Adam Naruszewicz
Oświecenie : Zapamiętaj tych pisarzy
Franciszek Bohomolec (1720-1784) – oświeceniowy komediopisarz, wprowadził do literatury polskiej nowoczesną komedię w stylu francuskim. Korzystał ze schematu molierowskiego– ośmieszał, ostrzegał, wytykał. Napisał też dwie komedie zgodne z programem króla zawartym w „Monitorze”. Franciszek Karpiński (1741-1825) – polski poeta klasycystyczny, tworzący pod dużym wpływem Jana Jakuba Rousseau. Był twórcą nurtu sentymentalnego w liryce polskiej. Pisał sielanki, wiersze miłosne, elegie,...
Mistrzowie klasycyzmu polskiego.
Za ojca klasycyzmu polskiego uważano „polskiego Horacego, spadkobiercę Kochanowskiego”- Adama Naruszewicza. Kształcił się on w szkole jezuickiej. Był związany ze stronnictwem królewskim, redagował „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” w których...
Biografia Ignacego Krasickiego i Stanisława Staszica.
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium,...
"Chudy literat" - satyra Adama Naruszewicza na ciemnotę szlachty.
Utwór wydany został prawdopodobnie ok. 1773r. A. Naruszewicz był duchownym, tłumaczem, historykiem i pisarzem. Jego hobby była historia Polski, którą opisał w jednym ze swoich dzieł. Redagował "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne". Wśród jego...
Bogaty rozwój twórczości satyrycznej w Oświeceniu, związek z wychowawczymi tendencjami epoki.
Tak bogaty rozwój twórczości satyrycznej jaki zaobserwowano w epoce oświecenia -był niewątpliwie efektem wiary w dominujące w tym okresie wartości. Przypomnę, że umowne ramy czasowe otwierające i zamykające lata trwania tej epoki literackiej w...
Rozwój instytucji kulturalnych w Oświeceniu.
Zasadniczym początkiem rozwoju instytucji życia kulturalnego było otwarcie w Warszawie Biblioteki Załuskich, jednej z niewielu w Europie bibliotek publicznych. Ogniskowała ona życie umysłowe stolicy, prowadząc jednocześnie prace bibliograficzne i...
Stanisław August Poniatowski jako mecenat kultury Oświecenia w Polsce
Stanisław August Poniatowski urodził się 17 stycznia 1732 roku w Wołczynie. Był synem Konstancji i Stanisława Poniatowskiego, kasztelana krakowskiego. Z początku sprawował urząd stolnika litewskiego, w 1764 roku został królem Polski. Zmarł w 1798...
Oświecenie, ściąga z kiążki "Przeszłość to dziś".
Termin oświecenie rozpowszechnił sie najpierw w Niemczech i we Francji (le siecle des lumieres). Zgodnie z duchem racionalizmu myśliciele głoszą tezę, ze swiat jest poznawalny. Natura rzązdi sie bowiem tymi samymi zasadami, co stanowiący jej część...
I śmiech niekiedy może być nauką jeśli się z przywar nie z osób natrząsa - zasada realizowana przez oświeceniowych twórców.
I śmiech niekiedy może być nauką jeśli się z przywar nie z osób natrząsa. Jak twórcy oświecenia Krasicki, Niemcewicz i Naruszewicz realizowali ta zasadę? Ignacy Krasicki to autor, którego wiele utworów ma charakter dydaktyczny, należą do nich...
"Modny kawaler i modna dama, zacofany sarmata i światły obywatel - główne modele postaw Polaków w drugiej połowie XVIII wieku.
Epoka oświecenia w Polsce przypada na lata 1740-1822. Był to trudny czas dla kultury i oświaty. Przez złą politykę upada Uniwersytet Krakowski. Bogaci gromadzą książki dla siebie. Szlachta staje się coraz bardziej zacofana i zamknięta na wszelkie...
Barok, Oświecenie.
Zjawiska i motywy. Śmierć przemijanie, szatan-typowe motywy sztuki i lite -ratury. Zwrot ku Bogu i religii wobec przeczucia kruchości i przemijalności życia ludzkiego. Filozofowie B. Franciszek Bacon(An) Novum Organum. Błażej Pascal(Fr)...
