Orszulka Kochanowska była córką poety Jana Kochanowskiego. Dziewczynka zmarła w wieku 2,5 lat. Była ukochanym dzieckiem swojego ojca, który próbował zmniejszyć swoją rozpacz poprzez pisanie wierszy wspominających Orszulkę....
Kazania sejmowe Piotra Skargi to teksty wbrew powszechnemu przekonaniu, nigdy niewygłoszone. Zawierają oburzenie autora na sprawy według niego godne uwagi, karcą, usiłują wyperswadować słuchaczowi prawdy moralne, nauczyć, wskazać błędy w polskim...
Na podstawie sceny 5 aktu V "Makbeta" i całości utworu spróbuj odpowiedzieć na pytanie, czy Makbet jest postacią tragiczną, czy zbrodniarzem. Zwróć uwagę na funkcję toposu świata jako teatru. Makbet, główny jak i tytułowy bohater dramatu...
Jak mówi nam sam tytuł utworu, Makbet jest w dramacie Williama Shakespeare'a najważniejszą osobą. Czy to znaczy, że jest on pozytywną postacią? Czy słowo "główny bohater" również w tym przypadku oznacza człowieka godnego naśladowania? Kto czytał...
Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w roku 1530, w domu szlacheckim. Już jako czternastolatek uczęszczał na Akademię Krakowską, a swoją naukę kontynuował także w Królewcu oraz Padwie. Po edukacji za granicą powrócił do kraju jako wszechstronnie...
Mikołaj Rej z Nagłowic ( 1505 - 1569 ) pochodził z bardzo bogatej rodziny szlacheckiej. W młodości niechętnie uczęszczał do szkół, nie otrzymał starannego wykształcenia. Potem stał się samoukiem. Uczestniczył w sejmach i sejmikach. Zaaranżował...
Określenie renesansowego humanisty najbardziej pasuje do Jana Kochanowskiego. Ten renesansowy poeta otrzymał wszechstronne wykształcenie. Studiował w Akademii Krakowskiej, w Królewcu a także w Padwie. Dogłębnie zgłębił tajniki epoki klasycznej....
Teatr Elżbietański Druga połowa wieku XVI to rozkwit życia teatralnego w Anglii. Powstało wówczas wiele zespołów dworskich jak i wędrownych trup teatralnych, zaś pierwszym gmachem, przeznaczonym wyłącznie do wystawiania sztuk było ?The Theatre?...
Epikureizm jest jedną z ważniejszych podstaw renesansowego humanizmu; głosi zasadę czerpania radości z życia, radości duchowej i intelektualnej, unikania cierpień; toteż interesowali się humaniści na rzeczami doczesnymi, zwracali baczną uwagę na...
Kochanowski urodził się w Sycynie, w województwie sandomierskim. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Dokładny czas pobytu Kochanowskiego w Krakowie nie jest znany. Wiadomo...
Jan Kochanowski był największym poetą polskiego odrodzenia, nazywany "ojcem poezji polskiej". Stał się sprawcą największego przełomu literackiego w historii polskiego piśmiennictwa, a jego dzieła na długie wieki stały się niewyczerpanym źródłem...
W okresie renesansu w sztuce zaczęły obowiązywać wzorce klasyczne i naturalizm. Sztuka renesansu odzwierciedlała idee epoki. Cechowała ją harmonia formy, spokój, statyczność, jasność konstrukcyjna, piękno osiągane poprzez zastosowanie określonych...
Starożytne epicedium było zakończone pocieszeniem i napomnieniem. Motywy te odnajdujemy w końcowych utworach całego cyklu. Najbardziej charakterystyczny jest "Tren XIX czyli Sen", w którym poeta stara się spojrzeć na życie bardziej trzeźwo, stara...
Podmiotem lirycznym w wierszu Jana Kochanowskiego jest lipa stojąca w miejscowości, w której żył autor - Czarnolesie. Na podstawie wersu "Tu zawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają" domyślam się, iż drzewo rośnie na krańcach lasu czy sadu....
"Romeo i Julia" - jedna z najsłynniejszych tragedii nowożytnych, napisana przez dramaturga wszechczasów - Wiliama Szekspira, do dziś inspiruje twórców, zwłaszcza filmowych. Co zatem tak ponadczasowego jest w tym renesansowym dziele, co wzbudza od...
Tren ten nawiązuje do problematyki filozoficznej. Zaczyna się apostrofą do „mądrości”, którą przez całe swe życie Kochanowski tak bardzo cenił i do niej dążył. Opisuje tu ją jako niemożliwą do kupienia, ale i niedostępną dla ludzi ubogich....
