Młoda Polska
Rola sztuki i artysty w programach i utworach Młodej Polski.
Gdyby nie narodził się artysta, nie mógłby on stworzyć sztuki. Młodopolscy pisarze chcieli uchwycić wszystkie elementy sztuki poprzez wyszukiwanie w utworach specyficznych racji, które mogłyby zbliżyć ich do charakteru dzieł danego artysty. Wiele...
Literatura Młodej Polski.
W epoce Młodej Polski odczucie kryzysu pozytywist. utopii społ.-moralnej wyraziło się w twórczości młodego pokolenia lit. w różnych formach tzw. buntu modernist. ( modernizm); wraz z tym zjawiskiem rozwijały się nadal tendencje realist., do...
Żeromski wobec pozytywizmu i romantyzmu
Twórczość Stefana Żeromskiego, powstająca w głównej mierze w czasach Młodej Polski, niewiele miała wspólnego z modernistyczną koncepcją sztuki. Żeromski konsekwentnie sięgał wprawdzie po ówczesne techniki artystyczne (symbolizm, impresjonizm,...
Tatrzańskie motywy w literaturze Młodej Polski - różnorodny sposób ich przedstawienia
Trudno jest powiedzieć dlaczego, ale młodopolscy artyści w dość szczególny sposób ukochali sobie opisywanie przyrody. Jednym z motywów w ich twórczości stały się nasze polskie Tatry. Atmosfera i piękno tego miejsca zafascynowały nie jednego...
Dowodzi się, że data urodzenia w olbrzymim stopniu determinuje los człowieka. Zinterpretuj sąd, odwołując się do sytuacji i postaw bohaterów literackich wybranych epok.
Data urodzenia ma decydujący wpływ na życie człowieka. Ludzie, którzy żyli w jednej epoce, mieli takie same problemy, co prowadziło do determinacji ich życia przez otoczenie. Pisząc o bohaterach literackich i ich dacie urodzenia jako moment...
Omów symbole w wybranych dramatach Stanisława Wyspiańskiego oraz Malarstwie Młodej Polski
Symbol jako środek wyrażania utajnionych myśli i emocji towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Nie tylko literatura, ale także architektura, rzeźba, malarstwo, sztuka użytkowa stały się obszarem zaszyfrowanych i wieloznacznych...
Kraków miasto magiczne - Stanisaw Wyspiański
Wybrałem temat: „Kraków miasto magiczne – Stanisław Wyspiański”, bo daje mi on możliwość zaprezentowania moich fascynacji i ukochanym miastem, i ukochanym twórcą. Kto choć raz był w Krakowie, musi przyznać, że miasto bazyliszków, smoków, mistrza...
Odwołując się do wybranych lektur oraz utworów spoza kanonu wykaż stałą obecność egzystencjalnego widzenia świata w różnych epokach kulturowych
Egzystencjalizm to kierunek filozoficzny powstały w XX wieku. Podstawowym założeniem tego prądu myślowego jest pogląd głoszący, że każda jednostka ma wolny wybór, decyduje o sensie własnego istnienia (egzystencja poprzedza esencję), jest...
Różne przykłady postaw patriotycznych w Twojej ocenie (nazwij je i omów w świetle poznanych utworów).
Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Literatura polska jest prawdziwą szkołą uczuć patriotycznych, bo niemal od początku swego istnienia wyrażała głęboką troskę o...
Postać literacka i sposoby jej kreowania w Romantyzmie, Pozytywizmie i Młodej Polsce
Jak różnie pojmowane były pojęcia Boga, życia i śmierci, tak każda epoka kreowała swoją własną wizję bohatera. Znajdowało to swoje odbicie także w literaturze i tym się właśnie zajmiemy. Najbardziej charakterystyczną pod tym względem epoką jest...
"Krzak dzikiej róży" Jana Kasprowicza jako utwór młodopolski.
„Krzak dzikiej róży” to cykl IV sonetów wydanych w tomiku o tym samym tytule w 1898 roku. Kasprowicz wykorzystał klasyczną budowę sonetu. W dwóch pierwszych opisowych zwrotkach przedstawił krajobraz smreczyny, a w dwóch ostatnich – refleksyjnych...
"Cisza wieczorna" - Jan Kasprowicz
Utwór „Cisza wieczorna” należy do wydanego w 1898 roku tomu „Krzak dzikiej róży”. Jest to cykl pięciu utworów połączonych motywem ciszy wieczornej. Cisza ta poprzez cały cykl ogarnia coraz większy obszar Tatr, by objąć wszystko aż do chwili...
Porównaj sposoby kreacji postaci w podanych fragmentach „Moralności pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej i „Kartoteki” Tadeusza Różewicza.
