Odprawa posłów greckich
Czy można pogodzić w sztuce tradycje antyczne i chrześcijańskie z problemami codziennego życia? Rozważ kwestię na przykładzie trzech epok literackich: średniowiecze, renesans, pozytywizm.
KONSPEKT Czy można pogodzić w sztuce tradycje antyczne i chrześcijańskie z problemami codziennego życia? Rozważ kwestię na przykładzie trzech epok literackich: średniowiecze, renesans, pozytywizm. Teza Przedstawienie na podstawie tekstów...
„Polacy nie są zorganizowanym narodem, wobec czego znaczy u nich więcej nastrój aniżeli rozumowanie i argumenty; sztuką rządzenia Polakami jest, zatem wzniecanie odpowiednich nastrojów”. Przywołując stosowne teksty kultury, skomentuj tę myś
„Polakiem jestem i nic, co polskie nie jest mi obce”. W taki sposób Henryk Rzewuski w swoim utworze pt.: „Pamiątki Soplicy” nawiązywał do „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Ta strawestowana (przerobiona) maksyma Terencjusza widniała jako motto...
"... przyszłość ocala co jej potrzebne ..." - Cyprian Kamil Norwid; Słowa Norwida uczyń mottem do rozważań nad Biblią.
Na podbudowie antycznej wyrosła cała kultura europejska: formy literackie, kanony piękna, estetyka, miniatury i wzorce osobowe. Literatura antyczna to dzieła Homera "Iliada" i "Odyseja", "Poetyka" Arystotelesa,...
Czy starożytne ideały mogą być cenne dla człowieka współczesnego?
Mianem starożytności określa się dorobek literacki od najstarszych cywilizacji do ok. V wieku n. e. Największymi cywilizacjami antycznymi były Grecja i Rzym, nieco zbliżone do siebie mocarstwa. Uważam, że ich dokonania kulturowe, historyczne i...
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Antropologia poetycka: kim jest człowiek w twórczości renesansu i baroku?
Żeby najpełniej określić, kim i jakim był człowiek w twórczości renesansu i baroku należy najpierw odpowiedzieć na pytanie, kim właściwie jest człowiek. Niewątpliwie jest to istota żywa, tak bardzo podobna do wielu innych, a przecież tak od nich...
Czy portret władzy stworzony przez Kochanowskiego jest nadal aktualny?
Choć Jan Kochanowski żył w XVI wieku, to jednak stworzony przez niego portret władzy znajduje swoje odbicie w wieku XXI. Jak powiedział Jan Paweł II: „Człowiekowi dane jest wielkie wyzwanie: aby udoskonalić wszystko, to co zostało stworzone”. Taki...
Wpływ dzieł starożytnych na twórczość doby renesansu
Starożytna Grecja i Rzym, ich dokonania kulturowe i cywilizacyjne miały olbrzymi wpływ na rozwój całej Europy. Wiele późniejszych epok korzystało z dorobku tych cywilizacji, sięgało po wypróbowane wzory, nie tylko korzystało z tematów, motywów,...
W jaki sposób pisarze odrodzenia wyrażali swoją troskę o przyszłość ojczyzny?
Epoka odrodzenia rozwijała się pod wpływem prądów umysłowych: humanizmu i reformacji. Przeświadczenie, że "nic, co ludzkie", nie może być obce człowiekowi, połączone z dążeniem do ulepszania, modyfikowania istniejącego porządku świata,...
Człowiek w poszukiwaniu najważniejszych wartości (dobro, zło)
Komentarz: Taki problem istnieje w kulturze od jej początków. Czym się w życiu kierować? Czy wartości są jasno, jednoznacznie, raz na zawsze określone, czy też – względne, zależne od epoki, mody, a może innych jeszcze czynników? Istnienie pewnych...
Czy Kochanowski Uczył się od Horacego ?
Czy Kochanowski uczył się od Horacego? Zbadaj problem, analizując i porównując dane utwory obydwu poetów: Odę XXX i Pieśń XXIV. Jan Kochanowski (1530-1584) był wybitnym polskim poetą okresu Odrodzenia. Jego najsłynniejszymi utworami były treny...
Renesansowa parenetyka. Omów odwołując się do wybranych utworów literackich.