Tren VIII Jana Kochanowskiego w swej formie ma charakter apostrofy do zmarłego dziecka. Ojciec nawiązuje do domu w Czarnolesie - ostoi ciepła. Na tym tle ukazuje życie, gdy Urszulka jeszcze żyła i już po śmierci dziecka. Kontrastuje ze sobą dwa...
TEZA – "Wszystko z czasem przemija" KTO Podmiot liryczny jest zbiorowy, fraszka refleksyjna. JAK Wiersz 8-wersowy, jedenstogłoskowiec, Rymy parzyste: Myślemy - czyniemy, rzeczy- pieczy, sława-trawa, porządkom – łątkom....
Wybitnym twórcą doby renesansu w Polsce był Jan Kochanowski. Pisał fraszki, treny oraz pieśni. Każdy z jego utworów miał określony charakter – od zabawowego czy dydaktycznego, po dzieła refleksyjne i filozoficzne – takie, które wywierały wpływ na...
Satyra - utwór literacki ośmieszający lub piętnujący ukazywane w nim zjawiska – wady i przywary ludzkie, środowiska społ., poglądy pol., instytucje, sposoby zachowań i mówienia; satyra stosuje komiczne wyolbrzymienia lub pomniejszenie, środki...
Najprawdopodobniej jest to pierwszy utwór Jana Kochanowskiego napisany w języku polskim. Jest to hymn pochwalny dla Boga, chociaż autor ani razu nie używa tego wyrazu, zastępuje go tu zwrotem „Panie”. Utwór rozpoczyna się apostrofą skierowaną do...
J. polski – renesans 1.Kryzys myśli średniowiecznej. Narodziny renesansu. -zaczęto interesować się człowiekiem -odkryli do idei starożytnej -mieli dość lęków , obaw przed groźnym Bogiem , śmiercią ....
Charakterystyka Urszuli Kochanowskiej na podstawie Trenu V, VIII, X, XIX. Urszula Kochanowska była ukochanym dziecięciem taty, który będąc poetą próbował zmniejszyć swą rozpacz poprzez pisanie wierszy wspominających jego córkę. Treny to cykl...
Treny to dosyć ważny gatunek liryczny. Są to utwory poetyckie, wywodzące się z poezji żałobnej antycznej Grecji. Pierwotnie były to pieśni obrzędowe, ale później stały się jednym z elementów greckiej tragedii. Wyrażały one żal z powodu czyjejś...
"Kazania sejmowe" należą do publicystyki. Publicystyka to przede wszystkim wypowiedzi na aktualne tematy społeczne, polityczne. Publicystyka posługuje się często środkami perswazyjnymi i zmierza do czynnego oddziaływania na opinię publiczną....
W „Panu Tadeuszu” Adam Mickiewicz, autor dzieła, zawarł wiele opisów przyrody, umieścił też wiele typów osobowości. Zrozumiałe jest więc, że w książce można dopatrzeć się różnych punktów widzenia. W podanych fragmentach można odnaleźć dwa...
Wzorce osobowe renesansu Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała...
Ród: Monteki -arystokraci; postacie znaczące w Weronie -matka bardzo koca syna→umiera z tęsknoty za nim -ojciec · uparty · kochał syna, martwił się o niego, gdy Romeo popadł w melancholię, starał się go pocieszyć · nie ingerował w życie...
SONET IV „O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem i ciałem” Utwór ma budowę dwudzielną. W pierwszej części mamy do czynienia ze zbiorowym pomiotem lirycznym, w drugiej zaś podmiot liryczny jawi się jako jednostka. „Ja” liryczne przemawia w...
Jan Kochanowski w poemacie "Pieśń świętojańska o Sobótce"przedstawia życie na wsi. Utwór składa się z pieśni dwunastu panien, które sławią uroki życia wiejskiego. Panna XII przedstawia obraz wsi rozpoczynając od słów "wsi spokojna, wsi...
Naszą wędrówkę po renesansowych zabytkach Krakowa pragnę rozpocząć od Wawelu. Znajduje się on w centrum Krakowa po lewej stronie od końca ul. Stradom. Ten renesansowy zamek na Wawelu rozpoczęto budować w r. 1502 jeszcze za życia króla Aleksandra,...
Fraszki We fraszce „Do Mikołaja Firleja” autor odpowiada na postawiony mu zarzut, iż pisze rzeczy których „by się przed panną czytać nie godziło”. Buntuje się on przeciwko obyczajom panującym na dworach i popiera życie, w którym ważne miejsce...
1. Epoka ta narodziła się we Włoszech w XIV wieku. Bogate mieszczaństwo przejmowało władzę w republikach włoskich. Wielkie rody skupiały w swoich pałacach uczonych, artystów i poetów. Ośrodkiem zainteresowania się uczonych i twórców stał się...
