Andrzej Frycz Modrzewski
Renesans - skrypt
Renesans Renesans - fr. renaissance (odrodzenie). Epoka olbrzymich zmian, zburzenia starego światopoglądu. Wzoruje się na antyku. Dominuje przekonanie, że do kontaktu z Bogiem nie potrzeba Kościoła. Najważniejszy staje się człowiek („homo sum,...
Przegląd epok.
Starożytność. Spis pytań: 1. Omów postawę stoicką i epikurejską. 2. Przedstaw dokładnie budowę tragedii antycznej. 3. Omów cechy epopei. 4. Wyjaśnij pochodzenie i znaczenie wyrażeń: "nić Ariadny", "stajnia Augiasza",...
Charakterystyka pojęć: odrodzenie, humanizm, reformacja.
Wszystkie te trzy pojęcia odnoszą się do okresu kultury i literatury europejskiej i polskiej. Pojęcie "odrodzenie" jest nadrzędne w stosunku do pozostałych, gdyż zakres pojęć: "humanizm" i "reformacja" mieści się w...
Kształtowanie uczuć patriotycznych w polskiej literaturze renesansowej - na podstawie wybranych utworów.
Pojawia się w wielu miejscach Pieśni Kochanowskiego: "o spustoszeniu Podola przez Tatarów", kiedy to Tatarzy napadli na Polskę i uprowadzili 50 tyś. ludzi; pokazując rozpacz i żal z powodu losu Polaków nawołuje do obrony kraju przed...
Powtórka z epok - Antyk, Średniowiecze, Renesans.
„Antygona” przykładem tragedii antycznej: 1. Źródłem fabuły - mitologia; Bohaterowie: • pochodzą z najszlachetniejszych rodów, zajmują wysoką pozycję społeczną; Chór: • stale obecny na scenie, • pełni funkcje — informuje o wcześniejszych...
„Po starą księgę sięgam ze wzruszeniem (...) to nakryty kamieniem ojców proch”. Słowa W. Gomulickiego uczyń mottem rozważań o potrzebie poznawania literatury staropolskiej lub podejmij polemikę z zaprezentowaną w nich opinią.
Można w tym cytacie odczytać głęboką myśl i symboliczne przesłanie. Bogatym w znaczenia jest znak księgi. Z pewnością chodzi tu o spis dziejów. Księga to zbiór wiadomości, streszczenie wiedzy na jakiś temat. Jeśli przyjmiemy, że księga jest...
Reformacja
Reformacja europejska XVI w. była logiczną konsekwencją kultury renesansowej, jej głębokiego zainteresowania sprawami i potrzebami codziennego życia, ostrego krytycyzmu wobec wszelkich autorytetów i twierdzeń niezgodnych z rozumem, jak również...
Antyk, barok i odrodzenie
Antyk XIX wiek pne do V wieku naszej ery. Babilon: 2000 pne, "Gilgameusz i Eunmalisz" Grecja: 1. epika - Homer, rapsodowie, oidowie- śpiewacy 2. liryka - Symonides, Tyrtejos, Safona, Tespis 3. dramat - Ajschylos, Sofokles, Eurypides,...
Andrzej Frycz Modrzewski
Andrzej Frycz Modrzewski herbu Jastrzębiec, Andreas Fricius Modrevius (ur. 20 września 1503 roku w Wolborzu – zm. 1572 w Wolborzu) – polski twórca i pisarz polityczny okresu renesansu, znany w owym czasie również za granicą, sekretarz królewski,...
Renesans - charakterystyka epoki
Renesans jest epoką otwierającą czasy nowożytne. Przepaść między „starą” a „nową” kulturą europejską jest wielka, ponieważ na przełomie XV/XVI wieku we Włoszech, a w XVI wieku w innych częściach kontynentu, zmieniło się całkowicie myślenie...
Wymień przedstawicieli myśli postępowej i omów ich dzieła
Szymon Szymonowic - stanął w obronie chłopów w "Żeńcach"; patrz pkt. 12; Andrzej Frycz Modrzewski - "O poprawie Rzeczypospolitej" to jego jedno z największych dzieł. Pisane po łacinie składa się z pięciu ksiąg: "O...