W dobie renesansu literatura parenetyczna nadal pozostawała modna. Nowa optymistyczna epoka propagowała nowe wzorce osobowe, ideały godne naśladowania. Nie są to już średniowieczne posągi rycerza, władcy i świętego. Wzorce parenetyczne renesansu...
Myśli Jana Kochanowskiego o Ojczyźnie w świetle wybranych utworów.
Ojczyzna, patriotyzm, sprawy kraju zajmowały w twórczości Jana Kochanowskiego bardzo ważne miejsce. Odzwierciedlone jest to w wielu utworach tego wybitnego człowieka epoki Odrodzenia: - wśród fraszek możemy odnaleźć fraszkę "Na sokalskie...
Czy literatura Renesansu miała charakter odtwórczy?
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
Literatura pozwala możliwie najdokładniej poznać ten świat, zrozumieć i wyrazić...
Oprócz prądów w literaturze trzymających się hasła "sztuka dla sztuki", istniały zawsze gatunki spełniające bardziej utylitarne funkcje. Sztuka nie może być wyobcowana, oderwana od rzeczywistości, sztuka bez człowieka i nie dla człowieka jest...
Jana Kochanowskiego obywatelski głos troski o losy Rzeczpospolitej.
Ojczyzna, patriotyzm, sprawy kraju zajmowały w twórczości Jana Kochanowskiego bardzo ważne miejsce. Odzwierciedlone jest to w wielu utworach tego wybitnego człowieka epoki Odrodzenia: - wśród fraszek możemy odnaleźć fraszkę "Na sokalskie...
Sarmackie samozadowolenie, a kompleksy narodowe.
Ustosunkowanie się do tak sformułowanego tematu jest trudne przede wszystkim dlatego, że żadnej z dwu wymienionych postaw nie można ocenić jednoznacznie. Sądzę, że w celu ich właściwego porównania powinniśmy odpowiedzieć na pytanie "która...
Mity i prawdy o narodzie polskim.
Sarmatyzm to pogląd o szczególnym pochodzeniu szlachty polskiej. Opierając się na XVI - wiecznych historykach twierdzono, że szlachta polska wywodzi się od Sarmatów, starożytnego plemienia, zamieszkującego przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom...
Renesans - zagadnienia z języka polskiego.
ODRODZENIE (RENESANS) od 1492 do lat 30-tych XVIIw. RENESANS (fr. renaissance - odrodzenie)- zjawisko odrodzenia literatury antycznej i odnowienia studiów starożytnych. Ośrodkiem zainteresowań był otaczający świat. HASŁO „ Homo sum”...
Związek twórczości Jana Kochanowskiego z kulturą antyczną.
Twórcy renesansu czytali dzieła antyczne w oryginale, dzięki temu odrodziło się wiele antycznych gatunków literackich: pieśni, epigramaty- fraszki, tragedie, elegie… Ludzie żyjący w epoce odrodzenia przejęli punkt widzenia starożytnych filozofów:...
Tradycja antyczna w literaturze polskiego renesansu
Literatura grecka i rzymska stała się wspólnym dziedzictwem wszystkich kultur naszego kontynentu. Zatem Polska i inne kraje Europy należą do tradycji śródziemnomorskiej. Znajomość dorobku piśmiennictwa rzymskiego zawdzięczamy Kościołowi...
Patriotyzm w renesansie - przemówienie
Serdecznie witam wszystkich zebranych. Na dzisiejszym spotkaniu pragnę omówić problem patriotyzmu w renesansie. Jak powszechnie wiadomo, każdy z nas w mniejszym lub większym stopniu interesuje się sprawami swojego kraju. Nawet w dobie techniki,...
Zagadnienia maturalne
w pliczku znajduje sie dosc sporo zagadnien ktore przydadza sie do powtorki przed matura ogolnych pojec literackich no i rozne inne przydatne rzeczy zagladnij a nie pozalujesz ;)
Złoty wiek
Wiek XVI w dziejach Polski nazywa się ?złotym wiekiem? ponieważ był to okres pomyślnego rozwoju gospodarczego, rozkwitu kultury i nauki, a także wewnętrznego pokoju. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako potęga...
