Jezus
Piłat
I oto wszystko się już skończyło – życzliwie spoglądając na Piłata, mówił aresztowany – i niezmiernie się z tego cieszę. Radziłbym ci, hegemonie, abyś na czas jakiś opuścił pałac i odbył małą przechadzkę po okolicy, chociażby po ogrodach na stoku eleońskiej góry. Burza nadciągnie... – więzień odwrócił się i popatrzył zmrużonymi oczyma na słońce – później, pod wieczór. Przechadzka dobrze ci zrobi, a ja chętnie ci będę towarzyszył. Przyszło mi do głowy kilka nowych myśli, które, jak sądzę,...
Święty w nietypowej roli
W filmie Krzysztofa Kieślowskiego Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową święty objawia się w nietypowej roli. Jest bohaterem filmu, na planie którego przypadkowo znajduje się Tomasz. Akcja owego filmu rozgrywa się w średniowiecznej Francji. Na rynku mają wieszać zlęknionego koniokrada. I właśnie na tę egzekucję trafia św. Bernard z Clairvaux, mistyk, założyciel zakonu cystersów. Zabiera skazanego ze sobą,a po jakimś czasie wraca, aby go wydać sprawiedliwości. Tym razem...
Symbol niewinności
W Biblii pojawia się motyw niewinnego syna przeznaczonego na rzeź – to Izaak, syn Abrahama. Bóg, by wypróbować swego sługę, żąda od niego ofiary z tego, co mu najdroższe– z jedynego i długo wyczekiwanego potomka. Abraham z bólem, alei z pokorą przyjmie wolę Bożą, nie mówiąc synowi o tym, co go czeka. Wtedy Bóg wycofa żądanie i zamiast ofiary z Izaaka przyjmie od Abrahama ofiarę z baranka. Ewangelie opisują uzdrowienia dzieci i przywracanie im życia („Panie,moja córka dopiero co skonała,...
Według Bułhakowa...
Piłat z powieści Michaiła Bułhakowa Mistrz i Małgorzata jest bohaterem książki pisanej przez mistrza, której fragmenty poznajemy w powieści. W książce mistrza następuje reinterpretacja Ewangelii i chrześcijańskiej legendy. Chrystus jest bardziej ludzki i bardziej tchórzliwy, nie zdaje sobie sprawy z grożącego mu niebezpieczeństwa, wydaje się człowiekiem głęboko wykształconym, ale naiwnym. Piłat zostaje naszkicowany jako człowiek samotny, zgorzkniały, trapiony silnymi bólami głowy i...
Chrystus
Galilaee, vicisti! (Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia ) Natychmiast dwóch legionistów wprowadziło między kolumny z ogrodowego placyku dwudziestosiedmioletniego człowieka i przywiodło go przed tron procuratora. Człowiek ów odziany był w stary, rozdarty, błękitny chiton. Na głowie miał biały zawój przewiązany wokół rzemykiem, ręce związano mu z tyłu. Pod jego lewym bokiem widniał wielki siniak, w kąciku ust miał zdartą skórę i zaschłą krew. Patrzył na procuratora z lękliwą...
Bilbia : Najważniejsze motywy i tematy
działalność apostołów i pierwsze lata działania Kościoła odkupienie ludzkości stworzenie świata i człowieka walka dobra ze złem życie i działalność Jezusa
Miejsce śmierci Rolanda
Motyw Kalwarii zaczęto powtarzać również w utworach literackich, nie tylko w odniesieniu do Chrystusa. Np. w średniowiecznej Pieśni o Rolandzie autor, przedstawiając szczegóły śmierci idealnego rycerza, ukazał jego zgon na podobieństwo ostatnich chwil Jezusa. Analogia jest wyraźna i widoczna już na pierwszy rzut oka. Roland powtarza gesty Chrystusowe: modli się za innych i swoją duszę poleca Bogu, a umiera oczywiście na wzgórzu, przypominającym Kalwarię, na tę górę sam się wspina....
Piłat w innych utworach
Postać Piłata pojawia się także w innych utworach. Według tradycji chrześcijańskiej Piłat nie mógł pogodzić się z wydanym wyrokiem i być może popełnił samobójstwo. W utworze Anatola France’a Procurator Judei mamy jednak do czynienia z reinterpretacją tej legendy. Pytany po latach o dawnego skazańca, Piłat nie może przypomnieć sobie Jezusa Chrystusa... Do motywu tego nawiązał rosyjski pisarz Warłam Szałamow, autor wstrząsających Opowiadań kołymskich . W opowiadaniu Procurator Judei...
