Legendy o świętych i rycerzach przykładem literatury parenetycznej w Średniowieczu.
Nazwa średniowiecze oznacza „wieki średnie”, którym to mianem twórcy renesansu określali okres między starożytnością, a swoją epoką. Średniowiecze jest epoką dominacji Kościoła, którego ideologia wywiera olbrzymi wpływ na mentalność odczucia i...
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy oraz ascety i świętego.
W średniowieczu istniały wzorce osobowe świeckie (rycerza doskonałego i mądrego władcy) oraz religijne (asceci i święci). Dzieła, które konstruowały i propagowały wzory osobowe nazywane są parenetycznymi. Ideał rycerza zawarty jest w...
Bóg, czas i śmierć w średniowieczu
Rodzimy się, zaczynamy oddychać, a nawet się dławić. Egzystujemy. Czyż nie jest to najwspanialsza i jednocześnie najtragiczniejsza zagadka naszego trwania? Co nas zmusza do tego bezustannego wysiłku i pcha w tę nieokreśloną otchłań? Musimy...
Czy po spotkanie z literatura i sztuką średniowiecza jest to wciąż dla Ciebie epoka mroku i zacofania?
Średniowiecze to dla mnie najbardziej niezwykła epoka, jaka kiedykolwiek była na ziemi i nigdy nie powiedziałabym iż była to epoka upadku kulturowego. Jej jakże oryginalne zestawienie zostało zapamiętane aż do naszych czasów. Była ona niezmiernie...
Przedstaw kryzys i upadek ideałów średniowiecznych
Mówiąc o ludziach średniowiecza najczęściej wspomina się trzy główne istniejące wtedy ideały, takie, jak dobry władca, rycerz oraz asceta. Są one opisywane w literaturze z tej epoki, uważamy je za główne, a nieraz nawet jedyne, wzorce osobowe w...
Księga Koheleta
Księga Koheleta, czyli Eklezjastesa należy do ksiąg pouczających (dydaktycznych) ST. Autor przedstawił się jako Kohelet, co w języku hebrajskim oznacza zgromadzenie. Nazwa ta oznacza urząd mędrca przemawiającego na zgromadzeniach. Treścią Księgi...
Wizja świata w wybranych utworach średniowiecza.
Średniowiecze, które było jednym z kolejnych okresów sztuki w dziejach ludzkości, powstało w V wieku n.e. (ok. roku 476) i trwało do przełomu XV i XVI wieku. W epoce tej rozwinęło się wiele różnych nurtów światopoglądowych, które miały znaczący...
Średniowiecze - opracowanie epoki.
1*Średniowiecze-epoka w hist. Europy miedzy V a XV w. Początek upadek Rzymu 476 a koniec 1450(czcionka) 1453(Konstantynopol)1492(Kolumb) Medium aevum-„wieki średnie”*teocentryzm-kluczowa idea średniowiecza-życie ludzkie podporządko jest wierze w...
Porównanie postaci Matki Boskiej przedstawionej w Bogurodzicy z jej postacią obecną w Lamencie Świętokrzyskim
Średniowieczny teocentryzm sprawiał, że sztuka(w tym literatura) zazwyczaj podejmowała tematy religijne.Poeci owej epoki czynili bohaterami swoich utworów świętych oraz rodzinę Pana Jezusa.Przykładem jest ,,Bogurodzica'' i ,,Lament...
Porównanie portretów Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i w utworze "Posłuchajcie, bracia miła"
Maryja, matka Chrystusa, była ważnym tematem w kulturze średniowiecznej i bohaterka wielu utworów literackich. W kulturze chrześcijańskiej, a zwłaszcza w katolicyzmie, Matka Boska zajmuje szczególną pozycję i poświęca się jej wiele uwagi. Z...
"Bogurodzica" i "Lament Świętokrzyski" jako zabytki literatury polskiej.
Czas powstania "Bogurodzicy" jest sporny. Najczęściej przyjmuje się 1 poł. XIII w. Po raz pierwszy wydrukowano ją w 1506r. w "Statucie" Jana Łaskiego. Była hymnem dynastycznym Jagiellonów. Pierwotny utwór posiadał 2 strofy, z...
Ars moriendi na podstawie "Pieśni o Rolandzie".
Pieśń o Rolandzie opisuje jednego z bohaterów wypraw krzyżowych, Hrabiego Rolanda. Był dowodzącym tylnej straży wojsk Karola Wielkiego, człowiek odważny, honorowy, waleczny, w pełni oddany Bogu i swojej ojczyźnie. Podczas powrotu z Hiszpanii, jego...
"Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" - porównanie wizerunków maryjnych.
"Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" to pierwsze utwory napisane w jezyku polskim przez anonimowych autorow. Oba utwory sa bardzo emocjonalne, skupiaja sie wokol Matki Bożej, co jest dowodem rodzacego sie w sredniowieczu...
Ideał średniowiecznego rycerza
Czasy wcześniejsze od średniowiecza, a także samo średniowiecze, obfitowały w krwawe, bezkompromisowe walki i pojedynki. Taki stan rzeczy, a ponadto podział społeczeństwa na klasy, doprowadził do wytworzenia się grupy społecznej zwanej rycerstwem....
Udowodnij, że epoka Średniowiecza nie jest epoką zaślepienia, ciemnoty i zabobonów.
Nazwa średniowiecze pochodzi z XVII w. Oznacza czas średni między starożytnością a renesansem. Jest to epoka spod znaku krzyża i miecza, bowiem jego rozwój torowali duchowni i rycerze. Te dwa symbole określają oblicze ówczesnej kultury kościelnej...
Średniowiecze
1.Średniowiecze- to epoka w historii Europy miedzy V a XV stuleciem. Za jej datę początkowo uznaje się upadek starożytnego Rzymu(476). Zmierzch cesarstwa zachodniego rzymskiego otwiera więc epokę średniowiecza, a koniec epoki są podawane trzy...
Czy średniowieczny wzorzec osobowy władcy miałby szansę realizacji wśród współcześnie rządzących?
Czy jest to możliwe w obecnych czasach, gdzie politycy (oczywiście są chlubne wyjątki) patrzą tylko na swoje dobro, ewentualnie na dobro swoich kompanów z partii? Należałoby porównać wzorce osobowe władcy średniowiecznego ze statystycznym...
Charakterystyka Tristana.
Postacią, która, według mnie, kierowała się miłością w życiu jest Tristan. Jest on tytułowym bohaterem książki pt.,, Dzieje Tristana i Izoldy??. Tristan był młody i piękny .Gdy się urodził , jego matka rzekła: ,, widzę najpiękniejszą...
Najdawniejsze zabytki j. Polskiego
Piśmiennictwo zawitało do Polski wraz z łaciną pod koniec X wieku. Pisaniem i piśmiennictwem zajmowali się duchowni, pisarze - skryptorzy, a ozdabiali je inicjałami i barwnymi miniaturami iluminatory, również duchowni. Wiele ksiąg zawdzięczamy...
Czy błędni rycerze są wśród nas?
Błędni rycerze byli wędrownymi, średniowiecznymi wojownikami, szukającymi niezwykłych przygód, zawsze walczącymi w obronie czci dam swego serca. W naszych czasach pojęcie rycerza jest interpretowane inaczej. Jest nim człowiek szlachetny, uczciwy,...
Konflikt światopoglądów w "Antygonie" Sofoklesa.
Sofokles żył w latach 469- 406 p.n.e. Urodził się w Kolonos pod Atenami, jako syn płatnerza Sofilosa. Był greckim poetą, tragikiem. Jego działalność przypada na okres rozkwitu Aten, na czasy Kimona i Peryklesa. Brał także czynny uział w...
Rzym - pępek świata i wrzód świata.
Rzym w dawnych czasach uznawany był przez wszystkie narody jako najpiękniejsze miasto świata. Mówiono nawet ,że wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. Ujmował on ludzi swoją piękną,wręcz bajeczną architekturą, opiewał w przepychu i złocie....
Kreacja Rolanda - wzór dzielnego rycerza, chrześcijanina i bohatera.
W jaki sposób narrator kreuje Rolanda na wzór dzielnego rycerza, chrześcijanina i bohatera? Odpowiedz analizując podany fragment pieśni o Rolandzie (CLXXIV; CLXXV; CLXXXVI) i odwołując się do swojej wiedzy o całym utworze oraz epoce. W...
Które wartości prezentowane przez wzorce osobowe średniowiecza, przetrwały do czasów współczesnych. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Każda epoka wykształciła pewne wzorce osobowe według których należało żyć. Średniowiecze również posiadało wzorce osobowe. Do których ludzie starali się ustosunkować, podporządkowywali im swoje życie. Średniowiecze jako epoka ogromnej wiary w Boga...
