Piłat w innych utworach

Postać Piłata pojawia się także w innych utworach. Według tradycji chrześcijańskiej Piłat nie mógł pogodzić się z wydanym wyrokiem i być może popełnił samobójstwo. W utworze Anatola France’a Procurator Judei mamy jednak do czynienia z reinterpretacją tej legendy. Pytany po latach o dawnego skazańca, Piłat nie może przypomnieć sobie Jezusa Chrystusa...
Do motywu tego nawiązał rosyjski pisarz Warłam Szałamow, autor wstrząsających Opowiadań kołymskich. W opowiadaniu Procurator Judei porównuje on do Piłata rosyjskiego lekarza, Kubancewa, który w pierwszym dniu pracy jako ordynator przyjął w panice grupę brutalnie potraktowanych więźniów, transportowanych parowcem „Kim” – po wybuchu buntu na statku zostali oni zalani wodą w ładowni, w której się znajdowali, a ponieważ było wtedy czterdzieści stopni mrozu, umarli lub cierpieli straszliwie z powodu rozległych odmrożeń. Kubancew, który asystował przy amputacjach kończyn tych więźniów, po latach pamiętał wszystkie pielęgniarki, łagrowe romanse, więźniów i komendantów łagrów, ale wyrzucił z pamięci statek z trzema tysiącami zamrożonych więźniów– zupełnie tak, jak Piłat zapomniał po siedemnastu latach Chrystusa.
Z kolei w III części Dziadów, w widzeniu księdza Piotra, Adam Mickiewicz porównuje Polskę do Chrystusa, a Francję do Piłata – deklarujący się wielokrotnie jako przyjaciele Polaków Francuzi podczas powstania listopadowego kolejny raz zawiedli. Umywając niczym Piłat ręce, uchylili się od współodpowiedzialności za wyroki wydawane na Polskę przez zaborców:

... porwali – mój Naród związany
Cała Europa wlecze, nad nim się urąga –
Na trybunał!” – Tam zgraja niewinnego wciąga.
Na trybunale gęby, bez serc, bez rąk: sędzie –
To jego sędzie!
Krzyczą: „Gal, Gal sądzić będzie!”
Gal w nim winy nie znalazł i – umywa ręce,
A króle krzyczą: „Potęp i wydaj go męce;
Krew jego spadnie na nas i na syny nasze;
Krzyżuj syna Maryi, wypuść Barabasze;
Ukrzyżuj – on cesarza koronę znieważa,
Ukrzyżuj – bo powiemy, żeś ty wróg cesarza”.
Gal wydał...
(Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III)