Rozum
rozum
1. ‘umysł, inteligencja’; 2. ‘umiejętność radzenia sobie w życiu, mądrość, roztropność, rozsądek’; 3. dawniej ‘fortel, pomysł, podstęp’; od XIV w.; ogsłow. < psłow. *orzumъ ‘rozumienie, pojmowanie’ > ‘rozum, umysł’ – rzeczownik odczasownikowy od psłow. *orzuměti
Rozum
Co głosił stoicyzm?
Stoicyzm, prąd, który wziął swój początek od poglądów Zenona z Kition, głosi, że należy wyzbyć się namiętności i żyć zgodnie ze wskazaniami rozumu, cnotliwie. W odróżnieniu od epikurejczyków stoicy nie głosili kultu przyjemności, przeciwnie – zalecali wyzbycie się namiętności, obojętność na przyjemność i ból, tłumienie uczuć oraz pogodę ducha. Stoicyzm to etyka surowej cnoty, zalecająca obojętność na zmienne koleje losu.
Czy powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Wielka Rewolucja Burżuazyjna we Francji są przejawem idei oświeceniowych? - referat
Czy powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Wielka Rewolucja Burżuazyjna we Francji są przejawem idei oświeceniowych? Zastanówmy się nad znaczeniem tych słów. Wiele źródeł podaje inną definicję. Wg jednych idee oświeceniowe to takie,...
Czy mędrzec stoicki może być wzorem do naśladowania dla współczesnego człowieka?
Stoicyzm to nurt filozoficzny zapoczątkowany w III w p.n.e. przez greka Zenona z Kiton. Doktryna stoicka nazywana jest często „Wiedzą życia mądrze szczęśliwego”. Stoicy za najwyższe dobro i szczęście człowieka uznali cnotę. Ich ideałem...
Filozofia
Ad. 1. Główną cechą Platona była teoria idei. Uważał on, że świat postrzegany nie jest realny, jest złudzeniem. Odbiciem prawdziwego świata idei. Przedmiotem prawdziwej wiedzy filozoficznej są rzeczy trwałe i nieznane. Byty ze świata idealnego (...
Pamiętnik narkomanki - Czy rozum czy przyjacjiel był nicią Ariadny?
Rozum czy przyjaciel? Wszyscy wiemy że narkotyki to niezłe bagno. Zapewne nigdy nie myśleliśmy jakby to było gdybyśmy wpadli w nałóg. Czternastoletnia bohaterka ?Pamiętnika narkomanki? też nad tym nie rozmyślała. Problem w tym, że nie myślała...
Oświecenie polskie
OŚWIECENIE POLSKIE Filozofia Oświecenia ukształtowała się pod wpływem idei racjonalizmu, empiryzmu i antydogmatyzmu, a także nauk ścisłych. Górowała idea postępu; rozum traktowano jako narzędzie do poznania świata i krytyki tradycyjnej wiedzy....
Etyki antynaturalistyczne = religijne.
wiara nie eliminuje rozumu ani woli. Człowiek ma prawo rozpoznawać rozumem wartości W etyce chrześcijańskiej stosunek wiary do rozumu ma 2 sposoby: racjonalistyczny- oni uznają, z c poznanie wartości i cały proces działania etycznego oparty jest...
Jak rozumie współczesny świat Pan Cogito?
Cogito to imię wyimaginowanego bohatera poezji Zbigniewa Herberta. Cykl wierszy o tej postaci rozpoczął się tomikiem pt. "Pan Cogito" wydanym w 1974 r. Samo imię "Cogito" nawiązuje do słynnej sentencji twórcy racjonalizmu- Kartezjusza. Pan...
Kim jestem i ku czemu zmierza ludzkość?
Kiedy pytamy kogoś kim jest, to mówi nam imię i nazwisko. Ale to jest tylko nazwa. Tak naprawdę żeby dociec kim jesteśmy, to trzeba zastanowić się troszeczkę głębiej. Jeśli jednak nie nazwa, to gdy spytamy kogoś: kim jesteś, odpowiada: - No ja to...
Głos Epikura i twój o szczęściu. Rozważ opinię Epikura, że wola i rozum są gwarancją życia szczęśliwego.
Każdy człowiek dąży podczas swego życia do osiągnięcia szczęścia. Dla każdego jednak to pojęcie będzie odnosiło się do czegoś innego, dla jednych pomyślność w życiu będzie oznaczała posiadanie ogromnych bogactw, dla innych sukcesy w życiu...
Prawda rozumu czy prawda serca?
