Andrzej Frycz Modrzewski
Renesans w Europie.
Sześćset lat temu Włochy składały się z wielu odrębnych państw. Ich władcy rywalizowali między sobą, płacili artystom, by dla nich pracowali. Wkrótce Włochy zapełniły się dziełami sztuki. Renesansowe wzory często były nową wersją antycznych,...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu, mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina Lutra, który w...
Model człowieka i obywatela w twórczości M. Reja, A.F. Modrzewskiego i J. Kochanowskiego.
M. Rej w dialogu "Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" krytykuje stosunki międzyludzkie. Wstęp zachęca czytelnika do refleksji. Autor zarzuca du-chowieństwu pychę, lenistwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków, nie...
Zagadnienia maturalne z języka polskiego
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Służyć poczciwej sprawie, być lisem i lwem, pracować u podstaw...Odwołując się do wybranych lektur, oceń różne modele patriotyzmu przedstawione w literaturze i wiążący się z nimi typ bohatera.
„Patriotyzm jest wyrazem twojego przekonania, że twój kraj jest lepszy niż wszystkie pozostałe, ponieważ ty się w nim urodziłeś.”(G.B. Shaw)- tak o patriotyzmie może powiedzieć tylko ktoś spoza granic Polski, gdyż dla Polaka „Ojczyzna to wielki,...
Retorycznośc w piśmiennictwie epok dawnych
Jak mówi Arystoteles w swoim traktacie „Retoryka” retoryka jest antystrofą dialektyki. Arystoteles jednoznacznie mówi, że można uznać ją za sztukę. Zwróćmy uwagę na to, że wyraz ‘sztuka’ ma dwa znaczenia i dlatego warto się zastanowić, czy tego...
Renesans w pigułce
Pojęcia - Humanizm - zespół poglądów w którym umacniało się przekonanie o potrzebie kształtowania osobowości i o potędze twórczych możliwości człowieka - Reformacja - działania zmierzające do odnowienia Kościoła i chrześcijaństwa -...
Literatuta renesansu
I. Język - W renesansie rozpoczęło się kształtowanie języków literackich. Języki narodowe zaczęły być wprowadzane do życia naukowego i kościołów. Łacina nie była już najważniejsza II. Renesans wskrzesił dusze antyku. Gatunki literackie uprawiane...
Andrzej Frycz Modrzewski
Andrzej Frycz Modrzewski (1503-1572) herbu Jastrzębiec urodził się w Wolborzu, w niezamożnej rodzinie szlacheckiej, sprawującej w tej miejscowości dziedziczny urząd wójtów. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli myśli społeczno-politycznej...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Publicystyka renesansu i jej charakter
Publicystyka to ten dział piśmiennictwa, który porusza tematy aktualne, bieżące, żywo interesujące społeczeństwo, dotyczące polityki, obyczajów, kultury itp. Twórcy publicystyki podejmują aktualności i opisują je w różnych formach: felietonach,...
Wzorce osobowe renesansu.
Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała charakter dydaktyczny, nie...
Renesans - opis epoki.
Odrodzenie 1506 - 1622 - epoka odkryć Przyczyny odrodzenia: • wyprawy krzyżowe • odkrycie Ameryki • teoria Kopernika • wynalezienie druku skutki odkryć: • wzbogacenie się miast na szlakach handlowych (Wenecja) • wyodrębnienie stany...
Renesansowa parenetyka. Omów odwołując się do wybranych utworów literackich.
W dobie renesansu literatura parenetyczna nadal pozostawała modna. Nowa optymistyczna epoka propagowała nowe wzorce osobowe, ideały godne naśladowania. Nie są to już średniowieczne posągi rycerza, władcy i świętego. Wzorce parenetyczne renesansu...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
Powinność obywatela widziana oczyma renesansowych. Zaprezentuj rozważania na ten temat w oparciu o twórczość Jana Kochanowskiego, Piotra Skargi oraz Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
Wszyscy jesteś obywatelami. Obywatele o wspólnej historii, tradycji i języku tworzą jeden naród. Każdy obywatel w swoim kraju ma ustalone prawa i obowiązki względem ojczyzny. Człowiek może nazywać siebie „dobrym” lub „złym obywatelem”. Do tego...