„Wolna i zniewolona, w marzeniach i w rzeczywistości, ale wasze Polska. Przedstaw funkcjonowanie motywu ojczyzny w wybranych utworach literackich.”
Stosunek do ojczyzny dla każdego z nas jest sprawą indywidualną. Jestem pewien, że dla wielu ludzi, a zwłaszcza młodszych pokoleń, poczucie patriotyzmu jest zupełnie obce, w większości znają to pojęcie tylko z utworów literackich. Motyw...
Biblia oraz kultura antyczna w literaturze.
Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały naszą świadomość, światopogląd, system wartości. W wielu elementach naszego otoczenia nie dostrzegamy już...
Mimetyzm czy kreacjonizm? Które tendencje w sztuce odpowiadają ci bardziej i dlaczego? Uzasadnij, odwołując się do wybranych utworów.
Mimesis - inaczej naturalny, naśladowanie; Kategoria pochodząca z założeń estetyki starożytnej, oznacza naśladowanie rzeczywistości w sztuce, czyli wymóg, aby dzieło sztuki było odwzorowaniem rzeczywistości, by wydarzenia mogły się sprawdzić....
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.”
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.” 1. Wstęp Współczesnym politykom zalecałabym do przeczytania dzieła...
Dobro i zło muszą istnieć obok siebie, a człowiek powinien dokonywać wyboru. Jak rozumiesz słowa Mahatmy Gandhiego? Odwołaj się do wybranych utworów literackich.
Od początku świata, od momentu poczęcia pierwszego człowieka na świecie istniało dobro i zło. Każdy człowiek w swoim życiu przechodził chwile, które zmuszają go do opowiedzienia się po którejś ze stron. Wybór jest często sprawą osobistą i dlatego...
Człowiek wobec władzy w różnych epokach literatury.
Świat nie jest sprawiedliwy. Zawsze jedni dostają więcej, niż by chcieli lub prosili, inni natomiast muszą zadowolić się marnym ochłapem egzystencji. Zawsze też znajdzie się taki ktoś, kto przewyższa pozostałych siłą lub sprytem, do kogo fortuna...
Dobro własne czy sprawy publiczne? Rozwiń temat oceniając postawy wybranych bohaterów literatury dawnej i współczesnej.
Od wieków na całym świecie ludzie nie zależnie od tego skąd się wywodzą, w jakiego Boga wierzą czy jaki jest ich światopogląd obierają dwie przeciwstawne postawy. Pierwsza postawa to preferowanie dobra własnego, druga zaś zaangażowanie się w...
Jak Kochanowski ukazał i ocenił Rzeczpospolitą XVI wieku w „Odprawie posłów greckich”?
Chociaż „Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego odwołuje się do wzorców antycznych, zachowując w znacznej mierze tamtejsze zasady konstruowania tragedii, opisana historia jest tylko przykrywką do oceny Polski XVI wieku. Niemal wszystkie...
"Nie ma rozwoju bez nawiązania" - uzasadnij istnienie nieustannych dialogów między tekstami literackimi różnych epok.
Tematem moich rozważań po dokładnym zastanowieniu się, będą nawiązania literackie. Postanowiłam sprawdzić w słowniku terminów literackich jego znaczenie. Za pośrednictwem wiarygodnych źródeł dowiedziałam się, ze nawiązanie to odwołanie do innego...
"Nie ma rozkoszniejszego oszołomienia nad to, które daje władza." Różne oblicza władzy.
WŁADZA Dramaty miłości i dramaty władzy można uznać za kluczowe tematy od najdawniejszych czasów. Motyw miłości przeważnie występuje razem z motywem władzy. Niektórzy uważają nawet że i miłość jest formą władzy. Kochając i będąc kochanym...
Jaki Jest Sens Ludzkiego Cierpienia?
Cierpienie towarzyszy ludziom od zawsze . Jest nieodzowną częścią naszej egzystencji, gdyż rodzi się, dojrzewa i umiera razem z nami . Od niepamiętnych czasów próbowano zrozumieć jego sens . Niestety nie odkryliśmy ani sensu ani „złotego środka” ....
Renesans - odrodzenie Antyku czy wdzięczna pamięć o całym dorobku przeszłości?