Bóg powiedział: ?Nie uczyniłem cię ani istotą niebiańską, ani ziemską, ani śmiertelną, ani nieśmiertelną, abyś jako swobodny i godny siebie twórca i rzeźbiarz sam sobie nadał taki kształt, jaki zechcesz?. Z powyższego cytatu wynika, że...
Filozofia i teologia - konflikt czy wspólpraca w poszukiwaniu prawdy
Na przelomie wieków zmienialy sie poglady na temat jakim jest konflikt czy wspólpraca miedzy filozofia a teologia w poszukiwaniu prawdy. Tak tez w starozytnosci i sredniowieczu swiety Augustyn i Tomasz z Akwinu uwazali, ze filozofia wraz z religia...
Czy w życiu warto kierować się tym, co niepewne?- esej z "Myśli" Blaise Pascal'a
Czy w życiu warto kierować się tym, co niepewne? „Nie wiem, kto mnie wydał na świat, czym jest świat, czym jestem ja sam, żyję w okropnej niewiedzy wszystkich rzeczy...”1- ten fragment dzieła „Myśli” Blaise’a Pascala...
Filozofia Oświecenia
JOHN LOCKE (1632-1704) - największe jego dzieło – An Essay Concerning Human Understanding – w dziele stara się znaleźć odpowiedź na 2 pytania : a) Skąd biorą się ludzkie myśli i wyobrażenia? b) Czy możemy zaufać temu,co mówią nam zmysły? -...
Platońska teoria idei i jej krytyka przez Arystotelesa. 2.Teoria bytu Św. Tomasza z Akwinu. 3. Zasada „Cogito ergo sum” i jej znaczenie w filozofii.
1. Platońska teoria idei i jej krytyka przez Arystotelesa. 2.Teoria bytu Św. Tomasza z Akwinu. 3. Zasada „Cogito ergo sum” i jej znaczenie w filozofii. Ad 1. Platon to przydomek nadany młodzieńcowi o imieniu Arystokles. Platon 427-347...
Czy mędrzec stoicki może być wzorem osobowym dla współczesnego człowieka?
Czy mędrzec stoicki może być wzorem osobowym dla współczesnego człowieka? W ciągu swojego życia każdy człowiek przechodzi pewne jego etapy ,znajduje się w różnych , trudnych nieraz sytuacjach , czasem bez wyjścia. Jak...
Różne koncepcje walki o niepodległość Polski na przełomie XIX i XX w.
Jak wiadomo gdy Polska znalazła się pod zaborami próbowano za wszelką cenę odzyskać niepodległość i uwolnić się spod jarzma trzech zaborców. Jednak najciężej mieli Polacy mieszkający w zaborze pruskim i rosyjskim. Na nich to bowiem spływało...
Gospodarka w I polowie XIX wieku
Przem. Spol. Gosp. w pierwszej pol. XIXw Rewolucja przemyslowa w Anglii dociera na kontynent europejski.Potega przemyslowa swiata jest Wlk.Bryt. Produkuje się tam wegiel kamienny i stal. Głównym wynalazkiem jest maszyna parowa która ma wyk w...
Oświecenie - charakterystyka
Oświecenie było pierwszą w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swojego istnienia. Życie społeczne i kulturalne nacechowane było krytycyzmem wobec istniejącej rzeczywistości i pragnieniem wyzwolenia człowieka z więzów...
Niektóre zagadnienia z filozofii-wg wykładów prof.Marii Szyszkowskiej
1.FILOZOFIA CHRZEŚCIJAŃSKA A INNE NURTY Filozofia chrześcijańska ściśle wiąże filozofię z religią. Filozofia chrześcijańska: -nie jest swoistym oryginalnym systemem filozoficznym -nie oznacza rozszerzenia czy nowego opracowania problematyki...
Świat jest teatrem, aktorami ludzie - a kto wyznacza im role? Bóg, fatum, przypadek? Przedstaw swoje poglądy na ten temat.
Te słowa tytułu pracy skłaniają nas do zastanowienia się nad pewnym problemem - skoro bowiem świat jest teatrem, a człowiek aktorem - to kto wyznacza im role? Kto decyduje o tym jak potoczą się wydarzenia na scenie? Kto wyznacza w przedstawieniu...
Człowiek XXI wieku wobec podstawowych wartości Oświecenia.
Oświecenie to epoka, która objęła wszystkie dziedziny życia społeczno kulturalnego i poddała je kontroli „światła naturalnego”, czyli rozumu. Sama nazwa wywodzi się z prastarej metafory religijnej światła, światłości, która kojarzona była z...
Czy wiem dokąd zmierzam?
