profil

Dokonaj analizy i interpretacji fragmentu, który przedstawia ocenę dorobku kultury europejskiej w opowiadaniu „U nas, w Auschwitzu” Tadeusza Borowskiego.

poleca 85% 194 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Platon

W opowiadaniu „U nas, w Auschwitzu” w rozdziale VII Tadeusz Borowski dostrzega powtarzalność historii. Więźniów obozu koncentracyjnego porównuje ze starożytnymi niewolnikami. Niewolnicy wkładali wiele wysiłku w powstanie piramid, dróg i świątyń a ich
kultura, historia i tradycja nie uwzględniła ich wkładu w tworzeniu cywilizacji. Byli jedynie tanią siłą roboczą. Zarówno niewolnicy jak i więźniowie obozów koncentracyjnych zostali uprzedmiotowieni. Borowski w swym opowiadaniu przedstawia nam świat, w którym ważna była jedynie przydatność ludzi. Pisarz myśląc o filozofach i uczonych używa określenia „oni”, gdy myśli o więźniach i niewolnikach używa zwrotu „my”. Zwraca on uwagę na różnice pomiędzy nimi. Osoby, które są wykorzystywane widza świat realnie a filozofowie widzą świat piękny i upiększony. Niewolnicy w historii są przerywnikami. Znikoma liczba osób zna Plauta czy Terencjusza, którzy byli wybitnymi komediopisarzami. Większość ludzi zna dzieje niezasłużonego Cycera czy Demostenesa. Ludzi bardziej ciekawią zdrady i podstęp a nie mądrość, jaką pokazywali niewolnicy – Plaut i Terencjusz.
W obozach Niemcy wykorzystują człowieka jako tanią siłę roboczą oraz jako materiał na mydło, ozdoby i wartości materialne. Celem egzystencji ludzkiej było przetrwanie gdyż ludzie żyli nadzieją na lepsze jutro. Świat został podzielony na dwie grupy ludzi: Ci, którzy byli bezdusznymi oprawcami oraz Ci, którzy zostali ofiarami. Przyczyn tego stanu Borowski szukał w dziejach kultury europejskiej, która obciążał za powstanie totalitaryzmu. System wartości istniał w obozach, ale był zupełnie inny od tego, który został stworzony przez kulturę. Człowiek zachowywał się jak zwierze, chciał zaspokoić głód i przeżyć.
W fragmentach opowiadania dowiadujemy się, jaką wizję świata miał Platon. Uważał ze w rzeczach ziemskich odbija się ideał, że władze w państwie powinni sprawować filozofowie kierując się ideami dobra, prawy i piękna. Według Platona istotą, która zbudowała świat materialny jest Demiurg. Jednak zauważamy różnice, która nie pokrywa się z filozofią Platona. To nie Demiurg był budowniczym świata, a zwykli ludzie, najczęściej pracujący z przymusu. On również nie zauważa największego wkładu niewolników i wszystkie zasługi przypisuje filozofom.
Narrator porównuje obóz również do wizji końca świata przedstawionych na średniowiecznych malowidłach określając go jako „wstrętniejszy niż średniowieczne obrazy sądów ostatecznych”. Uważa on ciało za zbędną część człowieka z powodu „miejsca, które musi zajmować”. Borowski posługuje się ironią, szczególnie widoczną we fragmencie: „Co prawda marnotrawią przy spalaniu tyle tłuszczu, tyle kości, tyle mięsa tyle ciepła!”. Wykrzyknienie to podkreśla dramaturgię i nieodmienność życia obozowego. Ostatni fragment tekstu odnosi się do przyszłości, przedstawia wizję świata po zwycięstwie Niemców. Obawia się, że tak jak nie mówi się dzisiaj wiele o niewolnikach w państwach starożytnych, koncentrując się na dokonaniach pisarzy i poetów, tak w przyszłości zapomni się
o prawdziwej historii więźniów obozów koncentracyjnych. Obawia się, że to zwycięzcy stworzą „prawdziwą” historię, a o ich chwale będzie decydowało to, że „powstaną olbrzymie budowle, autostrady, fabryki, niebotyczne pomniki”. Ostatni akapit tekstu mówi o tym, że zapomnienie historii stworzy nowy ład i porządek, stworzy „piękno, dobro i prawdę”.
Tadeusz Borowski przedstawia własną wizję kultury. Według niego kulturę tworzą zwycięzcy, zapominając o chwale pokonanych. Historia nie jest obiektywna, służy jedynie zwycięzcom dla wyjaśnienia przeszłości. Według tekstu na fundamentach naszej cywilizacji leży siła, brutalność i krew, a na pewno nie ideały starożytnych klasyków.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Gramatyka i formy wypowiedzi