Rozwój i rola publicystyki od czasów odrodzenia do współczesności
Zacznę od tego, czym jest publicystyka. Publicystyka są to wypowiedzi dotyczące aktualnych tematów społecznych, politycznych, kulturalnych lub gospodarczych, głównie w formie prozatorskiej. Publicystyka pragnie oddziaływać na opinię publiczną,...
Wszystko o Renesansie w Polsce i Europie
Jest tu podene dużo informacji o renesansie w Polsce jak i w europie
Renesans jako okres rozwoju kultury, literatury, sztuki i architektury.
Renesans - okres rozwoju literatury, kultury, sztuki i architektury, został zapoczątkowany wielkim wydarzeniem – odkryciem Ameryki w 1492 roku przez Krzysztofa Kolumba. Epoka ta znana także jako Odrodzenie w architekturze powracało do wzorców...
Wypracowania- materiał do matury
Kariera a moralność - rozważania w odniesieniu nie tylko do "Granicy". (Weź pod uwagę sądy Nałkowskiej, innych pisarzy i swoje). Kariera a moralność - temat ten był już poruszany przez wielu twórców. Począwszy od czasów najdawniejszych, a...
Odpowiedzialność za ludzi i kraj (problem władcy i podwładnego) w literaturze renesansowej.
Koniec XV i cały XVI wiek to tzw. złoty okres w dziejach Polski. Czas ten przypada na rządy ostatnich królów z dynastii Jagiellonów. Zygmunt Stary, Zygmunt August i pierwszy elekcyjny król Stefan Batory rządzili wtedy Rzeczpospolitą. Odrodzenie...
Naprawa Rzeczypospolitej
Patriotyzm to wielkie słowo, wielkie a zarazem bliskie sercu każdego człowieka i obywatela. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego oraz gotowość do poświęcejnia się dla ojczyzny. Prawdziwą szkoła patriotycznych uczuć jest literatura polskiego...
„Aby Polak był mądry przed szkodą”. Zaprezentuj polityczne przestrogi twórców polskiej literatury renesansowej (np. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Jana Kochanowskiego, Piotra Skargi).
W dobie renesansu wielcy twórcy literatury odrodzenia mieli na względzie dobro ojczyzny, dlatego w swych dziełach zawierali przestrogi polityczne, którymi powinna kierować się szlachta. Jednym z takich wieszczów był Jan Kochanowski. „Nową...
„Cokolwiek czynisz, czyń rozważnie i patrz końca.” Sokrates
W swoim życiu, człowiek podjąć musi wiele ważnych, w tym decydujących o całym życiu, decyzji. Teoretycznie rozstrzygającymi dla nas okazują się zdrowy rozsądek, opinie bliskich i okoliczności. Teoretycznie – gdyż przerażająca większość ludzi...
Renesans - opis
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój...
Troska o ojczyznę w dorobku twórców Renesansu.
TROSKA O LOSY OJCZYZNY W DOROBKU TWÓRCÓW RENESANSU Pogarszająca się sytuacja w kraju; elekcja, obojętność wobec praw państwa, prywata wśród szlachty, chęć zdobycia bogactwa oraz powstający rys w strukturze rzeczpospolitej spowodowały iż poeci...
Renesans - charakterystyka
Renesans to inaczej odrodzenie; okres w dziejach kultury europejskiej obejmujący lata od połowy XIV wieku do końca XVI stulecia. Najpierw pojawił się we Włoszech, następnie w innych krajach. Przyniósł przełom we wszystkich dziedzinach kultury,...
Renesans - notatka
Renesans (odrodzenie) 1. Odrodzenie (Renesans), okres w historii sztuki i kultury europejskiej rozciągający się od XIV wieku do XVI wieku. Odrodzenie miało swój początek we Włoszech 2. W renesansie na plan pierwszy zaczęto wysuwać jednostkę...
