Tożsamość
Praca drogą do kariery i źródłem uzależnienia
Zachodnie teksty kultury eksponują związek pracy z karierą i... uzależnieniem. Czasami działalność związana z zarabianiem pieniędzy w rzekomo uczciwej prestiżowej instytucji prowadzi też często do przestawienia hierarchii wartości człowieka, do zmian w jego psychice. Bohaterowie prozy Douglasa Couplanda (znaczące tytuły Poddani Micrososftu , Pokolenie X ) nie mają czasu na miłość, dbanie o siebie, a nawet jedzenie, nie mają własnej tożsamości, są uzależnieni od Internetu i przede...
Przyjaźń dziewcząt
Specjalistkami od przyjaźni wydają się kobiety. Pensjonarską przyjaźń pokazuje np. Tadeusz Konwicki w Kronice wypadków miłosnych . Młoda Nałęczówna, ukochana Wicia, ma nieodłączną przyjaciółkę, która przekazuje chłopakowi informacje, np. wtedy, gdy Alina jest chora. Dziewczyna jest cieniem przyjaciółki, razem jeżdżą do szkoły, razem przebywają w klasie i po lekcjach razem chichoczą w parku. To właśnie jest rozchichotana pensjonarska przyjaźń, wypełniona zwierzeniami i „strzelaniem oczami”...
Taniec radości życia
Warto wreszcie wspomnieć o tańcu jako wyznaczniku tożsamości narodowej i... wyrazie radości życia. Te dwa aspekty znaczenia tańca splatają się w słynnej postaci Greka Zorby – bohatera powieści Nikosa Kazandzakisa, sfilmowanej przez Michalisa Kakojanisa (słynna kreacja Anthony’ego Quinna w roli Zorby). Zorba tańczy zawsze: kiedy się cieszy i kiedy rozpacza, gdy umiera jego synek i kiedy zawala się kolejka, którą szalony Macedończyk budował w pocie czoła. Bohater jest ucieleśnieniem takich...
Everymani literatury naszych czasów
Imię średniowiecznego bohatera stało się dziś uniwersalnym terminem literackim, odnoszącym się do literatury współczesnej. W wielu utworach XX wieku pojawiają się bowiem postaci pozbawione indywidualnych cech, tożsamości, a nawet imienia, postaci bardzo przeciętne i trudne do scharakteryzowania, niewyróżniające się niczym szczególnym. Ich los staje się niekiedy parabolą losów każdego z nas czy odbiciem kondycji człowieka współczesnego.
Awans ze wsi do miasta
Dość często poruszanym po wojnie, w nurcie tzw. literatury wiejskiej, problemem jest awans synów chłopskich ze wsi do miasta. O takim awansie opowiadają kultowe seriale: Dom i Daleko od szosy czy komedia Kogel mogel . Literatura, np. poezja Tadeusza Nowaka, powieści Wiesława Myśliwskiego czy Juliana Kawalca, skupia się na dylematach towarzyszących synom chłopskim, odchodzeniu od tradycji, poszukiwaniu tożsamości. W groteskowym klimacie przedstawia problem Konopielka Edwarda...
Pomiędzy "byc" a "mieć", postawy, wartości i tożsamości człowieka
W życiu człowieka wielokrotnie przewija się pytanie o to, co jest dla niego ważne, jak powinien się zachowywać, co powinien robić. Pojawiają się również osoby, rzeczy i zjawiska, uznawane za ważne. To są właśnie wartości. Można wśród nich wyróżnić: wartości biologiczne – dotyczą zdrowia i kondycji człowieka, wartości moralne i religijne – dotyczą prawdy, cnót i religijności, wartości ekonomiczne – dotyczą materialnego statusu człowieka. Ludzie dokonują swoistej...
Everymani Konwickiego, Mrożka
Za everymana można też chyba uznać bohatera Małej apokalipsy Tadeusza Konwickiego – pisarza o nieznanym imieniu i nazwisku. Poza tym wszyscy go z kimś mylą – każdy z kimś inny m... Mimo iż artysta, jest on uosobieniem przeciętności. Od dawna przeżywa regres twórczy, zmaga się z socjalistyczną codziennością, nie utożsamia się ani z opozycją, ani z reżimem, nie czuje pisarskiej misji, a jedyne, co ma do pozostawienia potomnym, to... recepta na pozbycie się łupieżu i kłopotliwych zaparć. Ten...