Kogo i co krytykuje literatura Oświecenia?
„Czytaj i pozwól, niech czytają twoi, Niech się każdy z nich niewinnie roześmieje. Żaden nagany sobie nie przyswoi, Nikt się nie zgorszy mam pewną nadzieję. Prawdziwa cnota krytyk się nie boi, Niechaj występek jęczy i boleje.”...
Oświecenie - referat wprowadzający w epokę.
Wprowadzenie Europa Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europejskiej od około 1680 r. do końca XVIII wieku. Oprócz "oświecenia" funkcjonowały również takie nazwy jak "wiek rozumu" i "wiek świateł". W...
Oświecenie - wszystko na temat tej epoki.
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Czym różniła się koncepcja natury klasyków i sentymentalistów? Porównaj wiersz „Balon” z utworami Karpińskiego. W rozważaniach uwzględnij podstawy filozoficzne tych koncepcji.
Epokę oświecenia zdominowały dwa główne nurty filozoficzne ? klasycyzm i sentymentalizm. Klasycyzm był pierwszy a więc jego zaprzeczeniem jest sentymentalizm. Zawsze dzieci chcą być mądrzejsze od rodziców, więc sprzeciwiają się wszystkiemu, co...
Adam Naruszewicz - "Wiek zepsuty".
Poeta,idąc śladem myśli Jeana Jacques a Rousseau, potępia cywilizację, która doprowadza współczesny mu świat do degenaracji i upadku. Potrzebny jest powrót do "złotego wieku"- czasów, kiedy ludzie kierowali się wartościami moralnymi i...
Adam Naruszewicz
Należał do bliskich współpracowników króla. Wykładał poetykę i wymowę w Akademii Wileńskiej, a potem w Collegium Nobilium, był redaktorem "Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych". Pisał ody, sielanki, wiersze liryczne i satyry. Jest autorem ośmiu satyr,...
Kultura oświecenia w Polsce - referat.
Oświecenie obejmuje w Polsce okres od drugiej poł. XVIII w. do ok. 1830 r.. W tym czasie, walka zmierzała do ograniczenia swobód i wolności szlacheckiej. Kulturze i ludziom oświecenia przyszło walczyć jednocześnie z sarmatyzmem i konserwatyzmem...
Oświecenie.
Geneza nazwy-wykorzystuje termin światła-oświecenie,samoświadomość myślicieli. Nazywano tę epokę także wiekiem filozofów i rozumu.Termin oświecenie powstał w Niemczech.Nowy prąd szybko objął Francję,Anglię i pozostałe kraje Europy. Ludzie chętnie...
Oceń wpływ mody francuskiej na polską kulturę w XVIII w. i mody amerykańskiej obecnie, pisząc rozprawkę
Moda francuska miała większy wpływ na kulturę polską w XVIII niż moda amerykańska współcześnie, choć wpływ obu z nich był równie istotny. Osiemnastowieczna Polska wyrwana z frywolnych rządów saskich rozkwitała na nowo w dziedzinie kultury. W...
Związek "Ody do młodości" z Oświeceniem i Romantyzmem.
ZWIAZEK Z OSWIECENIEM: 1)klasyczny gatunek oda 2)motywy mitologiczne 3)kult przyjaźni 4)utylitaryzm 5)idea wspólnego dzialania-dazenie do szczescia dla calej ludzkosci 6)wiara w ulepszenie swiata 7)elementy...
Ożywienie społeczne i edukacyjne.
KEN - pierwsza w Polsce świecka władza oświatowa, powołana 14.X.1773r. z inicjatywy działaczy skupionych wokół Stanisława Augusta Poniatowskiego. KEN zorganizowała trój-stopniowe nauczanie - szkoły elementarne, średnie, następnie Szkoła Główna...
Literatura Oświecenia.
LITERATURA OŚWIECENIA (od połowy XVIII wieku do 1795 roku) 1. Reformy, utrata niepodległości i oświecenie „Epokę Oświecenia w dziejach kultury polskiej utożsamia się tradycyjnie z okresem trzydziestoletnich rządów Stanisława Augusta...