Dla okresu Młodej Polski charakterystyczna jest równoległość rozwoju nurtu naturalistycznego i symbolicznego modelu teatru. Naturaliści, opierając się na założeniach realizmu, starali się ukazać na scenie możliwie wierne odbicie różnych środowisk...
Nastroje dekadenckie i próby ich przezwyciężenia w poznanych utworach poetyckich.
Dekadentyzm(termin oznaczający schyłek, upadek) był kierunkiem w literaturze epoki Młodej Polski, czerpał on wiele z pesymistycznej filozofii Schopenhauera. Nurt ten charakteryzował się wyrażaniem poczucia niemocy, bezsensu i beznadziejności...
Znajdź w literaturze potwierdzenie sądu, że „ludzie wrażliwi nie zaznają spokoju ducha”.
W literaturze występuje wielu bohaterów wrażliwych, którzy z różnych powodów muszą dokonywać wyborów pomiędzy dobrem własnym a dobrem ogółu. Mus dokonywania owych wyborów prowadzi do ich wewnętrznego rozdarcia, do niepokoju ducha. Typowym...
Motyw wędrówki w literaturze młodopolskiej
Młoda Polska jest to okres literacki, który trwał od roku 1891 do 1918. Epoka ta nazywana jest bardzo często neoromantyzmem. Nazwa ta świadczy o tym, iż twórcy młodo polscy czerpali wzorce z literatury Romantyzmu. Motyw wędrówki pojawia się w...
Między uczuciem a obowiązkiem – moralne dylematy bohaterów literatury romantycznej i młodopolskiej.
Każdy człowiek wielokrotnie w swym życiu znajduje się w sytuacji wyboru. Czasem jest to wybór trudny, niezwykle ważny, decydujący o naszej postawie życiowej, a także odpowiedzialności moralnej za własne czyny. Wielokrotnie musimy wybierać w życiu...
Matura ustna z J.Polskiego
ANTYK, BIBLIA 1. W czym tkwi istota tragizmu "Antygony" Sofoklesa? 2. Wybrane przykłady z mitologii inspiracją dla twórców różnych epok. 3. Motywy biblijne w znanych Ci utworach literatury polskiej. ŚREDNIOWIECZE 4. Dokonaj klasyfikacji...
"Polska to hołota tylko im złota - czy „Polska to piękna rzecz”? Uzasadnij, wykorzystując znane Ci utwory literackie.
Od najdawniejszych lat literatura podejmowała problemy narodowe i społeczne. Wielu twórców kultury charakteryzowała troska o losy ich Ojczyzny i o przyszłość jej obywateli. Swoją twórczością pragnęli wpłynąć na ludzi, którzy mieli decydujący wpływ...
"Widok ze Świnicy do doliny Wierchcichej" Kazimierza Przerwy-Tetmajera - kreacja obrazu przyrody.
Określ sposób kreowania obrazu przyrody i jego funkcje w wierszu Kazimierza Przerwy-Tetmajera "Widok ze Świnicy do doliny Wierchcichej" Wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera „Widok ze Świnicy do doliny Wierchcichej” należy do liryki...
Udowodnij, że "Wesele" jest typowym młodopolskim utworem.
Stanisław Wyspiański napisał „Wesele” między listopadem 1900 roku , a marcem 1901 roku. Inspiracją do napisania tego utworu były autentyczne uroczystości weselne, które odbyły się 20 listopada 1900 roku w podkrakowskich Bronowicach. Była to...
Obraz wsi
Młoda polska, to okres, w którym wiejskie społeczeństwo było już ukształtowane i podzielone wg posiadanego majątku ziemskiego. W Młodej Polsce chłop stawał się bardzo często bohaterem literackim, a jego kreacje były różne. J. Kasprowicz w cyklu...
Opracowanie pytań na maturę ustną z Młodej Polski.
1.Impresjonizm-kierunek w sztuce, którego celem było oddawanie nastrojów, uczuć, wrażeń. W poezji łączenie w opisie róznych wrażeń zmysłowych, tworzenie nastroju, ulotności chwili. Cechuje się także subiektywizmem. W malarstwie stosowanie barw...
Analiza i interpretacja utworu Jana Kasprowicza pt. "Krzak dzikiej róży"
Podobnie jak pozostałe wielkie utwory okresu Młodej Polski, również cykl czterech sonetów autorstwa Jana Kasprowicza pt. „Krzak dzikiej róży” posiada bardzo wiele możliwości interpretacji. Cykl ten to typowy przykład poezji symbolistycznej,...
Motyw wsi w literaturze
W literaturze polskiej temat wsi poruszany był bardzo wiele razy przez różnych pisarzy i poetów. Znajduje on swoje odbicie w wielu epokach literackich, które odmiennie przedstawiały obraz wsi polskiej. Nie sposób omówić wszystkich dzieł...
