"Cierpienia młodego Wertera" opracowanie.

Problematyka:
1Cierpienie mlodego Wertera jako powiesc autobiograficzna jej forma
a)odbicie w powiesci mlodzienczych przezyc geothego i jego przyjaciol
-pobyt Geothego na praktyce aplikanckiej w sadzie w Wetzlarze
-Zapoznanie sie z urocza Charlotta Buff i jej narzeczonym Kestnerem
-przyjażn z ojcem Charlotty i jego gromadka dzieci
-wyjazd Geothego do Frankfurtu bez pożegnania (pozostawiwszy jedynie listy do Charlotty i Kestnera) i jego stan depresji
-wstrzas , jakiego geothe doznaje na wiesc o samobojczej smierci(w okresie kiedy sam o takiej mysli_ znajjomego ze studiow,jaruzalema,ktory odbiera sobie zycie z powodu m.in. nieszczesliwej milosci do zony kolegi: pistolet pozycza sobie od Kestnera
-wiadomosc o slubie Charlotty i Kestnera - po fakcie
-Geothe po ich slubie nie star sie zobaczyc Charlotty, a kiedy po 14 latach ona sama odwiedza go jako wdowa, spotykaja ja z jego strony rozczarowania
b)powiesc w formie listów

- Geothe pisze swa powiesc (w 1774 rokuu) w formie listow skreslonych przez bohatera tytulowego a skierowanych do przyjaciela Wilhelma (jedynuie dwoch do LOtty i 1 do Alberta) listy uzupelnia krotka notka "wydawcy" oraz dluzsza narracja o ostatnich dniach bohatera w ktora wplata dokumenty w postaci listow i notek Wertera
- brak jest w listach tradyycyjnego poczatku i zakonczenia. cechuje je obustronny subiektywizm i silne zabarwienie uczuciowe ; pisane sa z punktu widzenia autora. o sprawach ktore interesyuja i pochlaniaja; nie roznia sie od pamietnika, gdyz przeznaczone sa bardziej dla siebie niz dla przyjaciela.
- jest to powiesc duszy ilosne wyznaie bohatera, gleboka refleksja i zaduma nad życiem człowieka-plastyczna obserwacja życia i światła.

2-Utwór Geothego jako powieść o nieszczęśliwej miłości zakończonej samobójstwem bohatera
a)obraz dziejów głownego bohatera
b) wielka tragiczna miłość i stany uczuciowe Wertera
WERTER:
-szlachetny, dobry, wykształcony, utalentowany artystycznie, uczuciowy, nadmiernie wrażliwy, łatwo sie wzrusza, potrafi wylewac łzy niczym kobieta, skłony do refleksji nad soba i światem,zmienny w nastrojach, inny od otoczenia, niezwykły, indywidualista z bardzo duzą doza subiektywizmu, lubiany przez wszystkich, nie zrozumiany, pesymista.