Synteza maturalna
Biblia-najwazniejszym jej przesłaniem jest miłosc. Księga Hioba-w niej pytania o dobro i zło i sens życia. Bóg wystawia go na próbe, on jej nie rozumie ale ja przyjmuje z pokorą. Hiob był niemal ideałem. Księga Kocheleta-pesymistyczna wizja...
Chrakterystyka osiągnięć pedagogicznych
Vitorino da Feltre (1376-1446) Włoski pedagog, humanista, „był ojcem wszystkiego co ludzkie”. Kierował szkołą na dworze ks. Gonzagi w Marutui. Była to jedna z pierwszych szkół realizujących renesansowy ideał wychowania człowieka wolnego,...
Renesans - epoka harmonii, zgody i piękna czy niespokojnych poszukiwań i dramatycznych napięć.
Renesans był epoką odrodzenia piśmiennictwa,literatury i sztuk, jak również moralnej odnowy człowieka. Epoka ta nawiązywała do filozofii antyku, głównym hasłem renesansu były słowa Terencjusza:"Jestem człowiekiem i wszystko co ludzkie nie...
Publicystyka w dobie Renesansu w służbie Rzeczpospolitej - Andrzej Frycz-Modrzewski, Piotr Skarga.
Publicystyka to dział piśmiennictwa obejmujący aktualne tematy polityczne, społeczne i kulturalne. Publicyści w swych dziełach starają się wpłynąć na opinie ludności, przez co używają stylu perswazyjnego. W XVI-sto wiecznej Polsce rozwijała się...
Kazania jako forma pouczenia
Kazanie ma jedno znaczenie. Jest to przemówienie o treści religijnej wygłaszane przez kapłana podczas nabożeństwa. Kapłan zazwyczaj w kazaniu komentuje ewangelie, wykłada podstawy wiary bądź przekazuje pouczenia moralne. Podczas kazania kapłan...
"Renesans - odrodzenie antyku czy wdzięczna pamięć o całym dorobku przeszłości?"
Związek między renesansem a antykiem jest bardzo silny. Można powiedzieć, że antyk "opanował" i określił renesans, stał się źródłem epoki. Twórcy renesansu czytali dzieła antyczne w oryginale. Dzięki temu odrodziło się wiele antycznych gatunków...
Epoki literackie
Sredniowiecze: Epoka historii i kultury europejskiej, między starożytnością a czasami nowożytnymi. Nazwy tej używano już w XVI w. Początek jej wiąże się najczęściej z r. 476 n.e., tj. z upadkiem cesarstwa zachodnio rzymskiego, schyłek zaś z...
Odrodzenie
Jeszcze niedawno wyraźnie przeciwstawiano średniowiecze i odrodzenie (renesans). Nazwę pierwszej epoki uznawano za synonim zacofania, drugiej — postępu. Dzisiaj uczeni skłonni są raczej dostrzegać w odrodzeniu logiczne następstwo przemian późnego...
Projekty reform zawartych w dziele Andrzeja Frycza Modrzewskiego pt. "O poprawie Rzeczypospolitej".
Andrzej Frycz Modrzewski ur. się w 1503 r. w Wolborzu k. piotrkowa Trybunalskiego w rodzinie wójta. Nauki pobierał w Akademii Krakowskiej, studiował w Wittemberdze (spotkał się tam z Lutrem). Przebywał na dworze Łaskich i przewoził dla nich...
Wychowanie przez pracę
Praca i jej znaczenie w życiu człowieka funkcjonuje od początku ludzkości. „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” „Bądźcie płodni i rozmnażajcie się abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi,...
Dlaczego epokę renesansu nazywano złotym wiekiem kultury polskiej?
Wiek 16 w Polsce to okres wspaniałego rozkwitu kultury i piśmiennictwa.U potomnych zyskał on miano złotego wieku,to metaforyczne określenie odwołuje się do tradycji antycznych i mitologicznych i zawiera zachwyt dla wartości, znaczenia zrodzonych i...
Andrzeja Frycza Modrzewskiego propozycje "poprawy Rzeczypospolitej".
