profil

Anschluss Austrii i Monachium.Polityka appeasmentu oraz jej skutki

poleca 85% 294 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Ekscesy antyżydowski, walka z komunistami i przeistoczenie Niemiec w państwo policyjne były dla Hitlera wstępem do kolejnego etapu; najpierw tajnych, następnie coraz bardziej jawnych zbrojeń. Miały one na celu uczynienie z III Rzeszy największej potęgi militarnej świata, by w ten sposób zdobyć dominację nad światem. Coraz częściej w propagandzie hitlerowskiej mówiło się o potrzebie wywalczenia sobie przez naród niemiecki „przestrzeni życiowej”.
Ciągłe ustępstwa wobec kolejnych żądań Hitlera, czyli polityka Appeasmentu zaczęła się już w 1935r. od 1935r wskutek przyzwolenia Zachodu stosunek sił militarnych szybko zaczął się zmieniać. Od 03.1935r, kiedy nie zareagowano na rozporządzenie o niemieckich siłach powietrznych, , wprowadzenie obowiązkowej służby woskowej i wypowiedzenie przez Hitlera klauzul rozbrojeniowych traktatu wersalskiego, rozpoczął się proces oficjalnej militaryzacji Niemiec. Nieśmiałe początkowo protesty Zachodu, zwłaszcza Francji, przestały mieć jakiekolwiek znaczenie, gdy Hitler, 18 VI 1935 r. zawarł z Wielką Brytanią umowę dotyczącą liczebności floty niemieckiej. Układ ten legalizował niejako dalsze zbrojenia Rzeszy. Ośmielony tym Hitler w niecały rok później pokonał następne ograniczenie; 7 III 1936 r. wojska niemieckie wkroczyły do zdemilitaryzowanej strefy Nadrenii. Znów sprawa zakończył się na papierowych protestach.
Po tych sukcesach, bez większych obaw, mógł Hitler demonstrować swą aktywność na arenie międzynarodowej – najpierw jawną interwencją w wojnę domową w Hiszpanii, a następnie bezkrwawym zaborem Austrii. Ten zabór, czyli tzw. Anschluss, poprzedzony był ważnymi wydarzeniami w tym kraju, gdzie od 1932 r. na czele rządu stał jeden z przywódców Partii Chrześcijańsko – Społecznej, Engelbert Dollfuss. Jego coraz bardziej dyktatorskie rządy doprowadziły do zamieszek, po których stłumieniu wprowadzona została konstytucja oparta na wzorach totalitarnych. W lipcu 1934 r. narodowi socjaliści podjęli próbę przejęcia władzy. W czasie puczu kanclerz Dollfuss został zamordowany. Rebelię udało się jednak stłumić przez wierne rządowi wojsko i policję. Hitler, patronujący całej akcji, nie mógł zbrojnie wspomóc spiskowców. Nie tylko jednak z obawy przed reakcją mocarstw zachodnich, jak faszystowskich Włoch, które uważały Austrię za strefę swoich wpływów. Mussolini nie uważał się jeszcze wówczas za sojusznika hitlerowskich Niemiec. Niepokoił się natomiast, że Hitler po zajęciu Austrii i uzyskaniu wspólnej granicy z Włochami, będzie dążył do aneksji włoskiej części południowego Tyrolu, zamieszkałego przez tysiące Niemców. Nie wykluczał nawet akcji zbrojnej na wypadek jawnej interwencji Hitlera. W Berlinie postanowiono, więc plany wobec Austrii odłożyć na jakiś czas. Dopiero na początku 1938 r. hitlerowskie bojówki w Austrii otrzymały instrukcję rozpoczęcia kolejnych akcji paraliżujących normalne życie w kraju. Aktualny kanclerz, Schuschnigg, rozpoczął rokowania z Hitlerem, który postawił warunek przekazania szeregu najważniejszych stanowisk państwowych austriackim nazistom. Dnia 12 III 1938 r. armie niemieckie zajęły Austrię, przekształcając ją w jedną z prowincji Niemiec – Ostmark ( Marchia Wschodnia). Polityka Zachodu wobec Austrii i łatwe zaakceptowanie Anschlussu skłoniły Hitlera do szybkiego zgłoszenia kolejnych żądań.
Po Austrii kolejnym celem Hitlera stała się Czechosłowacja. Prowokując konflikt z tym krajem, zamierzał on znów posłużyć się „dyplomacją szantażu”, tak wobec Europy jak i rządu czechosłowackiego.
Przedmiotem konfliktu miały stać się Sudety, jeden z najbardziej uprzemysłowionych regionów Czechosłowacji, położony na pograniczu z Niemcami i zamieszkały w znacznej części przez niemiecką mniejszość narodową. Niepokoje zainicjował działająca w Sudetach nacjonalistyczna Partia Sudecko – Niemiecka, pod przywództwem Henleina, organizując pod hasłem oderwania Sudetów od Czechosłowacji, zakrojone na szeroką skalę akcje dywersyjne i sabotażowe. Zastosowane przez władze czechosłowackie środki zapobiegawcze wywołały ostre ataki prasy niemieckiej, potępiające rzekome znęcanie się nad ludnością niemiecką w Sudetach. Rząd w Pradze atakowano też za tolerowanie działalności komunistycznej, która uległa wyraźnemu nasileniu w tym kraju po zawarciu w 1935 r. układu o pomocy wzajemnej między ZSRR a Czechosłowacją. Dla rozbijania od wewnątrz Czechosłowacji posłużono się nacjonalistami słowackimi, których przywódcy dążyli do utworzenia odrębnego państwa słowackiego.
