Estry,Tłuszcze-Mydła,kwasy karboksylowe

Estry
-to związki, które powstają podczas reakcji
kwasów z alkoholami
-wzór ogólny RCOOR
-nazewnictwo: 1 człon nazwa kwasu z końcówką „an”, a druga nazwa alkoholu z końcówką „ylu”
-otrzymywanie : reakcja estryfikacji(kwas+alko). pęka wiązanie węgiel-tlen
-właściwości:
*związki dość lotne ,słabo rozpuszczalne w wodzie
*ulegają reakcji hydrolizy( najczęściej w środowisku zasadowym)
-zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym i spożywczym jako substancja zapachowa
Tłuszcze-to związki glicerolu i kwasów tłuszczowych. Mają nierozgałęziony łańcuch węglowodorowy i jedną grupę karboksylową w cząsteczce. Wysokie tłuszcze są lżejsze od wody, nie mają zapachu, są nierozpuszczalne w wodzie, odbarwiają wodę bromową. Świeże tłuszcze są obojętne, jednak poddane wilgoci ulęgają psuciu: jełczeniu.
Mydła-to sole sodowe i potasowe wyższych kwasów tłuszczowych ,najczęściej palmitynowego, stearynowego o oleinowego. Mydla otrzymuje się w wyniku długotrwałego gotowania tłuszczów z NaOH lub KOH przy dodaniu NaCl. Ulegają reakcji z wodą( powstaje kwas karboksylowy i wodorotlenek sodu).Wlasciwosci emulgujące zwiane są z budową cząsteczki.
KWASY KARBOKSYLOWE
-wzór ogólny R-COOH gdzie R to atom wodoru, podstawnik alifatyczny lub aromatyczny
-Nazewnictwo:
*zwyczajowe – pochodzące często od surowcow z jakich je wyodrębniono np. kwas octowy
*systematyczny nazwe tworzy się podając po nazwie „kwas” nazwe węglowodoru od którego dany kwas pochodzi z końcówką „owy” ,np. kwas mrówkowy = kwas metanowy
-Otrzymywanie :
*utlenianie alkoholi 1 rzędowych

*utlenianie aldehydów

-Dimeryzacja cząsteczek – polega na wytworzeniu między cząsteczkami kwasu dwóch wiązań wodorowych. Wpływa na to grupa karbonylowa
-Właściwości fizyczne: mała lotność, dobra rozpuszczalność w wodzie , zdolność zmiany odczynu na kwasowy
-właściwości chemiczne:
*reakcje z metalami aktywnymi (Mg,Zn)

*reakcje z zasadami

*z tlenkami metali

KWASY nie utleniają się !!!!!!

Ważniejsze kwasy monokarboksylowe:
a. kw. metanowy (mrówkowy) HCOOH
-posiada wiązanie wodór węgiel
-cząsteczkę kwasu łatwo utlenić do CO2

-silne srodki odwadniające powodują rozpad na H2O i CO

-kw. mrówkowy występuje w stanie wolnym we włoskach parzących pokrzyw i organizmach mrówek
-bezbarwna ciecz, posiada ostry zapach
-b.dobrze rozpuszcza się w wodzie
reaguje z metalami aktywnymi
b. etanowy =kw.octowy CH3COOH
-powstaje z fermentacji spirytusu
-przyprawa do potraw
-kontrakcja- mieszając się z woda zmniejsza objętość
-domowy ocet 10& roztwór
c. kwas butanowy = masłowy CH3CH2CH2COOH
-wolny znajduje się w pocie
-w maśle w połączeniu z glicerolem
-ciecz o nieprzyjemnym zapachu
-dobrze rozpuszcza się w wodzie
d. *kwas heksadekanowy (palmitynowy)
C15H31COOH (stały)
*kw. oktadekanowy (stearynowy)
C17H35COOH(stały)
*oleinowy C17H33COOH (ciekły)
-wchodzą w skład tłuszczy
-bezbarwne ciała
-topią się w gorącej wodzie
-tworzą mydła
-produkcja świec
e.kw.benzenokarboksylowy(benzoesowy) C6H5COOH
-białe ciało stale
-łatwo sublimuje
słabo rozpuszcza się w zimnej wodzie
dobrze w gorącej
-sol jest środkiem konserwującym żywność