„Czy wiem dokąd zmierzam?” Przez wszystkie lata mojego życia zdążyłem już nieco się przyzwyczaić do pewnej reguły, która na ogół ma swoje odbicie w rzeczywistości. Rzadko udaje się ją odpowiednio zniwelować i ominąć. Podejrzewam, iż wiele...
Jean-Jacques Rousseau - ocena cywilizacji oraz główne idee społeczne
Jean-Jacques Rousseau *Jak Rousseau oceniał wartość cywilizacji ? Rousseau w swojej ocenie wartości cywilizacji zrywał z rozumem i nauką, odrzucał kulturę i cywilizację jako czynniki wpływające destrukcyjnie na człowieka i nawiązywał do natury,...
Czy zgadzasz sie ze stwierdzeniem, że człowiek jest istotą wyjątkową?
Celem tej pracy jest rozstrzygnięcie czy człowiek załsuguje na miano istoty wyjątkowej? Określamy się mianem istot myślących, przewyższających erudycją i inteligencją wszelkie stworzenie. Czy jednak fakt, iż potrafimy czytać i pisać, biegle...
Historia XVIII wiek
1.rewolucja agrarna(przemiana w nowoczesne rolnictwo)-proces grodzeń,zwiększanie majątków panów feudalnych, gospodarstwa farmerskie, rozwój miast;przyczyny rozwoju gospodarczego w Anglii w XVIII-mało ograniczeń feudalnych,eksplozja...
Antropologia poetycka: kim jest człowiek w twórczości renesansu i baroku?
Żeby najpełniej określić, kim i jakim był człowiek w twórczości renesansu i baroku należy najpierw odpowiedzieć na pytanie, kim właściwie jest człowiek. Niewątpliwie jest to istota żywa, tak bardzo podobna do wielu innych, a przecież tak od nich...
Renesans jako okres historyczny
Renesans jest to okres historyczny trwający od schyłku średniowiecza do początków doby nowożytnej, obejmującej wiek XV i XVI, natomiast we Włoszech trwający już od wieku XIV. Termin renesans pochodzi z włoskiego rinsascita i francuskiego...
Bogacwo myśli we fraszkach Jana Kochanowskiego.
Fraszki są to drobne utwory wierszowane, najczęściej o treści żartobliwej, humorystycznej znane już w antyku. Ich nazwa pochodzi z języka włoskiego (frasca) i oznacza gałązkę. Bohaterami fraszek Kochanowskiego są zwykli, przeciętni ludzie, których...
Demokryt z Abdery
Życie Żył w latach 460 – 375 p.n.e. i pochodził z Abdery. Kształcił się u Leucypa a poza tym spadek pozwolił mu odbyć w młodości dalekie podróże. Ciche i nauce oddane życie spędził w rodzinnym mieście, z dala od publicznego i ruchliwego...
Filozofowie i filozofie
Pierwsze koncepcje filozoficzne pojawiły się w koloniach greckich około VII-VI w. pne. Początkowo rozpatrywano zagadnienia związane z powstaniem i naturą świata, dlatego etap ten nazywany jest filozofią przyrody. Przedstawiciele tego okresu bywają...
Która z postaw filozoficznych, ukazanych w wierszu Horacego, jest ci bliższa?
Każdy człowiek kieruje się w życiu jakąś zasadą, dążąc do celu. Myślę, że z góry narzucone, przez nas, normy zachowania pomagają nam na co dzień. Opierając się na wierszu Horacego pt. ?Nie pytaj, bo wiedzieć nie trzeba? ?...
Scharakteryzuj wzorce osobowe epoki Sredniowiecza
Ponadczasowość i uniwersalizm mitów greckich Mit jest to opowieść narracyjna,wyrażająca i organizująca wierzenia danej społeczności,przede wszystkim archaicznej.Dotyczy on zwłaszcza tego,co było na początku,a więc opowiadania o powstaniu...
Kim jest dla nas dzisiaj "człowiek oświecenia" w 250 rocznicę urodzin S. Staszica.
OŚWIECENIE „Powrót myśli do świata rzeczy” Wszyscy jesteśmy potomkami naszej historii. W naszych myślach mieszkają pojęcia powstałe w każdej z epok jakie człowiek minął w drodze do teraźniejszości. Ja jednak skupię się...
Filozofia w Antyku i sredniowieczu - skrot
ANTYK • szkoła jońska – przyroda - Talles – wszystko powstało z wody – energia, materia, forma, arche - Anaksymander – wszechświat jako bezkres, wieczny ruch, zasady dedukcji - Heraklit – arche w postaci ognia, relatywizm, logos –...