Kampania propagandowa oraz stawiana coraz bardziej niedwuznacznie groźba rozstrzygnięcia konfliktu siłą, wyraźnie przestraszyły Europę. Dyplomacja francuska i angielska zaczęły wywierać presję na rząd czechosłowacki, skłaniając ich do dobrowolnych ustępstw. Gdy naciski te nie przyniosły widocznych rezultatów, Francja i Anglia zdecydowały się na krok bez precedensu. Same mianowicie udzieliły Hitlerowi międzynarodowych gwarancji dla usankcjonowania jego bezprawnych żądań. Dnia 29 IX 1938 r. w Monachium odbyła się konferencja z udziałem szefów rządów Niemiec, Włoch, Francji i Anglii. W następstwie tej konferencji Hitler, Mussolini, Chamberlain i Daladier podpisali układ upoważniający III Rzeszę do aneksji tzw. Obszaru Sudetów. Rząd czechosłowacki nie został nawet zaproszony do udziału w obradach.
Dnia 1 X 1938 r. wojska niemieckie przekroczyły granicę czeską i zajęły Sudety. Kilka dni później prezydent Benes podał się do dymisji i wyemigrował z kraju. Jego następcą został Emil Hacha. Nowy rząd prowadził uległą wobec Berlina politykę, licząc na zachowanie niepodległości okrojonego kraju. W II 1939 r. Rzesza wyraziła gotowość udzielenia gwarancji uszanowania niepodległości Czechosłowacji jednak pod warunkiem ogłoszenia przez nią całkowitej neutralności, akcesu do paktu antykominternowskiego, wystąpienia z Ligi Narodów, zrezygnowania z samodzielnej polityki zagranicznej, redukcji armii i udzielenia Rzeszy różnego rodzaju przywilejów gospodarczych.
Ustępstwa te nie zapobiegły jednak likwidacji państwa Czechosłowackiego. Już w końcu lutego, za namową Niemiec, ukonstytuował się w Słowacji samozwańczy prohitlerowski rząd pod kierownictwem księdza Tiso. Gdy rząd w Pradze uznał go za nielegalny, ten zwrócił się do rządu niemieckiego z prośbą o pomoc. Równocześnie nacjonaliści ukraińscy ogłosili utworzenie odrębnego państwa, z należącej do Czechosłowacji Ukrainy Zakarpackiej.
Występując jako obrońca rzekomo uciskanych narodów: słowackiego i ukraińskiego, Hitler wystosował ultimatum do Pragi. W Berlinie wręczono prezydentowi do podpisania gotowy dokument stwierdzający, że Czechy i Morawy zostają włączone w skład Rzeszy Niemieckiej. Na protesty Hitler odpowiedział groźbą natychmiastowego zbombardowania Pragi. Szantaż się powiódł i wspomniany dokument został podpisany przez czeskich polityków.
W III 1939 r. oddziały Wehrmachtu wkroczyły do stolicy Czech i Hitler podpisał dekret o utworzeniu tzw. „Protektoratu Czech i Moraw”. Dotychczasowy prezydent i rząd czeski został zachowany pod warunkiem całkowitego posłuszeństwa wobec „protektora Rzeszy” w Pradze. Nowo powstałe państwo słowackie dobrowolnie oddało się pod „opiekę” Rzeszy. Nie zostały za to uwzględnione nadzieje nacjonalistów ukraińskich. Ukrainę Zakarpacką postanowił, bowiem Hitler oddać Węgrom. Regent Horthy złożył w rewanżu przyrzeczenie przyłączenia się Węgier do paktu z „osią”.
Strategia kanclerza Stresemanna zbliżenia Niemiec i Europy Zachodniej, a izolowania Europy Wschodniej odnosiła, więc spore sukcesy. Miała też poważne konsekwencje dla rozwoju stosunków międzynarodowych w Europie. Skoro, bowiem udało się, jak sądzono w Londynie i Paryżu, włączyć Niemcy do mechanizmu wspólnych uzgodnień politycznych, to należało tego dzieła strzec i doglądać. Tym należy też tłumaczyć skłonność ówczesnych sił politycznych do dalszych ustępstw wobec poczyna© III Rzeszy. Polityka appeasmentu żywiła bowiem przekonanie, że pokój światowy można zachować dzięki zaspokajaniu kolejnych żądań Niemiec. Szczytem tej polityki była konferencja monachijska, podczas której dokonano I etapu rozbioru Czechosłowacji. Dopiero dalsza eskalacja żądań Hitlera wobec Czechosłowacji i Polski przyniosła zmianę strategii Zachodu.

Załączniki:
Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 6 minut