Renesans - podsumowanie wiadomości
Renesans - odrodzenie, trwał we Włoszech od XIV w. do XVI w., a w krajach północnej Europy od końca XV w. do końca XVI w. (w Polsce od XVI w. do lat trzydziestych XVII w.). Wielcy mistrzowie renesansu - Leonardo da Vinci Mona Lisa, Dama z...
Wszystko o Renesansie.
RAMY CZASOWE WŁOCHY Początek: przełom XIV w. Koniec: XVI w. EUROPA Początek: XV w. Koniec: po lata trzydzieste XVII w. PODSTAWOWE CECHY KULTURY RENESANSU Epoka ta narodziła się we Włoszech w XIV wieku. Bogate mieszczaństwo...
Odrodzenie - opracowanie epoki.
Odrodzenie Spis pytań : Objaśnij pojęcia: odrodzenie, humanizm, reformacja Humanizm, racjonalizm i irracjonalizm wyjaśnij pojęcia; z jakimi epokami Ci się kojarzą, omów na przykładach Wzorce osobowe renesansu Różne ujęcia tematyki...
Motyty literackie: miłość do ojczyzny, naprawa państwa, Polska i Polacy w różnych utworach
"Pieśń o Rolandzie" Walka z Saracenami w obronie wiary jest obowiązkiem średniowiecznego rycerza. Łączy się ona jednocześnie z obroną ziem swego seniora przed niewiernymi. Dlatego też Roland (wzór rycerza) umierając, pamięta, żeby wspomnieć...
Wojna - motyw literacki
Wojna - Zorganizowana walka zbrojna między państwami, narodami, klasami lub grupami społecznymi wywołana dla osiągnięcia określonych celów politycznych, ekonomicznych lub ideologicznych albo zmierzająca do obrony własnych interesów. W przenośni -...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Osiągnięcia polskiego renesansu
Odrodzenie, renesans, ważna epoka literacka i kulturalna w Europie i w Polsce między średniowieczem i barokiem. Odrodzenie zrodziło się we Włoszech w XIV w. i trwało do XVI w., w XV w. rozpowszechniając się w wielu krajach Europy. W Polsce rozkwit...
"O naprawie Rzeczypospolitej " Andrzeja Frycza-Modrzewskiego.
Należał do galerii pisarzy politycznych złotego wieku, ale był pisarzem politycznym w całej swej działalności. Tworząc dzieło poświęcone problemom państwowym szedł torami wytyczonymi przez starożytnych. Przywołuje traktaty: Platona -...
Odrodzenie
ODRODZENIE 1. Omów czynniki wpływające na rozwój odrodzenia. W wieku XIV we Włoszech rozpoczął się przełom w dziełach kultury nazwany później odrodzeniem. Miał on kilka przyczyn. Pierwszą przyczyną było podłoże gospodarcze i polityczne,...
Kanon na nowy wiek. Spośród znanych ci dzieł literackich i filmowych, wybierz i omów te, które mogą pomóc młodemu człowiekowi w kształtowaniu własnego systemu wartości.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
„Żadne korzyści z wojen nie są tak wielkie, aby ich szkodom mogły dorównać.\
Renesansowy publicysta A. Frycz- Modrzewski w swoim dziele pt.: „O poprawie Rzeczypospolitej\" podjął się oceny wojen. Swoje poglądy oparł na dokumentach i tekstach z przeszłości, która nie była wolna od konfliktów zbrojnych. „Szaleją królowie, a...
Program naprawy Rzeczypospolitej w piśmiennictwie polskiego odrodzenia
Program naprawy Rzeczypospolitej w piśmiennictwie polskiego odrodzenia. Dwóch publicystów pisało o schorzeniach państwa polskiego. Byli to: Piotr Skarga i A. Frycz Modrzewski. Piotr Skarga-„ Kazania Sejmowe” Piotr Skarga miał wygłosić swe...
Renesans - nowy prąd w życiu ludzkości.
Kultura renesansowa rozwijała się od początku XIVw we Włoszech, poczym powoli rodziła się także w innych krajach Europejskich. Włochy były pośrednikiem szlaków handlowych między wschodem a zachodem tak więc to one zyskiwały co raz to nowe prądy z...
