Adam Mickiewicz - życiorys

Adam Mickiewicz to pierwszy z polskich wieszczów. Już za życia cieszył się niemal kultem współczesnych. Interesował Polaków nie tylko jako poeta, ale również jako człowiek. Zarówno jego dzieła, jak i czyny były przedmiotem licznych analiz. ,,My z niego wszyscy'' - tak o Mickiewiczu pisał Zygmunt Krasiński.

Poeta urodził się 24 grudnia w 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka (dzisiejsza Białoruś) w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W 1815 r. ukończył szkołę średnią i w tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu Wileńskiego. Jednocześnie uczęszczał na zajęcia z nauk humanistycznych. Jego mistrzem był w tym czasie znakomity historyk Joachim Lelewel. W czasach studenckich wraz z kolegami założył dwie tajne organizacje o charakterze samokształceniowym i niepodległościowym: Towarzystwo Filomatów i Zgromadzenie Filaretów. W latach 1819-1823 Mickiewicz pracował jako nauczyciel w Kownie. Zakochał się wówczas w Maryli Wereszczakównie. W 1822 r. powstały Ballady i romanse - zbiór, którego data wydania rozpoczyna polski romantyzm. Rok później do rąk odbiorców trafiły części II i IV Dziadów oraz poemat Grażyna.

W 1823 r. Mickiewicz wraz z innymi filomatami został aresztowany i osadzony w więzieniu - dawnym klasztorze bazylianów. Rok później skazano go na osiedlenie w głąb Rosji. Wtedy opuścił Litwę na zawsze.

W okresie rosyjskim (1824-1829) Mickiewicz był bywalcem salonów literackich Petersburga. Podróżował też do Moskwy i na Krym. Zapisem przeżyć z tego okresu stały się Sonety krymskie i Sonety odeskie.

W 1828 r. został wydany Konrad Wallenrod.

W 1829 r. poeta opuścił Rosję i udał się w podróż po Europie. Odwiedził m.in. Niemcy, Szwajcarię i Włochy. Był to dla niego czas ciekawych spotkań i znajomości: uczestniczył na przykład w wykładach Hegla i poznał Goethego. Podróż stała się również inspiracją do tworzenia licznych liryków. Podczas pobytu w Rzymie dotarła do Mickiewicza wiadomość o wybuchu powstania listopadowego. Posługując się fałszywym paszportem, artysta wyruszył w drogę do Polski, ale z nieznanych bliżej przyczyn dotarł do kraju dopiero w sierpniu 1831 r., kiedy powstanie chyliło się już ku upadkowi.

W marcu 1832 r. Mickiewicz dotarł do Drezna, gdzie napisał III część Dziadów. W tym samym roku wyjechał do Paryża. Opublikował tam III część Dziadów oraz Księgi narodu polskiego i Księgo pielgrzymstwa polskiego.
W 1834 r. został wydany Pan Tadeusz. W tym samym roku poeta ożenił się z Celiną Szymanowską.

W 1839 r. Mickiewicz został zatrudniony jako wykładowca literatury łacińskiej w Lozannie w Szwajcarii. Powstały wtedy Liryki lozańskie wydane dopiero pośmiertnie. Jesienią 1840 r. poeta zdecydował się wrócić do Paryża. Został wykładowcą w nowo utworzonej katedrze literatur słowiańskich w College de France. Prelekcje Mickiewicza cieszyły się ogromną popularnością, również wśród francuskich elit intelektualnych.

W 1841 r. poeta wraz z charyzmatycznym przywódcą religijnym Andrzejem Towiańskim założył Koło Sprawy Bożej. Towiański miał wielki wpływ na środowisko polskich emigrantów. Klęskom Polski nadawał metafizyczny sens oraz zapowiadał rychłą zmianę sytuacji kraju, przywracając znękanym wygnaniem Polakom nadzieję na wolność i powrót do ojczyzny. W 1848 r. podczas Wiosny Ludów Mickiewicz wyjechał do Włoch i utworzył Legion Polski.

W 1855 r. poeta wyjechał do Konstantynopola (dzisiejszy Stambuł), by uczestniczyć w tworzeniu polskich oddziałów, które miały walczyć po stronie Turcji w wojnie z Rosją. Tam zmarł 26 listopada 1855 r. Jego zwłoki spoczęły na cmentarzu w Montmorency pod Paryżem. W 1890 r. przewieziono je do Polski i uroczyście pochowano w krypcie królewskiej na Wawelu.