Traktat wersalski z 28 VI 1919 roku podjął decyzję dotyczącą przyszłości państwowej Górnego Śląska. Zgodnie z art. 88 tego dokumentu o przynależności Górnego Śląska decydować miał plebiscyt, czyli głosowanie miejscowej ludności, która w ten sposób miała określić, czy życzy sobie pozostać w Niemczech, czy też należeć do Polski.
Wprawdzie przedwojenne spisy ludności wykazywały większość polską na tym obszarze, ale mimo to decyzja o plebiscycie nie została przyjęta przez Polaków z zadowoleniem. Obawiano się, iż Niemcy mający na Górnym Śląsku przewagę ekonomiczną i poparcie Kościoła katolickiego, dysponujący aparatem administracyjnym, policją, zwyciężą w plebiscycie. Postanowiono więc zastosować na Górnym Śląsku scenariusz wielkopolski – nie dopuścić do głosowania, lecz wcześniej drogą powstania zbrojnego zapewnić objęcie spornego obszaru przez Polskę.
Powstanie takie wybuchło 17 VIII 1919 roku i trwało do 24 VIII. Do historii przeszło jako I powstanie śląskie. Zakończyło się niepowodzeniem. Bardzo szybko okazało się, że siły polskie na Górnym Śląsku nie były tak duże jak w Wielkopolsce, a z drugiej strony Niemcy znacznie aktywniej bronili bogatego, przemysłowego Śląska niż rolniczej Wielkopolski. Podtrzymana została decyzja o plebiscycie na omawianym obszarze. 11 II 1920 roku w Opolu zebrała się Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa, której zadaniem było nadzorowanie przygotowań do głosowania ludności. Sytuacja wewnętrzna na Górnym Śląsku nadal jednak daleka była od stabilizacji. Mnożyły się akty terroru ze strony policji i wojska niemieckiego. Dodatkowo, w 1920 roku, w okresie klęsk w wojnie polsko-radzieckiej, Niemcy zaproponowały, aby przekazać im cały Górny Śląsk bez plebiscytu, co miało być jedynym sposobem na uniknięcie perspektywy zajęcia tego obszaru przez wkraczającą Armię Czerwoną. W takiej sytuacji, w nocy z 19 na 20 VIII 1920 roku wybuchło II powstanie śląskie. Trwało ono około tygodnia i przyniosło ten skutek, że podtrzymano decyzję o plebiscycie, a ponadto usunięto z Górnego Śląska niemiecką policję, zastępując ją przez oddziały mieszane, polsko-niemieckie (tzw. policję parytetową Apo). Sam plebiscyt odbył się 20 III 1921 roku. Za Polską opowiedziało się 479 tys. głosujących, zaś za Niemcami 708 tys. Obawy polskie okazały się więc słuszne. Na wynik głosowania duży wpływ miała skuteczna propaganda niemiecka, nacisk ekonomiczny, często także zastraszenie ludności. Istotne wreszcie było i to, że do udziału w plebiscycie dopuszczono osoby, które się na Górnym Śląsku urodziły, ale tam już nie mieszkały. W zdecydowanej większości głosowały one za Niemcami. Biorąc pod uwagę wyniki głosowania, początkowo Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa uznały, że Polsce należą się tylko dwa powiaty na obszarze plebiscytowym, reszta zaś Niemcom. Przeciw takiemu rozstrzygnięciu zaprotestowali Polacy, ogłaszając 3 V 1921 roku wybuch kolejnego, III powstania śląskiego. Miało ono największy zasięg; w jego trakcie powstańcom, pod dowództwem Wojciecha Korfantego, udało się zająć obszar plebiscytowy aż po Odrę. Od 21 V 1921 roku Niemcy przystąpili do kontrataku, zdobywając w największej bitwie w trakcie tego powstania Górę Świętej Anny. Zawieszenie broni podpisano dopiero 5 VII 1921 roku. Pod wpływem III powstania śląskiego Rada Ligi Narodów zmieniła na korzyść Polski poprzednią decyzję o podziale terenu plebiscytowego. Ostatecznie w Polsce znalazły się takie miasta, jak: Katowice, Chorzów (przez większość okresu międzywojennego pod nazwą Królewska Huta), Pszczyna, Rybnik, Siemianowice itd. Po stronie niemieckiej były: Bytom, Zabrze, Racibórz, Opole. Wprawdzie większość obszaru plebiscytowego przypadła Niemcom, Polska otrzymała jednak teren lepiej uprzemysłowiony. Tu znajdowała się większość kopalń i hut. Z tego powodu podział Górnego Śląska (dokonał się 12 X 1921 roku, a oficjalnie oba państwa objęły przyznaniem części w lipcu 1922 roku) możemy oceniać jako korzystny z polskiego punktu widzenia.
Strona tytułowa Hymnu śląskiego Feliksa Nowowiejskiego