Złudne nadzieje na łatwą karierę

Ważnym tematem literatury są też złudne nadzieje bohaterów na łatwą karierę. Są one przede wszystkim udziałem bohaterów Rewizora Mikołaja Gogola. Jedna z głównych postaci sztuki, horodniczy, łapownik i leń, sprawujący władzę nad miasteczkiem stara się odnaleźć i godnie ugościć rzekomo przebywającego w miasteczku rewizora i przeciągnąć go na swą stronę. W tym celu składa wizytę w hotelu,w którym odnajduje fałszywego rewizora i sponsoruje tam jego pobyt, a nawet zaprasza go pod swój dach. Jest zachwycony tym, że z człowiekiem tego pokroju można się dogadać, pić i że młodzieniec chętnie przyjmuje (niby w formie pożyczek) łapówki. Dają mu je wszyscy bez wyjątku, zarówno najniżsi urzędnicy, jaki szefowie resortów. Horodniczy jest wniebowzięty, gdy uwodzony przez jego córkę rewizor prosi o jej rękę. Puszy się przed swymi podwładnymi, chwaląc się nawiązaną właśnie w wysokich kręgach znajomością i planuje zemstę na tych, którzy śmieli na niego donosić. Snuje plany przeprowadzki do stolicy. I wtedy właśnie dowiaduje się, że został wystrychnięty na dudka – pożyczał pieniądze i obiecał rękę córki obcemu człowiekowi bez grosza przy duszy, tymczasem prawdziwy rewizor dopiero jedzie i zapewne okaże się surowy wobec horodniczego i spółki...
Nadzieję na łatwą karierę ma też Grabiec – bohater Balladyny, w którym kocha się Goplana. A jednak się przeliczy – zła kobieta morduje go, by ukraść mu koronę Popielów i schemat „z chłopa król” odmienia się.