Ewolucja postawy w poezji Kasprowicza

W okresie Młodej Polski poznajemy Kasprowicza (1860-1926). Jan Kasprowicz to poeta, dramaturg, krytyk. Urodził się w chłopskiej rodzinie na Kujawach. Jego kariera poetycka przebiegała etapami, w których zmieniły się założenia, filozofia i typ twórczy poety.
W pierwszym etapie twórczości Kasprowicz stawiał poezji cel: ukazac nędzę ludu, jego krzywdę w sposób prawdziwy. Ciekawym utworem jest wiersz "W chałupie"- poeta śledzi, opisuje szczegół po szczególe w chłopskiej chacie. Widzimy nędny stół, resztki marnego jedzenia, blaszaną łyżkę- wszystko tworzy wrażenie nędzy. Smutne odczucia wywołuje autor w czytelniku- ubóstwo, brzydota miejsc, osób w parze z nędzą przytłacza i wzbudza współcucie.
Następny utwór o podobnej wymowie to cykl sonetów "Z chałupy". To zbiór "obrazków", które obnarzają nędzę ludu i usiłują dotrzeć do sumień czytelników. Wyczuwamy w nich sentyment autora do wsi, z której sam pochodzi.
II okres to przełom modernistyczny w poezji Kasprowicza. Można tu przytoczyć taki utwór jak "Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach", który dobrze odzwierciedla postawę impresjonizmu. Poeta w sposób impresjonistyczny opisuje przyrodę gór, eksponując rolę światła i cienia ("Słońce w niebieskim lśni krysztale"). Bohaterowie wiersza czyli stara limba i róża są też symbolami: młodości i przemijalności, życia piękna i starości, śmierci. Impresjonistyczne obrazy i symbolizm świadczą o przełomie jaki dokonał się w twórczości poety.
W "Hymnach", a dokładnie w "Dies irae" pisarz wyraża ekspresjonistyczne poglądy o nieuchronności nadciągającej klęski. "Hymny" są wyrazem buntu przeciw Bogu, rozpatrują pojęcia dobra i zła. Autor głosi tendencję upadku i zagłady Ziemi, dyskutuje na temat pochodzenia zła.
Po blużnierczym osądzie Boga nadszedł czas w poezji Kasprowicza na wyciszenie i "pogodzenie się z Bogiem". Zaczyna wyznawać i głosić filozofię św. Franciszka. Oznaki tej przemiany zostały wyrażone w hymnach pt:"Hymn św. Franciszka z Asyżu". Ten etap w życiu Kasprowicza przynosi franciszkańską postawę miłości bliźnich i uwielbienie piękna przyrody. Na udokumentowanie mojej wypowiedzi pragnę przytoczyć kilka utworów, które świadczyłyby o tej przemianie. Można tu wymienić utwory: "Chwile", "Księga ubogich", "Przeprosiny Boga".
Wyżej wymienione utwory są dowodem występowania przemian w ewolucji postaw w wierszach Jana Kasprowicza.