Prometeizm w literaturze
Jest to postawa indywidualnego buntu przeciwko Bogu i zgody na cierpienie za ideę i szczęście ludzi. Wyrasta ona z mitu o Prometeuszu, który skradł Zeusowi ogień i obdarzył nim ludzi, za co został skazany na wieczną mękę. Prometeizm stał się jedną...
Polemika z "Lalką i perłą" Olgi Tokarczuk.
Olga Tokarczuk w zadziwiający sposób pisze o „Lalce” Bolesława Prusa, co więcej pisze tak, że trudno się z nią nie zgodzić. Bardzo trudno było mi wyłapać fragmenty, w których mogę się do czegoś przyczepić, a jeszcze gorsze w tym wszystkim jest to,...
Król Stanisław w satyrze "Do króla" Ignacego Krasickiego i we fragmencie "Nieznanego księcia Poniatowskiego" Mariana Brandysa
"Trzeba było przed sejmikiem kilka dni z rzędu rezonować od rana do wieczora z tą ciżbą, podziwiać ich brednie, zachwycać się ich płaskimi konceptami, a nade wszystko ściskać ich brudne kapcańskie osoby..." Stanisław August Poniatowski o...
Dwa obrazy tradycji szlacheckiej. Porównaj sposoby i funkcje jej przedstawienia na podstawie fragmentów „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza.
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza to dwa zupełnie różne utwory literackie. Powstają w innych czasach i opisują odmienne wydarzenia. Mimo to możemy odnaleźć w nich fragmenty zbliżone treściowo: opis tradycji...
Pisarze baroku i oświecenia w trosce o dobro kraju.
Temat troski o dobro kraju w literaturze ma charakter ponadczasowy. Już w renesansie wytworzył się ideał patrioty. Kochanowski w "Odprawie posłów greckich" ukazał Antenora jako obywatela kochającego ojczyznę, spełniającego wszelkie...
Być poetą dawniej i dziś - postawa artystów wobec własnej twórczości Horacy i Szymborska.
Być poetą dawniej i dziś. przedstaw postawę artystów wobec własnej twórczości oraz ich opinie na temat znaczenia poezji, porównując utwory Horacego i W. Szymborskiej Wybudowałem pomnik: W tym utworze zastosowana jest liryka bezpośrednia ....
Stosunek człowieka do Boga, świata i własnej egzystencji w literaturze
„Stosunek człowieka do Boga, świata i własnej egzystencji w literaturze” Bóg od zawsze był dla człowieka jedną z najwyższych wartości i chociaż ciągle pozostawał ważny, to jego rola w poszczególnych epokach była różna. Raz pojawiał się często...
Refleksje nt. samobójstwa Wertera – to tchórzostwo, słabość, bunt, czy akt odwagi?
Motywem samobójstwa Wertera – typowego bohatera i wzorca okresu Romantyzmu, przedstawionego w utworze Johana Wolfganga Goethego, była niespełniona miłość. Co to znaczy „nie spełniona”? Za nim odpowiemy na to pytanie, zastanówmy się najpierw czym...
Jaki obraz krainy dzieciństwa przedstawili Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu i Stefan Żeromski w Ludziach Bezdomnych? Zwróć uwagę na portrety psychologiczne głównych bohaterów zaprezentowanych w poniższych fragmentach oraz na relacje łączące ich
Motyw domu i krainy lat dziecinnych funkcjonuje w literaturze polskiej na przestrzeni wielu epok. Obraz ten był ukazywany na różne sposoby. Jeden z najpiękniejszych opisów ojczyzny znajduje się w Panu Tadeuszu. Przedstawiony jest tam dworek...
"Lekcja anatomii doktora Tulpa "Rembrandta i "Lekcja anatomii (Rembrandta)" Stanisława Grochowiaka - porównanie
Na przestrzeni wieków różne dziedziny sztuki wzajemnie się uzupełniały. Tak więc obraz ilustrował dzieło literackie, ale także dochodziło do sytuacji odwrotnych, kiedy to malarstwo stawało się inspiracją dla poetów. W tym przypadku mamy do...
Najstarsze zabytki języka polskiego. Pojęcia i utwory literackie.
Kronika polska Anonima tzw. Galla Kronika powstała najprawdopodobniej w latach 1113-1117 na dworze Bolesława Krzywoustego. Najstarsza zachowana kopia pochodzi jednak dopiero z XIV wieku. Kronika została napisana po łacinie. Jej autorem był mnich...
Szkoła - obowiązek czy przygoda?
