Gniew
Gniew
1. ‘złość, wzburzenie, wściekłość, irytacja’; 2. ‘bunt, rozruchy’ (XV w.); 3. stpol. gniewy ‘niesnaski, kłótnie’.
Bunt
I będę się chełpliwie przechadzał w zaświecie, Właśnie tam i z powrotem po obłoków grzbiecie, I raz jeszcze – i nieraz – do trzeciego razu, Nie szczędząc oczom Boga moich stóp pokazu! A jeśli Bóg, cudaczną urażony pychą, Wzgardzi mną, jak nicością, obutą zbyt licho, Ja – gniewny, nim się duch mój z prochem utożsami, Będę tupał na Niego tymi trupięgami! (Bolesław Leśmian, Trupięgi ) Przypomnij sobie, cośmy widzieli, jedyna, W ten letni, tak piękny poranek: U zakrętu leżała plugawa...
Chytry wojownik
Nieco inny typ rycerza antycznego – odważnego, ale i mądrego, sprytnego, przebiegłego reprezentuje Odyseusz (Odys, Ulisses). To jego pomysłem jest zdobycie Troi podstępem – wprowadzenie do Ilionu konia trojańskiego, w którego wnętrzu ukrywają się rycerze greccy. Sam jest wśród nich, niemożna mu odmówić mądrości ani odwagi. Po zwycięstwie nad Troją długie lata wraca jednak do domu, do żony i syna, ścigany gniewem bogów. Przy okazji ma liczne romanse i przeżywa straszliwe niebezpieczeństwa....
Trójkąt małżeński
– Otwórzcie!!! – łomotała w drzwi matka – otwórzcie!!! Stukaj, Maryśka! Stukaj! Wołaj ojca! – Ojca?! – zdziwiła się Maryśka. – Przecie to Emilki chata?! – Wpuść, Andrzej!!! – krzyczała matka. – Wpuść, a to siekierą drzwi rozwalę! Dalbóg, rozwalę!!! Maryśka! Dawaj siekierę!!! – Mama! – pisnęła Maryśka. – A gdzie siekiera?! W chacie coś zastukało, odezwały się jakieś głosy. Maria naparła ramieniem na drzwi. – Pomóż! – rozkazała córce. – Weź polano, tam leży, przy drewutni. Daj tu szybko!!!...
Konfederacja barska
Wiadomo, że w konfederacji barskiej brał udział bohater Pana Tadeusza , chluba zaścianka Dobrzyńskiego, Maciek nad Maćkami. Konfederatem barskim był też Cześnik Raptusiewicz, bohater Zemsty Aleksandra Fredry, i Ksawery Horsztyński – tytułowy (choć nie główny) bohater nieukończonego dramatu Juliusza Słowackiego ( Horsztyński ). O dniach konfederacji barskiej mówi też inny dramat Słowackiego– Ksiądz Marek . Córka rabina z Baru, Żydówka, karczmarka Judyta przyjmuje od księdza Marka...
Syn marnotrawny
Prócz synów ulubieńców Biblia (tym razem Nowy Testament ) przedstawia i grzesznych, którym jednak wybaczono ich winy. Najsłynniejsza chyba przypowieść – o synu marnotrawnym– opowiada o młodzieńcu, który, zabrawszy przypadającą mu część majątku, opuścił ojca i wyruszył w świat, tam stracił wszystko, co miał i zaczął cierpieć ubóstwo wśród obcych, gdzie pracował jako niedojadający sługa. Postanowił wówczas wrócić do domu już nie jako syn, ale sługa ojca, by – jak i inne sługi – dostać...
Zaściankowa szlachta laudańska
W Potopie Henryka Sienkiewicza ukazana została przede wszystkim szlachta laudańska, złożona z kilku znanych rodów (takich jak Billewiczowie), które zamieszkiwały dwory, oraz z mieszkańców zaścianków (np. Butrymowie). Gdy umiera stary Billewicz, dziadek Oleńki, w testamencie zleca opiekę nad wnuczką całej szlachcie laudańskiej. I rzeczywiście, pogrążonej w żałobie dziewczynie ziemianie z poszczególnych zaścianków zwożą ryby, zboże, inne dary. Przedstawicielstwo szlachty laudańskiej zajmuje...