profil

Oświecenie : Prądy literackie

poleca 73% 107 głosów

Klasycyzm – powstał na dworze króla Ludwika XIV, którego poeci zamiast barokowych ozdobności wybrali prostotę, harmonię i elegancję formy. Wzorców szukali w antyku – u Sofoklesa, Eurypidesa, Arystotelesa i Horacego, a także u twórców renesansowych, którzy lubili przecież ład antyczny. Zwrócili się też do antycznych gatunków. Nicolas Boileau w swojej Sztuce poetyckiej (1674) podaje zasady dobrego pisarstwa. W nucie klasycyzmu tworzyli m.in. Julian Ursyn Niemcewicz i Adam Naruszewicz.

Rokoko – najważniejsze w tym nurcie jest piękno, dlatego teksty rokokowe są ulotne, lekkie i w bardzo precyzyjnie dopracowanej formie. Wiersze w tym stylu opowiadają o miłości, flircie, namiętnościach, co doskonale pasuje do ich twórców, którzy najczęściej związani byli ze środowiskami dworskimi. Utwory najczęściej miały formę erotyków albo epigramatów. Najważniejsze było szokujące zaskoczenie, lotne skojarzenia i dowcip słowny. W Polsce w tym stylu pisał Stanisław Trembecki.

Sentymentalizm – kluczowymi elementami tego prądu jest serce, uczuciowość i natura, którą poeci wręcz otoczyli kultem. Prekursorami byli Laurence Sterne, autor Podróży sentymentalnej (stąd nazwa prądu) i Samuel Richardson, autor Pameli– modnego wówczas wyciskacza łez. Jednak prawdziwy artyzm osiągnął dopiero Jan Jakub Rousseau. Sentymentalizm zachęca do wglądu w swoje emocje, dlatego właśnie na tej fali powstaje bardzo osobista poezja, której bohaterem jest człowiek oraz przyroda. W Polsce w nurt sentymentalizmu wpisali się Franciszek Karpiński i Franciszek Dionizy Kniaźnin.

Podoba się? Tak Nie