Ekologia

Ekologia – nauka o środowisku i wzajemnym oddziaływaniu; Ekosystem – jednostka zajmująca się biocenoza i biotopem. Do funkcjonowania ekosystemu konieczny jest stały dopływ energii słonecznej oraz obecność producentów, konsumentów i reducentów; Populacja – zbiór wszystkich osobników danego gatunku, zamieszkujących ten sam teren; Gatunek – grupa organizmów podobnych pod względem morfologicznym i funkcjonalnym; Nisza ekologiczna – miejsce danej populacji w ekosystemie wyznaczone przez wzajemne oddziaływanie z innymi populacjami; Biocenoza - to naturalny zespół populacji organizmów żywych danego środowiska, należących do różnych gatunków;Biotop - układ nieożywionych elementów środowiska, podłoże, woda, powietrze (środowisko zewnętrzne); Biosfera - sfera kuli ziemskiej zamieszkana przez organizmy żywe; Biomasa – łączna masa wszystkich organizmów w danym siedlisku, w danym momencie; C. abiotyczne – nieożywione elementy środowiska, działające na organizmy; C. biotyczne – żywe składniki środowiska (rośliny, zwierzęta, człowiek), wywierający bezpośredni wpływ na siebie; Konsumenci – organizmy heterotroficzne, odżywiające się innymi organizmami; Producenci – organizmy samożywne, czyli rośliny, glony oraz bakterie foto i chemo syntetyzujące; Reducenci – saprofity, uzyskujące energię z rozkładu związków organicznych (bakterie, glony);Detrytus – określa wszystkie drobne szczątki obumarłych zwierząt i roślin;;; Neutralizm - 0,0 obie populacje nie mają bezpośredniego wpływu na siebie. Dzięcioły i ryjówki w lesie; wiewiórka i ptak.; Oddz. nieantagonistyczne (pozytywne): Komensalizm - +,0 jedna z populacji odnosi korzyści a druga pozostaje obojętna. Szakale żywią się resztkami jedzenia które zostawiły lwy; ptaki i dziupla drzewa; Protokooperacja - +,+ obie współżyjące populacje odnoszą korzyści jednak mogą bez siebie żyć. Krab pustelnik i ukwiał; bąkojad i nosorożec; Mutalizm - +,+ współżyjące populacje odnoszą korzyści, nie mogą bez siebie żyć. Termity i wiciowce. Wiciowce żyją w przewodzie pokarmowym termitów trawiąc celulozę. Współżycie korzeni drzew i grzybów


Oddz. antagonistyczne (negatywne):Drapieżnictwo - +,- osobniki jednej populacji (ofiary)są zabijane i stanowią pożywienie dla osobników drugiej populacji (drapieżniki) są większe od ofiar z reguły ;Pasożytnictwo - +,- populacja pasożyta zyskuje, populacja żywiciela traci. W naturalnych biocenozach nie ma żywicieli, którzy są wytępieni przez pasożyty. Pasożyt najczęściej nie zabija swojego żywiciela jest od niego mniejszy. Zewnętrzne pijawki, pchły, wewnętrzne tasiemce, mikroorganizmy, nicienie; Konkurencja - -,- łagodna forma współżycia przynosi straty obu populacjom. Konkurujące ze sobą populacje są do siebie podobne. Słabsza populacja zostaje w danej biocenozie całkowicie zniszczona. Wiewiórka ruda została wyniszczona przez wiewiórkę szarą w Anglii; Amensalizm - 0,- forma współżycia w której osobniki jednej populacji szkodzą innej, same nie czerpią jednak z tego bezpośrednich korzyści. Może się to odbywać przez produkowanie do otoczenia substancji chemicznych które ograniczają rozwój innych organizmów; Allelopatia - hamują wzrost innych organizmów w bezpośrednim otoczeniu. Orzech włoski; gorczyca;;; Ekosystem WODNY: Litoral (trzcina, pałka wodna, tatarak, sitowie jeziorne, ślimaki, płazy, ryby, raki, ptaki - perkozy), Pelagial (lilie wodne, rzęsa wodna, widłonogi), Plankton (fitoplankton ->eugleny, zieleńce, zooplankton ->wrotki, widłonogi), Profundal (nie dociera światło, martwe organizmy), Bentos (tubifeksy, małże); ŁĄKA: jednowarstwowa: kaczeńce, mniszek lekarski, stokrotka, dzwonki, żaby trawne, ropuchy, czajki, szpaki, myszy, krety; rodzaje: grądy, łęgi, bielawy, murszowiska;
LAS: drzewostan, podszyt, runo leśne; funkcje: -ekologiczna (stabilizacja wody w przyrodzie oraz składu atmosfery i jej oczyszczanie, kształtowanie klimatu, przeciwdziałanie powodziom i lawinom), -produkcyjna (drewno, papier, do palenia w kominkach), -społeczna (kształtowanie warunków zdrowotnych i rekreacyjnych, zagospodarowanie terenów zdegradowanych)