Geografia społeczno-ekonomiczna

Nazwa geografia pochodzi od greckiego słowa geo- Ziemia i grapho- opisuję. W dawnych czasach pojmowano geografię jako naukę opisującą zjawiska przyrodnicze, zachodzące na powierzchni Ziemi. W wyniku rozwoju nauki i techniki współczesna geografia tworzy system nauk badających oraz wyjaśniających przyczyny i skutki przestrzennego zróżnicowania powłoki krajobrazowej pod względem przyrodniczym i społeczno gospodarczym. Przedmiotem badań geografii fizycznej są zjawiska zachodzące w przestrzeni przyrodniczej, czyli na powierzchni krajobrazowej. Przedmiotem badań geografii społeczno- ekonomicznej są związki i zależności, zachodzące między przyrodą ożywioną i nieożywioną z jednej strony oraz życiem i działalnością gospodarczą człowieka z drugiej.

Na Ziemi współistnieją z sobą formy przyrody nieożywionej: skały, woda, gleby, powietrze oraz świat organiczny. Tu przenikają się wzajemne formy materii stałej, ciekłej i gazowej, stanowiące źródło i fundament działalności gospodarczej człowieka.

Ziemia ma nie tylko wymiar poziomy, ale także pionowy, wyznaczony przez dolną granicę skorupy ziemskiej i górną granicę troposfery. Są to granice, w których możliwa jest gospodarcza ingerencja człowieka. Tak postrzegana powierzchnia Ziemi nazywa się przestrzenią geograficzną.

W wyniku rozwoju geografii jako nauki wyodrębniły się z niej różne dyscypliny, powstało też wiele sposobów jej podziału. Do najczęstszych sposobów należy podział na:
- geografię fizyczną
- geografię ekonomiczną, którą dzielimy na: geografię społeczną (polityczną, ludności i osadnictwa) oraz na geografię gospodarczą (rolnictwa, przemysłu, usług, w tym komunikacji, handlu, turyzmu i innych). DO geografii gospodarczej zalicza się także geografię historyczną i praktyczną (stosowaną), wykorzystującą badania geograficzne w medycynie, wojsku, w planowaniu przestrzennym.
- geografię regionalną- łączy wyżej wymienione nauki. Bada zjawiska przyrodnicze, społeczno- gospodarcze i kulturowe występujące w określonym regionie (na kontynencie, w kraju, lub np. na wsi czy krainie geograficznej)

Różnorodność badanych nauk zmusza do korzystania z metod badawczych i badań innych nauk, takich jak: statystyka, ekonomia, matematyka, fizyka, geodezja, chemia, biologia, kartografia, historia, prawo.

Przedstawione wyżej nauki, wchodzące w skład geografii przekonują, że nie jest ona jednolita nauką, lecz tworzy system nauk, znajdujących się na pograniczu nauk przyrodniczych i społeczno- gospodarczych.

Geografia społeczno-gospodarcza pełni funkcje poznawcze i wychowawcze. W ramach tych nauk prowadzi badania, których wyniki przedstawiane są za pomocą zestawień statystycznych, tabel, wykresów i map.

Do zadań geografii społeczno-gospodarczej należą:
- opisywanie i wyjaśnianie zjawisk i procesów związanych z relacją: człowiek- przyroda
- ocena przydatności środowiska przyrodniczego pod względem możliwości jego wykorzystania
- ocena stopnia przekształcenia środowiska w wyniku działalności gospodarczej
- przewidywanie kierunków zmian, jakie mogą nastąpić w środowisku geograficznym w wyniku ingerencji człowieka
- podejmowanie decyzji dotyczących rozwiązań różnych problemów lokalnych, regionalnych i globalnych
- wykazanie konieczności ochrony środowiska i potrzeb kształcenia proekologicznego
- wskazywanie dróg oszczędnego wykorzystywania zasobów wodnych.