Metafora łącząca światło i rozum.
Skąd pochodzi metafora łącząca światło i rozum? Spróbuj znaleźć jej współczesne przykłady. Według Paula Hazard'a metafora łącząca światło i rozum prawdopodobnie narodziła się w momencie, "gdy synowie Adama, przerażeni ciemnościami, poczuli...
Przemiany gospodarczo-społeczne w XVIII w. oraz przemiany kulturowe w epoce oświecenia
Przemiany gosp-społ w XVIII w. -pierwsze spisy ludności, -eksplozja demograficzna(wzrost zaludnienia w Eu z 125 do 187 mln) -kraje Pd – kukurydza Irl, Angl, Fra, Niem – ziemniaki 1798- szczep. przeciw ospie – Edward Jenner -poprawa warunków życia...
Poznanie zmysłowe wg. Kartezjusza
„Zmysły, niekiedy nas łudzą, a przezroczystość nakazuje nigdy nie ufać zbytnio tym, którzy choć raz nas oszukali, po wtóre zaś, dlatego, że co dzień zdajemy się czuć lub wyobrazić sobie we śnie niezliczone rzeczy, których naprawdę nie ma.”...
Dwa szaleństwa- uczucia i rozumu w „Orfeuszu i Eurydyce” Wergiliusza oraz „Orfeuszu i Eurydyce” Czesława Miłosza
Wiersze „Orfeusz i Eurydyka” Wergiliusza oraz „Orfeusz i Eurydyka” Czesława Miłosza łączy wspólny tytuł. Utwory oparte są na micie o przepięknej miłości dwojga ukochanych- Orfeusza i Eurydyki. Orfeusz był synem muzy Kaliope i króla Tracji....
Pascal Blaise
Pascal Blaise (1623-1662), francuski filozof, matematyk, fizyk i publicysta, syn poborcy podatków, uważany powszechnie za następcę Kartezjusza (R. Descartes). Na jego poglądy wpłynął jansenizm, prąd dążący do odnowienia Kościoła katolickiego w...
Czy problematyka "Antygony" jest nadal aktualna.
Czy problematyka Antygony jest nadal aktualna? Uważam, że tak. Postaram się uzasadnić swoją opinię w tej sprawie poprzez przedstawienie odpowiednich argumentów. Dramat ten opisuje konflikt serca i rozumu, podejmuje kwestię buntu jednostki...
Oświecenie
Izaak Newton- sformułował prawo ciążenia. Antoni Lavoisier- ustalił skład powietrza i wody. James Walt- zbudował parowy silnik tłokowy. Jan Kaya- wynalazł latające czółenko. Edmund Cartwright- wynalazł mechaniczne krosno. Bracia Montgolfier-...
Poezja bawi, uczy, wzrusza, ocala, która z tych funkcji jest najważniejsza - na podstawie poznanych utworów
"Czym jest poezja, która nie ocala Narodów ani ludzi? Wspólnictwem urzędowych kłamstw Piosenką pijaków, którym za chwilę ktoś poderżnie gardła..." Czesław Miłosz Nie zdajemy sobie sprawy, iż poezja dotyka nas na każdym kroku. Kryje się w wietrze,...
Co sądzę o filozofii Marka Aureliusza?
Moim zdaniem filozofia powinna zaspokajać potrzebę wyjaśniania świata, poszukiwania w nim jakiegoś porządku, nadawania mu sensu. W mitach, grecy nie poprzestali jednak na opisie świata rzeczywistego, lecz zadawali pytania o miejsce człowieka w...
Podstawowe problemy filozoficzne
PODSTAWOWE PROBLEMY FILOZOFICZNE 1. Filozofia Nie można definiować filozofii niezależnie od określonych koncepcji filozofowania. Nie można więc wprowadzić w filozofowanie poza kontekstem własnego filozofowania, bowiem wraz z ogólnym obrazem...
Kant jako psycholog, pedagog i filozof
Życiorys Immanuel Kant urodził się w r.1724,zmarł w 1804.Rodzina jego była prawdopodobnie pochodzenia szkockiego. Ojciec był rzemieślnikiem. Długie życie Kanta miało przebieg niezmiernie prosty, jednolinijny i jednostajny. Urodził się w...
Słowniczek kilku pojęć dotyczących XVIIIw
SEJM NIEMY – Był to jednodniowy sejm obradujący 1 II 1717, na którym nie dopuszczono posłów do głosu w obawie przed zerwaniem obrad. Zakończył okres wojny północnej 1700–1721 na ziemiach polskich. Położył kres dążeniom Augusta II do monarchii...