W dzisiejszych czasach szkoła jest niezwykle potrzebną instytucją. Już od siódmego roku życia pomaga nam w zdobyciu wiedzy. Jest naszym drugim domem, ponieważ spędzamy w niej dużo czasu. Ale często zastanawiamy się, czy ona jest naszym obowiązkiem...
Władysław Jagiełło w "Kronikach Jana Długosza" i w "Krzyżakach".
Charakterystyka Władysława Jagiełły. Czy obraz króla przedstawiony przez Jana Długosza zgadza się z tym co sobie wyobraziłeś na lekcjach historii lub czytając " Krzyżaków" ? Akcja powieści Henryka Sienkiewicza pt....
Zbigniew Herbert "H.E.O"
Zbigniewa Herberta H.E.O. jest opowieścią o przekraczalności świata umarłych do świata żywych. Warto zwrócić uwagę, iż autor dedykuje tę opowieść żonie - Kasi, a także na to, że udziela on zawsze głosu temu, kto nie miał nic do powiedzenia w...
Aktualność postaw życiowych, wzorców osobowych Antyku i Średniowiecza.
Czas przemija , człowiek rodzi się , żyje mijają mu minuty , godziny, dni, miesiące, lata , aż w końcu strudzony swym życiem , w którym dążył do czegoś , chciał coś osiągnąć umiera – gdy umiera może być ze swego życia zadowolony gdy wie ,że coś...
Porównanie epoki Oświecenia i Romantyzmu.
Aby rozpocząć konfrontacje dwóch epok literackich bez wątpienia należałoby zacząć od umiejscowienia ich w czasie, tak więc epoka oświecwiecenia w Europie miała swój początek około roku 1680 kiedy to Newton opracował prawo powszechnego ciążenia...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Motyw wędrówki w tekstach kultury
Wędrówka od zawsze stanowiła nieodzowną część życia człowieka. Czy to cielesna, czy to duchowa, była i jest wyrazem poszukiwań. Wędrowanie nie łączyło się tylko i wyłącznie z celem, wędrówka uczyła, poszerzała ludzką świadomość, kształciła...
Jak różni artyści wykorzystywali mit Ikara w swoich utworach.
Ikar należy do postaci mitologicznych, a te zawsze miały ściśle określony charakter oraz prezentowały dane postawy. Ikar to syn wielkiego wynalazcy Dedala. Zginął on, gdy pomimo upomnień ojca wzbił się wysoko w niebo. Roztopiony wosk ze skrzydeł,...
Rola kobiety we współczesnym świecie
W dzisiejszych czasach, dawne, lecz nadal w pewnym stopniu aktualne stereotypy określające kobietę jako płeć słabszą, którą powinno się zamknąć w domu, nie dając jej praw do udzielania się w życiu polityczno-społecznym ulegają zanikowi. Czym jest...
Porównanie światopoglądu czterech epok: Średniowiecza, Renesansu, Baroku i Oświecenia.
Renesans i Oświecenie są bliskimi sobie epokami w historii literatury. Są jednak zupełnie różne od Średniowiecza i Baroku, które z kolei są podobne do siebie. Podobieństwa i różnice w światopoglądzie poszczególnych epok są wynikiem występowania po...
Dlaczego się buntują? Twoje refleksje o literackich buntownikach.
Bunt to aktywny wyraz sprzeciwu wobec otaczającego nas stanu rzeczy, panujących praw, porządku społecznego, religijnego lub obyczajowego. Jest wrodzony w naturę każdego z nas. Uaktywnia się w chwili gdy coś działa na naszą niekorzyść lub gdy...
Postacie Romea i Julii i legenda miłości „silniejszej niż śmierć” były motywem poetyckim różnych epok literackich. Porównaj dwa sposoby ujęcia legendy miłości Romea i Julii: w Wierszu Norwida "W Weronie"
O życiu Williama Szekspira, największego europejskiego dramaturga, wiemy niewiele. Pewne jest, że urodził się w 1564 roku, a zmarł w 1616. Zostawił on po sobie dwa poematy narracyjne, całą serię przepięknych sonetów a także 37 sztuk teatralnych –...
Romeo i Julia - historia pewnej miłości kiedyś i dziś.
romeo i julia zawsze spotykali się na starej antenie w tle niebieskiego nieba zapominali o Veronie gdzieś poza miastem w zaułkach zachodnich dzielnic kochali się do szaleństwa na czerwonych dachówkach pod białymi piórami nieopamiętane...
Historia książki
Narodziny pisma Upłynęło wiele tysięcy lat zanim człowiek dopracował się książki, a minęło jeszcze kilka kolejnych wieków zanim książka stała się tym, czym jest dzisiaj. Najpierw bowiem musiały się wykształcić warunki podstawowe, bez których...
