA I KULTURALNA NA ZACHODZIE EUROPY - czas kontrreformacji - tolerancja religijna zanikała - we Francji rozwijała się kultura -...
Kim jest człowiek w twórczości renesansu i baroku?
Próbuję sobie przypomnieć kiedy to się zaczęło. Zwykle dzieje się tak, że problematyka i potencjalny autor jakoś przypadają sobie do gustu. Tymczasem patrzę na arkusze wciąż białego papieru, z nadzieją, że w końcu zobaczę te wyimaginowane...
Zbigniew Morsztyn "Emblema 47" - analiza i interpretacja
Utwór Zbigniewa Morsztyna z całą pewnością można zaliczyć do nurtu poezji wanitatywnej. Jego treść ma na celu uzmysłowienie człowiekowi jego marności i nieważności. Podmiot poucza nas, a także samego siebie, że najodpowiedniejszą postawą powinno...
Średniowiecze.
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Barokowa wizja świata.
Jest to esej, w którym została podjęta problematyka baroku, oraz postrzegania fo przez ówcześnie żyjących ludzi. Temat ujety jest wraz z uwaga na uniwersalny rozwój stylu barokowego i przedstawia wizje świata w literaturze, malarstwie,...
Motyw przemijania w oparciu o "Quo vadis".
"I tak minął Nero, jak mija wicher, burza, pożar, wojna lub mór, a bazylika Piotra panuje dotąd z wyżyn watykańskich miastu i światu". W kontekście poznanego utworu, historycznym i filozoficznym wyjaśnij, jak rozumiesz sens przytoczonych...
Omów czas powstawania i rodowód nazwy Biblii.
Jeśli chodzi o powstanie Biblii mówimy tu o długotrwałym procesie, gdyż nie jest to dzieło, które powstało jednorazowo. Najstarsze teksty biblijne pochodzą z XIII w. p.n.e. Proces powstawania Starego Testamentu, (czyli ciągłego narastania,...
Barok - podstawy.
Poglądy filozoficzne: - Kartezjusz ? początek racjonalizmu ?Cogito ergo sum? ? myślę, więc jestem - Błażej Pascal ? mistycyzm ? człowiek ma możliwość bezpośredniego, nadzmysłowego zjednoczenia swej duszy z bóstwami; człowiek jest słaby i...
Trzy cechy poezji barokowej na przykładnie wybranych wierszy
Poezję baroku od innych epok wyróżniało kilka podstawowych cech. Jedną z nich był kierunek nazwany od włoskiego poety Giambattista Marina, marinizmem. Charakteryzował się on wirtuozerią słowem oraz nagromadzeniem wielu środków artystycznego...
Księga Koheleta
Księga Koheleta, czyli Eklezjastesa należy do ksiąg pouczających (dydaktycznych) ST. Autor przedstawił się jako Kohelet, co w języku hebrajskim oznacza zgromadzenie. Nazwa ta oznacza urząd mędrca przemawiającego na zgromadzeniach. Treścią Księgi...
Które z rad życiowych udzielonych przez starożytnych zastanowiły cię?dlaczego?
Kultura antyczna wywarła wielki wpływ na twórczość wszytskich epok,włącznie ze współczesnością. Biblia jest skarbnica mądrości i rad życiowych.Zawarte w niej treści są aktualne i na jej podstawie można się uczyć, jak żyć.Również filozofia...
Człowiek i jego wartości.
Człowiek i jego świat wartości. Człowiek zawsze szukał w literaturze odpowiedzi na pytania o sens własnej egzystencji, o sposób rozumienia świata i samego siebie, o ideały, ku którym ma dążyć, o system wartości, jaki powinien wyznawać. Literatura...
Czy we współczesnym świecie możemy przyjąć XVII-wieczną interpretację życia?
W tej rozprawce będę starała się porównać literackie i malarskie motywy przemijania czasu oraz odpowiedzieć na pytanie: „Czy we współczesnym świecie możemy przyjąć XVII-wieczną interpretację życia?”. W kulturze baroku widać wyraźnie fascynację...
Filozofia życiowa w księdze Koheleta.
Księga Koheleta jest w Biblii księgą wyjątkową. Nie wychwala ona Boga tak, jak inne księgi, przesycona jest pesymizmem i zwątpieniem. Można nawet posunąć się do stwierdzenia, iż jest to najbardziej heretycka spośród ksiąg biblijnych – czytana może...
Analiza i interpretacja wiersza D. Naborowskiego "Krótkość żywota" - barokowe spojrzenie na ludzkie życie.