Na podstawie wybranych utworów literackich uzasadnij, że są one zwierciadłem czasu, w którym powstały.
Utwory literackie powstałe w oświeceniu wiernie odzwierciedlają czas, w którym powstały. Jest to czas, kiedy uwidaczniane były wady i przywary szlachty oraz ówczesnego systemu państwowego. Najbardziej ukazane jest to w oświeceniu polskim. Jest...
Czy postęp w nauce ma tylko dobre skutki? Uzasadnij swoją wypowiedź, odwołując się do epoki oświecenia i czasów współczesnych
za ta prace dostalem 5+, moga byc bledy ort i int ! Adam Naruszewicz w odzie „Balon” zachwyca się wspaniałością i geniuszem naukowców epoki oświecenia, tytułowy balon to w jego przekonaniu symbol zwycięstwa człowieka nad prawami fizyki i...
Oświecenie.
OŚWIECENIE-wiek rozumu-Anglia,filozofów-Francja,ludzi oświeconych-Niemcy.Europa-początek koniec XVII, 1789-Rewolucja Francuska-koniec.Polska-początek-Collegium Nobilium(1740),koniec-1822-I tom poezji Mickiewicza"Ballady i...
Literatura Oświecenia.
Przełom oświecenia w kulturze i literaturze pol. nastąpił w pełni za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764 95); literatura stała się ważnym czynnikiem kształtowania nowocz. świadomości społ.-polit. i narodowej. Dominującą rolę odegrał...
Oświecenie - opracowanie epoki.
1)nazwa-wykorzystuje termin światła-oświecenie inaczej samoświadomość, myśliciel.Nazywane wiekiem filozofów i rozumu.Termin powstał w Niemczech.Ludzie chętnie przyjmowali nowe idee i założenia mówiące np.że śmierć jest faktem,ale życie na ziemi...
Czy można zdanie Miłosza: "On z plugawego zgiełku dręczonych wyrazów ocala zdania surowe i jasne" odnieść do twórczości Ignacego Krasickiego?
Ignacy Krasicki, będący poetą, prozaikiem, dramatopisarzem, publicystą – krytykiem, był za razem najwybitniejszym pisarzem polskiego oświecenia. Lata jego życia, czyli okres między 1735 – 1801 rokiem, a więc schyłek państwa polskiego, to czas...
Adam Naruszewicz - biografia.
Należał do bliskich współpracowników króla. Wykładał poetykę i wymowę w Akademii Wileńskiej, a potem w Collegium Nobilium, był redaktorem "Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych". Pisał ody, sielanki, wiersze liryczne i satyry. Jest autorem...
Czyżyjemy na najlepszym z możliwych światów? - jak twierdził Leibnitz.
Czy rzeczywiście, jak twierdził Leibnitz żyjemy na najlepszym z możliwych światów? W swoim wypracowaniu oprzyj się na własnych rozważaniach dot. otaczającego cię świata, ale i na znanych ci tekstach oświecenia. "Najlepszy z możliwych...
Oświeceniowy dydaktyzm.
Oświeceniowy dydaktyzm przejawiał się w twórczości wielu znanych i cenionych pisarzy i poetów tej epoki, by wymienić takich twórców, jak Krasicki, Naruszewicz, Trembecki czy Niemcewicz. Ignacy Krasicki starał się wpływać na moralność i...
Oświecenie jako epoka polemiki z sarmantyzmem.
Geneza oświecenia w Polsce związana jest z kryzysem sarmatyzmu oraz jego politycznymi i kulturalnymi skutkami. Należy do nich zaliczyć szlachecki republikanizm i parlamentaryzm za wszystkimi narosłymi przez wieki deformacjami. Krytykowano także...
Oświecenie.
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium, a studia...
Dydaktyczny charakter literatury polskiego Oświecenia.
Znakomity filozof niemiecki Immanuel Kant określił oświecenie jako "wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy", przy czym niepełnoletność rozumiał jako "niezdolność człowieka do posługiwania się własnym...