Żywy ruch religijny ogarnął Polskę w XVI wieku. Zaowocował nie tylko rozwojem umysłowym wielu ludzi, ale też przyczynił się do uszlachetnienia ich uczuć i do przejęcia się zasadami moralności chrześcijańskiej. Jednym z takich ludzi był Andrzej...
„O poprawie Rzeczypospolitej” i „Kazania sejmowe” jako propozycja naprawy ojczyzny.
W literaturze odrodzenia pojawiał się często temat państwa, bowiem szlachta w latach 40-XVIw. Toczyła walkę o reformy państwa nie tylko na sejmach, ale także poza szeregami poselskimi. Najbardziej liczącym się głosem w tej społecznej dyskusji był...
Nauka polska w okresie Odrodzenia
Miejscem narodzin kultury renesansowej były Włochy. Do Polski prądy te dotarły u schyłku XV w , początkowo do wąskiego kręgu odbiorców (na dwory i Akademię Krakowską). W dziedzinie życia kulturalnego niezwykle ważnym wydarzeniem było...
Pisarze polityczni i ich poglądy w Europie w XVI wieku.
Wiek XVI w Polsce nazwany został "złotym wiekiem" ponieważ, przyniósł on ogromny wzrost znaczenia Polski w różnych dziedzinach życia na arenie międzynarodowej. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako potęga...
Renesans i Barok w pytaniach i odpowiedziach. Charakterystyka Epok.
1. Renesans - odrodzenie, trwał we Włoszech od XIV w. do XVI w., a w krajach północnej Europy od końca XV w. do końca XVI w. (w Polsce od XVI w. do lat trzydziestych XVII w.). 2. Tło polityczno - kulturowe Renesansu: Renesans - "złoty...
Wpływ kultury włoskiego renesansu na kultury innych państw europejskich
Renesans to stadium rozwoju kultury europejskiej, trwający we Włoszech od końca XIII w. do początku XVI w. W krajach Europy zachodniej, północnej i środkowej — od XV w. do końca XVI w. Termin wprowadzony w czasach humanizmu renesansowego we...
W jaki sposób wyraża się w literaturze XV| i XV|| wieku zainteresowanie sprawami kraju.
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści i wartości. Dla jednego ojczyzna będzie miejscem w którym przyszło się mu urodzić. Kto inny będzie zdania, iż jest to miejsce na świecie, które uważa za swój dom i w którym...
Złoty wiek w Polsce. Dlaczego został tak nazwany? - gospodarka, kultura, polityka zagraniczna i wewnętrzna.
Wiek XVI przypada na panowanie Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta. Stulecie to w Polsce nazwane zostało złotym wiekiem z wielu powodów. Kraj zajmował wówczas bardzo dużą powierzchnię liczącą ponad 990 tys. km 2 i był największy w całej...
Powtórka z Renesansu - najważniejsze informacje
RENESANS RAMY Włochy Początek: przełom XII i XIV w. Koniec: XVI w. Europa Początek: XV w. Koniec: XVI w. NAZWA EPOKI Renesans - Nazwę epoce dał późniejszy włoski malarz, architekt i pisarz, Giorgio Vasari. Nazwa ta miała...
Sławni renesansowi humaniści Europy.
Erazm z Rotterdamu (Niderlandy) - myśliciel, polityk, religioznawca, publicysta (cynik - liczne satyry). Korespondował z Zygmuntem Starym i Kanclerzem Łaskim. Głosił tolerancję religijną w duchu irenizmu. Był autorem satyrycznego dzieła pt....
Opracowanie epok- 1 część.
ANTYK, BIBLIA 1. W czym tkwi istota tragizmu "Antygony" Sofoklesa? Sofokles należy do grona trzech najwybitniejszych dramaturgów greckich, obok Ajschylosa i Eurypidesa. Tragedia "Antygona" opiera się na micie dotyczącym dynastii...
Zagadnienia przydatne do matury
1. Wybrane przykłady z mitologii inspiracją dla twórców różnych epok. 2. Motywy biblijne w znanych Ci utworach literatury polskiej 3. Dokonaj klasyfikacji literatury średniowiecznej oraz omów jej cechy charakterystyczne 4. Scharakteryzuj wzór...