- podatny na uroki kobiet, szuka jak gdyby ustawniczego obiektu uczucia i sam również wywiera silny urok na płeć żenska, łatwo zyskuje zaufanie kobiet i jest mile widzainy w ich towarzystwie,
-atrakcyjnosc jego poteguja: umiejętnosć prowadzenia konwersacji, tańca,zabaw z dziećmi , nastrojenia fortepianu oraz znajomosć rysunku,
- cechuje go brak zamiłowaia do pracy zawodowej; ma dużo wolnego czasu
-oddaje sie uczuciu jako sile najwyższej i wszechwłądnej;
-szczęściu jego stoi na przeszkodzie fakt, ze osoba, która pokochał, przyżekła juz reke innemu konkurentowi, a Werter na niej skupił swoje uczucia.
-poznanie Lotty wprawia w Weretra w stan niewyslowionego szczęśćia, mimo iż od samego poczatku wie, że ma ona narzeczonego.
-ńie odbiera Lotty Alertwi, nie probuje jej pozyskać dla siebie i nie walczy o nią, choć wie że ona jest mu przychylna.
-zrozumiał w koncu dlaczego Albert chlodno go przyjmuje, a nawet zacząl odczuwac swoja wine w stosunku do niego za to ze zamacil mu spokuj domowy.
-ńiechetnie podpożadkowuje sie drugiemu czlowiekowi, nie godzi sie z pogladami innych ludzi, niekiedy nietolerancyjny.
-protestuje przeciwko wszytskiemu, co ogranicza ludzka wolnosc
-zapatrzony w siebie ma o sobie bardzo wysokie mniemanie i poczucie wyzszosci wobec innych
-serce dyktuje mu stosunek do samego siebie, do 2 czlowieka i do Boga oraz otgarnia cała nature- zjawiska i przyrode, wsród której tak chetnie przebywa.
-jego kontakt z parobkiem i spotkanie z oblakanym Henrykiem; widzi w nieszczesliwej milosci parobkai w losie Henryka jakby odmianę własnego losu i odbicie wąłsnego nieszczescia;; parobka uwaza nie za zbrodniarza, ale za istote nieszczesliwa i godna najglebszego wspolczucia; ma okazje do rozwazan na temat czlowieka, ludzkiej natury, szczescia i cierpienia oraz przyrodu, w ktorej szuka pociechy
-jego bunt przeciwko:
----- przesądom stanowym kształtującym panującą moralność i formy żecia rodzinnego
----- niesprawiedliwym prawom i obowiazujacemu kodeksowi moralnemu.
-----złej naturze świata
-nękany pochłaniajacym go uczuciem, mawrażenie, że zmysły mu się mącą i nie mogąc zaspokoić osobistych pragnien traci panowanie nad sobą i decyduje sie na odejscie od spoleczenstwa, na samobojcza śmierć, nie umiejac znalesc ani w religii ani w filozofii ucieczki od swego cierpienia
-przyczyne jego samobojczej smierci
-----nieszczesliwa milosc
---- feudalne przesady stanowe i niesprawiedliwe prawa
----doznanie zawodu w życiu towarzyskim i kontemplacji natury
----chorobliwa wprost uczuciowosc
----brak silnej woli i energii
----pesymizm i zniechecenie do zycia
-werter prototypem bohatera romantycznego, tworcy i reprezentanta werteryzmu, ktory pozniej uzyczy wiele rysów byronizmowi i wzbogaci galerie typow ogolno ludzkich.

drugi załacznik
Lotta:
-dobra, szlachetna, pogodna, lubi muzyke, taniec, lekture, zycie towarzyskie i swobodna wymiane pogladów.
-dzwiga dobrowolnie przyjety na siebie zwiazej wychowywania licznego rodzenstwa i prowadzenie domu owdowialego ojca,
- nie lamie slowa danego Albertowi i nie waha sie ani chwile, choc moglaby jeszcze zmienic decyzje; Albert daje jej poczucie stabilizzacji, ale uczucie jej do niego zawiera w sobie pewne rysy niedoskonalosci; brak miedzy nimi glebi porozumienia, wlasie takiego, jakie istnieje miedzy nia a Werterem
-jej serdeczny stosunek do Wertera do kttorego obecosci dobrze sie czuje.przyjmuje jego uwielbienia dostarczajace jej radosc i nie pozostaje niewrazliwa na jego urok;
-nie ulega wlasnej namietnosci, jest powsciagliwa uczuciowa, cechuje ja umiar,poprawnosc, wzorowe zachowanie i niezykle subtelnie wyczuwana granica jej zaangazowania uczuciowego.
-przez dlugi czas pozwala Werterowi przebywac u siebie nie potrafi lub nie chce odrzucic jego milosci i dopiero gdy jego wizyty juz zbyt maca jej szczescie malzenskie, zdobywa sie na to, by prosic go o przerwanie ich kontynuacji;
-jego wmagajaca sie royterka wewnetryna oray sklocenie ucyuc, ktore ostatecynie koncya sie wstrzasem; na wiesc o strasznym wydarzeniu pada zemdlona i nie jest w stanie uczestniczyc w pogrzebie Wertera, poniewaz sama jest bliska smierci.

