Kula ziemska – postrzegana z punktu widzenia astronomii jako jedna z planet Układu Słonecznego – z punktu widzenia geografii stanowi jeden rozległy geosystem. Należy przez to rozumieć, że wszystkie elementy tego geosystemu, zarówno naturalne, jak wprowadzone przez działalność człowieka, są nierozerwalnie powiązane ze sobą. Powiązania te są zarówno statyczne, jak i dynamiczne – każda zmiana, wydawałoby się nawet niewielka, jednego z elementów geosystemu Ziemi może spowodować daleko idące zmiany w całym geosystemie. Dlatego wśród licznych dyscyplin naukowych, zajmujących się szeroko rozumianą przyrodą, geografia pełni rolę szczególną, rolę integrującą. Fizyka bada ogólne prawa rządzące zachowaniem materii, chemia– strukturę i własności substancji, biologia bada życie organiczne, geologia – świat minerałów i skał. Zadaniem geografii – w pierwotnym ujęciu rozumianej jako opisywanie Ziemi (w języku greckim ge oznacza Ziemię, a grápho oznacza pisać, opisywać) – jest badanie geosystemu Ziemi jako zintegrowanej całości.
Geosystem Ziemi jest wciąż jedynym znanym nam miejscem powstania i rozwoju życia organicznego. Jest także kolebką człowieka, jedynego z gatunków powstałych na Ziemi, który od wieków, w sposób mniej lub bardziej planowy i świadomy, prowadzi działalność zmierzającą do zagospodarowania i pełnego wykorzystania zasobów geosystemu. Niepożądanym efektem tej działalności jest bardzo daleko idące przeobrażenie, a w wielkiej mierze także degradacja przyrody naszej planety. Równocześnie wzrastająca wiedza o geosystemie Ziemi pozwala coraz lepiej rozumieć jego organizację wewnętrzną i funkcjonowanie, prognozować kierunki zmian, chronić szczególnie cenne walory przyrodnicze i mądrze gospodarować zasobami planety, zgodnie z postulatami zrównoważonego rozwoju.
Życie organiczne, a co za tym idzie – życie i działalność człowieka,nie obejmuje całego geosystemu, lecz koncentruje się na stosunkowo wąskiej, trójwymiarowej przestrzeni w pobliżu powierzchni Ziemi. Badacze różnie definiują granice tej przestrzeni. Najczęściej zakres przestrzeni geograficznej utożsamia się ze sferą możliwego oddziaływania człowieka. Przestrzeń ta nosi różne nazwy, nadawane przez poszczególnych autorów, pochodzących z różnych krajów i szkół badawczych. Dwa najczęściej stosowane terminy mają znaczenie międzynarodowe; są to: środowisko przyrodnicze (ang. natural environment) i krajobraz (ang. landscape). Oba terminy (różniące się nieco w piśmiennictwie naukowym znaczeniami) traktowane są tu jako tożsame. Pod ich pojęciem należy rozumieć ogół przyrody nieożywionej i ożywionej, tworzącej naturalne warunki bytowania człowieka.
Środowisko przyrodnicze jest miejscem zachodzenia wszystkich procesów geograficznych. Podstawowym źródłem procesów, zachodzących nie tylko w atmosferze, ale i w całym geosystemie kuli ziemskiej,jest promieniowanie słoneczne. Energia słoneczna, oddziaływująca bezpośrednio lub – częściej – podlegająca transformacji na inne rodzaje energii (np. cieplną, wiatru), stanowi główny „motor” procesów fizycznogeograficznych, zachodzących w środowisku przyrodniczym. Poza promieniowaniem słonecznym dla funkcjonowania geosystemu kuli ziemskiej większe znaczenie posiadają:
• energia cieplna Ziemi,
• energia grawitacyjna,
• energia pływów morskich,
• energia pierwiastków promieniotwórczych.
Geosystem kuli ziemskiej składa się z czterech podstawowych sfer: atmosfery (powietrze), litosfery (skały), hydrosfery (woda) i biosfery (żywe organizmy). Środowisko przyrodnicze jest miejscem przenikania się tych sfer. Niekiedy – jako odrębną sferę– wyróżnia się pedosferę (gleby). Środowisko przyrodnicze składa się ze sfer, komponentów, elementów i cech środowiska.