Normy Etyczne i system prawny w państwach despotii wschodnich
Przez cały okres tworzenia się dzisiejszego świata na jego mapie pojawiało się wiele państw i państewek. Niektóre istniały krótko, inne wystarczająco długo, by na trwałe zapisać się na kartach historii. Takimi państwami były z pewnością państwa...
Porównanie "Hymnu do miłości ojczyzny" I. Krasickiego i "Żeby Polska była Polską" J. Pietrzaka.
Jak na przestrzeni wieków zmieniały się doświadczenia patriotyczne. Porównaj „Hymn do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego i „Żeby Polska była Polską” Jana Pietrzaka, przywołując kontekst historyczny. Oświecenie to w dziejach Rzeczypospolitej...
Bohaterowie literaccy, których rozumiesz i podziwiasz. Uzasadnij swoje wybory.
Proces kształtowania się bohatera ulegał ciągłym zmianom, wynikającym zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych.. Sytuacja ta miała ogromny wpływ na kształt ówczesnej i współczesnej twórczości literackiej, która w...
Porównanie ideałów rycerskich - starogreckiego i średniowiecznego.
Porównaj starogrecki i średniowieczny ideał rycerski. Czy Achilles lub Hektor mogliby uchodzić w średniowieczu za rycerza idealnego? Scharakteryzuj również typy odbiorców tych tekstów. Każda epoka tworzy bohaterów - rycerzy na miarę swoich...
Skutki zbrodni znanych bohaterów literackich.
Przez wszystkie epoki przewija się motyw człowieka niszczonego wyrzutami sumienia po popełnionej zbrodnii. Bohaterowie popełniali zbrodnie z koniecznosci podporzadkowania sie obowiazujacym prawom (Antygona), z chęci zdobycia władzy (MAKBET), lub...
Osiągnięcia cywilizacyjne starożytności i ich obecność w życiu ludzi współczesnych
Pierwsze istoty człekokształtne pojawiły się 5- 6 mln. lat temu. Podobne były do małp, lecz budową ciała i zachowaniem przypominały ludzi. Były to Australopiteki. Następnie z biegiem lat zachodziły zmiany w wyglądzie i zachowaniu. Pojawił się...
Pozytywna przemiana z nikczemnika w człowieka uczciwego. Zanalizuj zagadnienie, wykorzystując przykłady literackie z różnych epok.
WPROWADZENIE Przemiana wewnętrzna to gruntowna zmiana sposobu zachowania, myślenia. Przemiana wewnętrzna jest procesem znanym nam wszystkim, gdyż większość z nas zetknęła się z nią. Przemiana człowieka wynika ze zmienności natury ludzkiej,...
Wędrujący poeta. Motyw tułacza, wędrowca, poety w różnych epokach literackich
Wędrujący poeta. Motyw tułacza, wędrowca, poety w różnych epokach literackich W literaturze różnych epok często występuje motyw wędrówki. Podróż w życiu człowieka może mieć bardzo wiele znaczeń: może przynosić nowe doświadczenia, oznaczać chęć...
Analiza "Pieśni XXIV" Kochanowskiego i "Exegi monumentum" Horacego.
Pozornie utwory \"exegi monumentum\" Horacego i pieś XXIV Jana Kochanowskiego sa niemalże identyczne. oba mówią o nieśmiertelności, która poezja zapewniła autorom; jednak po głębokiej analizie dostrzegam pewne różnice....
Nawiązania do mitologii w twórczości kolejnych epok
"Umysłowość europejska, nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Sztuka antyczna na długie lata określiła europejskie kanony...
Sprawdzian+odpowiedzi: \
instrukcja: 1. sciagnac 2. wydrukowac 3. przepisac /wg zalecen prof. Wiesia /Kosciuch, Pruszkow, kl. II Grupa I I Analiza i interpretacja „Trenu XI” 1. Zdefiniuj pojęcie „poeta doctus”. W jaki sposób Kochanowski realizował tę postawę...
Wynalazcy i ich wynalazki. Co na ten temat napisali Bolesław Prus (zacytowany fragment Lalki) i Stefan Żeromski (znany Ci wątek szklanych domów w Przedwiośniu)?
Istnienie człowieka, cywilizacji ludzkich wiąże się z wielkimi dokonaniami, odkryciami w niemal każdej dziedzinie życia. Kto z nas podczas lektury książek historycznych, popuszczając wodze wyobraźni, nie marzył o wielkiej karierze odkrywcy? Dla...
