Biblia

1. BIBLIA- (grec."księgi" )- składa się z pism stworzonych w języku hebrajskim, aramejskim i greckim (Nowy Testament-27 ; Stary Testament-46). Biblia jest swiętą księgą dwóch religii: Judaizmu i Chrześcijaństwa. Judaizm uznaje tylko Stary Testament, jako natchniona przez Boga; ten tekst opowiada o dziejach Narodu Wybranego i Przymierzu jakie bóg zawarł z Nimi. Obydwa Testamenty uznaja Chrześcijanie; Nowy z kolei opowiada o Jezusie z Nazaretu, synu bożym, który zawarł Przymierze ze WSZYSTKIMI narodami.
2. DIASPORA- (grec. "rozproszenie")- kreśla się nim Żydów żyjących zdala od swojej Ziemi, wśród pogan. Pierwsza Diaspora powstała w wieku VI p.n.e.kiedy to władca Babilonii podbił Jezorolimę (deportował stamtąd ludność, zapoczątkował niewolę babilonską Żydów). Jednak życie w Diasporze stało się losem wszystkich Żydów, kiedy to Rzymianie w roku 132 (n.e.) wygnali cały lud Izraela z Palestyny.
3. STARY TESTAMENT (46 Ksiąg)- jest to tak zwany Pięcioksiąg Mojżeszowy, zwany też Torą. Jest to Księga: Rodzaju (Genesis), Wyjścia (Exchodos), Kapłańska, Liczb i Powtórzonego Prawa. Nie znamy autora żadnej z tych Ksiąg, tradycyjnie przypisujemy ją Mojżeszowi.
4. NOWY TESTAMENT- (27 Ksiąg)- dzielimy na Księgi:
a) Historyczne (Ewangelie i Dzieje Apostolskie)
b) Dydaktyczne (Listy św.Pawła)
c) Prorockie (Apokalipsa św.Jana)
5. RÓŻNICA MIĘDZY STARYM, A NOWYM TESTAMENTEM:
ST zawiera teksty ułożone według kolejności ich powstawania,a NT grupuje teksty według ich treści.
6. GATUNKI LITERACKIE WYSTEPUJACE W BIBLII:
a) Księgi Historyczne- poemat epicki, kronika, nowela, saga rodowa
b) Księgi Mądrościowe- przypowieści, psalmy, hymn, pieśń miłosna, monolog filozoficzny
c) Księgi Prorockie- apokalipsa, list, kazanie, mowa religijna
7. STWORZENIE ŚWIATA I CZŁOWIEKA WEDŁUG BIBLII:
dzień I : stworzenie dnia i nocy
dzień II: oddzielenie wody od sklepienia
dzień III: stworzenie lądu, mórz i roślin
dzień IV: stworzenie Słońca, Księżyca i gwiazd
dzień V: stworzenie ryb i ptaków
dzień VI: stworzenie zwierząt i człowieka
dzień VII: Bóg odpoczął
8. TOPOS CZŁOWIEKA-WĘDROWCA:
Życie ludzkie przedstawiane jest w Biblii jako nieustanna wędrówka. Od chwili wygnania z Raju człowiek wciąż wędruje, poszukując swojej Ziemii Obiecanej, przede wszystkim jednak- swojej drogi do Boga. Nie bez znaczenia dla ukształtowania się toposu życia- wędrówki był fakt, że Izraelici wywodzili się z koczowniczego plemienia. Później jednak wędrówka, albo pielgrzymka stała się po prostu uniwersalnym symbolem życia każdego człowieka, bo (według słów św.Pawła) "jako długo pozostajemy w ciele, jesteśmy pielgrzymami z daleka od Pana". W oderwaniu od kontekstu religijnego topos ten funkcjonuje w znaczeniu wędrówki w poszukiwaniu ostatecznego sensu istnienia.
9. BIBLIJNA SYMBOLIKA LICZB:
* trójka- oznacza przede wszystkim po trzykroć świętego Boga, trzech aniołów towarzyszy Bogu kiedy objawia się Abrahamowi, trzy razy Izraelita musi stawać przed obliczem Pana.
* czwórka- liczba pełni i całości; cztery są rzeki Raju, cztery są wiatry i krańce Ziemi, jest to symbol całego świata stworzonego
* szóstka- symbolizuje niedoskonałość, grzech, bo sześć jest źródeł pokusy; trzy szóstki to liczba bestii- szatana
* siedem- oznacza doskonałośc i pełnię; siedem było dni stworzenia świata, każdy siódmy rok jest swięty, siedemdziesiat siedem razy trzeba przebaczać
* czterdzieści- symbol pokuty i kary; Jezus pościł na pustyni przez 40 dni i nocy, przez 40 lat Izraelici wędrowali z Egiptu do Ziemi Obiecanej, wody potopu zalewały ziemię przez 40 dni i nocy.
10. SYMBOLE APOKALIPSY:
* Baranek- Jezus Chrystus
* Bestia o liczbie 666- ucieleśnienie zła
* siedmiogłowy Smok- szatan
* Babilon- zło świata
* Nowa Jeruzalem- obietnica Królestwa Bożego
* czterej jeźdzcy- Zabór, Mord, Głód i Śmierć; uosobienia nieszczęść wojny
* siedem pieczęci- tajemnica
* lew, łuk- zwycięstwo
* wół, miecz- wojna
* orzeł, waga- głód
* księga- zapis bożych planów
* pieczęć- symbol wyroków boźych w sprawie losów świata
11. APOKALIPSA- oznacza czynność polegająca na usunięciu tego, co zakrywa; objawienie mające za przedmiot sąd boży. Apokalipsa św.Jana ukazuje wyobrażenia końca świata, dzieło to zawiera pouczenie, przestrogę, pociechę; głosi odtatczny triumf Kościoła nad Złem.
