Okres Międzywojenny

MAŁA KONSTYTUCJA – 20 LUTY 1919R. –uchwała Sejmu Ustawodawczego z dn. 20.02.1919r w sprawie powierzenia J. Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa
KONSTYTUCJA MARCOWA – 17.03.1921r. – wprowadziła system rządów parlamentarnych i gabinetowych, trójpodział władzy oraz szerokie prawa i wolność dla obywateli
PROBLEMY GOSPODARCZE :
- ustała wymiana handlowa z państwami zaborczymi,
- brak transportu,
- brak jednolitej waluty,
- wojny z sąsiadami – duże obciążenie dla budżetu,
- inflacja i hiperinflacja; 1923 – spadek produkcji, malał eksport, strajki, upadł rząd Wincentego Witosa,
- wojna celna z Niemcami w lipcu 1925r.
REFORMY GRABSKIEGO :
- nadzwyczajny podatek – 1mld zł, który płacili zamożni ludzie,
- wartość podatków rolnych określano na podstawie ceny zboża,
- ograniczenie wydatków budżetowych na administrację i dotacje dla kolei,
- utworzono Bank Polski – nowa waluta
SYSTEM WERSALSKO – WASZYNGTOŃSKI – 1921-1922 – Konferencja pozbawiła Japonię zdobyczy w Chinach z czasów I wojny światowej i ograniczyła możliwość rozbudowy floty. Państwa niezadowolone z sytuacji z lat 1918-22 Niemcy, Japonia, Włochy
TRAKTAT W RAPOLLO - 16.04.1922 – Element uboczny spotkania międzynarodowego w Geniu, gdzie spotkały się delegacje Francji, Anglii, Niemiec i Rosji Radzieckiej, w celu znormalizowania stosunków z Rosją. Brak porozumienia między Anglią a Francją wykorzystały Rosja i Niemcy, które podpisały traktat w Rapallo:
- anulowanie wspólnych roszczeń,
- nawiązanie stosunków dyplomatycznych,
- współpraca ekonomiczna i wojskowa,
WOJNA CELNA Z NIEMCAMI – 1925r.
Niemcy zaprzestali zakupów węgla w Polsce i podwyższyły cło na polskie towary. Strona Polska odpowiedziała ograniczeniem importu towarów niemieckich. Polska odniosła wielkie straty ale udało się jej z tego ‘wyjść’.
PAKT LANCKOROŃSKI zawarty pod koniec 1925 w Locarno. Niemcy dobrowolnie uznały nienaruszalność granic Belgii i Francji, zrzekając się tym samym roszczeń do Alzacji i Lotaryngii. Gwarantami paktu były Wielka Brytania i Włochy, które zobowiązały się do zbrojnej pomocy gdyby jedno z państw – Francja, Belgia, Niemcy – dokonało agresji na drugie.
ELIGIUSZ NIEWIADOMSKI – morderca Narutowicza, został za to skazany na śmierć, po wykonaniu wyroku w 1923r. pogrzeb miał charakter uroczysty i brało w nim udział 10 tys osób
STANISŁAW WOJCIECHOWSKI 20.12.1992 został prezydentem, był politykiem w PSL „Piast”

PREMIERZY: Władysław Grabski, Wincenty Witos, Ignacy Paderewski, Władysław Sikorski, Józef Piłsudski
WYBORY PREZYDENCKIE – 9 grudzień 1922 – wybory wygrał Gabriel Narutowicz. 16 grudnia został on zabity przez zwolennika narodowej demokracji Eligiusza Niewiadomskiego. Dla uspokojenia społeczeństwa powołano rząd silnej ręki z premierem Władysławem Sikorskim, który wprowadzał stan wyjątkowy. A nowym prezydentem został 20 grudnia 1922 Stanisław Wojciechowski.
WYBORY DO SEJMU USTAWODAWCZEGO pierwsze odbyły się 1919r. Sukces narodowej demokracji (R. Dmowski). Premierem został Ignacy Paderewski.