Motyw Ikara w polskiej literaturze
Postać Ikara poznajemy w antyku na podstawie mitu "Dedal i Ikar". Pragnę rzucić szersze nieco światło na problem mitu ikaryjskiego w sztuce, bez którego ciężko będzie przeprowadzić dalsze rozważania nad motywem Ikara w literaturze polskiej....
Portret sarmackiego rycerza w "Ogniem i mieczem" Henryka Sienkiewicza.
Fragment powieści ,,Ogniem i mieczem”, który postaram się zinterpretować, przedstawia pokrótce najważniejsze cechy jednego z rycerzy sarmackich – Longina Podbipięty Herbu Zerwipludry. Człowiek ów był niewątpliwie przykładnym szlachcicem i wzorowym...
Twórcy i ich dzieła.
Sofokles (496-406 p.n.e.), tragediopisarz grecki, jeden z trzech wielkich tragików starożytnych (obok Ajschylosa i Eurypidesa). Brał udział w życiu politycznym Aten (był skarbnikiem Związku Ateńskiego, strategiem, kapłanem herosa-lekarza...
Przyczyny upadku Powstania Listopadowego
Kordian Juliusza Słowackiego jest utworem który przypomina nam o wydarzeniach mających miejsce prawie dwieście lat temu . Autor pisząc ten utwór nie chciał pozostać obojętny na losy swoich rodaków . Słowacki w swym dziele ukazał powody , które...
Soplicowo i Nawłoć - porównanie
1. Wygląd dworów Obszerne domy z dużym gankiem i dziedzińcem, na którym zjeżdżają konie, W obu posiadłościach panuje dostatek i przepych, ład i porządek. 2. Życie mieszkańców Życie toczy się z wielkim rozmachem, beztrosko i komfortowo,...
Buntownicy literatury polskiej na wybranych przykładach
"Bunt" to słowo, które jednych przeraża, innym pozostawia nadzieję na zmianę sytuacji. Według jednych to siła destrukcyjna, niszcząca stabilny układ polityczny, prawo, porządek czy obowiązujący system wartości. Dla innych to szansa na osiągnięcie...
Człowiek sam musi określić, co w życiu jest najważniejsze. Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich?
Literatura od swych zaczątków stała się źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W utworach powstałych po utracie przez Polskę niepodległości można odnaleźć wiele wartości, które należy cenić, gdyż prezentują idee godne naśladownictwa. Zarówno...
Kogo nazwiesz idealistą? podaj przykłady bohaterów w polskiej literaturze
Idealizm to wiara w nadrzędność norm moralnych i prawnych nad twardą rzeczywistością dnia codziennego. W tym sensie idealizm jest pokrewny romantyzmowi Idealista to człowiek kierujący się w postępowaniu wzniosłymi zasadami, zdolny do poświęceń...
Porównaj poloneza z "Pana Tadeusza" i ostatnią scenę "Wesela". Wskaż podobieństwa i różnice. Odpowiedz, jaką funkcję pełnią oba tańce w tych utworach.
W dzisiejszych czasach istnieje wiele różnych definicji i form tańca. Jednym z najpopularniejszych jest określenie tańca jako połączenie ruchów ciała i gestów wykonywanych w rytmie dźwięków lub muzyki. Forma ta znana jest człowiekowi od pradawnych...
Porównanie sceny śmierci Tristana z książki "Tristan i Izolda" i z opowiadania "Maladie" Andrzeja Sapkowskiego
W tej pracy będę chciała porównać scenę śmierci Tristana w utworach "Dzieje Tristana i Izoldy" "autorstwa" Józefa Bdiera i w opowiadaniu fantasty - Maladie" Andrzeja Sapkowskiego. Zanim powstał utwór "Dzieje Tristana i Izoldy" po...
Dwa szaleństwa – uczucia i rozumu w "Orfeuszu i Eurydyce" Wergiliusza oraz "Orfeuszu i Eurydyce" Czesława Miłosza.
?Wszyscy musimy, chcąc uczynić rzeczywistość znośną, utrzymać w sobie kilka drobnych szaleństw? Marcel Proust Szaleństwo. Ból i rozpacz, rozdarcie i zniechęcenie. Albo może i wielkość. Ponadprzeciętność. Głębsze odczuwanie, silniejsza...
"Czucie i wiara silniej mówi do mnie mędrca szkiełko i oko". (A. Mickiewicz) Oświecenie i romantyzm jako epoki opozycyjnie ujętej estetyki i etyki
Schyłek oświecenia i początek romantyzmu wiąże się z żarliwą dyskusją na temat wyższości jednej epoki nad drugą oraz zaciekłą wzajemną krytyką, spowodowane to było nie tylko odmiennymi gustami artystycznymi, wykształconymi w innych czasach, ale...