12. SYMBOLIKA KOLORÓW:
* biały- zwyciestwo, chwała
* ognisty- wojna, cierpienia
* czarny- głód, nedza, żałoba
* blady- śmierć
13. APOKALIPSA, A PIOSENKA O KOŃCU ŚWIATA:
W Apokalipcie ludzie są przerażeni i błagają o skrócenie sądu. Próbują się skryć przed gniewem Pana. Baranek (czyli Jezus) otwiera kolejne pieczęcie, na Ziemie spadają kataklizmy. Ich chronologiczny układ wskazuje na to, że wskazuje na to, że zagłada przebiega zgodnie z bożym palnem. Logiczne następstwo wydarzeń podkreślaja powtórzenia całych konstrukcji składniowych; zdania są wilokrotnie złożone. Wprowadzone symbole podkreslaja mistyczny wymiar zdarzeń. Powracajace znaki są przestrogą dla ludzi chcących się nawrócić, pozwalają im przygotować się na sąd Ostateczny.
W Piosence o koncu Świata wszystko przebiega spokojnie. pszczoły krążą nad kwiatami, rybak naprawia sieć, delfiny skaczą w morzu, ptaki siedzą na rynnie, kobiety spacerują, pijak zasypia na trawniku, kupcy handlują, do brzegu podpływa łódka, ktoś gra na skrzypcach, a staruszek przywiązuje pomidory. Wszystkie wydarzenia rozgrywaja się jednocześnie, ich równoległość podkreśla, że toczy się normalne życie, wiekszość ludzi nie ma szansy spostrzec, "że staje się już" (wybuch II wojny światowej).
14. KSIĘGA RODZAJU "PRÓBA ABRAHAMA" (INTERPRETACJA):
Bóg postanowił spradzic Abrahama, ponieważ chciał się przekonać czy abraham jest gotow poświęcić mu wszytsko. Jest to tekst "nudny", ponieważ Bibli ma wiele ukrytych znaczeń, których bardzo trudno się doczytać. Wniosek: Bóg chce dowodów naszej wiary. Dzięki temu tekstowi dowiadujemy się, że granice ludzkiego poświęcenia są niewytyczalne.
15. PSALM- hebrajska pieśń religijna; ma zwykle formę religijnego hymnu. Wśród 150 psalmów, które weszły do Biblii, wyróżnia się pieśni pochwalne, dziekczynne, błagalne.
16. PARAFRAZA- przeróbka utworu swobodnie rozwijająca jego treści przy zachowaniu rozpoznawalnego podobieństwa do pierwowzoru.
17. PSALM 6:
Bóg jest łaskawy, miłosierny, wszechmocny, potężny, sprawuje opiekę nad wiernymi. Jednak w tym psalmie widzimy strach przed gniewem bożym. Występuje wiara w miłosierdzie boże i wiara w to, że Bóg uchroni człowieka od zła. Ludzie żałują za swoje grzechy, wyrażają sjryche i pokorę.
18. PSALM 144:
Bóg to dobroczynca, wybawca człowieka, nauczyciel, obrońca, dawca zwycięstw. Panuje przekonanie, że Bóg dopomoże wiernemu w walce z wrogami. Wiara w to, że otoczy swoją opieką pokolenie Izraelitów. Występuje przekonania o słabości i kruchości istoty ludzkiej; konieczność obrony.
19. KSIĘGA HIOBA:
Hiob starcił wszystko co miał,a jednak nie bluźnij Bogu. Ten fragment uczy Nas, że:
a) nie mozna wyjaśniac cierpienia poprzez karę za grzechy
b) do cierpiących nalezy podchodzić z miłosierdziem, litoscią; a nie szukać przyczyn ich cierpień
c) uczy zachowania godności w cierpieniu
d) cierpienia nie można pojąć ani racjonalnie wytłumaczyć
20. "POWRÓT HIOBA" - (odnośnik do II wojny światowej)- autorka twierdzi, że wynagradza swojego wierneg sługę , nie poprzez przywrócenie tego co utracił, ale dając mu wszystko nowe: przyjaciół, żonę, dzieci, zwierzęta. dlatego Hiob nie mógł byc naprawdę szczęśliwy. Miał poczucie zdrady wobec tych, którzy umarli; ma przekonanie, że wcześniejsze życie było rajem, nowe szczęście jest cierpieniem.
21. PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI: w pewnien sposób wystepuje tam trochę erotyki, ale także widzimy więź i miłość łączacą tę kobietę i mężczyznę. Poprzez uzycie srodków stylistycznych pokreślono piekno, mlodość i świeżość. Podkreślono również uczucia i przybycie wiosny :) :P
22. PARABOLA- zestawienie obok dwóch rzeczywistości: jednej konkretnej opowiadajacej znaczenie z życia codziennego; i drugiej, metaforycznej zawierająca przesłanie moralne.
23. O MIŁOSIERNYM SAMARYTANINIE:
W wyższej warstwie znaczeniowej zawarte jest nowe przykazanie miłości Boga i bliźniego, oparte na wzajemności.
24. "NA WIEŻY BABEL":
Ich wypowiedzi są pełne sprzeczności, niedomwień i niejasności. Oboje mówią o różnych sprawach, nie słuchają się wzajemnie. Nie umieją się porozumieć, bo nie wierzą w miłość, bo coś się w nich wypaliło, bo rezygnują z komuniacjii, rozstają się.