Średniowiecze - okres ciemnoty, zacofania, "głębokiej nocy" czy epoka przemian, nowości i rozwoju?
Cały świat okryty w mroku. Dzień dniowi podobny, a noc nie wiele się od dnia różni. Spośród mgły, którą osnuty jest cały świat wyłaniają się wysokie, ale bardzo smutne i straszne w swojej szarości, wieże. W zamku tym w tak samo smutnej i ciemnej...
Bracia Von Limbourg.
W XIV wieku we Francji i krajach niderlandzkich dwory królewskie i książęce stały się mecenatami sztuki. Było to związane ze wzrostem potrzeby estetycznych doznań wśród ówczesnej „inteligencji”, która na co dzień chciała otaczać się rzeczami...
"Dzieje Tristana I Izoldy".
Rycerz Tristan jest siostrzeńcem króla Marka. Władca poleca mu sprowadzić na dwór Jasnowłosą Izoldę. Matka jej chce, aby córka była szczęśliwa, dlatego w przeddzień wyjazdu do króla Marka daje służce Izoldy napój miłosny. Podczas podróży Izolda...
Porównanie przedstawienia postaci Matki Boskiej w dwóch tekstach: „Bogurodzicy” i „Posłuchajcie, bracia miła”
Zdawać się może, że Maryja jest tylko jedna, jak jeden jest Jezus i Bóg. I mogłoby się zdawać, że można przedstawić ją tylko w jeden sposób- jako dobrą kobietę, matkę Jezusa, która widziała jego śmierć i wkrótce potem została wzięta do nieba....
Co Ja, współczesny czytelnik miałbym do powiedzenia Rolandowi, Bolesławowi Chrobremu, św. Franciszkowi, Tristanowi oraz św. Aleksemu?
Przed rozpoczęciem polemiki z życiorysami i poglądami naszych bohaterów należy ich wcześniej przedstawić. Roland to główny bohater francuskiej epopei pt.: „Pieśń o Rolandzie”. Jest to jedna z najstarszych i najsłynniejszych epopei wywodzących...
Niepokoje jesieni średniowiecza - Francois Villon "Wielki Testament" fragmenty
1) Francois Villon pochodził z biedoty paryskiej z wielodzietnej rodziny. Wychowywał go duchowny, który posłał go do szkół powszechnych, a następnie na Uniwersytet. Podczas jednej z awanturniczych burd zabił człowieka w obronie własnej. Został...
Średniowieczna kobieta.
W średniowieczu moja pozycja uległa gruntownemu pogorszeniu czego doprowadziło współdziałanie kilku, nawzajem warunkujących się czynników: Wbrew potocznemu wyobrażeniu kultura średniowieczna była kulturą kultu siły, kulturą która najwyżej...
Ideał ascety w świetle "Legendy o św. Aleksym".
W Średniowieczu pojawiło się wiele wzorców parenetycznych, czyli wzorów osobowych związanych z pewnymi wyraznie okreslonymi rolami spolecznymi. Wzorce parenetyczne zawieraly opisy podstawowych zalet i cnót, którymi powinni odznaczac sie ludzie...
Wizerunek Maryi w liryce średniowiecznej
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawila historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do konca opisaną w Biblii jest kwestia obecnosci Matki Bozej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świetegonie...
Czy współczesny nastolatek ma w sobie coś z rycerza?
Czy współczesny nastolatek ma w sobie coś z rycerza? W pewnym sensie tak. Sądzę jednak, że między tymi postaciami więcej jest różnic niż podobieństw. Aby to stwierdzić należy najpierw porównać czasy, w których żyją omawiani bohaterowie....
Roland – wzór średniowiecznego rycerza chrześcijańskiego.
Hrabia Roland jest uznawany za wzór rycerza chrześcijańskiego. Świadczą o tym jego cechy – jak rycerz walczył i umierał, kochał, służył swej ojczyźnie, wreszcie oddał za nią życie, wiernie służył cesarzowi, a mając do wyboru hańbę lub śmierć –...
Rycerstwo
Rycerstwo stanowiło siłę zbrojną władcy i państwa. Ich głównym zajęciem była walka, a umiejętności i uzbrojenie rycerzy decydowały o sile zbrojnej państwa. W czasie wojny zawsze stawali do obrony kraju i króla. Brali również udział w wyprawach...
Wizerunki Maryjne w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Bogurodzica jest zabytkowa polska pieśnią religijna i rycerska. Dwie pierwsze zwrotki to najstarsza część Bogurodzicy - pochodzi z pierwszej polowy XIII wieku. Poza tym popularność i wymowa Bogurodzicy sprawiły, iż uznano ja za pierwszy hymn...