Nastroje końca wieku w poezji Młodej Polski
Określ nastroje końca wieku w poezji Młodej Polski. Odwołaj się do dołączonych tekstów („Nie wierzę w nic” K. Przerwy – Tetmajera) Młoda Polska jest to okres w literaturze i sztuce trwający od 1890 roku (czas debiutów m.in. Przerwy – Tetmajera...
Sztuka okresu Młodej Polski.
W okresie Młodej Polski nastąpił intensywny i wszechstronny rozwój sztuk plastycznych, które ukształtowały się pod wpływem tych samych czynników co literatura. W dziedzinie sztuki nie sformułowano jednolitego programu artystycznego - w okresie tym...
Postawy młodego pokolenia wobec przyszłości, analizy i interpretacja porównawcza utworów: „Oda do młodości” i „Koniec wieku XIX”
„Oda do młodości” Adama Mickiewicza jak i wiersz Kazimierza Przerwy Tetmajera „Koniec wieku XIX” można uznać za manifestacje literackie, gdyż oba utwory m.in. zwiastują nadejście czegoś nowego, innego a pokolenie które wprowadza tą zmianę wierzy,...
„Człowiek (…) jest trochę zagubiony w moralnym labiryncie współczesnego świata” (Wiesław Myśliwski ). Rozważania o uniwersalnych wartościach, które powinny tworzyć kodeks etyczny człowieka naszej epoki. Odwołaj się literatury
Wzorce moralne to wzorce oparte na zasadach postępowania uznawanych za właściwe w określonych środowiskach i epokach historycznych. Literatura stała się źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W każdej epoce poeci i pisarze dostrzegali...
Filozoficzne źródła kultury modernizmu. Na wybranych przykładach omów związki literatury i filozofii tego okresu.
Modernizm to jedna z nazw kultury przełomu XiX i XX wieku, określonej jako Młoda Europa czy Młoda Polska. Jak w każdej epoce, wiele dzieł wywodzi się z filozofii, które odzwierciedlają się w utworach literackich tego czasu? Termin ten przede...
Znani mi bohaterowie w literaturze XIX i XX wieku
Proces kształtowania się bohatera wieków XIX i XX ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
Mity i symbole w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.
Mity i symbole w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego Wyspiański był jednym z najwybitniejszych twórców okresu młodej polski. Szczytem jego twórczości stały się dramaty pisane w ostatnich latach życia. Były to utwory podejmujące analizę ideałów,...
Zinterpretuj załączony wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera Polska jako młodopolską propozycję zrozumienia losów ojczyzny
ZINTERPRETUJ ZAŁĄCZONY WIERSZ KAZIMIERZA PRZERWY-TETMAJERA POLSKA JAKO MŁODOPOLSKĄ PROPOZYCJĘ ZROZUMIENIA LOSÓW OJCZYZNY. Problematykę narodowo-patriotyczną podejmowano w różnych epokach. Temat ten znalazł się również w utworach twórców...
Chłop i wieś w znanych utworach XIX i początku XX wieku.
Na przełomie XIX i XX wieku we wszystkich dziedzinach życia polskiego przenikało głębokie niezadowolenie z panujących stosunków społeczno – politycznych i kulturalnych. Niektórzy poeci i pisarze skupili swe zainteresowania na osobistych...
Geneza Młodej Polski.
Geneza Młodej Polski: Już pod koniec lat osiemdziesiątych XIX w. wyraźnie narasta krytyka programu pozytywistycznego, którą podejmują nie tylko zwolennicy nowych przeobrażeń w literaturze i sztuce, ale i sami pozytywiści. Atakom podlega nie...
Prądy artystyczne w okresie Młodej Polski.
PRĄDY ARTYSTYCZNE DEKADENTYZM - ogólnoeuropejski prąd duchowy charakterystyczny dla ostatniego dwudziestolecia XIX w. Wyrażał się w postawie pesymistycznej i indywidualistycznej oraz poczuciu słabości duchowej. - Kształtowany przez ówczesną...
Kultura śródziemnomorska – źródłem inspiracji dla wielu twórców literackich. Interpretując wybrane teksty wyjaśnij jaką funkcję pełnią nawiązania.
Antyk, pierwsza epoka literacka, stał się źródłem inspiracji dla wielu późniejszych twórców. Mówiąc o tej właśnie epoce, największą wagę przywiązuje się do Biblii oraz kultury śródziemnomorskiej, czyli mitów starożytnych Greków, a później także...
Wiedza o Młodej Polsce.
DEKADENTYZM – postawa światopoglądowa popularna pod koniec XIX w., wynikała z przekonania o schyłkowym charakterze kultury europejskiej, akcentowała zwątpienie w wartości moralne, postęp cywilizacyjny, naukę. Koniec wieku powoduje, że pokolenie...