Jezus
Urodzony w Betlejem, wychowywał się w ubogiej rodzinie cieśli, do ok. 27 przebywał w Nazarecie w Judei. Studiował Biblię, zapewne w szkole przy synagodze. Po spotkaniu z Janem Chrzcicielem,w wieku ok. 30 lat, rozpoczął głoszenie Ewangelii (Dobrej Nowiny), nauczanie i uzdrawianie. Głosił m.in. wiarę w jednego Boga, nadejście Królestwa Bożego, potrzebę miłości bliźniego, a nawet nieprzyjaciół. Prowadził wędrowne życie z grupą uczniów (późniejszych apostołów), zyskał wielu zwolenników, którzy...
Ogród Oliwny – ogród bólu
Biblia opisuje też inny ogród, ogród bólu, zwany Ogrodem Oliwnym czy Ogrójcem. Modlił się w nim i cierpiał Jezus w przeddzień męki. Towarzyszyli mu uczniowie, ale posnęli... Według tradycji Chrystus cierpiał tam tak, że na jego czoło wystąpił krwawy pot. O chwili tej mówią liczne pieśni wielkopostne, scenę tę przedstawiają także różne dzieła malarskie.
Święci męczennicy Rzymu
Postaci apostołów, męczenników pojawiają się w licznych filmach poświęconych Chrystusowi. Pierwsi chrześcijanie – historyczni święci (Piotr i Paweł) i postaci fikcyjne pojawiają się w powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis oraz wielu jej współczesnych ekranizacjach (ostatniej dokonał Jerzy Kawalerowicz). Zostają oni ukazani jako ludzie wierzący swemu Bogu, spotykający się potajemnie, bo są prześladowani przez cesarza; szlachetni i faktycznie wcielający w życie zasady swej religii:...
Biblijna postać
Opisany w ewangeliach Piłat jest człowiekiem niezdecydowanym. Z okazji żydowskiego święta ma uwolnić jednego z uwięzionych: Barabasza bądź Jezusa. Sądzi, że będzie to Jezus. Kiedy jednak orientuje się, że nastawienie tłumu jest zgoła odmienne i że Żydzi są skłonni uwolnić Barabasza, a Jezusa ukrzyżować, ustępuje. Zwłaszcza że słyszy z ust Jezusa słowa, które, odpowiednio zinterpretowane, można uznać za obrazę majestatu cesarza – Piłat ryzykowałby więc, puszczając więźnia wolno. Uwięziony...
Dziecko przedwcześnie dojrzałe w rodzinie
Jako dziecko wiedzące więcej przedstawiany jest też w ewangeliach sam mały Jezus. O dzieciństwie Chrystusa wiemy niewiele, głównie z apokryfów, zapada jednak w pamięć ewangeliczna historia o tym, jak jako mały chłopiec zgubił się (jak się potem okazało, dłużej pozostał w świątyni). Rozmawiał wówczas z uczonymi w Piśmie, zadawał pytania i mądrze im odpowiadał. Odnaleziony przez opiekunów, wypowiedział dojrzale brzmiące i niezrozumiałe dla nich słowa: „Czemuście Mnie szukali? Czy nie...
Biblijne sceny zazdrości
Ze sceną zabicia własnych dzieci z powodu zazdrości o mężczyznę może konkurować okrucieństwem tylko jedna biblijna scena – rzezi niewiniątek. Zazdrosny o władzę Herod, wiedząc, że ma się właśnie narodzić zagrażający mu Mesjasz– król żydowski, nakazuje zabić wszystkie niemowlęta płci męskiej włącznie z własnym synem. Sceny te często odgrywane są podczas jasełek. W Biblii występują też inne słynne sceny zazdrości: Adam i Ewa, zazdrośni o wolność i wszechwładzę Boga, zrywają owoce z...
Biblijne klimaty
Wielkim szacunkiem cieszą się w Starym Testamencie uczeni w piśmie i arcykapłani. W Nowym Testamencie Jezus, choć rozmawia z nimi w świątyni jako dwunastolatek i szanuje ich wiedzę, podaje nieraz w wątpliwość sensowność postępowania uczonych w piśmie, rozważających tajemnice wiary, a nieprzekładających słowa Bożego na codzienne życie. Prawo nie może być martwą literą, nie chodzi o ścisłe przestrzeganie postu i świąt, lecz miłość do bliźnich – zdaje się mówić Jezus. Do tej nauki nawiąże w...