Zanieczyszczenia wody

Zanieczyszczenie wód są to niekorzystne zmiany właściwości fizycznych, chemicznych i bakteriologicznych wody spowodowane wprowadzaniem w nadmiarze substancji nieorganicznych czyli: stałych, płynnych, gazowych, organicznych, radioaktywnych czy wreszcie ciepła. Zanieczyszczenia ograniczają lub uniemożliwiają wykorzystywanie wody do picia i celów gospodarczych.

Dlaczego woda jest zanieczyszczona?
Najwięcej zanieczyszczeń trafia do wód razem ze ściekami. Innymi źródłami zanieczyszczeń wód są: transport wodny i lądowy, stosowanie pestycydów i nawozów sztucznych oraz odpady komunalne i przemysłowe.

Wody ulegają zanieczyszczeniu także w wyniku eutrofizacji.

Obieg wody w przyrodzie został zakłócony przez człowieka - wycinanie lasów, monokulturę rolnictwa, niewłaściwe i nadmierne zabiegi rolnicze, urbanizację.

EUTROFIZACJA- zwiększanie zawartości związków chemicznych
w wodzie, głównie związków azotu i fosforu, których źródłem są nawozy wymywane z gleby do wód; przyczyną jest gwałtowny rozwój glonów,
co prowadzi do nadmiernego zużycia tlenu w zbiornikach wodnych.
Powoduje to obumieranie organizmów takich, jak ryby.
Wzrasta ilość glonów i bakterii, pojawiają się osady denne i jezioro powoli zarasta.

Jak poznajemy, że woda jest czysta?
Czystość wody można wstępnie ocenić po przejrzystości i zapachu.
Wyróżniamy trzy rodzaje zapachów wody:
ROŚLINNY (R) - ziemi, trawy, mchu, siana
GLINY (G) - stęchlizny, pleśni, siarkowodoru, fekaliów
SPECYFICZNY (S) - chloru, nafty, fenolu, acetonu, smoły

O stopniu czystości wody świadczy również rodzaj żyjących w niej organizmów.

Skład zanieczyszczonych wód
Zanieczyszczenie wód jest spowodowane głównie substancjami chemicznymi, bakteriami i innymi mikroorganizmami, obecnymi w wodach naturalnych w zwiększonej ilości. Substancje chemiczne organiczne i nieorganiczne (mineralne) występują w postaci roztworów, roztworów koloidalnych i zawiesin. Skład chemiczny zanieczyszczeń jest kształtowany czynnikami naturalnymi, np. rozkładaniem substancji z gleb i skał, rozwojem i obumieraniem organizmów wodnych oraz czynnikami antropogenicznymi.
Do najczęściej występujących zanieczyszczeń wód powierzchniowych należą pestycydy, substancje powierzchniowo czynne, węglowodory, chlorowe pochodne bifenylu oraz metale ciężkie: ołów (Pb), miedź (Cu), chrom (Cr), kadm (Cd), rtęć (Hg) I cynk (Zn), a także wody podgrzane (zanieczyszczenie termiczne),
które są szczególnie niebezpieczne dla wód powierzchniowych o małym przepływie lub wód stojących. Większość antropogenicznych zanieczyszczeń wód działa toksycznie na organizmy wodne. Zanieczyszczenia bardzo trwałe w środowisku wodnym i bardzo trudno ulegające chemicznym i biochemicznym procesom nazywa się substancjami reakcyjnymi.

Podział zanieczyszczeń
Ze względu na pochodzenie
naturalne - takie, które pochodzą z domieszek zawartych w wodach powierzchniowych i podziemnych - np. zasolenie, zanieczyszczenie związkami żelaza;
sztuczne - inaczej antropogeniczne, czyli związane z działalnością człowieka -
np. pochodzące ze ścieków, spływy z terenów rolniczych, składowisk odpadów komunalnych. Zanieczyszczenia sztuczne także możemy podzielić na grupę biologicznych (bakterie, wirusy, grzyby, glony) oraz chemicznych (oleje, benzyna, smary, ropa, nawozy sztuczne, pestycydy, kwasy,

Ze względu na stopień szkodliwości
bezpośrednio szkodliwe - fenole (gazownie, koksownie) kwasy cyjanowodorowy (gazownie), kwas siarkowy i siarczany (fabryki nawozów sztucznych, celulozownie, fabryki włókien sztucznych),
pośrednio szkodliwe - takie, które prowadzą do zmniejszenia ilości tlenu w wodzie poniżej poziomu niezbędnego do utrzymania przy życiu organizmów wodnych

Wg kryterium trwałości zanieczyszczeń
rozkładalne - zawierające substancje organiczne, potencjalnie trujące,
lecz podlegające przemianom chemicznym do prostych związków nieorganicznych przy udziale bakterii (ścieki domowe)
nierozkładalne - zawierające substancjne nie ulegające większym przemianom chemicznym i nie atakowane przez drobnoustroje (sole metale ciężkich)
trwałe - zawierające substancje ulegające rozkładowi biologicznemu w niewielkim stopniu i pozostające w środowisku w niezmiennej formie przez długi okres czasu (pestycydy, fenole, produkty destylacji ropy naftowej)

Ze względu na źródło
źródła punktowe - ścieki odprowadzane w zorganizowany sposób systemami kanalizacyjnymi, pochodzące głównie z zakładów przemysłowych i z aglomeracji miejskich,
zanieczyszczenia powierzchniowe lub obszarowe - zanieczyszczenia spłukiwane opadami atmosferycznymi z terenów zurbanizowanych nieposiadających systemów kanalizacyjnych oraz z obszarów rolnych i leśnych, zanieczyszczenia ze źródeł liniowych lub pasmowych ? zanieczyszczenia pochodzenia komunikacyjnego, wytwarzane przez środki transportu i spłukiwane z powierzchni dróg lub torfowisk oraz pochodzące z rurociągów, gazociągów, kanałów ściekowych, osadowych.