Choroby i higiena układu nerwowego

Układ nerwowy pracuje bez przerwy i ciągle musi odbiera różne bodźce z otoczenia. Jeśli na nasz organizm działa jednocześnie zbyt wiele czynników, mogą one wywołać stres. Jest to reakcja, która dostosowuje organizm do nowej sytuacji wymagającej większej aktywności. Czynniki powodujące stres przyczyniają się do większego wydzielania niektórych hormonów, na przykład adrenaliny. Serce pracuje wtedy szybciej i wzrasta ciśnienie krwi. Pod wpływem stresu zwiększa się też szybkość reakcji na bodźce, tempo wentylacji płuc oraz ilość cukru we krwi. Wszystkie te czynniki przygotowują organizm do działania. Krótkotrwały stres, tak zwany pozytywny, powoduje, że jesteśmy zdolni do większego wysiłku. Mobilizujemy się do nauki i osiągamy lepsze wyniki. Taki stan więc jest bardzo potrzebny w życiu. Sprawia, że potrafimy sprosta trudnym zadaniom. Długotrwały lub silny stres, tak zwany stres negatywny jest szkodliwy dla organizmu. Zamiast mobilizować, sprawia, że człowiek staje się przytłoczony i niezdolny do działania. Prowadzi on do przewlekłego zmęczenia i może przyczynić się do rozwoju chorób układu nerwowego. Powoduje też powstanie dolegliwości innych narządów, na przykład zakłóceń w pracy serca. Jeśli chcemy uniknąć skutków stresu, musimy tak planować dzień, by mieć odpowiednią ilość czasu zarówno na pracę, jak i na odpoczynek. Jednym ze sposobów zapobiegania niepotrzebnemu stresowi jest przewidywanie trudnych sytuacji i zapobieganie im. Na przykład jeżeli wiesz, że lekcje biologii czy matematyki są dla ciebie stresujące, tak zaplanuj sobie czas, aby dobrze przygotować się do nich. Dzięki temu będziesz czuć się pewniej. Innym sposobem radzenia sobie ze stresem jest zdystansowanie się od przykrych sytuacji. Może nam w tym pomóc rozmowa z bliską osobą. Kiedy stres się utrzymuje, można rozładować negatywne emocje na przykład podczas biegania czy gimnastyki. Dodatkową korzyścią z takiego rozwiązania jest lepsze dotlenienie mózgu, dzięki któremu łatwiej znaleźć rozwiązanie stresującego problemu. Aby przeciwdziałać efektom długotrwałego stresu, układ nerwowy musi się regenerować. Najlepszą formą odpoczynku jest sen. Zmniejsza się wtedy aktywność organizmu oraz ilość docieranych do niego bodźców. Dzięki temu układ nerwowy, a zwłaszcza mózg, może odpocząć od ciągłego dopływu informacji. Następnego dnia jest gotowy do zapamiętywania i przetwarzania kolejnych wiadomości, co ma ogromne znaczenie podczas uczenia się. Ponadto podczas snu szybciej regeneruje się ciało oraz wzrasta aktywność układu odpornościowego. W sypialni powinno być ciacho. Do układu nerwowego dociera wtedy minimalna ilość bodźców i nie wywołują one reakcji naszego organizmu, więc układ nerwowy ma odpowiednie warunki do regeneracji. Aby w pełni odzyskać siły, dorosły człowiek powinien spać 7-8 godzin w ciągu doby. Wypoczynek to również właściwe spędzanie wolnego czasu. Najlepiej wypoczywać, wykonując czynności, które nie mają związku z pracą czy nauką i nie wymagają skupienia. Niektórzy lubią czytać książki, inni słuchać spokojnej muzyki, spacerować lub jeździć na rowerze. Po dużym wysiłku umysłowym najlepszy jest aktywny wypoczynek, na przykład uprawianie sportu. Nawet gdy prawidłowo zaplanujemy dzień, nie zawsze uda nam się uniknąć stresu. Czasem zdążają się przecież nieprzewidziane sytuacje. Jeśli występują one zbyt często, a stres jest bardzo silny może rozwinąć się u nas nerwica. U młodzieży choroba ta jest najczęściej skutkiem konfliktów w rodzinie lub braku akceptacji wśród rówieśników. Może też być spowodowana kłopotami w szkole. Nerwica objawia się rozdrażnieniem, trudnościami z koncentracją i uczeniem się, a także bólami głowy i żołądka. Chorzy na nerwicę mogą zachowywać się nienaturalnie. Często występuje u nich natręctwa, które polegają na ciągłym wykonywaniu jakiejś czynności lub potrzeby na przykład nieustannym rozpinaniu i zapinaniu guzików lub myciu rąk co kilka minut. Nadmiar stresów może też doprowadzić do depresji, czyli stanu silnego przygnębienie. Osoba chora na depresję odczuwa ciągłe poczucie winy, cierpi na bezsenność i nie ma apetytu. Stale jest też smutna. Oczywiście każdy z nas jest czasem w złym nastroju i nie powinno być to powodem do niepokoju. Jednak jeśli człowiek jest przygnębiony niemal bez przerwy, świadczy to o chorobie. Depresję można wyleczyć, jeżeli chory nie będzie czuł się opuszczony. Mogą mi pomóc rozmowy z bliskimi. Powinien też dużo czasu spędzać z innymi ludźmi. Układ nerwowy jest narażony również na atak drobnoustrojów chorobotwórczych, które powodują między innymi zapalenie opon mózgowych lub zapalenie mózgu. Pierwsze objawy tych chorób są podobne do grypy. Z czasem pojawiają się też uporczywe bóle głowy. Schorzenia te mogą powodować trudności w poruszaniu się, a także utratę przytomności. Jeśli nie są leczone, doprowadzają do trwałego uszkodzenia mózgu. Choroby układu nerwowego mogą być też skutkiem urazów lub braku tlenu lub substancji odżywczych. Jeśli z jakiegoś powodu, na przykład na skutek miażdżycy, krew dopływa do mózgu w zbyt małej ilości, dochodzi do udaru mózgu. Mogą być również: wylew, choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane, padaczka.