Polska w epoce Oświecenia.
Życie umysłowe i kulturalne w Polsce epoki oświecenia - szkolnictwo, teatr, mecenat króla, czasopiśmiennictwo. MECENAT - Stanisław August jako polityk nie odniósł większych sukcesów, ale jako mecenas kultury przyczynił się do jej znakomitego...
"Nie dość nauczyć, trzeba byś się bawił". Jak twórcy literatury polskiego oświecenia realizowali tę zasadę?
Uczyć, bawiąc oraz bawić, ucząc - to hasło uznajemy za oświeceniowe motto. "I śmiech niekiedy może być nauką..." - pisał Ignacy Krasicki i prawdopodobnie wiedział, co pisze, skoro wszyscy znamy tego poetę jako jednego z czołowych reprezentantów...
Czasy stanisławowskie - prasa, teatr, KEN, szkoła rycerska, Kuźnica Kołłątajowska.
5.Czasy stanisławowskie -Prasa -Monitor wydawany w latach 1765-1786 powstal z inicjatywy króla, był wzorowany na angielskim spektator a jego red naczelnym był Krasicki publikowali teksty wszyscy przedstawiciele oświecenia był czasopismem...
Oświecenie - szczegółowe opracowanie epoki
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Oświecenie - opracowanie epoki.
1. Oświecenie w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest...
Możliwości jakie kryje ludzki rozum- omów na podstawie ody Adama Naruszewicza "Balon" oraz wiersza Czesława Miłosza "Zaklęcie".
Możliwości, jakie kryje ludzki rozum, były od wieków jednym z najczęściej rozwijanych problemów w sztuce klasycystyczne. Wiele utworów oświeceniowych poświęconych było pochwale wiedzy i umysłu. Jednym z takich tekstów jest oda Adama Naruszewicza...
"Chudy Literat" Adama Naruszewicza.
Utwór Adama Naruszewicza zatytułowany "Chudy Literat" jest przykładem satyry. Autor w swoim tekście porusza problemy, jakimi są ubóstwo, a także niska pozycja społeczna literatów. Satyra utrzymana jest w formie dialogu pomiędzy Szlachcicem a...
Motyw szlachty
Szlachta przez wiele wieków naszej historii była nie najliczniejszą, ale za to najważniejszą grupą społeczną, dbając o obronę granic, tworząc kulturę i tradycję narodową. Mimo to wielokrotnie była wówczas krytykowana i atakowana przez...
Oświecenie w Polsce
Oświecenie to okres w historii literatury i kultury polskiej. Obejmuje lata panowania Stanisława Augusta (1764-1795), ale okres wstępny datuje się od ok. 1740, zaś faza schyłkowa, tzw. klasycyzm postanisławowski, trwał do ok. 1830, współistniejąc...
Analiza i interpretacja wiersza "Balon" Adama Naruszewicza
1. Kto mówi? Podmiot liryczny w wierszu ,,Balon” jest obiektywny i wszechwiedzący, stoi ponad tłumem i ponad światem. Nie należy go utożsamiać z autorem, ponieważ Naruszewicz nie brał udziału w festynie warszawskim, który miał miejsce w 1789...
Analiza i interpretacja ody pt. "Balon" Adama Naruszewicza.
"Balon" Adama Naruszewicza to przykład oświeceniowego wiersza klasycystycznego, czyli takiego, który bazuje na normach i zasadach poetyckich zaczerpniętych ze starożytności. Utwór ten należy do poezji okolicznościowej. Na...
Charakterystyka epok historycznych.
ANTYK Antyk (inaczej starożytność) to epoka, która obejmuje piśmiennictwo od czasów najdawniejszych (początki piśmiennictwa ok. XIII w. p.n.e.) do V w. n.e. Umowna data końca epoki starożytnej to 476 r. - data upadku Cesarstwa...
Charakterystyka oświecenia
Charakterystykę wieku światła, jak często określa się tę epokę, sformułował pod koniec XVIII w. filozof z Królewca — Immanuel Kant (1724–1804) — definiując oświecenie (niem. Aufklrung) jako wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z...