Odrodzenie - przedstawiciele Odrodzenia w Polsce i Europie
Przedstawiciele polskiego odrodzenia - Mikołaj Kopernik, teoria heliocentryczna, dzieło „O obrotach sfer niebieskich”, - Andrzej Frycz Modrzewski, dzieło „O poprawie Rzeczypospolitej”, - Jan Kochanowski, „Odprawa posłów greckich”, -...
Złoty wiek
Wiek XVI w Polsce nazwany został "złotym wiekiem" ponieważ, przyniósł on ogromny wzrost znaczenia Polski w różnych dziedzinach życia na arenie międzynarodowej. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako potęga...
"Złoty Wiek"
Wraz z Boną Sforzą, włoską żoną Zygmunta Starego, na dwór polski przybyli Włosi, którzy upowszechnili w Polsce idee renesansu. Panowanie Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta to okres ogromnej pomyślności państwa Polskiego, rozwój reformatorskiej...
Wzór człowieka - obywatela w średniowieczu, renesansie i baroku
W literaturze poszczególnych epok ukazywano różne wzory człowieka-obywatela. Każdy okres w historii Ziemi charakteryzował się specyficznymi zasadami i ideałami do naśladowania. Różnie podchodzono do spraw wojen i ojczyzny, a w konsekwencji...
Mikołaj Rej z Nagłowic, Jan Kochanowski, Mikołaj Kopernik, Andrzej Frycz Modrzewski
Mikołaj Rej z Nagłowic Pseudonim m.in. Ambroży Korczbok Rożek (1505-1569), polski poeta, prozaik, tłumacz, nazwany "ojcem piśmiennictwa polskiego". Uważany za jednego z czołowych przedstawicieli polskiego odrodzenia. Nauki pobierał w...
"Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce"
"Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce" – ludzka egzystencja widziana oczami renesansowego humanisty na podstawie poezji Jana Kochanowskiego. Po okresie ciemnego, mglistego średniowiecza, pełnego zabobonów i całkowitego...
Idee renesansu na dworze Jagiellonów
Na dwór Jagiellonów pierwsze idee renesansu przeniknęły pod koniec XV wieku. Już w 1470 r. osiedlił się w Krakowie włoski humanista Kallimach (Filippo Buonacorsi), który przebywał na królewskim dworze jako nauczyciel syna Kazimierza Jagiellończyka...
Przedstawiciele renesansu
JAN KOCHANOWSKI - jest najsłynniejszym polskim poetą doby Renesansu, jest także pierwszym polskim poetą wielkiego formatu. Był osobą niezwykle wykształconą, oczytaną, dużo podróżował po Europie. Bez wahania można go nazwać człowiekiem Renesansu....
Renesans. Człowiek renesansu. Literatura Renesansowa
Renesans - Nie tylko styl (w architekturze, malarstwie, poezji, muzyce), ale także cała epoka w historii Europy. Najważniejsze cechy literatury renesansowej: Umiar Znaleźć właściwa miarę w życiu i sztuce. Pamiętać, że w życiu radości...
Renesans
RENESANS Czynniki wpływające na rozwój odrodzenia W wieku XIV we Włoszech rozpoczął się przełom w dziełach kultury nazwany później odrodzeniem. Miał on kilka przyczyn. Pierwszą przyczyną było podłoże gospodarcze i polityczne, którego...
Renesans
Epoka, w dziejach kultury zwana renesansem, rodowodowo związana z Włochami, nosi nie włoskie, lecz francuskie miano renaissance, co oznacza dokładnie odrodzenie. Nazwą tą, jako terminem historyczno-literackim, posłużyli się świadomie dopiero...
Ludzie Renesansu.
Ludzie renesansu Mikołaj Sęp-Szarzyński Życie ludzkie pojmował poeta jako ustawiczny bój, ciągłą walkę ducha z szatanem. Sonet "O nietrwałości miłości rzeczy świata tego" - człowiek zmuszony jest przeżywać wciąż dramatyczny...