Motyw ojczyzny.
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści. Jeden uważa, że ojczyzna to miejsce, w którym przyszło się człowiekowi urodzić i którego w takim układzie, z oczywistych wzglądów, nie może sobie wybrać. Kto inny będzie...
Bunt i afirmacja – dwie postawy wobec życia. Rozważania na podstawie wybranych utworów literatury polskiej.
Bunt i afirmacja to dwie postawy jakże różne. Charakteryzo–wały one jednak człowieka od najdawniejszych czasów. Zarówno jedna postawa, jak i druga była potrzebna. Niezgoda na otaczającą rzeczywistość prowadziła bowiem do tworzenia się nowych form...
Jacy byliśmy, jacy jesteśmy? Myśli o Polsce i Polakach zawarte w literaturze staropolskiej, wzbogacone twoim komentarzem.
Zapewne każdy z nas zastanawiał się kiedyś jak wyglądali jego przodkowie żyjący na ziemiach polskich przed laty. Jak się ubierali, jakie wyznawali poglądy oraz w jakim otoczeniu przyszło im się rozwijać. Bardzo dużo możemy się dowiedzieć z...
Skomentuj zdanie Pawła Hertza „byłą więc literatura polska jakby parlamentem” jak sądzisz czy literatura może zastępować różne instytucje życia publicznego, jaka jest według ciebie dzisiaj funkcja literatury
Paweł Hertz mówiąc „byłą więc literatura polska jakby parlamentem” chciał po prostu powiedzieć, iż literatura polska zastępowała różne instytucje życia publicznego, jak na przykład podczas 123 lat bycia pod zaborem była ona jedyną formą...
Scharakteryzuj gatunki uprawiane w literaturze renesansowej.
Literatura jako całość dzieli się na trzy główne rodzaje literackie: • lirykę, obejmującą utwory pisane wierszem, których treścią są przeżycia i stany wewnętrzne, uczuciowe wyrażane przez podmiot liryczny; • epikę, obejmującą utwory pisane...
Obywatelskie pouczenie poety z Czarnolasu
„Obywatelskie pouczenie poety z Czarnolasu” Pisarze epoki odrodzenia często wysuwali propozycje reformy Rzeczypospolitej. Problem odnowy kraju podjął Andrzej Frycz-Modrzewski w utworze „O poprawie Rzeczypospolitej”. Innym pisarzem, któremu...
"Świat jest jeno szkoła szukanie - nie oto chodzi kto dopadnie, ale kto przebieży piękniejszą drogą"- zinterpretuj słowa francuskiego filozofa XVI wieku i przedstaw drogi życiowe wybranych bohaterów literackich różnych epok.
„ŚWIAT JEST JENO SZKOŁĄ SZUKANIA – NIE O TO CHODZI KTO DOPADNIE, ALE KTO PRZE-BIEŻY PIĘKNIEJSZĄ DROGĄ” – ZINTERPRETUJ SŁOWA FRANCUSKIEGO FOLIZOFA XVI WIEKU I PRZEDSTAW DROGI ŻYCIOWE WYBRANYCH BOHATERÓW LITERACKICH RÓŻNYCH EPOK. ROZWAŻ, JAKIE...
W jaki sposób literatura polskiego renesansu kształtowała postawy patriotyczne i obywatelskie
Twórcy każdej epoki poprzez swoje utwory wpływają na kształtowanie różnych postaw w społeczeństwie. Taki cel mieli również pisarze i poeci okresu odrodzenia. Największą wartość stanowiła dla nich ojczyzna. Dlatego też w literaturze polskiego...
Obraz życia chłopów pańszczyźnianych w "Żeńcach" Szymona Szymonowica.
Szymon Szymonowic pochodził ze średnio zamożnej rodziny mieszczańskiej i jako pisarz był jednym z nielicznych, nie posiadających tytułu szlacheckiego. Otrzymał go nieco później za pomoc w organizowaniu Uniwersytetu Zamojskiego. Większą część...