ALBERT
-dobry, szalchetny, wartosciowy, pracowit, stale zajety interesami, ma bardzo czynny stosunek do zycia
-darzy narzeczona miloscia niezmienna, niezachwiana,oparta na dlugoletniej znajomosci i wzajemnym zaufaniu...
-jest tolerancyjny i wyroumialy dla Lotty i WERTERA
-widzi sympatie Lotty dla Wertera, ale jest pewnien jej uczucia i nie wypedza go ze swojego domu, a nawet cieszy sie jego uwielbieniem dla niej, sadzac ze nie moze byc jego rywalem...
-darzy Weretra serdeczna przyjaznia, zachwyca go w pewnym senise jego " innosc" chociaz w wielu sprawach ma odmienne zdanie, m.in.
mowi mu:"łatwiej jest umrzec niz meznie znoscic zycie pelne udreki"
-zyciowo bardziej doswiadczony od Wertera, jest od niego starszy
-w koncu jednak chlodno przyjmuje wizyty przyjaciela

WERTERYZM
a)ukazanie sie utowru wielki, wydarzeniem literackim
~wywolalo wraznienie jakiego nigdy dotad nie zanotowaly kroniki w Niemczech
-jego serdeczy oddzwiek u czytelników:duza ilosc listó do Goethego
-odebrano utwor jako powiesc niezyklej wagi, jako protest przeciwko rzeczywistosci i obrone prawa jednostki do wolnosci i milosci
-uznano utwor za dzielo nowatorskiew skali ogolno europejskiej:
---- powstalo wiele utworow muzycznych, inspirowanych powiescia
----pojawily sie liczne nasladownictwa utworu w wielu krajach
---- przelozono utwor niemal na wszystkie jezyki europejskie; romantyczna historia Wertera poruszyla mlodziez prawie calej Europy
-wyjatkowa pozycja do dzis czytana; przyniosla autorowi najwieksza slawe

b)Werter symbolem okreslonej postawy zyciowej, werteryzmu
-werteryzm -romantyczna postawa zaczerpnieta z utworu Goethego "Cierpienia mlodego Wertera" charakteryzujaca sie pesymizmem, melancholia, poczuciem wyjatkowego osamotnienia, wyobcowania i niezrozumienia przez otoczenie oraz wielka tragiczna miloscia...
-moda na stroj werterowski- niebieski frak, złóta kamizelka(w takim Werter po raz pierwszy tanczyl z Lottą) i biała sukienke z rózowymi kokardkami
-szerzenie sie goraczki werterowskiej moda na pewnien styyl bycia, odczuwania i zachowan:
--- patrzenie na rzeczywistosc poprzez pryzmat poezji marzen
---wybujala uczuciowosc
---zachwyta natura
---protest przeciwko swiatu i jego konwenansom
--- bunt wobec wielu dziedzin ówczesnego zycia
---postawa Wertera znajduje nasladowców w calej Europie
- pojawienie sie fali samobojstw ( powodu nieszczesliwej milosci)
-pielgrzymki do grobu Jerusalema i miejsc opisanych w utworze
-pojawienie sie na obrazkach, haftach, porcelanie, postaci w strojach Wertera i Lotty

PROBLEMATYKA SPOLECZNA W UTWORZE
-pierwsza powiesc mieszczanska w Niemczech; bohaterowie utworu reprezantami mieszczanstwa niemieckiego (lotta werter albert)
-krytyka wynioslosci i dumy arystokracji oraz jej obojetnosci na nedze kraju i niedole ludu (w okresie pracy w poselstwie Werter ma okazje obserwowania ludzi z roznych klas spolecznych)
-bezsilnosc mieszczanstwa wobec bezprawia i przemocy panujacej w kraju