"Bogurodzica".
"Bogurodzica" Treść: Matko Boża, wstaw się za nami do Jezusa Chrystusa i wyjednaj nam obfitość łask. Panie, zmiłuj się nad nami. Synu Boży, przez wzgląd na Jana Chrzciciela usłysz modlitwę, którą zanosimy do Ciebie, i daj nam...
"Bitwa jest cudowna i wielka...".
„Bitwa jest cudowna i wielka...” - te słowa można było usłyszeć od prawie każdego średniowiecznego rycerza. Czy słowa te były prawdą, czy jedynie przymusem, z którym każdy rycerz musiał się zgodzić? Tego pewnie nie dowiemy się nigdy. Wszelkie...
"Tristan i Izolda" - oczami Gorwenala.
Historia, którą za chwilę mości panowie usłyszycie, działa się dawno temu, gdym młodym był jeszcze. Jako koniuszy nie krótko już służyłem swemu panu- zacnemu królowi Riwalenowi- władcy pięknej ziemi lońskiej. Pewnego razu, lat ze trzydzieści temu,...
Współczesność wobec średniowiecznych wzorców świętości.
Średniowiecze to epoka w historii Europy między V a XV stuleciem. Panował wtedy teocentryzm, czyli kultura nastawiona była przede wszystkim na Boga. Uznawano Go za przyczynę i cel wszystkiego. Powstały wtedy takie filozofie jak augustynizm i...
Ocena średniowiecznych bohaterów i ich postaw życiowych.
W czasach średniowiecza, panował uniwersalizm, czyli jedność religii (chrześcijaństwo) i języka (łaciński). Epoka ta, to również czasy tzw. teocentryzmu, tzn. że w centrum jest Bóg i wszystko obraca się wokół Niego. Wieki średnie, bo tak...
Analiza i interpretacja wiersza Staniaława Grochowiaka
Wyżej wymieniony wiersz nawiązuje do historii św. Szymona, który spędził 27 lat mieszkając w "celi" znajdującej się na słupie. Codziennie dotykały go cierpienia. On nie poddawał sie i każdy dzień spędzał modląc się do Boga. W...
Terminy średniowieczne.
Pośrednictwo, umowa, w której jedna strona (pośrednik) zobowiązuje się wobec drugiej strony nastręczyć sposobność do zawarcia umowy albo pośredniczyć przy zawarciu takiej umowy. Z reguły odpłatne. Hierarchia, uszeregowanie stanowisk lub władz...
Średniowiecze.
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Klucz Maturalny "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" - praca porównawcza
I. Rozwinięcie tematu (przyznaje się maksymalnie 25 punktów) Podobieństwa między utworami 1) Oba utwory są pieśniami religijnymi. 2) Obie pieśni łączy osoba Maryi – otaczanej szczególnym kultem w krajach katolickich. Interpretacja...
Ogólna charakterystyka średniowiecza
Epoka następująca po antyku zawdzięcza swoją nazwę ludziom renesansu. Średniowiecze trwało prawie XI wieków; za datę początkowa zwykło się uważać rok 476, kiedy upadło Cesarstwo Rzymskie na Zachodzie, koniec przypada na IV polowe wieku XV....
Czy słusznie nazwano Średniowiecze epoką ciemnoty i zabobonów.
Symbolem średniowiecza był krzyż, ponieważ cała sztuka i nauka koncentrowała się na religii, oraz miecz, bo w epoce tej toczyło się dużo wojen. Istnieje twierdzenie, że średniowiecze to epoka ciemnoty i zabobonów. W istocie nie został jeszcze...
"Bogurodzica" jako najstarsza polska pieśń religijna
Jednym z najwcześniejszych a zarazem najbardziej ważnych utworów w języku polskim jest pieśń "Bogurodzica " nieznanego autora . Jest to w zasadzie pieśń kościelna , która w wiekach XIV i XV nabrała bardziej powszechnego charakteru . Jan Długosz...
Który z wizerunków Matki Boskiej uważam za typowy.
„Bogurodzica” czy „Lament świętokrzyski”? Maryja jako święta czy zwykła kobieta? Który wizerunek jest typowy dla ideałów średniowiecznych? Moim zdaniem ten pierwszy. Nie jest to jednak moja opinia wyrwana z kontekstu, zechcę udowodnić słuszność...