Ludzi epoki baroku bardzo fascynował upływ czasu i przemijalność ich żywota. Rzeczywistość nie jest stała, tylko zmienna, płynna, nic nie istnieje, ale wszystko się staje. Pięknem jest upływający czas, bieg dni, godzin, kruchość tego świata....
Barok.
Alegoria - obraz w lit. I sztuce mający poza znaczeniem dosłowny określony sens przenośny, metaforyczny. Znaczenie alegorii jest ściśle skodyfikowane i potwierdzane tradycją, w przeciwieństwie do symbolu, który można interpretować wielorako...
Antyk, Biblia i średniowiecze - najważniejsze informacje
Starożytność 1. Refleksja o poezji i poecie w odzie Horacego Exegi monumentum. Motyw non omnis moriar. (Rzym Iw. pne) ODA - utwór liryczny; pierwotnie przeznaczony do śpiewania, później jakby oderwał się od melodii; tematyka: pochwała...
M. Sęp-Szarzyński i D. Naborowski o wartościach trwałych i przemijających.
Mikołaj S. Szarzyński przekazuje informacje o przemijaniu, o wartości dóbr ziemskich i ostatecznych - śmierci, wieczności i zbawieniu. W sonecie "O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem" szczęściem jest pokój. Życie...
Omów zainteresowania i kanon piękna poetów barokowych na przykładzie poezji dworskiej J. A. Morsztyna i D. Naborowskiego.
Jan A. Morsztyn pochodził z zamożnego, wpływowego rodu. Był arianinem; człowiekiem wykształconym. Związany był z dworem Tęczyńskich i królewskim: Władysława IV i Jana Kazimierza. Oskarżony o zdradę schronił się we Francji. Zyskał miano...
Marność
W utworze tym Naborowski ukazuje, że świat i jego mieszkańcy hołdują nic nieznaczącym ziemskim dobrom. Nazywa to marnością. Nawiązuje tu do Księgi Koholeta z którego pochodzi zdanie "Vanitas vanitatum, et omnia vanitas” ("Marność nad marnościami i...
Analizując porównawczo wiersze - "Na ciało, gdy umiera" Jarosława Marka Rymkiewicza i "Dla zakochanych..." Stanisława Grochowiaka - uzasadnij ich związek z kulturą baroku.
Barok to epoka, która przypada w Europie na przełom XVI/XVII wieku. Dla wielu twórców stała się ona inspiracją do tworzenia, w związku z czym w literaturze współczesnej można dostrzec pewne związku z kulturą baroku. Przykładami mogą być wiersze...
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...
Trzy nurty w literaturze barokowej: dworski, sarmacki i plebejski.
Barok jest kierunkiem we wszystkich dziedzinach sztuki, występujący w Europie, a następnie w Ameryce Łacińskiej od końca XVI do I połowy XVIII wieku. Najwcześniej został ukształtowany we Włoszech (manieryzm, marinizm) i w Hiszpanii (konceptyzm,...
Materiał do sprawdzianu z biblii i mitologii
BIBLIA 1. Przyczyny popularności Biblii: - źródło prawdy dla wierzących, - zaspokaja ludzką ciekawość na temat początków świata i życiu pierwszych ludzi, - zawiera prawdy moralne, ma charakter dydaktyczny, - inspiracja dla tekstów kultury,...
Pisarze i utwory Baroku.
Jan Andrzej Morsztyn "Cuda miłości" Ani cierpienie, ani łzy nie są w stanie zgasić uczucia. Miłość jest uczuciem, które czyni cuda. "Niestatek", "Do trupa", "Na Tomka". Morsztyn jest przedstawicielem...
Charakterystyka baroku.
Barok jest epoką której szczególną cechą było współistnienie estetyki klasycystycznej i barokowej;znamienna dla baroku chęć olśnienia i zadziwienia odbiorcy prowadziła do bogactwa, ozdobności, jak również niezwykłości wypowiedzi poetyckiej....
Światopogląd Wacława Potockiego przedstawiony w wierszu "Niegłupie odpowiedzi" - ocena.
W epoce barokowej dominował pesymizm i przekonanie o marności wszystkich rzeczy. Możemy to odczuć, czytając wiersz Wacława Potockiego. Podmiot liryczny przekonuje, iż najniepewniejsza, najpewniejsza, najstraszniejsza, najmocniejsza i...
List do wybranej postaci biblijnej.
Drogi Kohelecie! Na początku mojego listu chciałbym Cię serdecznie pozdrowić i jednocześnie przeprosić, że tak długo nie pisałem. Nie była to całkowicie moja wina. Wiesz jak to jest- zaczęła się szkoła, coraz mniej wolnego czasu, za to coraz...