Dworzanin polski
Renesans : Literatura polska
• Dworzanin polski (Łukasz Górnicki) – ze spotkania i rozmów dworzan Zygmunta Augusta w willi biskupa Maciejowskiego w Prądniku pod Krakowem w 1549 r. wyłonił się obraz idealnego, wzorcowego dworzanina. Powinien być doskonale wykształcony (znać nie tylko łacinę, ale też język niemiecki, angielski, włoski i hiszpański), umieć posługiwać się w przemówieniach retoryką oraz grać na lutni i śpiewać. Konieczne są też wytworne maniery, posługiwanie się bronią,a także wierność, męstwo i dbanie o...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Portret rycerza, szlachcica i dworzanina
Temat o który będę dziś mówił brzmi: „Portret rycerza, szlachcica i dworzanina w literaturze”. Jest to temat, który ściśle powiązany jest z tak zwanymi wzorcami osobowymi. Są to „ideały”, które pokazywały jak człowiek w danej epoce powinien się...
Ideał człowieka i obywatela w literaturze staropolskiej
Stosunek człowieka do świata zmieniał się na przestrzeni wieków. Na kształtowanie się ludzkich poglądów miały (i nadal mają) wpływ wiele czynników. Poszczególne epoki oraz literatura i sztuka tworzona w czasie ich trwania odwzorowują różne...
Opracowanie renesansu na maturę ustną
Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
Ideał osobowy Średniowiesza, a postawa człowieka Renesansu
W Polsce ?redniowiecznej literatur? zajmowali si? niemal wy??cznie duchowni, oni bowiem posiadali odpowiedni stopie? wykszta?cenia i kultury literackiej oraz znali sztuk? pisania. Zasadniczym rysem literatury ?redniowiecznej by? alegoryzm. Epok?...
Renesansowe ideały życia (na podstawie konkretnych tekstów).
1. IDEAŁ ZIEMIANINA w "Pieśni Świętojańskiej o Sobótce" Jana Kochanowskiego i w "Żywocie człowieka poczciwego" M. Reja. a) ziemianin jest przedstawiony jako człowiek szczęśliwy, wesoły i samowystarczalny. Człowiek ten żyje zgodnie z naturą i...
Literackie wzory osobowe na przestrzeni średniowiecza, renesansu, baroku
Literackie wzory osobowe. Dokonaj oceny konkretnych postaw na podstawie analizy wybranych utworów. W średniowieczu kreuje się obraz ascety/świętego . W średniowieczu mocno zakorzeniło się chrześcijaństwo, nic więc dziwnego, że panowała moda na...
Zagadnienia maturalne z języka polskiego
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Szaleni i rozważni - dwa sposoby kreowania bohatera w literaturze na przestrzeni dziejów.
Szalony. To cecha osoby zdecydowanej na wszystko. Nie zastanawia się długo nad zadnym wyborem. Zyje chwila, spontanicznie. To równiez osoba popełniajaca błędy. Ale nie trzeba być szalonym by je popełniac. To osoba, któej zycie toczy sie szybko, z...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Ideał człowieka i obywatela Oświecenia w wybranych utworach epoki.
W przeciwieństwie do epoki renesansu ("Żywot człowieka poćciwego", "Dworzanin polski") w epoce oświecenia brak jest utworów, które bezpośrednio wskazywałyby ideał człowieka i obywatela. Cechy wzorowego Polaka oswieceniowi...
Jaki model człowieka epoki oświecenia stworzyła literatura?
Oświecenie, sentymentalizm, klasycyzm. Wiek XVIII to okres integracji kultury europejskiej na skalę dotychczas nie spotykaną. I to zarówno integracji terytorialnej, jak ideowej, politycznej i społecznej. Oświecenie kreuje model człowieka...
Kanon na nowy wiek. Spośród znanych ci dzieł literackich i filmowych, wybierz i omów te, które mogą pomóc młodemu człowiekowi w kształtowaniu własnego systemu wartości.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Renesansowa koncepcja człowieka - dcharakteryzuj opierając się na twórczości J. Kochanowskiego, M. Reja i P. Skargi.
Renesans jest epoka barwną i różnorodną. Był tzw. "odskocznią" od szarego, zastraszonego śmiercią i Bogiem śreniowiecza. W odrodzeniu panował antropocentryzm, a więc zainteresowanie człowiekiem i jego potrzebami, czyli wszystkim, co go...
Charakterystyka i funkcje gatunków typowych dla literatury oświeceniowej.
W drugiej połowie XVII wieku we Francji ukształtowała się konwencja literacka klasycyzmu. Stworzyli ją pisarze, poeci i dramaturdzy, którzy nawiązywali do teorii literatury klasycznej, ustalonej w dobie odrodzenia. Twórcy kładli nacisk na jasność...
Nurt obywatelski w literaturze renesansu
Wzorce osobowe: W dobie renesansu literatura parenetyczna nadal pozostała modna. Nowa, optymistyczna epoka propagowała nowe wzorce osobowe, ideały godne naśladowania. Nie są to już średniowieczne posągi rycerza, władcy i świętego. - wzorowy...
Wzorce parenetyczne renesansu
Wzorce parenetyczne renesansu to Wzorowy ziemianin, przedstawiany głównie u Reja, choć także w "Pieśni świętojańskiej o Sobótce" Jana Kochanowskiego a) " Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem " to satyra na...
Znane ci wzorce literackie a ludzkie dążenie do doskonałości. Pokaż historyczną zmienność pojmowania doskonałości.
DOSKONAŁOŚĆ, czyli jak podaje definicja: * „najwyższy stopień cech dodatnich, bycie doskonałym, brak wad; idealność, wzorowość”, tak naprawdę nie może odnosić się do człowieka. Nie można użyć tego określenia, gdy mówimy o nas – ludziach, gdyż...
Dydaktyzm w literaturze nowożytnej
Celem literatury jest dydaktyzm. Literatura staropolska posługiwała się parenezą, tzn. pouczała pokazując wzór do naśladowania. W Średniowieczu istniały wzorce osobowe świeckie (rycerza doskonałego i mądrego władcy) oraz religijne (asceci i...
Arkadia, "mała ojczyzna", centrum polskości, mikrokosmos... o różnych funkcjach dworu ziemiańskiego w literaturze polskiej
Dwór stał się w literaturze polskiej symbolem życia szlacheckiego i ziemiańskiego, oazą życia rodzinnego, kultywowania tradycji, swoistym znakiem Polski. W małym majątku znajduje się odbicie niemalże całego państwa. O takiej posiadłości swobodnie...
Humanizm: geneza i ideologia
Humanizm - jak mówi Sł. Wyr. Obcych- jest to filozoficzny, literacki i artystyczny nurt epoki Odrodzenia. Odrodzenie (Renesans) jest zatem nazwą epoki, humanizm zaś nazwą prądu umysłowego. Humanizm narodził się na pocz. XIV we Włoszech jako...
Renesans
Dialog- gat. O rodowodzie antycznym, z reguły pisany wierszem, przypominał widowisko sceniczne, treścią dialogu była rozmowa dwu lub więcej osób na aktualne tematy Figlik- w poezji staropolskiej zwięzły utówr o char. Żartobliwym lub...
Wzorce osobowe okresu Renesansu.
Literatura okresu renesansu stworzyła kilka wzorców osobowych: wzorowego ziemianina, idealnego dworzanina i prawdziwego patrioty. Postać wzorowego ziemianina zawarł w swym "Żywocie człowieka poczciwego" Mikołaj Rej. Utwór daje obraz...