Młoda Polska - opracowanie epoki.
1] Ramy czasowe epoki Periodyzacja epok literackich, jest zawsze sprawą umowną w wypadku Młodej Polski wywołuje wiele sporów. Niektórzy uważają początek epoki rok 1887[ załozenie tygodnika "życie" ]. Inną datę opublikowania tamu wierszy...
Wzory i antywzory w wybranych dziełach różnych epok literackich.
Każda nowo nastała epoka w dziejach kultury posiada swój cel, idee, filozofię. W zależności od zdarzeń losowych, sytuacji politycznej i społecznej kraju kształtują się nowe światopoglądy, prądy ideowe, modele postępowania. Ludzie żyją według...
Epoki
1. STAROŻYTNOŚĆ – XIII w.p.n.e. – V w. n.e. Homer: Iliada, Odyseja - epos Horacy: Wybudowałem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu - pieśń Sofokles: Antygona – tragedia 2. ŚREDNIOWIECZE – V w. – XV w. Pieśń o Rolandzie – pieśń o czynach...
Impresjonizm w poezji Młodej Polski. Omów temat na podstawie analizy wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera "Melodia mgieł nocnych" i znajomości innych trzech utworów
Jedną z głównych cech charakterystycznych dla epoki modernizmu są izm. Realizm, naturalizm, symbolizm, ekspresjonizm i wreszcie impresjonizm. Izmy te były wyznacznikami neoromantycznych utworów. Impresjonizm, o którym mowa w temacie pracy to jeden...
Powstanie opozycji artysta - tłum w Młodej Polsce.
Dlaczego opozycja artysta – tłum powstała w chwili narodzin kultury masowej? Wskazując przykłady konkretnych biografii artystów, rozważ, czy dzisiaj, w dobie dominacji kultury masowej ta opozycja nadal istnieje. A jak Ty rozumiesz rolę artysty i...
Analiza i interpretacja wiersza pt. "Dies irae" Jana Kasprowicza
Wiersz Jana Kasprowicza pt. "Dies irae" przedstawia dzień końca świata. Powstały w 1902 roku utwór jest elementem tomiku literackiego "Ginącemu światu". Tytuł wiersza: "Dzień gniewu" to poetycka parafraza Apokalipsy Św. Jana. Młodej Polska to...
Cyganeria Młodopolska.
Okres modernizmu charakteryzował się specyficzną atmosferą obyczajową i kulturową szczególnie w środowisku artystów. Prowadzili oni specyficzny i dziwny tryb życia. Wielbiono ich i naśladowano lub odrzucano i tępiono. Środowisko modernizmu to...
Wizerunek młodopolskich artystów i ich twórczość
Młodopolscy artyści świadomie i celowo kształtowali swój wizerunek jako geniuszy odrzucanych i niezrozumianych przez społeczeństwo. Zakładali maski i odgrywali rolę. Jak rzutowało to na ich twórczość? Ci biedni młodopolscy artyści, ukryci pod...
Młoda Polska - opracowanie epoki.
Mloda polska ? tak zatytulowany był cykl utworow A. Gorskiego publikowanych w 1898 w krakowskim Życiu, nazwa wymyslona i przyjeta przez pisarzy tego okresu. Modernizm poprzez te nazwe artysci manifestowali nowoczesnosc i przelomowosc swej...
Znaczenie pojęć związanych z Młodą Polską.
Dekadentyzm - termin Teofila Gautiera - schyłkowość, uważano, iż kultura, cywilizacja i ludzka moralność dążą do upadku w świecie myśli kategoriami zysku i opłacalności. Postawa była mieszaniną pesymizmu, zwątpienia w celowość istnienia i negacji...
"A jeśli komu droga otwarta do nieba, tym co służą ojczyźnie..." Jaki obowiązek wobec ojczyzny pojmowali bohaterowie literaccy z epoki Pozytywizmu, Młodej Polski.
Na przestrzeni dziejów widzimy, że Polacy chociaż należeli do różnych obozów patriotycznych różnili się sposobem działania, jeżeli chodziło o zagrożoną ojczyznę zawsze potrafili się zjednoczyć, wspólnie walczyć o to by była wolna. Ojczyzna jest...
Niepokoje człowieka końca wieku i próby ich przezwyciężania w poezji młodopolskiej.
Poezja okresu Młodej Polski ukształtowała się w ostatnim dziesięcioleciu XIX wieku. Największe jej osiągnięcia przypadają na pierwsze lata wieku XX. Od poezji i jej twórców rozpoczęła się ofensywa modernistyczna. Poezja tego okresu jest odbiciem...