Jan Kochanowski to niewątpliwie najwybitniejsza postać polskiego renesansu. Jest autorem znakomitych fraszek, pieśni czy trenów, o których mówi się, że to największe dzieło w dorobku jego pracy. Hymn, ?Czego chcesz od nas Panie? oraz tren XVII...
Jan Kochanowski żył w latach 1530-1584. Jest uważany za największego poetę polskiego przed Mickiewiczem. Jego twórczość to fraszki, pieśni i treny, a także przekład „Psałterza Dawidów” oraz „Odprawa posłów greckich”. W wielu utworach...
Nowela - utwór o prostej i precyzyjnej budowie. Nie ma w niej miejsca na poboczne wątki i dygresje. Jej fabuła musi być jasna i mało skomplikowana. Akcja ma zmierzać do wyraźnego punktu kulminacyjnego, w którym nastąpi rozstrzygnięcie losu...
Ludzie renesansu Mikołaj Sęp-Szarzyński Życie ludzkie pojmował poeta jako ustawiczny bój, ciągłą walkę ducha z szatanem. Sonet "O nietrwałości miłości rzeczy świata tego" - człowiek zmuszony jest przeżywać wciąż dramatyczny...
Starożytni Sarmaci był to mężny lud pochodzenia irańskiego, zamieszkujący do II w.p.n.e. nad dolna wołgą, a potem nad Dunajem. Renesans rozbudził poczucie świadomości narodowej, a także zainspirował do poszukiwań narodowej i stanowej...
ODRODZENIE 1. Omów czynniki wpływające na rozwój odrodzenia. W wieku XIV we Włoszech rozpoczął się przełom w dziełach kultury nazwany później odrodzeniem. Miał on kilka przyczyn. Pierwszą przyczyną było podłoże gospodarcze i polityczne,...
Data Wydarzenie 1618 - 1648 Wojna trzydziestoletnia 1618 - 1621 Etap Czeski 1622 - 1629 Wojna o PalatynatWojna duńska 1625 - 1629 Wojna polsko - szwedzka 1630 - 1635 Etap szwedzki 1635 - 1648 Etap francuski Etap Czeski 23 maja 1618 · Defenestracja...
Dramat pt.: "Romeo i Julia" został napisany w XVIw. Od tego czasu w życiu ludzi wiele się zmieniło. Zmiany te dotyczą zarówno dorosłych, jak i młodzieży. Teraz młodzież ma inne obowiązki i cele w życiu. Kiedyś, nastolatki nie...
LITERATURA Dorobek polskiego odrodzenia. Odrodzenie przypada na XVI i XVII wiek. Jego istotą było dążenie do stworzenia kultury antropocentrycznej (z gr. antropos - człowiek), czyli stawiający człowieka w centrum zainteresowania nauki...
Nazwa „pieśń” jest zarazem określeniem odmiany gatunkowej. Kochanowski ustala wzorzec gatunku nie mając prawie poprzedników w poezji polskiej, ustala wzorzec obowiązujący na dziesiątki lat. Dotyczy to zresztą nie tylko gatunków, bo także modelu...
Fraszka to z tłumaczenia włoskiego błahostka, drobnostka, żart, figiel - krótki utwór poetycki, wierszowany będący odmianą epigramatu, zwykle żartobliwy, dotyczący jakiegoś zdarzenia lub osoby o charakterze anegdotycznym, zamknięty wyraźną puentą....
Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy, A starać się, ponieważ musi zniszczeć ciało, Aby imię przynamniej po nas tu zostało? I szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce żyje Tkając, lejąc...
Pieśń IX jest próbą odpowiedzi na pytanie intrygujące największych myślicieli, pisarzy, a także zwykłych ludzi. Pytaniem tym jest – Jak żyć, żeby być szczęśliwym? Utwór ten zawiera w sobie kilka rad jak szczęśliwie przejść przez życie, w...
Należał do galerii pisarzy politycznych złotego wieku, ale był pisarzem politycznym w całej swej działalności. Tworząc dzieło poświęcone problemom państwowym szedł torami wytyczonymi przez starożytnych. Przywołuje traktaty: Platona -...
Mikołaj Kopernik astronom, matematyk, ekonomista, lekarz, kartograf, duchowny, kanonik warmiński urodził się w Toruniu 19 lutego 1473 roku przy ulicy świętej Anny. Dzisiaj to ulica Kopernika 17, a w budynku mieści się jego muzeum. Według badań...
Obraz Leonarda da Vinci "Dama z łasiczką" powstał w bardzo dziwnych okolicznościach co jest jego tajemnicą. Pewnego wieczoru, Leonardo przygotowywał się na bal przebierańców, ubierał się w strój błazna, do jego pracowni przez otwarte okno...