Związek między renesansem a antykiem jest bardzo silny. Można powiedzieć, że antyk "opanował" i określił renesans, stał się źródłem epoki. Twórcy renesansu czytali dzieła antyczne w oryginale. Dzięki temu odrodziło się wiele antycznych...
Odpowiedzialność za ludzi i kraj (problem władcy i podwładnego) w literaturze renesansowej.
Koniec XV i cały XVI wiek to tzw. złoty okres w dziejach Polski. Czas ten przypada na rządy ostatnich królów z dynastii Jagiellonów. Zygmunt Stary, Zygmunt August i pierwszy elekcyjny król Stefan Batory rządzili wtedy Rzeczpospolitą. Odrodzenie...
Motyw naprawy Rzeczypospolitej.
Twórczością staropolską nazywamy utwory napisane w epokach polskiego renesansu, baroku jak i oświecenia. Jest to odpowiednio XVI, XVII i XVIII wiek. Polska, w XVI wieku, była "spichlerzem Europy", co świadczyło o jej potędze gospodarczej. Na tak...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina...
Antenor, Helena, Aleksander, Priam – różne postawy wobec konfliktu grecko – trojańskiego, próba oceny. Jaki jest charakter tego dramatu ?
„Odprawa posłów greckich” jest tragedią racji politycznych, społecznych , moralnych, które decydują o losach ojczyzny. Racje te zostają w utworze jednoznacznie przedstawione: prywata – odpowiedzialność za państwo, polityczna lekkomyślność –...
Dzieła sztuki. Prekursorzy, poprzednicy
Roch Kowyl Dzieł sztuki nigdy nie przyjmujemy jako zrozumiałych samo przez się - Widzimy je zawsze na tle pierwowzorów i poprzedników. Przywołując wybrane 2-3 utwory literackie uzasadnij tezę sformułowaną przez Josifa Brodskiego lub podejmij...
Jakie związki łączą odrodzenie z kulturą antyczną?
W pierwszych wiekach naszej ery dorobek kultury grecko-rzymskiej został odrzucony, jako pogański. Jednak, gdy chrześcijaństwo zwyciężyło ostatecznie, w kulturze europejskiej zaczęto obserwować zainteresowanie antykiem i jego dziedzictwem...
Pojęcie i znaczenie władzy w Obronie Sokratesa autorstwa Platona i innych wybra-nych przez siebie utworach literackich
Władza to sztuka rządzenia państwem, oddziaływanie na kogoś, panowanie. W literaturze podobnie jak w życiu władza występuje w wielu różnych ujęciach. Wraz z postępem cywilizacji zmieniło się podejście do władzy, jak i osoby, która ją sprawuje. W...
Renesans - szczegółowy opis epoki.
Nazywany inaczej odrodzeniem (fr. renaissance ‘odrodzenie, odradzanie się’ od renatre ‘odradzać się’ z łc. renasci).Jest to epoka trwająca od przełomu XIV do XVI zapoczątkowana we Włoszech. Głównym źródłem fascynacji renesansu była epoka antyku....
"Antygona" a "Odprawa posłów greckich" tematyka, problematyka i budowa dramatów
."Antygona" a "Odprawa posłów greckich" tematyka, problematyka i budowa dramatów Najpierw trzeba wspomnieć, iż są to utworu powstałe w zupełnie innych czasach: "Antygona" jest utworem napisanym w starożytnej Grecji przez Sofoklesa i miała na...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu, mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina Lutra, który w...
Wiek XVI, złotym wiekiem Rzeczypospolitej
"Złoty wiek" Wiek XVI w Polsce nazwany został "złotym wiekiem" ponieważ, przyniósł on ogromny wzrost znaczenia Polski w różnych dziedzinach życia na arenie międzynarodowej. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako...
Odprawa posłow greckich
Dramat polityczny Odprawa posłów greckich powstał w latach 1565-1566 pod wpływem zainteresowania Kochanowskiego antykiem. Elementy typowo polskie Krytyka niezdecydowania i krótkowzrocznoci króla Priama (to Zygmunt August); Troja...
Jesteś człowiekiem przełomu wieków. W których dziełach szukałbyś inspiracji do dobrego życia w nowym stuleciu?
Proces kształtowania się bohatera w literaturze ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
